Żabieniec (powiat piaseczyński)

Żabieniec
wieś
Ilustracja
Kościół św. Jadwigi Królowej
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

piaseczyński

Gmina

Piaseczno

Liczba ludności (2021)

1202[2][3]

Strefa numeracyjna

22

Kod pocztowy

05-500[4]

Tablice rejestracyjne

WPI

SIMC

0006669[5]

Położenie na mapie gminy Piaseczno
Mapa konturowa gminy Piaseczno, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Żabieniec”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Żabieniec”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Żabieniec”
Położenie na mapie powiatu piaseczyńskiego
Mapa konturowa powiatu piaseczyńskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Żabieniec”
Ziemia52°03′24″N 21°02′37″E/52,056667 21,043611[1]
Strona internetowa

Żabieniecwieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, w gminie Piaseczno[6][5].

Integralne części wsi Żabieniec[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0006675 Stefanów część wsi

Wieś szlachecka Zabiniecz położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie czerskim ziemi czerskiej województwa mazowieckiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa warszawskiego. Nazwa miejscowości wzięła się prawdopodobnie od dużej ilości żab związanych z podmokłymi terenami otaczającymi miejscowość.

Położenie

Żabieniec położony jest na południe od Warszawy, granicząc z Piasecznem na rzece Jeziorce oraz Czarnej. Przez miejscowość przebiega droga krajowa nr 79. Od południa i południowego wschodu miejscowość sąsiaduje z chronionymi obszarami Chojnowskiego Parku Krajobrazowego.

Części wsi

Integralne części wsi Żabieniec[6][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0006675 Stefanów część wsi

Rolnictwo

Ze względu na bliskość Piaseczna i związaną z tym ekspansję budownictwa typowe rolnictwo praktycznie zanikło. Do 1991 roku uprawiane były pola wchodzące w skład PGR.

W Żabieńcu znajduje się Rybacki Zakład Doświadczalny w Żabieńcu Instytutu Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie. Zlokalizowane są tu stawy badawcze oraz produkcyjne, nastawione głównie na hodowlę karpia. Do Rybackiego Zakładu Doświadczalnego w Żabieńcu należą także obiekty hodowlane w miejscowościach Kośmin, Lesznowola, Walendów oraz na warszawskich Siekierkach.

Do ważniejszych obiektów rolniczych zaliczyć można założoną w latach siedemdziesiątych XX w. Szkółkę Roślin Ozdobnych o powierzchni 26 ha, produkującą drzewa i krzewy ozdobne.

Przemysł i Usługi

Na terenie miejscowości znajduje się kilkanaście firm usługowych, sklepów oraz dwa motele.

Sport

Początki sportu w Żabieńcu sięgają 1912 r. W 1922 powołano sekcję piłki nożnej i siatkówki, z jednolitą kostiumowo drużyną pod nazwą Zagończyk, nazwa ta została w 1931 r. zmieniona na Jedność Żabieniec. Jako jeden z nielicznych klubów sportowych na Mazowszu posiada pełnowymiarowy stadion z kilkuset miejscami siedzącymi w postaci krzesełek z tworzywa oraz od grudnia 2006 profesjonalne 6 jupiterów oświetlających murawę.

Parafia

15 lutego 1988 kardynał Józef Glemp, Prymas Polski eryguje w Żabieńcu parafię bł. Jadwigi Królowej. W 1993 rozpoczęto budowę kościoła. Świątynia została konsekrowana 4 grudnia 2022.

Przyroda

Od południa Żabieniec graniczy z dużym kompleksem leśnym tj. Chojnowskim Parkiem Krajobrazowym. Na jego terenie znajduje się kilkanaście rezerwatów przyrody. Poza tym istnieje tu wspaniała przyroda powiązana z kilkudziesięcioma hektarami stawów rybnych oraz dwoma rzekami. W okolicach Żabieńca gniazdują dziesiątki odmian ptactwa, oraz występuje wiele gatunków zwierząt leśnych i łąkowych m.in. łosie.

  • Pomniki przyrody

Do rejestru pomników przyrody wpisano znajdującą się na terenie Rybackiego Zakładu Doświadczalnego lipę drobnolistną oraz 2 dęby szypułkowe.

  • Parki zabytkowe

Park dworski z przełomu XVIII/XIX w. Mało czytelny. Powierzchnia parku wynosi 5,94 ha w tym 0,2 ha wód. Kompozycja przestrzenna stawów i grobli opiera się na rzucie prostokąta. Starodrzew zachował się w niewielkich fragmentach. Zachowana aleja lipowa w kształcie litery L. Wśród starodrzewia występują lipa, klon, klon jawor, robinia akacjowa, dąb, wierzba, topola, buk, grab, jesion. W parku znajdują się 2 stawy. Zlokalizowane są tu duże stanowiska przylaszczki, zawilca żółtego, zawilca gajowego

Historia

Historia Żabieńca trwale powiązana jest z Piasecznem oraz z tzw. traktem Wareckim - drogą łączącą Piaseczno z Warką. Pierwsze wzmianki o istnieniu Żabieńca można znaleźć na mapach sprzed ponad 500 lat. Występuje on pod nazwą Zabyniec. Znajduje się tu kilka miejsc które na stałe wpisały się w lokalną historię.

Miejscowość Żabieniec, w pierwotnym brzmieniu Zabynijcz, istniała już w 1540 roku. Należała wtedy do parafii Jazgarzew. Źródła historyczne podają również, że w roku 1576 Krzysztof Pełka i Christinus Losz, czyli Krystyn Łoś, posiadali we wsi Żabieniec swoje kmiece pola. Do Krzysztofa Pełki należał jeden i ćwierć łana, a do Krystyna Łosia półtora[8]. Gdy w 1603 roku wizytował parafię Jazgarzew biskup poznański Wawrzyniec Goślicki, w swoim sprawozdaniu wizytacyjnym napisał między innymi, że uposażenie tamtejszego kościoła stanowił folwark w Jazgarzewie złożony z trzech łanów roli, a także dziesięciny ze wsi, które należały do parafii Mianowice: z Jazgarzewa, Żabieńca, Ustanowa, Pęcher i innych. Dokument wizytacyjny z roku 1778 podaje, że w Żabieńcu znajdowała się karczma. W 1827 roku Żabieniec miał 25 domów i 102 mieszkańców. W 1895 mieszkańców było 231. Żabieniec był wtedy wsią i folwarkiem w powiecie grójeckim, należał do parafii Jazgarzew i miał 354 morgi ziemi. Obszar ziemi dworskiej wynosił 254 morgi.

Latem 1965 – do Zalesia Górnego przybył Edward Ochab. Aby ukazać fałszywy obraz idealnej polskiej wsi w Żabieńcu, przez który jechał, położono asfalt.

Urodzeni w Żabieńcu

  • Antoni Parol – działacz ruchu robotniczego, kierowca i monter samochodowy.

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 162915
  2. Wieś Żabieniec w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-03-30], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-03-30].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1618 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c d TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
  6. a b c Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. 
  7. Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 5: Mazowsze, Warszawa 1895, s. 215, Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapa, plany, Warszawa 1973, k. 4.
  8. Żabieniec (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 712.