Loge Orde en Vlijt is een vrijmetselaarsloge in Gorinchem opgericht in 1812, een van de oudste verenigingen in de stad. De loge valt onder het Grootoosten der Nederlanden.
Geschiedenis
De aanvraag van een (Nederlandse) constitutiebrief geschiedde op 5 oktober 1811 door A.H. Goudriaan, P.L. Begram, B. van Eten, Gerrit Sebel, F. de Veer, A.Y. Bowier, E. Mekern, J.A. Nisse en Blom. Deze stichters waren van de gegoede burgerij, of militairen vanuit in of rondom de stad gelegerde eenheden. Een constitutiebrief werd weliswaar verleend in 1812 doch de loge werd pas geïnstalleerd, na de Franse overheersing, op 21 oktober 1815. Deze installatie geschiedde onder leiding van de Gedeputeerd Grootmeester M.W. Reepmaker.
Maatschappelijke bijdrage
In de 19de eeuw werd door Loge ‘Orde en Vlijt’ veel tijd en geld aan humanitaire activiteiten besteed. In die tijd gebeurde dit door vrijwel alle loges in den lande. In de eerste helft van de vorige eeuw veranderde dit, mede doordat de sociale structuur van de maatschappij veranderde. Nog steeds zetten leden van de loge zich in voor diverse goede doelen, zij het echter op persoonlijke titel.
Logegebouw
Aanvankelijk kwam men in diverse lokalen bijeen. In 1851 werd het huidige logegebouw in de Molenstraat aangeschaft. In 1885 werd het pand ingrijpend verbouwd en is het huidige exterieur ontstaan.
In 1940 werd het gebouw op last van de Duitse bezetter voor logeactiviteiten gesloten en grondig geplunderd. Na de oorlog is het gebouw enige jaren door de Christelijke HBS gebruikt. In 1953 kreeg de loge het gebouw weer tot haar beschikking. De interieur is na de oorlog grondig verbouwd.
Voorzittend Meesters
In onderstaande lijst een overzicht van de Voorzittend Meesters van Loge Orde en Vlijt gedurende de eerste 150 jaar van haar bestaan.
Van
Tot
Voorzittend Meester
1814
1821
mr. P.L. Begram van Jaarsveld
1822
1824
mr. E.J. Mecima
1824
1828
Fr. de Veer
1828
1831
A.J. Phijffer Nisse
1831
1832
mr. P.L. Begram van Jaarsveld
1832
1838
dr. G. Sebel
1838
1843
mr. R. de Blij
1843
1848
mr. I.C.M. van den Honert
1848
1851
D.M. Vellinga
1851
1854
A.W. Mosselmans
1854
1860
W.A. Viruly Verbrugge
1860
1866
H. Homeer
1866
1869
H.W. Muntendam
1869
1874
mr. I.C.M. van den Honert
1874
1878
jhr. F.G.E. Merkes van Gendt
1878
1892
jhr. mr. E. de Gijselaar
1892
1895
J.L.E.J. Lührs
1895
1900
K.H.J.J. Hirschman
1895
1895
M. Onnen
1900
1901
L. Nijhoff
1901
1940
dr. S. Biegel
1947
1949
K.J. Kantebeen
1949
1959
mr. J.K. Eblé
1959
1960
A.M.A. van Langeraad
1960
1963
G. Dijkstra
1963
1971
N.W. Pel
1971
1973
dr. C. de Groot
1973
1976
A. Krakeel
Bronnen, noten en/of referenties
Croiset van Uchelen-Brouwer, L., F. van Dijk (2003). Overzicht van loges die onder het Grootoosten der Nederlanden en zijn voorlopers gewerkt hebben of werken, Den Haag.
Geschiedboek van de loge: J.A. Blank en H.G. Meij: Van de Hoed en de Rand: Een bijdrage tot de geschiedenis van de Loge ‘Orde en Vlijt’ te Gorinchem ter gelegenheid van de herdenking van haar 175-jarig bestaan.
resolutiën Groot Besogne 05-10-1811
resolutiën Grootoosten d.d. 17-05-1812 en 02-06-1816