Lierde is een gemeente in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. De gemeente telt een kleine 7.000 inwoners, die Lierdenaars[1] worden genoemd. De plaats bevindt zich in de Vlaamse Ardennen.
Geschiedenis
Onder de Romeinen behoorde het de streek tot de civitas Nerviorum, eerst in de provincie Gallia Belgica, vanaf de 4de eeuw in de provincie Belgica secunda. Toen de Franken de streek veroverden, werd het gebied opgenomen in het Frankische en later in het Merovingische rijk. Na de verdeling van dat rijk bij de dood van Clovis in 511 werd de streek ingelijfd bij Austrasië. In het grote rijk van Karel de Grote waren de dorpen een onderdeel van de Brabantgouw, een kleinere administratieve eenheid. Bij het verdrag van Verdun in 843 werden de regio ondergebracht in het Middenrijk van Lotharius dat steeds meer onder de invloed van de Duitse keizers kwam en in 925 aan het Duitse Rijk werd toegevoegd. Reeds in 870 bleek de Brabantgouw verdeeld te zijn in vier graafschappen waarbij de Lierdse dorpen in het graafschap Biest, het latere graafschap Ename lagen. In 1034 kreeg Renier V van Henegouwen het dankzij zijn huwelijk in zijn bezit, maar de graven van Vlaanderen, die er ook aanspraak op maakten, veroverden het in 1048. Het bleef echter tot het Duitse Rijk behoren, vandaar hun ligging in wat men 'keizerlijk Vlaanderen' noemt. Boudewijn V, graaf van Vlaanderen, voerde een nieuwe staatkundige indeling in waarbij de gouwen vervangen werden door kasselrijen. De Lierdse dorpen maakten voortaan deel uit van de kasselrij 'Land Van Aalst'. In 1164 werd het gebied definitief ingelijfd bij Kroon-Vlaanderen. Dit bleef zo tot en met de Franse verovering van de Oostenrijkse Nederlanden in 1795. Na de nieuwe Franse indeling in departementen maakten ze deel uit van het departement van de Schelde (Département de l'Escaut). Later vormden ze een onderdeel van de provincie Oost-Vlaanderen.
Binnen het Land Van Aalst had elk van de vier dorpen een eigen statuut. Deftinge, Hemelveerdegem, Sint-Maria-Lierde en Sint-Martens-Lierde behoorden in de middeleeuwen tot het bisdom Kamerijk, het aartsdiakonaat Brabant en de dekenij Geraardsbergen. Toen in 1559 onder Filips II nieuwe bisdommen opgericht werden, gingen zij deel uitmaken van het aartsbisdom Mechelen. De aartsdiakonaten werden geleidelijk afgeschaft.
Na de napoleontische hervormingen in 1801 werden de vier parochies ingedeeld bij het bisdom Gent, dekenij Ronse en de kantonnale pastorij Nederbrakel. Gedurende de periode 1847-1852 werden een aantal parochies afgescheiden van het dekenij Ronse en samengevoegd tot de dekenij Geraardsbergen, Deftinge, Hemelveerdegem, Nederbrakel, Opbrakel, Ophasselt, Parike, Sint-Martens-Lierde, Sint-Maria-Lierde en Steenhuize. In 1909 werd dan de dekenij Nederbrakel opgericht waartoe de vier tot op vandaag behoren. Tijdens de Tweede Wereldoorlog stortte op 21 december 1942 een Lancaster DXP W4234 van 57 Squadron RAF (onderweg naar een missie in München) neer op het gehucht Kakebeke te Sint-Maria-Lierde nadat hij boven Steenhuize geraakt werd door het boordgeschut van een Duitse Messerschmitt[2][3]. Op 6 mei 2000 werd een monument opgericht voor de zes overleden bemanningsleden (de zevende werd gevangen genomen)[4].
Fusie
In 1977 ontstond de fusiegemeente Lierde uit de vroegere deelgemeenten. Iedere deelgemeente kende dus ook haar eigen ontstaan en geschiedenis.[5]
Burgemeester was Jurgen Soetens (CD&V-Lierde).[14] Hij leidde een coalitie bestaande uit CD&V-Lierde en Centrumlijst. Samen vormden ze de meerderheid met 10 op 17 zetels.
2019-2024
Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 haalde de partij Voor Lierde de absolute meerderheid. Ze ging echter alsnog in coalitie met de Derde Partij. Hierdoor hadden ze een meerderheid van 14 op 17 zetels. De burgemeester bleef Jurgen Soetens (Voor Lierde).
2025-2030
Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2024 haalde de partij Voor Lierde de absolute meerderheid van 12 op 17 zetels. De burgemeester blijft Jurgen Soetens (Voor Lierde)
Samenstelling gemeenteraad 2025-2030
12
3
2
12 3 2
De 17 zetels zijn als volgt verdeeld:
■VOOR LIERDE: 12
■de 3de partij: 3
■Lierde RechtUit: 2
Schepencollege 2025-2030
Schepencollege
Bevoegdheden
Persoon
Partij
Burgemeester
Algemeen beleid, Veiligheid (politie, brandweer en preventie), Interne organisatie (financiën, ICT, personeel, dienstverlening), Burgerlijk stand en Communicatie en participatie
Jeugd- en seniorenbeleid, Onderwijs, Gezinsbeleid, Kinderopvang, Minderhedenbeleid, Dierenwelzijn, Gelijke kansenbeleid, Toerisme en dorpspromotie, Begraafplaatsen en beheerJubilea en jumelages
Milieu-, natuur- en klimaatbeleid, Landbouw en duurzaamheid, Ruimtelijke ordening en grondgebiedzaken, Stedenbouw, Erediensten, Ontwikkelingssamenwerking, Recyclagepark + beheer ambachtelijke zone en Lokale economie
De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
Cultuur
Lierde mag zich een producent noemen van de Geraardsbergse mattentaart, het allereerste Vlaams product met Europees label. Als kleine buurgemeente van de mattentaartenstad Geraardsbergen, krijgt Lierde echter de meer bescheiden titel van mattentaartengemeente.
Lierde heeft ook een eigen toneelvereniging (Simali) en een poppenkastgezelschap ('t spelleke van Lierde).
Sport
In Lierde spelen de voetbalclubs VC Eendracht Deftinge en FC Bonanza, de laatste uit Sint-Martens Lierde. Lierde kent ook nog volleybalclub S.S.J Hemelveerdegem en dansverenigingen Love2Dance en Dance-Experience. Ook beschikt Lierde over verschillende wielertoeristenclubs waaronder WTC Tempelhof.