Praefectus urbi Romae

Vide etiam paginam fere homonymam: Praefectus urbi Constantinopoli.

Praefectus urbi Romae fuit antiquitus officium Romae, quod primum regibus Romanis creatum praecipue Antiquitate Posteriore in honore habitum est.

Regnum et res publica antiqua

Temporibus regum et initio rei publicae liberae praefectus urbi Romam administravit, cum rex et postea consules non adfuerunt[1]. Exempli gratia, Tarquinio rege Ardeam obsidente atque in castris manente, pater Lucretiae Lucretius Tricipitinus praefectus urbi creatus erat[2] tunc cum, seditione facta, Iunius Brutus reges ex urbe exegit. Hoc officium praecipue ad ius dicendum pertinebat. Sed postquam praetores ab anno 367 iudiciis praefuerunt, nihil de praefectura audimus.

Imperium Romanum

Augustus imperator magistratum praefecti urbi denuo creavit, a Tiberio imperatore semper praefecti urbi fuerunt. Praefectus urbi consularis fuit, qui legi disciplinae curabat. Ad quem officium cohortes vigiliae habebat[3]. Postea praefectus urbi etiam princeps senatus fuit[4].

Medium Aevum

Etiam post interitum imperii Romani praefecti urbi fuerunt, qui tum a rege Ostrogotorum, postea ab imperatore orientali, tum demum a papa creati sunt.

Fasti praefectorum urbi

Nomen tempus officii
Titus Statilius Taurus 16 a.C.n.-10 a.C.n.
Lucius Calpurnius Piso Pontifex 13-32
Lucius Aelius Lamia 32-33
Cossus Cornelius Lentulus 33-36
Lucius Calpurnius Piso 36-38/39
Quintus Sanquinius Maximus 39-41
Lucius Volusius Saturninus 42-56
Lucius Pedanius Secundus 56-61
Titus Flavius Sabinus 61-68
Aulus Ducenius Geminus 68-69
Titus Flavius Sabinus II 69
Tiberius Plautius Silvanus Aelianus 70- ante 78
Lucius Plotius Pegasus ante 78-85
Titus Aurelius Fulvus 85-89
Gaius Rutilius Gallicus (Quintus Iulius Cordinus) 89 (fortasse iam 86)-91
Marcus Arrecinus Clemens 91- ante 96
Sextus Attius Suburanus Aemilianus 104
Quintus Glitius Atilius Agricola 104-105
Quintus Fabius Postuminus 113- ante 117
Quintus Baebius Macer post 113 - 117
Marcus Annius Verus 117-124
Marcus Lollius Paullinus Decimus Valerius Asiaticus Saturninus 125-134
Lucius Catilius Severus Iulianus Claudius Reginus 134-138
Servius Cornelius Scipio Salvidienus Orfitus circa annum 138
Quintus Lollius Urbicus 146 - 160
Quintus Iunius Rusticus 161-167/168
Lucius Sergius Paullus 168
Gaius Aufidius Victorinus 179-183
Publius Seius Fuscianus 188-189/190
Publius Helvius Pertinax 189/190-192
Gaius Domitius Dexter 193-195
Publius Cornelius Anullinus 195-203
Lucius Fabius Cilo Septiminus Catinius Acilianus Lepidus Fulcinianus 203-211
Gaius Iulius Asper 211-212
Lucius Marius Maximus Perpetuus Aurelianus 217
Marcus Oclatinius Adventus 217 - 218
Publius Valerius Comazon Eutychianus 219 - 220
(Domitius?) Leo (Procillianus?) 220 - 221
Publius Valerius Comazon Eutychianus II 221
Fulvius 221 - 222
Publius Valerius Comazon Eutychianus III 222 - 223
Severus 223
Appius Claudius Iulianus 223 - 224
--- ---
Marcus Clodius Pupienus Maximus circa annum 234
--- ---
Sabinus ? - 238
--- ---
Lucius Egnatius Victor Lollianus[5] 254
Lucius Valerius Claudius Maximus Acilius Priscilianus 255
Marcus Nummius Attidius Senecio Albinus 256
Gaius Iunius Donatus 257
Publius Cornelius Saecularis 258 - 260
Marcus Nummius Attidius Senecio Albinus II 261 - 263
Paternus 264 - 266
Lucius Petronius Taurus Volusianus 267 - 268
Flavius Antiochianus 269 - 270
Tiberius Pomponius Bassus 270 - 271
Titus Flavius Postumius Varus 271 - 272
Flavius Antiochianus II 272 - 273
Virius Orfitus 273 - 274
Postumius Suagrus 275
Ovinius Pacatianus 276 - 277
Virius Lupus 278 - 281
Ovinius Paternus 281 - 282
Pomponius Victorianus 282
Titucius Roburrus 283
Ceionius Varus 284 - 285
Marcus Iunius Maximus 286 - 287
Pomponius Ianuarianus 288 - 289
Lucius Turranius Gratianus 290 - 291
Gaius Iunius Tiberianus 21 Februarii 291 - 3 Augusti 292
Septimius Acindynus 13 Martii 293 - 10 Ianuarii 295
Titus Claudius Marcus Aurelius Aristobulus 11 Ianuarii 295 - 18 Februarii 296
Cassius Dio 18 Februarii 296 - 297
Afranius Hannibalianus 297 - 298
Lucius Artorius Pius Maximus 298 - 299
Marcus Iunius Caesonius Nicomachus Anicius Faustus Paulinus 299 - 1 Martii 300
Pompeius Appius Faustinus 1 Martii 300 - 301
Lucius Aelius Helvius Dionysius 301 - 19 Februarii 302
Marcus Nummius Tuscus 19 Februarii 302 - 12 Septembris 303
Gaius Iunius Tiberianus 303 - 304
Aradius Rufinus I 304 - 12 Februarii 305
Titus Flavius Postumius Titianus 12 Februarii 305 - 19 Martii 306
Gaius Annius Anullinus I 19 Martii 306 - 27 Augusti 307
Attius Insteius Tertullus 307 - 27 Augusti 308
Statius Rufinus 308 - 13 Aprilis 309
Aurelius Hermogenes 309 - 310
Gaius Ceionius Rufius Volusianus I 28 Octobris 310 - 28 Octobris 311
Neratius Iunius Flavianus 28 Octobris 311 - 9 Februarii 312
Aradius Rufinus II 9 Februarii 312 - 27 Octobris 312
Gaius Annius Anullinus II 27 Octobris 312 - 29 Novembris 312
Aradius Rufinus III 29 Novembris 312 - 8 Decembris 313
Gaius Ceionius Rufius Volusianus II 8 Decembris 313 - 20 Augusti 315
Gaius Vettius Cossinius Rufinus 20 Augusti 315 - 4 Augusti 316
Ovinius Gallicanus 4 Augusti 316 - 15 Maii 317
Septimius Bassus 15 Maii 317 - 1 Septembris 319
Lucius Valerius Maximus Basilius 319 - 323
Acilius Severus 4 Ianuarii 325 - 13 Novembris 326
Amnius Anicius Iulianus 13 Novembris 326 - 8 Septembris 329
Publilius Optatianus Porphyrius I 8 Septembris 329 - 9 Octobris 329
Petronius Probianus 9 Octobris 329 - 12 Aprilis 331
Sextus Anicius Faustus Paulinus 12 Aprilis 331 - 7 Aprilis 333
Publilius Optatianus Porphyrius II 8 Aprilis 333 - 11 Maii 333
Marcus Caeionius Iulianus Camenius 11 Maii 333 - 27 Aprilis 334
Amnius Manius Caesonius Nicomachus Anicius Paulinus Iunior Honorius 27 Aprilis 334 - 30 Decembris 335
Caeionius Rufius Albinus 30 Decembris 335 - 10 Martii 337
Lucius Aradius Valerius Proculus I 10 Martii 337 - 13 Ianuarii 338
Mecilius Hilarianus 13 Ianuarii 338 - 14 Iulii 339
Lucius Turcius Apronianus 14 Iulii 339 - 25 Octobris 339
Gaius Maesius Aquillius Fabius Titianus 25 Octobris 339 - 27 Februarii 341
Aurelius Celsinus I 27 Februarii 341 - 1 Aprilis 342
Quintus Flavius Maesius Egnatius Lollianus 1 Aprilis 342 - 7 Iulii 342
Fabius Aconius Catullinus Philomathius 7 Iulii 342 - 12 Aprilis 344
Quintus Rusticus 12 Aprilis 344 - 5 Iulii 345
Probinus Petronius 5 Iulii 345 - 26 Decembris 346
Marcus Maecius Memmius Furius Baburius Caecilianus Placidus 26 Decembris 346 - 13 Iunii 347
Ulpius Limenius 13 Iunii 347 - 11 Aprilis 349
Hermogenes 11 Aprilis 349 - 27 Februarii 350
Gaius Maesius Aquillius Fabius Titianus II 27 Februarii 350 - 1 Martii 351
Aurelius Celsinus II 1 Martii 351 - 12 Maii 351
Caelius Probatus 12 Maii 351 - 7 Iunii 351
Clodius Celsinus Adelphius 7 Iunii 351 - 18 Decembris 351
Lucius Aradius Valerius Proculus II 18 Decembris 351 - 9 Septembris 352
Septimius Mnasea 9 Septembris 352 - 26 Septembris 352
Neratius Cerealis 26 Septembris 352 - 8 Decembris 353
Memmius Vitrasius Orfitus 8 Decembris 353 - 25 Martii 359
Iunius Bassus signo Theotecnius 25 Martii 359 - 25 Augusti 359
Tertullus 359 - 361
Valerius Maximus Basilius 361 - 21 Ianuarii 362
Lucius Turcius Apronianus Asterius 9 Decembris 362 - 364
Lucius Aurelius Avianius Symmachus 22 Aprilis 364 - 9 Martii 365
Gaius Ceionius Rufius Volusianus Lampadius 7 Aprilis 365 - 17 Septembris 365
Viventius October 365 ̠- Maius 367
Vettius Agorius Praetextatus 30 Augusti 367 - 20 Septembris 368
Quintus Clodius Hermogenianus Olybrius 368 - 370
Flavius Hypatius 377 - 378
Anicius Auchenius Bassus 22 Novembris 382 - 25 Augusti 383
Quintus Aurelius Symmachus 384 - 385
Sextus Aurelius Victor 388 - 389
Ceionius Rufius Albinus 389 - 391
--- ---
Caecina Decius Albinus 402
--- ---
Flavius Pisidius Romulus 406
Priscus Attalus 409
Claudius Rutilius Namatianus 414
Caecina Decius Aginatius Albinus 414 - 415
--- ---
Petronius Maximus 419
--- ---
Anicius Acilius Glabrio Faustus anno ignoto inter annos 408 et 423
--- ---
Anicius Acilius Glabrio Faustus II 425
--- ---
Anicius Acilius Glabrio Faustus III anno ignoto inter annos 425 et 437
--- ---
Petronius Maximus 433
--- ---
Flavius Rufius Opilio incerto tempore inter annos 450 et 453
--- ---
Flavius Messius Phoebus Severus 470
--- ---
Anicius Acilius Aginantius Faustus Iunior inter annos 472 et 483
--- ---
Flavius Caecina Decius Maximus Basilius Iunior 484
Quintus Aurelius Memmius Symmachus Iunior 485
Caecina Mavortius Basilius Decius Iunior 486
Flavius Manlius Boethius II 487
Claudius Iulius Ecclesius Dynamius 488
Rufius Achilius Sividius II 488
--- ---
Anicius Acilius Aginantius Faustus Iunior II 502 - 503
--- ---
Flavius Agapitus 508 - 509

Plura legere si cupis...

  • Andreas Chastagnol, Les fastes de la préfecture de Rome au Bas-Empire. Parisiis : Nouvelles éditions latines, 1962. (Études prosopographiques ; 2) Recensio critica Nonnullae paginae apud Guglum librorum
    • -La préfecture urbaine à Rome sous le Bas-Empire. Paris : Presses universitaires de France, 1960. (Publications de la Faculté des lettres et sciences humaines d'Alger ; 34) Recensio critica

Notae

  1. Livius I 59,12. Dion. Hal. Ant. Rom., II,12,1.
  2. Livius I 59,12. Dion. Hal. Ant. Rom., IV,82,1.
  3. Tacitus Annales VI 11
  4. Der Neue Pauly, T 10, c. 252
  5. propter praefectos urbi annis 254 ad usque 268 vide: John Bray, Gallienus, Kent Town, Australia 1997