ტფილისის გუბერნია

ტფილისის გუბერნია
გუბერნია
←
14 დეკემბერი 1846 — 1917 ფაილი:Flag of the Transcaucasian Federation.svg →
გერბი

ტფილისის გუბერნია კავკასიის სამეფისნაცვლოს შემადგენლობაში. 1917 წელი

ტფილისის გუბერნიის საზღვრების ცვლილება 1846-1917 წლებში
დედაქალაქი ტფილისი

ტფილისის გუბერნია (რუს. Тифлисская губерния; 14 (26) დეკემბერი, 1846 — 1917) — რუსეთის იმპერიის ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული. ადმინისტრაციული ცენტრი — ტფილისი.

ისტორია

ადმინისტრაციული დაყოფა

შექმნა 1846 წელს

1846 წლის 14 დეკემბერს ნიკოლოზ I-ის ბრძანებით საქართველო-იმერეთის გუბერნიის დაშლის შედეგად ამიერკავკასიაში წარმოიქმნა ორი ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეული: ტფილისისა და ქუთაისის გუბერნია.[1]

1846 წელს ტფილისის გუბერნია შედგებოდა:[2]

№ მაზრები, უბნები ადმინისტ. ცენტრი
1 ტფილისის მაზრა (სართიჭალის უბანი, ტფილისის უბანი, ბორჩალოს უბანი, ახალქალაქის უბანი) ტფილისი
2 გორის მაზრა (ხიდისთავის უბანი, გორის უბანი, სურამის უბანი) გორი
3 თელავის მაზრა (ყვარელის უბანი, თელავის უბანი) თელავი
4 სიღნაღის მაზრა (უკანამხარის უბანი, სიღანაღის უბანი, შირაქის უბანი) სიღნაღი
5 ელიზავეტპოლის მაზრა (ელიზავეტპოლის უბანი, შამშადილის უბანი, კაზახის უბანი) ელიზავეტპოლი
6 ერევნის მაზრა (სარდარ-აბადის უბანი, სურმალინის უბანი, გოქჩის უბანი) ერევანი
7 ნახიჩევანის მაზრა (ნახიჩევნის უბანი, ორდუბადის უბანი, დარალაგეზის უბანი) ნახიჩევანი
8 ალექსანდროპოლის მაზრა (ბამბაკის უბანი, შურაღელის უბანი) ალექსანდროპოლი
9 ოსეთის ოკრუგი (ნარის უბანი, ჯავის უბანი, პატარა ლიახვის უბანი) ჯავა
10 თუშ-ფშავ-ხევსურეთის ოკრუგი (ფშავ-ხევსურეთის უბანი, თუშეთის უბანი) ?
11 მთის ოკრუგი (ხევის უბანი, მთიულეთის უბანი, ქსანის უბანი) ქვეშეთი

ცვლილება 1849-1900 წლებში

1849 წლის 9 ივნისს ტფილისის გუბერნიას გამოეყო ერევნის, ნახიჩევნის და ალექსანდრაპოლის (ახალქალაქის უბნის გამოკლებით) მაზრები, რომლითაც შეიქმნა ერევნის გუბერნია,[3] ხოლო ქუთაისის გუბერნიის ახალციხის მაზრას შეუერთეს, ტფილისის გუბერნიიდან გამოყოფილი ალექსანდროპოლის მაზრის ახალქალაქის უბანი.[4]

1859 წლის 19 ივნისს ტფილისის გუბერნიის ოსეთის ოკრუგის ნარის უბანი გადაეცა კავკასიის ხაზის მარცხენა ფრთას, ხოლო ოსეთის ოკრუგი გაუქმდა და ნარჩენი ნაწილი მიერთებული იქნა გორის მაზრაზე ოსეთის უბნის სახელით.[5]

1860 წლლის 23 სექტემბერს ბარიატინსკის ბრძანებით ტფილისის გუბერნიის თიანეთის ოკრუგს შატილის მხრიდან შეუერთდა არღუნის ხეობის ორი ქისტეთის მითხოსა და მალხის საზოგადოებები (სახანოს და მაისტის).[6] მანამდე კი, 1854 წელს იქაური ქისტები მთიდან პანკისში გადაასახლეს,[7] ხოლო 1912 წელს იყო მცდელობა აღნიშნული მიწები ტფილისის გუბერნიიდან თერგის ოლქისთვის გადაეცათ.[8][9]

1868 წლის 12 თებერვალს ელიზავეტპოლის გუბერნიის შექმნასთან დაკავშირებით, ტფილისის გუბერნიას დარჩა 6 მაზრა: გორის, დუშეთის, თელავის [თიანეთის საბოქაულოთი], სიღნაღის [შირაქის საბოქაულოთი], ტფილისის [თრიალეთის და ლორეს საბოქაულოთი] და ახალციხის [ახალქალაქის საბოქაულოთი].[10] აქედან ახალციხის მაზრა ქუთაისის გუბერნიას ჩამოეჭრა, ხოლო ლორეს საბოქაულო — ერევნის გუბერნიას.

1900 წელს ტფილისის გუბერნია შედგებოდა:

მაზრები, ოკრუგები, საპოლიციო უბნები
(1900 წელი)
მოსახლეობა[11]
ტფილისის მაზრა
საპოლიციო უბნები:		 66 377
I. სართიჭალის უბანი (რეზიდ. მარიენფელდი) 30 373
II. ტფილისის უბანი (რეზიდ. ელისავეტინსკოე) 30 950
III. ყარაიის უბანი (რეზიდ. ყარა-ტაპა) 5054
ახალქალაქის მაზრა
საპოლიციო უბნები:		 71 003
I. ბარალეთის უბანი (რეზიდ. ბარალეთი) 37 834
II. ბოგდანოვკის უბანი (რეზიდ. ბოგდანოვკა) 33 169
ახალციხის მაზრა
საპოლიციო უბნები:		 51 273
I. ქობლიანის უბანი (რეზიდ. უდე) 16 459
II. აწყურის უბანი (რეზიდ. აწყური) 16 171
III. ურაველის უბანი (რეზიდ. ზურდალი) 18 643
ბორჩალოს მაზრა
საპოლიციო უბნები:		 100 675
I. ბორჩალოს უბანი (რეზიდ. შულავერი) 20 640
II. ეკატერინენფელდის უბანი (რეზიდ. ეკატერინენფელდი) 13 869
III. ლორეს უბანი (რეზიდ. ჯელალ-ოღლი) 32 776
IV. თრიალეთის უბანი (რეზიდ. ალექსანდერსგილფი) 34 562
გორის მაზრა
საპოლიციო უბნები:		 167 310
I. ბორჯომის უბანი (რეზიდ. ბორჯომი) 5379
II. მეჯვრისხევის უბანი (რეზიდ. მეჯვრისხევი) 29 575
III. სურამის უბანი (რეზიდ. მიხაილოვო) 38 744
IV. ხიდისთავის უბანი (რეზიდ. ქარელი) 39 690
V. ცხინვალის უბანი (რეზიდ. ცხინვალი) 53 562
დუშეთის მაზრა
საპოლიციო უბნები:		 67 472
I. ბაზალეთის უბანი (რეზიდ. ბაზალეთი) 16 178
II. მცხეთის უბანი (რეზიდ. მცხეთა) 14 144
III. ქსანის უბანი (რეზიდ. ახალგორი) 19 628
IV. ქვეშეთის უბანი (რეზიდ. ქვეშეთი) 17 522
სიღნაღის მაზრა
საპოლიციო უბნები:		 76 028
I. ბაკურციხის უბანი (რეზიდ. გურჯაანი) 18 684
II. ქოდალოს უბანი (რეზიდ. ქოდალო) 22 255
III. მაჩხაანის უბანი (რეზიდ. მაჩხაანი) 33 259
IV. შირაქის უბანი (რეზიდ. დედოფლისწყარო) 1830
თელავის მაზრა
საპოლიციო უბნები:		 52 472
I. ყვარლის უბანი (რეზიდ. ყვარელი) 19 788
II. წინანდლის უბანი (რეზიდ. წინანდალი) 32 684
თიანეთის მაზრა
საპოლიციო უბნები:		 35 417
I. ფშავ-ხევსურეთის უბანი (რეზიდ. ბარისახო) 9778
II. ერწოს უბანი (რეზიდ. ამტნისხევი) 14 900
III. თუშეთ-კახეთის უბანი (რეზიდ. ახმეტა ზამთარში, ომალო - ზაფხულში) 10 739
ზაქათალის ოკრუგი
საპოლიციო უბნები:		 72 582
I. ალიაბადის უბანი (რეზიდ. ალიაბადი) 13 987
II. ბელაქნის უბანი (რეზიდ. ბელაქანი) 15 807
III. ჭარ-მუხახის უბანი (რეზიდ. ზაქათალა) 20 764
IV. კაკის უბანი (რეზიდ. კახ-მუღალი) 22 024

ტფილისის, ახალქალაქის, ახალციხის, ბორჩალოს, გორის, დუშეთის, სიღნაღის, თელავის, თიანეთის მაზრებად და ზაქათალის ოკრუგად. ფართობი 44 607 კმ², მოსახლეობა 1 040 943 კაცი. აქედან ქალაქებში (ზაქათალის ოკრუგის გარეშე) ცხოვრობდა 207 294 კაცი (XX საუკუნის დასაწყისის მონაცემებით). ეროვნული შემადგენლობა: ქართველები, სომხები, რუსები, აზერბაიჯანელები და სხვა. ტფილისის გუბერნია გაუქმდა 1917 წელს.

ლიტერატურა

  • საქართველოს ისტორიის ნარკვევები, ტ. 5-6, თბ., 1970-1972;

სქოლიო

  1. ↑ Полное собрание законов Российской империи, собрание 2-ое (1825-1881), т. XXI, указ 20701, ст. 647
  2. ↑ § 2. Тифлисская губерния образуется из следующих уездов теперешней Грузино-Имеретинской губернии: 1) Тифлискаго, 2) Горийскаго, 3) Телавскаго, 4) Сигнахскаго, 5) Елисаветполскаго, 6) Эриванкаго, 7) Нахичеванскаго и 8) Александрапольскаго. К этому последнему уезду присоединяется от уезда Ахалцихскаго участок Ахалкалакский. принадлежащие к этой губернии округи: Горских народов, Осетинский и Тушино-Пшаво-Хевсурский остаются на прежнем основании. Губернским городом остается Тифлис.
  3. ↑ Образование в закавказском крае эриванской губернии. Положением, утвержденным Нами в 14 декабря 1846 года (20.701), Закавказский край разделен на 4 губернии: Тифлисскую, Кутаисскую, Шемахинскую и Дербентскую. Ныне, во внимании к представлению Наместника Кавказского, рассмотревшему Кавказским Комитетом, признавая полезным и необходимым, для успешного движения дел и удобнейшего управления, образовать в Закавказском краееще новую губернию, Мы Повелеваем: 1) В состав этой, вновь учреждаемой губернии, отделить: от Тифлисской губернии уезды: Эриванский, Нахичеванский и Александрапольский, кроме участка Ахалкалакского, а от Шемахинской губернии участок Мигринский и селение Канак Шушинского уезда
  4. ↑ Полное собрание законов Российской империи, собрание 2-ое (1825-1881), т. XXIV, указ 23303, ст. 312
  5. ↑ Полное собрание законов Российской империи, собрание 2-ое (1825-1881), т. XXXIV, указ 34641, ст. 588
  6. ↑ Газ. «Кавказ», №81, 1860
  7. ↑ Газ. «Кавказ», №52, 1856
  8. ↑ Газ. «Кавказ», №182, 1912
  9. ↑ Газ. «Кавказ», №198, 1912
  10. ↑ Полное собрание законов Российской империи, собрание 2-ое (1825-1881), т. XLIII, указ 45491, ст. 128
  11. ↑ «Кавказский календарь» на 1902 год: 57-й год - Тифлис, 1901

Read other articles:

Hispanic and Latino Americans in the United States Congress

Delegate Joseph Marion Hernández of the Florida Territory, elected in 1822, the first Hispanic or Latino American to serve in the United States Congress in any capacity. Hispanic and Latino Americans have served in the United States Congress since the early 19th century. The first group elected to serve in the Congress were incorporated as part of the United States territorial expansion into previous Spanish territories of the North American mainland as part of American campaigns of Manifes...

 

Sekolah Tinggi Teknologi Wastukancana

artikel ini perlu dirapikan agar memenuhi standar Wikipedia. Tidak ada alasan yang diberikan. Silakan kembangkan artikel ini semampu Anda. Merapikan artikel dapat dilakukan dengan wikifikasi atau membagi artikel ke paragraf-paragraf. Jika sudah dirapikan, silakan hapus templat ini. (Pelajari cara dan kapan saatnya untuk menghapus pesan templat ini) STT Wastukancana Purwakarta berdiri pada tanggal 19 Mei 2000, berdasarkan SK Mendiknas No. 255/D/O/2000 dan No. 2996/D/T/2004 di bawah pembinaan Y...

 

العلاقات الإماراتية البوتسوانية

العلاقات الإماراتية البوتسوانية الإمارات العربية المتحدة بوتسوانا   الإمارات العربية المتحدة   بوتسوانا تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الإماراتية البوتسوانية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين الإمارات العربية المتحدة وبوتسوانا.[1][2][3][4][5...

Deddy Suryadi

Deddy Suryadi Panglima Komando Daerah Militer IV/DiponegoroPetahanaMulai menjabat 21 Februari 2024 PendahuluTandyo Budi RevitaPenggantiPetahanaKomandan Jenderal Komando Pasukan Khusus ke-36Masa jabatan28 April 2023 – 21 Februari 2024 PendahuluIwan SetiawanPenggantiDjon AfriandiKepala Staf Komando Daerah Militer IV/DiponegoroMasa jabatan4 Nopember 2022 – 28 April 2023 PendahuluParwitoPenggantiUjang DarwisWakil Komandan Jenderal KopassusMasa jabatan2 Augustus 2021&...

 

Arab Melayu, Pelayangan, Jambi

Arab MelayuKelurahanKantor Lurah Arab MelayuNegara IndonesiaProvinsiJambiKotaJambiKecamatanPelayanganKode Kemendagri15.71.05.1001 Kode BPS1571070004 Luas... Km2Jumlah penduduk... JiwaKepadatan... Jiwa/Km2 Arab Melayu adalah salah satu kelurahan di Kecamatan Pelayangan, Kota Jambi, Provinsi Jambi, Indonesia. Asal nama kelurahan Arab Melayu merupakan asal mula terbentuknya penyebaran islam. Di kelurahan ini pada zaman dahulu para musafir dari negeri Arab tinggal, menetap, dan membuat desa ...

 

Kottenbutter

KottenbutterTypeSandwichPlace of originGermanyRegion or stateRhinelandMain ingredientsBrown bread, butter, smoked pork sausage, onion rings and spread with spicy mustard  Media: Kottenbutter Kottenbutter or Kottenbotter is a sandwich consisting of buttered brown bread or Mischbrot, smoked pork sausage (Mettwurst), onion rings and a spread of spicy mustard.[1] Other variants supplement pork with horse meat (Kottenwurst) or Balkenbrij.[2][3] The sandwich is comm...

Association of Vatican Lay Workers

Sole trade union in Vatican City ADLVAssociation of Vatican Lay WorkersAssociazione Dipendenti Laici VaticaniFounded1985LocationVatican CityMembers 1,000General SecretaryAlessandro GuarasciAffiliationsITUCWebsitewww.adlvaticano.org The Association of Vatican Lay Workers (Italian: Associazione Dipendenti Laici Vaticani; ADLV) is the sole trade union in Vatican City. The ADLV was formed in 1985. The first ever strike in the Vatican was organized by the ADLV in 1988. In 1992 the union organised ...

 

Hieracosphinx

Egyptian mythical beast Wall relief of Horus at the temple of Edfu, Egypt The hieracosphinx (Ancient Greek: ἱερακόσφιγξ) is a mythical beast found in Egyptian sculpture and European heraldry.[1] The god Haroeris (Horus the Elder) was usually depicted as one.[2] The name Hieracosphinx comes from the Greek Ιερακόσφιγξ, itself from ἱέραξ (hierax hawk) + σφίγξ (sphinx).[3] Description The Hieracosphinx has the head of a hawk and the body o...

 

La Case de l'oncle Tom (film, 1927)

Pour les articles homonymes, voir La Case de l'oncle Tom (homonymie). Cet article est une ébauche concernant un film américain. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les conventions filmographiques. Affiche du film La Case de l'oncle Tom (Uncle Tom's Cabin) est un film muet américain réalisé par Harry A. Pollard en 1927. Ce film est une adaptation cinématographique du roman La Case de l'oncle Tom de Harriet Beecher Stowe. Synopsis L'Oncle Tom ...

2020年夏季奧林匹克運動會柔道比賽

第三十二届夏季奥林匹克运动会柔道比賽比賽場館日本武道館日期2021年7月24日至31日項目數15参赛选手393（含未上场5人）位選手，來自128（含未上场4队）個國家和地區← 20162024 → 2020年夏季奥林匹克运动会柔道比赛个人男子女子60公斤级48公斤级66公斤级52公斤级73公斤级57公斤级81公斤级63公斤级90公斤级70公斤级100公斤级78公斤级100公斤以上级78公斤以上级团体混...

 

Северный морской котик

Северный морской котик Самец Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:Синапси...

 

6000-series (CTA)

Chicago transit car 6000-seriesA two-car Ravenswood train made of a 6000-series pair in April 1966In service1950–1992ManufacturerSt. Louis Car CompanyConstructed1950–1959Entered service1950Number built720Number in service4 (in Heritage Fleet service)[1]Number preserved13Successor3200-seriesFleet numbers6001–6720Capacity47 (A unit), 51 (B unit)OperatorsChicago Transit Authority, SEPTASpecificationsCar length48 ft (14.63 m)Width9 ft 4 in (2.84 ...

NGC 4143

NGC 4143   الكوكبة السلوقيان[1]  رمز الفهرس NGC 4143 (الفهرس العام الجديد)UGC 7142 (فهرس أوبسالا العام)PGC 38654 (فهرس المجرات الرئيسية)2MASX J12093608+4232031 (Two Micron All-Sky Survey, Extended source catalogue)MCG+07-25-036 (فهرس المجرات الموروفولوجي)Z 215-39 (فهرس المجرات وعناقيد المجرات)UZC J120936.1+423203 (فهرس زفيكي المحدّث)Z ...

 

Slavery in Jordan

Part of a series onForced labour and slavery Contemporary Child labour Child soldiers Conscription Debt Forced marriage Bride buying Child marriage Wife selling Forced prostitution Human trafficking Peonage Penal labour Contemporary Africa 21st-century jihadism Sexual slavery Wage slavery Historical Antiquity Egypt Babylonia Greece Rome Medieval Europe Ancillae Black Sea slave trade Byzantine Empire Kholop Prague slave trade Serfs History In Russia Emancipation Thrall Venetian slave trade Ba...

 

مقاطعة ستارك (إلينوي)

هذه المقالة تحتاج للمزيد من الوصلات للمقالات الأخرى للمساعدة في ترابط مقالات الموسوعة. فضلًا ساعد في تحسين هذه المقالة بإضافة وصلات إلى المقالات المتعلقة بها الموجودة في النص الحالي. (نوفمبر 2018)   لمعانٍ أخرى، طالع مقاطعة ستارك (توضيح). مقاطعة ستارك     الإحداثيات ...

المعهد العالي الإسلامي بحيدر آباد الهند

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (سبتمبر_2012) المعهد العالي الإسلامي بحيدر آباد الهندالتاريخالتأسيس 2000[1] المؤسس خالد سيف الله الرحماني الإطارالنوع مؤسسة تعليمية البلد  الهند التنظيمموقع الويب ...

 

丹麥地理

丹麦位于欧洲北部，是一个传统的北欧国家。国土东临波罗的海，西接北海，北部隔斯卡格拉克海峡与挪威隔海相望，东北则隔厄勒海峡和卡特加特海峡与瑞典隔海相望，南部与德国的石勒苏益格-荷尔斯泰因州接壤。领土主要由日德兰半岛、菲英岛和西兰岛以及近海的443个有名岛屿组成（全国共有1419个岛屿面积大于100平方米，其中72个岛屿无人居住）。丹麦的本土面积为430...

 

William Boyd (actor)

American actor (1895–1972) For others with the same name, see William Boyd (disambiguation). William BoydBoyd c. 1925Born(1895-06-05)June 5, 1895Hendrysburg, Ohio, U.S.DiedSeptember 12, 1972(1972-09-12) (aged 77)Laguna Beach, California, U.S.Resting placeForest Lawn Memorial Park CemeteryOther namesHoppy, Hopalong CassidyOccupation(s)Actor, movie producer, directorYears active1918–1954Height6 ft (183 cm)Spouses Laura Maynard ​ ​(m. 1917...

Juan Belencoso

Juan Belencoso Informasi pribadiNama lengkap Juan Carlos Rodríguez BelencosoTanggal lahir 1 September 1981 (umur 42)Tempat lahir Elche de la Sierra, SpanyolTinggi 1,86 m (6 ft 1 in)Posisi bermain PenyerangInformasi klubKlub saat ini La Union AtlNomor 10Karier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2000–2001 Rayo Cantabria 28 (12)2001–2002 Chaves 12 (2)2002–2004 Jaén 52 (6)2004–2006 Mérida 55 (26)2006 Hospitalet 16 (2)2006–2007 Linense 38 (17)2007–2008 Baza 38 (16)200...

 

Star domain

Property of point sets in Euclidean spaces Star-shaped redirects here. For the Blur documentary, see Starshaped. A star domain (equivalently, a star-convex or star-shaped set) is not necessarily convex in the ordinary sense. An annulus is not a star domain. In geometry, a set S {\displaystyle S} in the Euclidean space R n {\displaystyle \mathbb {R} ^{n}} is called a star domain (or star-convex set, star-shaped set or radially convex set) if there exists an s 0 ∈ S {\displaystyle s_{0}\...