რეიგანის დოქტრინა — გამოცხადებული იქნა 1985 წლის 6 თებერვალს აშშ-ის პრეზიდენტი რონალდ რეიგანის მიერ, სახელმწიფო კავშირის მიმართვაზე: „ჩვენ არ უნდა გავტეხოთ იმ ადამიანების რწმენა, რომლებიც საკუთარ სიცოცხლეებს რისკავენ--ყველა კონტინენტზე ავღანეთიდან ნიკარაგუამდე--რათა შევეწიააღმდეგოთ საბჭოთა აგრესიას და დავიცვათ უფლებები რომლებიც დაბადებიდან ჩვენია“.^[1] ის იყო რონალდ რეიგანის ადმინისტრაციის სტრატეგია საგერო საქმეებისათვის, შეეჩერებინათ სსრკ-ის საერთაშორისო გავლენა ცივი ომის მიწურულს. რეიგანის დოქტრინა, როგორც სსრკ-ის წინააღმდეგ საბრძოლო სტრატეგია ძალაში იყო 1980-იანების დასაწყისიდან ცივის ომის დასრულებამდე 1991 წელს.

რეიგანის დოქტრინას მიხედვით, აშშ-მ მხარდაჭერა და დახმარება გაუწია ანტი-კომუნისტურ პარტიზანულ და წინააღმდეგობრივ მოძრაობებს სსრკ-ის გავლენის სფეროების განადგურების მიზნით აფრიკაში, აზიაში და ლათინურ ამერიკაში. დოქტრინა შექმნილი იყო როგორც ცივი ომმში საბოლოო გამარჯვების მომტანი სტრატეგია.

რეიგანის დოქტრინა მიყვებოდა აშშ-ის პრეზიდენტების მიერ დოქტრინების შექმნის ტრადიციას, რომლებიც ისე მოწყობილნი იყვნენ რომ აერეკლათ იმ პერიოდის საგარეო საქმეებში არსებული გამოწვევები და საერთაშორისო ურთიერთობები. ტრადიცია დაიწყო ჯეიმზ მონრომ მონროს დოქტრინით 1823 წელს, რასაც 1904 წელს მოჰყვა თეოდორ რუზველტის მიერ შედგენილი რუზველტის დოქტრინა.

მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ პერიოდში ტრადიცია გააგრძელა ტრუმანის დოქტრინამ 1947 წელს, რომელის იხედვითაც დახმარება გაეწიათ საბერძნეთის და თურქეთის მთავრობებს რათა ისინი საბჭოთა გავლენისგან დაეცულნი ყოფილიყვნენ ცივი ომის საწყის ეტაპზე; მას მოჰყვა ეიზენჰაუერის დოქტრინა, კენედის დოქტრინა, ჯონსონის დოქტრინა, ნიქსონის დოქტრინა და კარტერის დოქტრინა რომელთაგანაც ყოველი მათანი ორიენტირებული იყო სხვადასხვა დიდ საერტშორისო გამოწვევებსა და პრეცედენტებზე.

მთავარი სტატია: ოპერაცია ციკლონი და ავღანეთის ომი (1979-1989).

რეიგანის დოქტრინას ერთი კომპონენტი რონალდ რეიგანის პრეზიდენტობამდე აღმოცენდა, ავღანეთში ჯიმი კარტერი და მისი ადმინისტრაცია ლიმიტირებულ სამხედრო დახმარებას უწევდნენ ავღანეთის მოჯაჰიდ მეომრებს სსრკ-ის წინააღმდეგ ავღანეთის ომში. მოჯაჰიდების მხარდაჭერის იდეა პირველად წინ წამოწია ჯიმი კარტერის ნაციონალური უსაფრთხოების მრჩეველმა, ზბიგნიევ ბრენზისკიმ და განხორციელებული იქნა აშშ-ის სადასვერვო სამსახურების მიერ.

რეიგანის ადმინისტრაციის არჩევის შემდეგ, მემკვიდრეობის ფონდმა და სხვა საგარეო საქმეთა კონსერვატიულმა იდეების ცენტრებმა დაინახეს კარტერის ავღანური პოლიტიკის პოლიტიკური გაფართოების საშუალება უფრო მაშტაბურ დოქტრინაში, რომელშიც შევიდოდა ანტი-კომუნისტური წინააღმდეგობის მოძრაობების მხარდაჭერა სსრკ-ის მოკავშირე ქვეყნებში აზიაში, აფრიკაში და ლათინურ ამერიკაში. პოლიტიკურ ანალიტიკოს ტომას ბოდენჰეიმერზე და რობერტ გულდზე დაყრდნობით, „სწორედ მემკვიდრეობის ფონდმა მოახერხა ჩვეულებრივი პოლიტიკური თეორიის მყარ სამოქმედო გეგმად გადაქცევა. მემკვიდრეობის ფონდმა „გაძევების“ თეორიისათვის მიზანში ამოიღო ცხრა სახელმწიფო: ავღანეთი, ანგოლა, კამბოჯა, ეთიოპია, ირანი, ლაოსი, ლიბია, ნიკარაგუა და ვიეტნამი“. ^[3]

1980-იანებში, მემკვიდრეობის ფონდის საგერო საქმეთა ექსპერტი მესამე მსოფლიოს საკითხებზე, მაიკლ ჯონსი, რეიგანის დოქტრინის მრდამჭერი, შეხვდა წინაააღმდეგობის მოძრაობების ლიდერებს სსრკ-ის მოკავშირე სამხელმწიფოებში და რეიგანის ადმინისტრაციას მოუწოდა გაეზარდათ სამხედრო და პოლიტიკური მხარდაჭერა ამ წინააღმდეგობის მოძრაობებისათვის. მემკვიდრეობის ფონდის სხვა ექსპერტები, საგარეო საქმეთა დარგში, ასევე გამოხატავდნენ სიმპატიებს რეიგანის დოქტრინას მიმართ, მათ მიერ დაწერილ „ლიდერობის მანდატის“ წიგმნებში.^[4]

შედეგად, ავღანეთისაგან განსხვავებით რეიგანის დოქტრინა სწრაფად შევიდა ძლაში ანგოლასა და ნიკარაგუასთან მიმართებაში. აშშ-მ სამხედრო დახმარება გაუწია ანგოლას უნიტას და ნიკარაგუას „კონტრას“, ისე რომ ომი არც ერთი სახელმწიფოსთვის არ გამოუცხადებიათ. მემკვიდრეობის ფონდთან გაკეთებული მიმართვისას 1989 წლის ოქტომბერში, უნიტას ლიდერმა ჟონას სავიმბიმ მემკვიდრეობის ფრონდის ძალისხმევას „დიდი დახმარების დიდი წყარო“ უწოდა „არცერთი ანგოლელი არ დაივიძყებს თქვენს ძალისხმევას. თქვენ ღოხვედით ჯამბაში და წაიღეთ ჩვენი შეტყობინაბა კონგრესია და ამდინისტრაციისათვის“.^[5] აშშ-მ უნიტას დახმარება მხოლოდ მას შემდეგ დაიყო, რაც კონგრესმა გააუქმა კლარკის ამენდმენტი, კანონი რომელიც აშშ-ს უკრძალლავდა დამხმარებოდა უნიტას სამხედრო მიზნებისათვის.^[5]

ნიკარაგუაში და ანგოლაში გამარჯვებების შემდეგ, მაიკლ ჯონსი და მემკვიდრეობის ფონდი ითხოვდენ რაიგანის დოქტრინაში ეთიოპიის შეყვანასაც, ისინი ფიქრობდნენ რომ ეთიოპიის 1984-985 წლების შიმშილი მენგისთუ ჰაილე მარიამის კომინისტური, პრო-საბჭოთა აგრაკულტურული პოლიტიკებით იქნა გამოწვეული. ასევე მათი თქმით მენგისთუს გადაწყვეტილება, რომ მიცა უფლება სსრკ-ისთვის გამოეყენებინა ერიტრეას პორტები წითელ ზღვაში იყო სტრატეგიული გამოწვევა აშშ-ის თავდაცვის ინტერესებისათვის ახლო აღმოსავლეთში და ჩრდილოეთ აფრიკაში.^[6]

მემკვიდრეობის ფონდი და რეიგანის ადმინისტრაცია ასევე ფიქრობდნენ რეიგანის დოქტრინაში კამბოჯას შეყვანას. კამბოჯის კომუნისტური მთავრობის წინააღმდეგ მებრძოლი წინააღმდეგობის მოძრაობები იყვნენ ყოფილი ხმერის რეჟიმის წევრები, რომელიც ადამიანების უფლებათა ანგარიშის მიხედვით XX საუკუნეში ყველაზე ცუდი იყო. ამიტომაც, რეიგანმა სამხედრო დახმარება მხოლოდ პატარა წინააღმდეგობის მოძრაობების ხმერის ხალხთა გათავისუფლების ფრონტის (KPNLF) კოალიციას გაუწია.^[7]

მემკვიდრეობის ფონდისა და ამერიკის საწარმოო ინსტიტუტისაგან ძლიერიერი მხარდაჭერის, რეიგანის დოქტრინას ლიბერტარიანული ქატოს ინსტიუტი ეწინააღმდეგებოდა იმ იდეათ რომ 1986 წელს „მესამე მსოფლიოს „წვალებები“ მიმდეინარეობდა არენებში და მოიცავდნენ რომლებიც აშშ-ის უსაფრთხოებების ლეგალური საჭიროებების გარეთ იყო. აშშ-ის ასეთ კონფლიქტებში ჩარევა აფართოებს რესპუბლიკის უკვე ზედმეტად დიდ ვალდებულებებს მნიშვნელოვანი წამრატებების მღწევის გარეშე და სსრკ-ის გავლენის მაგივრად აშშ-ის გავლენის შემცირებას იწვევს.“^[8]

წინააღმდეგობის მიუხედავად ქატოს თქმით რეიგანის დოქტრინამ „დაანთო ენთუსიაზმის ცეცხლი ამერიკული კონსერვატიზმისთვის, ისე როგორც არცერთ სხვა საგარეო პოლიტიკას არ გაუკეთებია ათწლეულების მანძილზე“.^[9]

„ჩარლი უილსონის ომი“, ოქროს გლუბუსზე გამარჯვებული და ოსკარზე ნომინირებული Universal Pictures-ის ფილმი, რომელიც 2007 წლის დეკემბერში გამოივდა და აღწერს აშშ-ის სამხედრო დახმარებას ავღანეთის მოჯაჰიდი მებრძოლების მიმართ სსრკ-ის ავღანეთში შეჭრის შემდეგ ავღანეთის ომში.

„მაიამი“, ჟოან დიდიონის წიგნი რომელიც აღწერს აშშ-ის მცდელობებს ჩამოეგდო კომუნისტური მთავრობები, ფიდელ კასტროს კომუნისტური კუბის ჩათვლით.

• ტრუმენის დოქტრინა
• მარშალის გეგმა
• ეიზენჰაუერის დოქტრინა
• კენედის დოქტრინა
• ჯონსონის დოქტრინა
• ბრეჟნევის დოქტრინა

• Carpenter, Ted Galen. "U.S. Aid to Anti-Communist Rebels: The 'Reagan Doctrine' and its Pitfalls", Cato Policy Analysis # 74, Cato Institute, June 24, 1986.
• Garthoff, Raymond L. (1994). The great transition: American-Soviet relations and the end of the Cold War. Washington, D.C: Brookings Institution. ISBN 978-0-8157-3060-6.  დაარქივებული 2012-03-09 საიტზე Wayback Machine.
• Johns, Andrew L., ed. A Companion to Ronald Reagan (John Wiley & Sons, 2014). pp 339–358.
• Johns, Michael (1987). „The Lessons of Afghanistan“. Policy Review (40): 32–35. ISSN 0146-5945 – წარმოდგენილია UNZ.org-ის მიერ.
• "A U.S. Strategy to Foster Human Rights in Ethiopia", by Michael Johns, Heritage Foundation Backgrounder # 692, February 23, 1989.
• Lagon, Mark P. The Reagan Doctrine: Sources of American Conduct in the Cold War's Last Chapter (1984) online
• Meiertöns, Heiko (2010). The Doctrines of US Security Policy: An Evaluation under International Law. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-76648-7. 
• Pach, Chester. “The Reagan Doctrine: Principle, Pragmatism, and Policy," Presidential Studies Quarterly (2006) 36#1 p. 75+ online დაარქივებული 2020-08-06 საიტზე Wayback Machine.
• Rosenfeld, Stephen S. "The Reagan Doctrine: The Guns of July", Foreign Affairs magazine, Spring 1986.
• Schmertz, Eric J. Natalie Datlof, and Alexej Ugrinsky eds. President Reagan and the World (1997) online დაარქივებული 2019-01-27 საიტზე Wayback Machine.
• Scott, James M. "Reagan's doctrine? The formulation of an American foreign policy strategy" Presidential Studies Quarterly (1996) 26#4 pp 1047–61. online
• Scott, James M. Deciding to intervene: the Reagan doctrine and American foreign policy (1996)
• Starr-Deelen, Donna. Presidential Policies on Terrorism: From Ronald Reagan to Barack Obama. (Springer, 2014).

• "The Principles of Conservatism", by Honorable Margaret Thatcher, Heritage Foundation Lecture, December 10, 1997.
• "The Ash Heap of History: President Reagan's Westminster Address 20 Years Later", by Charles Krauthammer, Heritage Foundation Lecture, June 3, 2002.
• "U.S. Aid to Anti-Communist Rebels: The 'Reagan Doctrine' and its Pitfalls", by Ted Galen Carpenter, Cato Policy Analysis # 74, Cato Institute, June 24, 1986.
• "How We Ended the Cold War", by John Tirman, The Nation, October 14, 1999.
• "Think Tank Fosters Bloodshed, Terrorism", The Daily Cougar, August 25, 2008.

ხ • გ • რ ცივი ომი აშშ · სსრკ · ANZUS · NATO · მიუმხრობლობის მოძრაობა · SEATO · ვარშავის პაქტი · ბაღდადის პაქტი · რიოს ხელშეკრულება 1940-იანები მორგენთაუს გეგმა ჰუკბალაჰაპის აჯანყება იამაიკის პოლიტიკური კონფლიქტი დეკემბრიანა პროცენტებზე შეთანხმება იალტის კონფერენცია ოპერაცია „წარმოუდგენელი“ ოპერაცია „დაუნფოლი“ პოტსდამის კონფერენცია გუზენკოს საქმე კორეის დაყოფა ოპერაცია „მასტერდომი“ ოპერაცია „გარემოცვა“ ოპერაცია „ბლექსიტ-ფორტი“ ირანის კრიზისი საბერძნეთის სამოქალაქო ომი ბარუხის გეგმა კორფუს სრუტის ინციდენტი თურქეთის სრუტეების კრიზისი გერმანიიის პოლიციის გამოსვლა ინდოჩინეთის პირველი ომი ტრუმენის დოქტრინა აზიის ურთიერთობების კონფერენცია მარშალის გეგმა ჩეხოსლოვაკიის სახელმწიფო გადატრიალება ალ-ვათბაჰის აჯანყება პალესტინის ომი ტიტო-სტალინის განხეთქილება ბერლინის ბლოკადა დასავლეთის ღალატი რკინის ფარდა სოციალისტური ბანაკი დასავლეთის ბლოკი ჩინეთის სამოქალაქო ომი მალაიის ომი სირიის სახელმწიფო გადატრიალება 1950-იანები ბამბუკის ფარდა კორეის ომი მაკკარტიზმი მაუ-მაუს აჯანყება ალჟირის ომი ეგვიპტის რევოლუცია ოპერაცია აიაქსი აღმოსავლეთ გერმანიის ამბოხება მადრიდის პაქტი ბრიკერის შესწორება გვატემალის სახელმწიფო გადატრიალება ჟენევის კონფერენცია ჯებელ-ახდარის ომი ინდოჩინეთის მეორე ომი ტაივანის სრუტის პირველი კრიზისი კვიპროსის კრიზისი ჟენევის სამიტი ბანდუნგის კონფერენცია პოზნანის საპროტესტო აქციები უნგრეთის რევოლუცია სუეცის კრიზისი „ჩვენ თქვენ დაგასამარებთ“ იფნის ომი ოპერაცია „გლადიო“ არაბეთის ცივი ომი (სირიის კრიზისი, ლიბანის კრიზისი, ერაყის რევოლუცია) თანამგზავრის კრიზისი ტაივანის სრუტის მეორე კრიზისი ტიბეტის აჯანყება მოსულის აჯანყება კუბის რევოლუცია სამზარეულოს დებატები სსრკ-ჩინეთის განხეთქილება 1960-იანები კონგოს კრიზისი სიმბას აჯანყება U-2-ის ინციდენტი ღორების ყურის ოპერაცია თურქეთის სახელმწიფო გადატრიალება სსრკ-ალბანეთის განხეთქილება ერაყი-ქურთისტანის კონფლიქტი (ერაყ-ქურთისტანის პირველი ომი) ბერლინის კრიზისი ბერლინის კედელი პაპუას კონფლიქტი სანდის ომი პორტუგალიის კოლონიური ომი (ანგოლის ომი დამოუკიდებლობისათვის, გვინეა-ბისაუს ომი დამოუკიდებლობისათვის, მოზამბიკის ომი დამოუკიდებლობისათვის) კარიბის კრიზისი ელ-პორტენიასო ჩინეთ-ინდოეთის ომი სარავაკების კომუნისტური ამბოხება რამადანის რევოლუცია ომი ერიტრეის დამოუკიდებლობისათვის ჩრდილოეთ იემენის სამოქალაქო ომი სირიის სახელმწიფო გადატრიალება ჯონ კენედის მკვლელობა ადენის კრიზისი შიფტას ომი ბინძური ომი (ტლატელოლკოს ხოცვა-ჟლეტა) გვატემალის სამოქალაქო ომი კოლუმბიის სამოქალაქო ომი ბრაზილიის სახელმწიფო გადატრიალება დომინიკელთა რესპუბლიკის სამოქალაქო ომი სამხრეთ როდეზიის ომი ნამიბიის ომი დამოუკიდებლობისათვის სუკარნოს დამხობა დომინოს თეორია ასეან-ის დეკლარაცია ლაოსის სამოქალაქო ომი სირიის სახელმწიფო გადატრიალება არგენტინის რევოლუცია კორეის დემილიტარიზებული ზონის კონფლიქტი შავი პოლკოვნიკები USS Pueblo-ს ინციდენტი ექვსდღიანი ომი დაუძლურების ომი დოფარის ომი ალ-ვადიას ომი ნიგერიის სამოქალაქო ომი 1968 წლის საპროტესტო აქციები (მაისი 68) კულტურული რევოლუცია პრაღის გაზაფხული პოლონეთის პოლიტიკური კრიზისი კომუნისტი ამბოხებულების ომი ჩეხოსლოვაკიაში შეჭრა 17 ივლისის რევოლუცია ლიბიის სამხედრო გადატრიალება საფეხბურთო ომი კადარიზმი სსრკ-ჩინეთის სასაზღვრო კონფლიქტი ფილიპინების ამბოხება კორექტული მოქმედება 1970-იანები განმუხტვა ბირთვული იარაღის გაუვრცელებლობის ხელშეკრულება შავი სექტემბერი კორექტული მოძრაობა დასავლეთ საჰარის კონფლიქტი კამბოჯის სამოქალაქო ომი კოზის აჯანყება რეალური პოლიტიკა პინგ-პონგის დიპლომატია კორექტული რევოლუცია თურქეთის სამხედრო მემორანდუმი სუდანის სახელმწიფო გადატრიალება ბერლინის ოთხმხრივი შეთანხმება ომი ბანგლადეშის დამოუკიდებლობისათვის ნიქსონის ვიზიტი ჩინეთში იემენის ომი ბანგლადეშის კომუნისტების აჯანყება ერიტრეის სამოქალაქო ომი ურუგვაის სახელმწიფო გადატრიალება ავღანეთის სახელმწიფო გადატრიალება ჩილეს სამხედრო გადატრიალება ნავთობის კრიზისი იომ-ქიფურის ომი მიხაკების რევოლუცია ესპანეთის გადასვლა დემოკრატიაზე მეტაპოლიტეფსი სტრატეგიული შეიარაღების შეზღუდვის შეთანხმება ერაყი-ქურთისტანის მეორე ომი თურქეთის შეჭრა კვიპროსში სამხრეთ როდეზიის ომი ანგოლის სამოქალაქო ომი მოზამბიკის სამოქალაქო ომი ორომოს კონფლიქტი ოგადენის ომი დასავლეთ საჰარის ომი ეთიოპიის სამოქალაქო ომი ლიბანის სამოქალაქო ომი ალბანეთ-ჩინეთის განხეთქილება კამპუჩია-ვიეტნამის ომი ჩინეთ-ვიეტნამის ომი ოპერაცია კონდორი ბინძური ომი არგენტინის სახელმწიფო გადატრიალება ლიბია-ეგვიპტის ომი გერმანული შემოდგომა Boeing 707-ის კატასტროფა ნიკარაგუის რევოლუცია უგანდა-ტანზანიის ომი ჩრდილოეთ იემენის აჯანყება ლიბია-ჩადის ომი იემენის ომი მექის ტერაქტი ირანის ისლამური რევოლუცია ჰერათის აჯანყება შვიდი დღე მდინარე რაინამდე ფსიქიატრიის გამოყენება პოლიტიკური მიზნით სსრკ-ში 1980-იანები ავღანეთის ომი 1980 და 1984 წლის ოლიმპადების ბოიკოტი შეიარაღებული კონფლიქტი პერუში თურქეთის სახელმწიფო გადატრიალება სიდრის ყურის ინციდენტი კაზამანსის კონფლიქტი უგანდის სამოქალაქო ომი წინააღმდეგობის საღვთო არმიის აჯანყება ერიტრეის სამოქალაქო ომი ეთიოპია-სომალის სასაზღვრო ომი გრენადაში შეჭრა Able Archer 83 სტრატეგიული თავდაცვითი ინიციატივა ირან-ერაყის ომი სომალის აჯანყება შავი ზღვის ინციდენტი (1986) სამხრეთ იემენის სამოქალაქო ომი ტოიოტის ომი შავი ზღვის ინციდენტი (1988) ბუგენვილის სამოქალაქო ომი აჯანყება 8888 სოლიდარობა კონტრასი ცენტრალური ამერიკის კრიზისი ოპერაცია RYAN Boeing 747-ის კატასტროფა ყვითელი რევოლუცია საჯაროობა პერესტროიკა ყარაბაღის ომი ავღანეთის სამოქალაქო ომი აშშ-ის შეჭრა პანამაში პოლონეთის გაფიცვები პროტესტი ტიანანმენის მოედანზე 1989 წლის რევოლუციები ბერლინის კედლის დანგრევა ხავერდოვანი რევოლუცია რუმინეთის რევოლუცია მშვიდობიანი რევოლუცია 1990-იანები მონღოლეთის დემოკრატიული რევოლუცია სპარსეთის ყურის ომი გერმანიის გაერთიანება იემენის გაერთიანება ალბანეთში კომუნისტური რეჟიმის დამხობა იუგოსლავიის დაშლა სსრკ-ის დაშლა ჩეხოსლოვაკიის დაშლა ლიდერები სტალინი გიორგი მალენკოვი ნიკიტა ხრუშჩოვი ლეონიდ ბრეჟნევი იური ანდროპოვი კონსტანტინე ჩერნენკო მიხეილ გორბაჩოვი ჰარი ტრუმენი დუაიტ ეიზენჰაუერი ჯონ კენედი ლინდონ ჯონსონი რიჩარდ ნიქსონი ჯერალდ ფორდი ჯიმი კარტერი რონალდ რეიგანი ჯორჯ ჰერბერტ უოკერ ბუში გაყინული კონფლიქტები აფხაზეთი ჩინეთი კორეა მთიანი ყარაბაღი სამხრეთი ოსეთი დნესტრისპირეთი ინდოეთ-ჩინეთის სასაზღვრო კონფლიქტი საგარეო ურთიერთობები ტრუმენის დოქტრინა მარშალის გეგმა შეკავების პოლიტიკა ეიზენჰაუერის დოქტრინა დომინოს თეორია ჰალშტაინის დოქტრინა კენედის დოქტრინა მშვიდობიანი თანაარსებობა ოსტპოლიტიკა ჯონსონის დოქტრინა ბრეჟნევის დოქტრინა ნიქსონის დოქტრინა ულბრიხტის დოქტრინა კარტერის დოქტრინა რეიგანის დოქტრინა უკუგდების დოქტრინა პუერტო-რიკოს სუვერენიტეტი იდეოლოგიები კაპიტალიზმი კომუნიზმი ორგანიზაციები ASEAN ცსს ეკონომიკური ურთიერთდახმარების საბჭო ეეთ კგბ სამხრეთ აზიის რეგიონალური თანამშრომლობის ასოციაცია საფარი დიდი ბრიტანეთის საიდუმლო დაზვერვის სამსახური გდრ-ის სახელმწიფო უშიშროების სამინისტრო სხვა დაბალანსების პოლიტიკა აშშ-საბჭოთა კავშირის ურთიერთობები აშშ-საბჭოთა კავშირის სამიტები ცივი ომის ქრონოლოგია