Myriam Ben, nada en Alxer o 10 de outubro de 1928 e finada en Vesoul o 19 de novembro de 2001, foi unha activista, militante, novelista, poeta e pintora alxerina. Naceu como Marylise Ben Haïm en Alxer o 10 de outubro de 1928.[1]
Traxectoria
Vida
O seu pai era un comunista que servira no exército francés durante a revolución de outubro, e a súa nai era música.[1] Criouse nun fogar non relixioso, lembrando máis tarde que tiña sete anos antes de darse conta de que a súa familia era xudía. En 1940, o réxime francés de Vichy revogou o Decreto Crémieux, do século XIX, privando aos xudeus alxerinos da cidadanía e provocando a expulsión de Ben do liceo ao que estivera asistindo en Alxer. Asistiu brevemente a unha escola xudía, pero completou a súa educación en casa debido á oposición do seu pai ao sionismo.
Mesmo a unha idade temperá, Ben participou activamente na causa da xustiza social, particularmente combatendo a pobreza entre a poboación indíxena de Alxeria.[1] Aos 14 converteuse na presidenta da Mocidade Comunista. Tamén participou activamente na Unión de Mulleres, e a través do patrocinio da organización, converteuse en mestra de escola na vila de Miliana. Ela e os seus compañeiros mestres instruíron aos estudantes— maioritariamente musulmáns e empobrecidos — pero tamén se esforzaron por elevar a súa conciencia política e promover un sentido descolonizado da historia.
Ben apoiou á Fronte de Liberación Nacional (FLN) anti-francés desde o comezo da Guerra de Independencia de Alxeria, e uniuse ao grupo guerrilleiro comunista Combattants de la Libération onde axudou a transportar armas.[1] O goberno francés considerouna unha criminal e condenouna, in absentia, a 20 anos de traballos forzados; con todo, nunca foi capturada e anos máis tarde sería perdoada. Cando terminou a guerra en 1962, Ben converteuse en membro do goberno alxerino independente.
En 1991, cando Alxeria entrou nun período de guerra civil, Ben mudouse a Francia. Continuou escribindo e pintando até a súa morte en 2001.[1]
Literatura
A súa novela máis longa, Sabrina, ils t'ont volé ta vie (en galego, Sabrina, roubáronche a vida), de 1986, é a historia do amor de dous musulmáns criados en Francia e as súas dificultades para se adaptaren ao novo goberno alxerino. O escritor Albert Bensoussan, tamén xudeu de Alxeria, cre que Ben expresou o seu propio desarraigo a través dos seus personaxes, porque xa daquela a súa cultura francesa era considerada estranxeira na Alxeria independente.[1]
Malia que Ben nunca negou a súa herdanza xudía, o seu activismo político residia maioritariamente nas súas ideas e na súa identidade. O seu xudaísmo era só parte da xenealoxía que a fixo ser quen era. O camiño de Ben ao activismo foi moldeado pola súa persecución como xudía, pero incorporou o seu xudaísmo ao seu activismo humanista, inspirada pola marxinación sufrida durante o período de Vichy. Seguiu escribindo en francés, sen cuestionar nunca a súa pertenza a Alxeria, nin o seu lugar como icona cultural alí. Foi, a pesar de escribir en francés e non en árabe, moi apreciada en Alxeria nos anos 70 e 80 como escritora, pintora e poeta.[1]
Pintura
Xunto ao seu traballo de escritura, Myriam Ben foi pintora e presentou numerosas exposicións en Alxeria e no estranxeiro. De 1976 a 1986, o Centro Cultural Willaya de Alxer expuxo as súas obras regularmente. Ata 1992, expuxo anualmente con outras mulleres pintoras para conmemorar o Día Internacional da Muller, o 8 de marzo. Igualmente, o Museo Nacional de Belas Artes de Alxer adquiriu varias das súas pinturas, e expuxo en París e en varios países europeos.[2]
Obras
Ben, que xa fora profesora, rebelde e lexisladora, comezou en 1967 a súa carreira artística como poeta, narradora, novelista e pintora.[3] Publicou varias coleccións de poesía, unha colección de contos (Ainsi naquit un homme; 1982), e unha novela (Sabrina; 1986). Tamén foi celebrada polas súas pinturas abstractas.[4]
- Le soleil assassiné, L'Harmattan, París, 2002. ISBN 2-7475-2176-1 (poesía)
- Au carrefour des sacrifices, L'Harmattan, París, 2000.ISBN 2738413005ISBN 2738413005 (poesía)
- Quand les cartes sont truquées, L'Harmattan, París, 2000. ISBN 2738478654ISBN 2738478654 (memorias)
- Leïla: Les enfants du mendiant, L'Harmattan, París, 1998. ISBN 2738468942ISBN 2738468942 (teatro)
- Ainsi naquit un homme, L'Harmattan, París, 1993. ISBN 2738419240ISBN 2738419240
- Sabrina, ils t'ont volé ta vie, L'Harmattan, París, 1992. ISBN 2858027080ISBN 2858027080 (novela)
- Sur le chemin de nos pas, L'Harmattan, París, 1984. (poesía)
- L'âme de Sabrina, L'Harmattan, París, 2001. (historia curta)
Notas
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Stillman, Norman A., ed. (2015). "Ben, Myriam". Encyclopedia of Jews in the Islamic World. Brill. Consultado o 2018-10-14.
- ↑ "Myriam Ben". ecrivainsmaghrebins.blogspot.com (en francés). Consultado o 28 de xullo de 2024.
- ↑ Schirmer, Robert, ed. (2003). "Ben, Myriam". Encyclopedia of African Literature. Routledge. p. 75. ISBN 9781134582235.
- ↑ Salami, ed. (2013). A Companion to Modern African Art. John Wiley & Sons. p. 262. ISBN 9781118515051.