O Museo Centro Gaiás é un centro de exposicións situado dentro do complexo arquitectónico da Cidade da Cultura en Santiago de Compostela. Foi inaugurado no ano 2011 e comezou a funcionar no ano 2012. Acolle exposicións temporais relacionadas sempre con Galicia e é de titularidade pública.
Arquitectura
O edificio foi deseñado polo arquitecto estadounidense Peter Eisenman dentro do proxecto de Cidade da Cultura, e é o de maior altura de todo o complexo. O edificio ten 6 plantas; as tres superiores están adicadas case en exclusiva a ó espazo expositivo; as plantas 0 e -1 teñen varios usos, podendo ser empregadas como espazo expositivo, ou para albergar eventos de todo tipo, concertos, teatro, proxeccións, coloquios, conferencias ou actividade lúdicas. Ó mesmo tempo a planta 0 posúe unha cafetería e a propia recepción do centro e unha das vistas mais icónicas do complexo. Por último a planta -2 emprégase para cuestións técnicas como a almacenaxe de obra.
Exposicións
2012
A primeira exposición que se celebrou no museo foi Gallaecia Petrea, un percorrido polo traballo en pedra en Galicia dende a prehistoria ata a escultura contemporánea. Rematouse o ano coa exposición Códices[1] na que estivo exposto xunto a outros códices o Códice Calixtino, só uns poucos meses despois de que fose recuperado polas autoridades tras o seu roubo.
2013
Tras o remate de Códices expúxose no Gaiás, Orinoco, que percorría o río suramericano e afondaba no coñecemento das tribos que habitan nun dos lugares máis remotos do planeta.
Camiño, a orixe foi a primeira exposición do ano, de temática xacobea, e levou ó museo Santiago Apóstolo de Durero ou o Pórtico da Gloria de Genaro Pérez Villamil.
Pechouse o ano facendo unha exposición monográfica sobre o fotógrafo de AllarizJosé Suárez titulada José Suárez, uns ollos vivos que pensan.
2016
2016 foi o ano do centenario do nacemento de Camilo José Cela e o Museo Centro Gaiás rendeulle homenaxe ó ganador do Nobel de literatura con Camilo José Cela: 1916-2016. O Centenario dun Nobel. Un libro e toda a soidade.[2]
No mesmo ano presentouse Con-Fío, en Galicia[3] un percorrido pola historia do téxtil galego.
2017
A exposición inicial do 2017 adicóuselle o mundo da madeira e o deseño. Da árbore á cadeira expuxo traballos de deseño de Isaac Díaz Pardo, Xosé Bar Boo ou os irmáns Jesús e Alejandro de la Sota.
Ese mesmo ano o centro adicoulle unha exposición individual a Antón Lamazares na que este traballaba para a creación da súa obra plástica sobre a poesía de Uxío Novoneyra, a exposición titulouse Flor Novoneyra.[4]
En outubro inaugurouse Castelao Maxistral na que se trouxo por primeira vez a Galicia o cadro A derradeira leición do mestre, no cal Castelao xa enfermo reinterpretou unha das súas láminas do álbum Galicia mártir para renderlle homenaxe a Alexandre Bóveda. O cadro pasou en Galicia uns pouco meses antes de retornar ó Centro Galego de Buenos Aires. A exposición pechouse con máis de 40 000 visitantes nos catro meses que estivo aberta.[7]
2019
Pensar coas mans[8] foi unha exposición que xirou arredor do mundo da artesanía en Galicia, centrándose na cestaría, a xoiaría e a cerámica incluíndo tamén pezas artísticas de Sorolla, Ivan Prieto, Elena Colmeiro ou Xavier Toubes.
De lugares e cousas: obras de 36 artistas contemporáneos, que forman parte da colección de arte Banco Sabadell.
2024
Tesouros reais. Obras mestras do Terra Sancta Museum: con pezas do tesouro artístico do Terra Sancta Museum de Xerusalén, formado polas doazóns das monarquías católicas europeas ó longo de 500 anos.
Unha vida viquinga: exposición que recolle, a través de 120 pezas históricas e arqueolóxicas, a cultura viquinga entre os séculos VIII e IX, incluída a súa violenta relación con España e con Galicia en particular.