Itten naceu en Südern-Linden e foi influenciado na súa educación por Friedrich Fröbel. A súa primeira formación non foi como pintor, senón como mestre en Berna, onde se familiarizou coa teoría da psicanálise. Matriculouse na escola de Belas Artes de Xenebra, que o frustrou, e volveu a Berna. Alí desenvolveu o interese pola relixión e o misticismo, que o moveron a trasladarse a Xenebra para estudar con Eugène Gilliard, un pintor francés que ensinaba sobre os elementos xeométricos da arte. Esta primeira educación en elementos xeométricos traslúcese na obra posterior de Itten, no seu interese pola xeometría da roda de cores. Entre 1919 e 1922, Itten ensinou, xunto a outros artistas de vangarda na Bauhaus en Weimar, Alemaña. Alí, os seus diversos intereses converxeron e deron como froito a súa teoría da cor. Itten expandeu a roda de cores desenvolvida por Adolf Hozel inventando un círculo de cores e sete contrastes e ollando para a cor desde todos os ángulos, filosóficos, relixiosos, psíquicos, psicolóxicos e físicos.
A nova roda de cores de Itten revolucionou a maneira en que miramos as cores, influenciando artistas e deseñadores. A compilación definitiva do que ensinaba no seu Curso Elemental publicouse baixo o título A arte da cor. A roda de cores de Itten tiña en conta a sensación subxectiva que se asocia coa cor obxectiva e os valores psíquicos e emocionais das cores. Itten aseguraba que existen determinadas características inherentes ás cores particulares que influencian a maneira en que se sente o observador. É así, por exemplo, que se asevera que "o azul é frío".
A arte da cor: A experiencia subxectiva e a xustificación obxectiva da cor (The Art of Color: The Subjective Experience and Objective Rationale of Color)
Deseño e Forma: O Curso Elemental da Bauhaus (Design and Form: The Basic Course at the Bauhaus and Later, Revised Edition)