Anjel Lertxundi, nado en Orio en 1948, é un escritor vasco en lingua éuscara.
Traxectoria
Estudou Filosofía e Letras en Donosti, Roma e Valencia. Traballou durante varios anos no ámbito do ensino e o xornalismo: Egin, Egunkaria, Berria, Diario Vasco, El País, El Mundo, La Vanguardia, Diario 16, El Correo...[1]
Foi presidente da Asociación de Escritores Vascos, EIE entre 1982 e 1985.[2]
Está considerado como un dos renovadores da narrativa do seu país, tendo unha obra extensa e variada, como poden ser contos, novelas, ensaios e até literatura infantil e xuvenil.
Tamén traballou en televisión, escribindo guións para teleseries e como asesor. Colaborou co mundo do cine coas películas Hamaseigarrenean, aidanez ("Á décimo sexta, ao parecer"), baseada nunha das súas propias novelas; e Karelatik ("Pola borda"), escrita e dirixida por el mesmo. É colaborador de diversos medios escritos, como o periódico Berria, onde escribe unha columna todos os días.
Bibliografía
Literatura infantil e xuvenil
- Ai, Leire, Leire (1979). Erein.
- Gaur asteartea da (1979). Erein.
- Nikolas Mikolas (1979). Erein.
- Sorgin bat aidean (1979). Erein.
- Txibiribi bonbon (1979). Erein.
- Txilibitu danbolin (1979). Erein.
- Negua (1980). Erein.
- Udaberria (1981). Erein.
- Udazkena (1981). Erein.
- Uda (1981). Erein.
- Portzelanazko irudiak (1981). Erein. Publicada co nome Iñaki Aldai.
- Tristeak kontsolatzeko makina (1981). Erein. Obra pioneira na modernización da literatura infantil en éuscaro. En castelán La máquina de la felicidad (Alborada, 1988).
- Gizon kabalen piurak (1982). Erein.
- Auskalo mendian (1984). Erein.
- Tximinitik gora (1984) Erein.
- Artillero dale fuego (1986). Erein.
- Bateltxo bat kulunkan (1986) Erein.
- Elegantzia frantzia (1986). Erein.
- Ipurdian bost letra (1986). Erein
- Janda gero, majadero (1986). Erein.
- Lekeitioko plazan (1986). Erein.
- Titiritero titirimundi (1986). Erein.
- Eskiatzaile herrenaren kasua (1988). Erein.
- Estalaktita rockeroaren kasua (1988). Erein.
- Kaxkajo bahituaren kasua (1988, Erein)
- Paris de la France-ko pateen kasua (1988, Erein)
- Alarguntsa sikodelikoaren kasua (1989). Erein.
- Sardina ezpain gorriaren kasua (1989). Erein.
- Peru eta Marixe, mila eta bat komerixe (1993). Erein.
- Tresak eta kordelak (1993). Zarauzko Udala. Combinaba lendas, anécdotas reais e relatos inventados, todos relacionados con Zarautz.
- Lehorreko koadernoa (1998). Alberdania.
- Nire kuleroak (1999). Elkar.
- Muxubero, mon amour (2000). Elkar.
- Nik erremerre hitz egiten dut (2000). Elkar.
- Dindirri = Flick (2001). Baigorri, Gara.
- Aizak eta aizan elkarrekin dantzan (2002). Elkar.
- Ezkutuko maitea (2002). Elkar.
- Brummm! (2003). Elkar.
- Graak! (2003). Elkar.
- Maria Goikoak batbihirulau! (2011). Erein.
Relatos
- Hunik arrats artean (1970). Lur.
- Ajea du Urturik (1971). Gero Mensajero.
- Goiko kale (1973). Gero Mensajero.
- Aise eman zidan eskua (1980). Erein.
- Urtero da aurten (1984) Erein.
- Lurrak berdinduko nau (1990). Erein.
- Piztiaren izena (1995). Alberdania. En castelán a novela curta El huésped de la noche (2001, Alfaguara).
Novelas
- Ajea du Urturik (1971). Gero Mensajero.
- Goiko kale (1973). Gero Mensajero.
- Hamaseigarrenean, aidanez (1983). Erein.
- Tobacco days (1987). Erein.
- Carla (1989). Erein.
- Kapitain Frakasa (1991). Erein.
- Otto Pette (1994). Alberdania.
- Azkenaz beste (1996). Alberdania. En castelán Un final para Nora (1999, Alfaguara).
- Argizariaren egunak (1998). Alberdania. En castelán Los días de la cera (2001, Alfaguara).
- Zorion perfektua (2002). Alberdania. En castelán La felicidad perfecta.
- Konpainia noblean (2004). Alberdania.
- Ihes betea (2006). Alberdania.
- Zoaz infernura, laztana (2008). Alberdania.
- Etxeko hautsa (2011). Alberdania. En castelán Los trapos sucios.
- Ihes betea (2012). Alberdania. En castelán Línea de fuga.
- Zoaz infernura laztana (2012). Alberdania.
- Zu (2015). Erein.
- Horma (2017). Erein.
- Otto Pette Berrargitalpena (2018). Alberdania. En castelán Las últimas sombras (1996, Seix Barral).
- Gilles de Rais (2020). Alberdania.
Ensaios
- Gaurko literatura (1968). Donostiako Apaizgaitegia.
- Pio Baroja (1972). Gero Mensajero.
- Xabier Lizardi, olerkari eta prosista (1974). Jakin.
- Haur literaturaz (1982). Erein.
- Letrak kalekantoitik (1996). Alberdania.
- Munduaren neurriak (1998). BBK eta Ikeder.
- Gogoa zubi (1999). Alberdania. 112 artículos breves sobre o éuscaro, a identidade vasca eo futuro da cultura en éuscarao.
- Muga-mugako zirriborroak (edo pipiñoen kanpaina baten lehendabiziko zirriborroak) (1999). KM.
- Mentura dugun artean (2001). Alberdania.
- Eskarmentuaren paperak (2010). Alberdania.
- itzuliz usu begiak (2019). Alberdania.
Traducidos ao galego
- Felicidade perfecta (2006). Galaxia.
- Bícame mon amour (2009). Galaxia.
- Ti (2020). Galaxia.[3]
Traducións
- Urrezko Astoa; Luzio Apuleio (1996). Ibaizábal. (O asno de ouro)
Libros de viaxes
Biografías
- Martin Ugalde, leialtasun baten historia 1997, Concello de Andoain.
Audiovisual
- 1985: Dirixiu Hamaseigarrenean aidanez, adaptación da súa novela homónima.[4]
- 1986: Kareletik, escrita por el mesmo para a ocasión.
- En televisión, foi o encargado de revisar os guións das primeiras series Goenkale de Euskal Telebista.
Premios
- 1983: Premio da Crítica Española de Narrativa e Poesía Vascas XVI, por Hamaseigarrenean, aidanez.
- 1991: Premio da Crítica Española de narrativa e poesía vasca por Kapitain Frakasa.
- 1999: Premio Euskadi de Literatura por Argizariaren egunak.
- 2000: Premio Rosalía de Castro do Centro PEN Galicia.[5]
- 2010: Premio Nacional de Literatura de España de ensaio por Eskarmentuaren paperak (titulado Vida y otras dudas en castelán).
Notas
Véxase tamén
Ligazóns externas