San Gregorio Ostiakoaren basilika

San Gregorio Ostiakoaren basilika
Kokapena
Herrialdea Euskal Herria
Probintzia Nafarroa Garaia
UdalerriaSorlada
Koordenatuak42°36′40″N 2°12′59″W / 42.611048°N 2.216468°W / 42.611048; -2.216468
Map
Historia eta erabilera
IrekieraXIII. mendea
Erlijioakatolizismoa
ElizbarrutiaIruñea eta Tuterako artxidiozesia
IzenaGregorio Ostiakoa
Arkitektura
Estiloaarkitektura barrokoa
Ondarea

San Gregorio Ostiakoaren basilika Nafarroa Garaiko Sorlada udalerrian dagoen basilika da, mendixka baten gainean. Gregorio Ostiakoaren erlikiak gordetzen dituen eliza da. Nafarroako barrokoan eraikin garrantzitsua, dekorazio handikoa da, sarrera monumental batekin. 1044an Logroñon hil zen Ostiako kardinal santuaren hilobia XIII. mendean aur­kitu zutenean erromes leku bihurtuz joan zen erromaniko aurreko an­tzinako ermitaren ordez­koa da. Oraingo eraikina laurogei urteko lanaren emai­tza da, orain daukan rokoko itxura emanaz hasi 1694an eta 1771ean bukatu zena. Bere al­derdirik garran­tziz­koenak: ataria, dorrea, eta bere gela­txoa duen burual­dea dira[1].

Gaur egun herri txiki bateko eliza bat bada ere, XVI. eta XVIII. mendeen artean Nafarroako zentro sozial eta erlijiosorik garrantzitsuenetako bat izan zen; izan ere, santuak landak eta uzta zaintzen zituen, bere burutik pasatako ur bedeinkatuaren bidez. Espainiako gune askotatik ere erromesaldiak egiten ziren ur hori jaso eta lurrak bedeinkatzeko. Nafarroako herri askotan Gregorio Ostiakoaren omenezko jaiak antolatu izan dira, uztak salbatzea eskertzeko[2].

Eraikina

Tradizioaren arabera, San Gregorio Ostiakoaren basilika Gregorio Ostiakoaren gorpua asto batek hartu zuen eta puntu honetaraino eraman zuen. Hala ere, bi mendez santuaren memoria galdu zen. XIII. mendean Iruñeko Petri Semenoitz Gatzolatzekoa eta Baionako Antso Axkokoa apezpikuek argi batzuk ikusi zituzten zeruan, mirari gisa izendatu zutenak, eta gorpua aurkitu zuten Sorladako mendi honetan. Bertan erabaki zen, beraz, eliza bat eraikitzea[3].

Kanpoaldea

Lehenengo eliza erromanikoa izango zen, baina XVII. mendearen eta hurrengo mende osoan zehar eraberritu zen, gaur egun ikusten dugun itxura hartzeraino[3].

Ataria

Ataria egin zuen Bizente Lopez Friasek, Nafarroako hainbat elizatan egin zituen igel­tsuz­ko apainketa-lanak medio, ospea hartu zuen Lizarrako ar­kitek­toak berak. Gertu dagoen Vianako Andre Madriaren elizan inspiratu nahi izan zuen. Bere ereduaren arabera, exedra erako ataria du eta esfera-laurdenean amaitua. Hormaren ahurtasuna, hegal handiz el­kartutako eta az­pil eran zabal­dutako bi solairutako erretaula dela ulertu zuen, zeinetan Vianako euskarri klasikoak, bere kiribiletan bil­dutako lore‑uztaiak dituzten zor­tzi zutabe salomondarrez ordez­katu ziren: beheko solairuaren al­de bakoi­tzean hiruna, men­tsula sendoetako frisoetan ezarriak, eta beste biak zaindari santuaren irudiaren horma-hobia uztai­tzen dutela. Bertan daude Petriren eta Pauloren eskulturak[4]. Txartelak, armarriak eta irudiak bete­tzen dituzte barruti guztiak, landare gaiak nonahi direla[5].

Dorrea

Dorrea.

Dorreak, atariaren ondoren eraikia izan behar du, 1718 inguruan, Joan Larrearen eta Lucas de Menaren ardurapean[3]. Har­gin-lan bikaineko erakina da, barroko neurri­tsu erakoa, txikiagotuz doan oinplano gainean hiru gorpu­tzez osatua, eta, hiru ordena klasikoen arabera, angeluetan diseinaturiko pilastrak itsa­tsiak dituena[5].

Ostatua eta guruztokia

Ate nagusiaren aurrean ostatu bat eraiki zen XVIII. mendearen hasieran. Erreforma asko jasan ditu geroztik. Aurrean osatzen den plazaren mendebaldean guruztoki txiki bat dago. Bertan aldare txiki bat dago, santuaren burua jartzeko lekua zuena kanpoan bedeinkazioak egiten zirenean. Kanpandorrea bezala, 1718 inguruan eraiki zen. [6]

Barnealdea

Harlanduzko harrizko eraikina da, gurutze latindar formako oinplanokoa, lau ataleko habeartea eta gurutzadura trebolatua ditu, besoak eta abside erdizirkularra barnealdean eta poligonalak kanpoaldean. Habeartean, oinaldean goi-korua duela, ordena konposatuko pilastrak daude, kanoi erdiko gangaz estalia. Gurutzadura, berriz, esfera-laurdeneko kupulaz estalitako hiru exedren bidez egituratzen da, petxina eta danbor oktogonalaren gaineko kupula bati bide ematen diotenak, kanpoaldera adreiluzko gorputz bat bihurtuz[7]. Burual­dea eta gurutzea, Anaia Jose San Juan de la Cruz zeri­tzanaren trazari jarraikiz eraiki zen, egitura hirugingil­dun eman zion esfera-laurdenekoekin, mul­tzo osoa, danbor airoso baten gainean kupula ok­tagonal eder batez erdiratu eta koroaturik[5]. Obra hauek 1758 eta 1764 artean egin ziren, eta Nafarroako ikusgarrienen artean daude; harginak Miguel eta Juan Jose Albeniz izan ziren eta igeltseroa Juan Jose Murga[3].

Danborrak leihate handiak ditu, argia sartzeko aukera ematen dutenak, elizako nabearen ilunpe handienarekin kontrastean. Absidetik, eta erretaula nagusiaren alboetan dauden bi ateetatik, ganbaratxora pasatzen da. Ganbaratxoa oinplano angeluzuzenekoa da, eta petxinen gaineko kupula eliptikoa eta ordena konposatuko pilastren bidez artikulatutako hormak ditu. Sakristia, habeartearen iparraldeko besoaz eta gurutzaduraz osatutako angeluan kokatua, soiltasun handiko espazio angeluzuzena da, ilargixkak dituen kanoi erdiko gangaz estalia[7].

Barnealdearen lehen dekorazioan igeltsozko apaindurak egin zituzten Juan Antonio Jimemezek eta Juan Angel Nagusiak, baina gaur egun bobeda neoklasikoak horiek estaltzen ditu[3]. 1831ean fresko neoklasikoak egin ziren jatorrizkoen gainetik. Honela, elizaren barnean barrokoak, rokokoak eta neoklasizismoak badute lekua[3]. Bobedan apostoluak, ebanjelariak, Elizaren Aitak eta doktoreak daude. Hainbat santuren artean, San Zernin, San Fermin eta San Nikolas ere ikus daitezke[8].

Artelanak

Erretaulak

Gurutzaduran, halaber, Silvestre Soriak 1769an egindako eta Santiago Zuazok data berean urreztatutako hiru erretaulaz osatutako multzo garrantzitsu bat dago. Erretaula nagusia konplexuagoa da alboetakoekiko, eta ganbaratxora sartzeko ate bana du. Santua, erretaula honen buru da, eta bertan gordetzen da buruaren erlikia. Santo Domingo de la Calzada eta San Juan de Ortega, alboetan, San Joakim eta San Isidro Nekazaria daude, guztiak Roberto Michel eskultoreak 1768an eginak[9].

Pulpituak

Gurutzadurako ostikoetan Miguel Barrera iruindarrak 1777an egindako burdinazko pulpituak daude; tornabarrak, berriz, Sebastián Sáez de Larramendik eta haren urreztatuak Santos de Torresi eginak dira, eta habeartean San Gregorioren bizitzari buruzko XIX. mendeko zazpi mihise daude.

Gregorio Ostiakoaren burua

Gregorio Ostiakoaren buruaren erlikia.

San Gregorio Ostiakoaren buruko erlikia-ontziak eredu antropomorfoari erantzuten dio, busto formakoa. Lizarrako Jose Ventura zilargileak landu zuen 1727 eta 1728 artean, eta lan horrengatik 1.081 erreal ordaindu zitzaizkion 1729an. Aurpegi errealista bat irudikatzen du, zimurrekin eta bizarrarekin[10]. Lehenago existitzen zen beste buru baten ordezkoa da, jada 1511n aipatzen baita[11][12].

Buruak zulo bana ditu goialdean eta lepoaren behealdean, bedeinkatu beharreko ura bertatik igaro ahal izateko. Barruan gordetzen diren erlikien artean, barailaren hezur bat, saihets-hezur bat eta bizkarrezurraren zati bat aipatu behar dira, kutxatilatik zetozenak, 1773an Joakin Larrainzar Lizarrako Puyko Andre Mariaren basilikako abade eta prioreak jarriak. San Gregorioren bustoa, solemnitate handiarekin, kutxatilaren goialdeari lotzen zaio[10].

Kutxatila hori 1601 eta gero egin zen, Mateo de Burgos Iruñeko apezpikuak urte horretako azaroaren 7an eskatu baitzuen Gregorioren hezurrak gordetzeko kutxatila bat egitea. Uste da Martin eta Agustin Agorretakoa zilargileen lana dela, eta 1610eko maiatzaren 9an entregatu zutela. Lau hanka dituen laukizuzen bat da, egituraz platereskoa. Erlikarioak hainbat irudi ditu bere inguruan[13].

Buruari lotutako ohiturak

Buruak gurtza handia izan zuen XVIII. mende inguruan. Nafarroako herri askotan XVI. mendetik aurrera jaiak antolatu dira buruaren omenez, tartean Iruñean edo Erriberako Corellan. 1756an Fernando VI.a Espainiakoak eskatu zuen buruak bidaia bat egin zezala, landareek pairatzen zuten izurritea gelditzeko. Urte horretan Valentzia, Orihuela, Murtzia, Andaluzia eta Extremaduran zehar bidaia egin zuen[2][11]. Hortik dator "San Gregorioren burua baino gehiago ibiltzen da" esamoldea[2]. Mende horretan, Ebro ibarreko 30 hirik botoa ezarrita zuten Gregorioren urak erabiltzeko, Logroñotik Tortosaraino[11].

Ura urtean bitan ateratzen zen: martxoaren 12an eta maiatzaren 9an, biak Gregorio izeneko santuak zituzten egunak. Zilarrezko onil batekin ura sartzen zen goitik eta, buru osoa betetzen zenean, beheko zulotik jaurtitzen zen zilarrezko beste ontzi batera. Azuelon eta Obanosen ohitura bera zegoen, baina San Jurgi eta San Gilenen buruekin.[11] Ur hori gordetzen zen, urtean zehar banatzeko, eta berarekin batera egiazkotasun-ziurtagiri bat jaulkitzen zen, eroslearen izenarekin, ordaindutakoaren xehetasunarekin eta elizako arduradunaren sinadurarekin[11].

Erreferentziak

  1. Rivas Carmona, Jesus. «San Gregorio Ostiense» El Arte en Navarra: 26..
  2. a b c Gran Enciclopedia de Navarra | SAN GREGORIO OSTIENSE. (Noiz kontsultatua: 2021-07-21).
  3. a b c d e f (Gaztelaniaz) «Basílica» Cátedra de Patrimonio y Arte Navarro (Noiz kontsultatua: 2021-07-21).
  4. (Gaztelaniaz) «Portada» Cátedra de Patrimonio y Arte Navarro (Noiz kontsultatua: 2021-07-21).
  5. a b c Apaolaza, Juan. Euskal artearen historia (III): Barrokotik XIX. mendera/Barroko apaina — Wikiteka. (Noiz kontsultatua: 2021-07-21).
  6. (Gaztelaniaz) «Hospedería y humilladero» Cátedra de Patrimonio y Arte Navarro (Noiz kontsultatua: 2021-07-21).
  7. a b (Gaztelaniaz) «Planta» Cátedra de Patrimonio y Arte Navarro (Noiz kontsultatua: 2021-07-21).
  8. (Gaztelaniaz) «Interior» Cátedra de Patrimonio y Arte Navarro (Noiz kontsultatua: 2021-07-21).
  9. «Retablos y exorno de la iglesia - Cátedra de Patrimonio y Arte Navarro - Universidad de Navarra» www.unav.edu (Noiz kontsultatua: 2021-07-21).
  10. a b (Gaztelaniaz) «Relicario de la cabeza de San Gregorio» Cátedra de Patrimonio y Arte Navarro (Noiz kontsultatua: 2021-07-21).
  11. a b c d e Landa, Juan José Barragán. (1978). «Las plagas del campo español y la devoción a San Gregorio Ostiense» Cuadernos de etnología y etnografía de Navarra 10 (29): 273–298. ISSN 0590-1871. (Noiz kontsultatua: 2021-07-21).
  12. Mainar, J. F. C. (2000). La tradición medieval en los bustos relicarios zaragozanos al filo de 1500: Las esculturas de plata de San Gregorio Ostiense y Santa Isabel de Bretaña. Aragón en la Edad Media, (16), 215-236.
  13. (Gaztelaniaz) «Arqueta de San Gregorio» Cátedra de Patrimonio y Arte Navarro (Noiz kontsultatua: 2021-07-21).

Kanpo estekak

Read other articles:

Hidrazina Rumus kerangka hidrazin, memunculkan semua hidrogen Model ruang terisi hidrazin Stereo, rumus kerangka hidrazin, memunculkan semua hidrogen Model bola dan tongkat hidrazin Hidrazin hidrat Nama Nama IUPAC (sistematis) Hydrazine[2] Nama lain Diamina;[1] Diazana;[2] Tetrahidridodinitrogen (N—N) Penanda Nomor CAS 302-01-2 Y Model 3D (JSmol) Gambar interaktif 3DMet {{{3DMet}}} Referensi Beilstein 878137 ChEBI CHEBI:15571 Y ChEMBL ChEMBL1237174 N ...

 

Edward Detkens Edward Detkens (1885–1942) adalah seorang imam Katolik Roma Polandia. Ia ditahan di kamp konsentrasi Sachsenhausen. Ia adalah salah satu dari 108 Martir Perang Dunia II. Ia dikebumikan di Pemakaman Powązki. Daftar pustaka Dariusz Kaczmarzyk: Wielkie serce: ks. Edward Detkens: jego życie i droga męczeńska: grypsy z Pawiaka oraz listy z obozów koncentracyjnych Sachsenhausen-Oranienburg i Dachau. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1985. ISBN 83-211-0602-1. Pranala luar http...

 

Class of marine invertebrates For other uses, see Sea Urchin (disambiguation). Sea urchinTemporal range: Ordovician–Present PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Tripneustes ventricosus and Echinometra viridis Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Echinodermata Subphylum: Echinozoa Class: EchinoideaLeske, 1778 Subclasses Subclass Perischoechinoidea Order Cidaroida (pencil urchins) Subclass Euechinoidea Superorder Atelostomata Order Cassiduloida Order Spatangoida (h...

Guru Tegh BahadurLukisan Teg Bahadur dari abad ke-18 Informasi pribadiLahirTyaga Mal1 April 1621 (1621-04)Amritsar, Punjab, Kemaharajaan Mughal (kini India)Meninggal24 November 1675 (umur 54)Delhi, Kemaharajaan Mughal (kini India)AgamaSikhismePasanganMata GujriAnakGuru Gobind SinghOrang tuaGuru Hargobind dan Mata NanakiDikenal sebagai Menjadi martir untuk melindungi kebebasan beragama Pandit Hindu Kashmir[1][2] dan menolak masuk Islam[1][3][4]...

 

Gunung PandanTitik tertinggiKetinggian897 m (2.943 kaki)GeografiLetakKabupaten Bojonegoro, Jawa Timur, IndonesiaKabupaten Madiun, Jawa Timur, IndonesiaGeologiJenis gunungGunung berapi kerucut Gunung Pandan (903 m) adalah sebuah gunung berapi kerucut yang terletak di Pulau Jawa, Indonesia, tepatnya di selatan Kabupaten Bojonegoro, utara Kabupaten Madiun dan Kabupaten Nganjuk, Jawa Timur. Status gunung ini adalah gunung api (istirahat) dan telah lama tidak aktif. Gunung ini merupakan puncak ter...

 

1821 battle of the Venezuelan War of Independence This article is about the Second Battle of Carabobo. For the First Battle of Carabobo, see Battle of Carabobo (1814). Battle of CaraboboPart of the Venezuelan War of IndependenceLa Batalla de Carabobo, Martín Tovar y TovarDate24 June 1821LocationCarabobo, VenezuelaResult Venezuelan Victory.Belligerents  Gran Colombia British Legions SpainCommanders and leaders Simón Bolívar José Antonio Páez Miguel de la TorreStrength 6,500-8,000 4,0...

TERMİNALAdaray commuter rail stationGeneral informationLocationAtatürk Cd., Arifbey Mah., Arifiye 54580Coordinates40°43′48″N 30°22′34″E / 40.7299°N 30.3762°E / 40.7299; 30.3762Owned byAdarayLine(s)  AdarayPlatforms1 side platformTracks1Connections SAKUS Bus: 28, 29, 54ConstructionStructure typeAt-GradeParkingNoAccessibleYesHistoryOpened28 May 2013Closed12 December 2016 Former services Preceding station ADA Following station Bahçelievlertowards ...

 

Pour les articles homonymes, voir Moran. Jerry Moran Portrait officiel de Jerry Moran (2011). Fonctions Sénateur des États-Unis En fonction depuis le 3 janvier 2011(13 ans, 3 mois et 15 jours) Élection 2 novembre 2010 Réélection 8 novembre 20168 novembre 2022 Circonscription Kansas Législature 112e, 113e, 114e, 115e, 116e et 117e Groupe politique Républicain Prédécesseur Sam Brownback Représentant des États-Unis 3 janvier 1997 – 3 janvier 2011(14 ans) Électi...

 

Eingang Hilton Berlin Das Hilton-Gebäude von 1958, seit 1978 InterContinental Berlin Hilton Berlin Foyer Das Hilton Berlin ist ein Luxushotel der Hilton Worldwide Gruppe in Berlin. Es ist Berlins größtes Fünf-Sterne-Hotel.[1] Inhaltsverzeichnis 1 Hotel 2 Geschichte 3 Weblinks 4 Einzelnachweise Hotel Das Hotel hat 601 Zimmer und Suiten,[2] zwei Restaurants und eine Lobby Lounge. Der Wellnessbereich ist 800 m² groß. Es gibt 15 Veranstaltungsräume und einen 488 m² großen...

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Ireland Army Community Hospital – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (May 2019) (Learn how and when to remove this message) Ireland Army Community HospitalIreland Army Community Hospital Distinctive Unit Insignia[1]Active1957 - 2020CountryUnite...

 

この記事は検証可能な参考文献や出典が全く示されていないか、不十分です。出典を追加して記事の信頼性向上にご協力ください。(このテンプレートの使い方)出典検索?: コルク – ニュース · 書籍 · スカラー · CiNii · J-STAGE · NDL · dlib.jp · ジャパンサーチ · TWL(2017年4月) コルクを打ち抜いて作った瓶の栓 コルク(木栓、�...

 

Обложка DVD-диска с изображением персонажей классических фильмов ужасов, созданных Universal Pictures: Эльза Ланчестер из «Невесты Франкенштейна» (1935), Клод Рейнс из «Человека-невидимки» (1933), Бела Лугоши из «Дракулы» (1931), Клод Рейнс из «Призрака Оперы» (1943), «Тварь» из фильма «Твар�...

Cette page concerne l'année 1633 du calendrier grégorien. Chronologies 22 juin : Galilée face au tribunal de l'Inquisition Catholique Romain peint au XIXe siècle par Joseph-Nicolas Robert-Fleury.Données clés 1630 1631 1632  1633  1634 1635 1636Décennies :1600 1610 1620  1630  1640 1650 1660Siècles :XVe XVIe  XVIIe  XVIIIe XIXeMillénaires :-Ier Ier  IIe  IIIe Chronologies thématiques Art Architecture, Arts plastiques (...

 

US music charts The Switchfoot's fourth studio album The Beautiful Letdown (2003), topped the charts for 38 non-consecutive weeks between January 2004 and 2005. It was certified double platinum by the RIAA and sold more than 2.7 million copies in the United States (as of December 2006).[1] Alan Jackson's (pictured in 2010) Precious Memories was the best-selling album of 2006. Furthermore, it topped the chart for 22 weeks and sold more than 380,000 copies in the US (as of November 2017...

 

Alex Mack Mack nel 2016 Nazionalità  Stati Uniti Altezza 193 cm Peso 141 kg Football americano Ruolo Centro Squadra  San Francisco 49ers CarrieraGiovanili  Cal. Golden BearsSquadre di club 2009-2015 Cleveland Browns2016-2020 Atlanta Falcons2021- San Francisco 49ers Statistiche Partite 196 Partite da titolare 196 Palmarès Trofeo Vittorie Selezioni al Pro Bowl 7 All-Pro 3 Vedi maggiori dettagli Statistiche aggiornate al 22 marzo 2022 Modifica dati su Wikidat...

In this Chinese name, the family name is Pi. Badminton playerPi Hongyan皮红艳Personal informationCountryFranceBorn (1979-01-25) 25 January 1979 (age 45)Chongqing, ChinaHeight1.64 m (5 ft 5 in)Weight53 kg (117 lb)Retired2012[1]HandednessRightWomen's singlesHighest ranking2[2] Medal record Women's badminton Representing  France World Championships 2009 Hyderabad Women's singles European Championships 2004 Geneva Women's singles 2008 Herning ...

 

  لمعانٍ أخرى، طالع قحطان (توضيح).   هذه المقالة عن قبيلة قحطان المعاصرة. لالعرب القحطانية أو اليمانية، طالع قحطانيون. قبيلة قحطان علم قبيلة قحطان وهو عبارة عن قماش يتغير لونه من وقت لآخر مكتوب عليه الشهادتين وتحته سيفان مقوسانعلم قبيلة قحطان وهو عبارة عن قماش يتغ...

 

Pour les articles homonymes, voir London After Midnight. London After Midnight Poster 1927 MGM Londres après minuit (London After Midnight ou The Hypnotist) est un film muet américain réalisé par Tod Browning, sorti en 1927. Le film est considéré perdu[1]. Il a été retourné en 2002 à l'aide de photos et du scénario du film d'origine. Synopsis L'inspecteur Burke de Scotland Yard enquête sur le suicide suspect de Roger Balfour. Dans la demeure du défunt, où s'est déroulé ce fai...

Cyrillic letter I with circumflexPhonetic usage:[īh]The Cyrillic scriptSlavic lettersАА̀А̂А̄ӒБВГҐДЂЃЕЀЕ̄Е̂ЁЄЖЗЗ́ЅИІЇꙆЍИ̂ӢЙЈКЛЉМНЊОО̀О̂ŌӦПРСС́ТЋЌУУ̀У̂ӮЎӰФХЦЧЏШЩꙎЪЪ̀ЫЬѢЭЮЮ̀ЯЯ̀Non-Slavic lettersӐА̊А̃Ӓ̄ӔӘӘ́Ә̃ӚВ̌ԜГ̑Г̇Г̣Г̌Г̂Г̆Г̈г̊ҔҒӺҒ̌ғ̊ӶД́Д̌Д̈Д̣Д̆ӖЕ̃Ё̄Є̈ԐԐ̈ҖӜӁЖ̣ҘӞЗ̌З̣З̆ӠИ̃ӤҊҚӃҠҞҜК̣к̊қ̊ԚᴫЛ́ӅԮԒЛ̈ӍᵸН́ӉҢԨ�...

 

Ethnic group native to Germany and the Netherlands This article is about the modern Frisians. For the ancient Germanic tribe also called Frisians, see Frisii. For other uses, see Frisian (disambiguation). Ethnic group Frisians Friezen (West), Fresen (North), Fräisen (Sater)Total populationc. 530,000Regions with significant populationsFriesland350,000[3][a]Netherlands (excluding Friesland)120,000[4][b]Germany60,000[5][c]Canada4,590 residents of ...