Miranda Ebroko kontzentrazio-esparrua

Miranda Ebroko kontzentrazio-esparrua
Francoist concentration camps
Kokapena
Koordenatuak42°41′33″N 2°55′53″W / 42.6925°N 2.9315°W / 42.6925; -2.9315
Map
Historia eta erabilera
Irekiera1937
Suntsipena1947ko urtarrilaren 13a

Claritas aguas del Ebro,
rojillas van a Aragón;
el llorar de los prisioneros,
las tiñen de ese color...
(jota herrikoia)

Ebroko ur gardenak,
Aragoira gorri doaz;
presoen negarrek,
kolore horrez tindatzen dituzte...

Miranda Ebroko kontzentrazio-esparrua Miranda Ebron frankistek eraikitako kontzentrazio-esparrua izan zen. 1937an, Gerra Zibilean, preso errepublikazaleak barnean izateko eraiki eta 1947 arte iraun zuen.

Historia

1936ko uztailaren 18ko altxamendua gertatu zenean Burgosko probintziaren gehiengoak matxinoek alde egin zuen. Hala ere, Miranda Ebrok Errepublikaren alde egin zuen. Matxinoek herria konkistatu zutenean, kontzentrazio-esparrua ez ezik ospitala eta Mussoliniren armadarako barrakoiak ere kokatu zituzten bertan.[1]

Iparraldeko frontea denbora gutxian erori zenez, frankistek preso asko hartu, horietatik asko gudariak, eta bizitzeko baldintza penagarriak pairatuz metatu zituzten. 1937ko uztailaren 5eko EAOk Burgosko probintzian lau kontzentrazio-esparru eraikitzeko agindua eman zuen.[2] Horietatik handiena Miranda Ebron zegoen, komunikazio ona izateaz gain frontetik gertu zegoelako.

Matxinoek Sulfatos S.A. enpresarena zen 42.000 metro koadroko orube bat aukeratu zuten, trenbidearen eta Baia ibaiaren artean kokatua.[3] Mirandarrek berek, behartuak, eraiki zuten hilabete bitan.

Esparruak 1500 presorentzako tokia bazuen ere, laster izan zituen preso gehiago. Bizi baldintza lazgarriak jasan zituzten lehendabiziko presoek. 1937ko neguan, barrakoi bat erori zen, eta 150 zauritu baino gehiago izan zituzten.

Presoak lau mailatan sailkatu zituzten matxinoek:[4]

  • Criminales (kriminalak): kriminal arruntak.
  • No hostiles al Movimiento Nacional (Mugimendu Nazionalaren aurka ez daudenak): Errepublikaren alde borrokatzera behartuak izan zirenak.
  • Desafectos sin responsabilidad (erantzukizunik gabeko aurkakoak): Boluntario errepublikazale arruntak.
  • Desafectos con responsabilidad (erantzukizuna duten aurkakoak): Boluntario errepublikazale nagusiak (politikariak, ofizialak...).

Kriminal arruntak presondegira eramaten zituzten, eta asetze izanez gero askatasuna lortzen zuten. Aurkakoak, erantzukizunik izan ala ez, bortxazko lanak egiten zituzten.[5] Matxinoek no hostiles gisa sailkatuak matxinoen armadarekin borrokatzeko errekrutatu zituzten.

Guztira, 65.000 preso inguru izan ziren. Bertan zeudenean matxinoen abestiak kantatzera eta Franco goresteko aginduak zituzten, eta errepublikar ideiak baztertu eta irrigarri uztera behartzen.[6]

1940an Heinrich Himmler Reichsführer-SSak eskualdea bisitatu zuenean, egoera guztiz aldatu zen eta 1941erako apenas ez zeuden preso errepublikazale esparruan.

Paul Winzer alemaniarrak esparrua zuzentzeari ekin zion,[7] eta atzerritarrentzako esparru bilakatu zuen, Gestapok antolatua. Bertako brigadistek 1943ko urtarrilaren 5ean, gose greba egin eta gero, askatasuna lortu zuten.[8] Orduan 3.500 preso ziren.

Mirandan zeuden errefuxiatuak
(1941eko azaroaren 21a)
Poloniarrak 362
Belgikarrak 150
Herbeheretarrak 6
Txekoslovakiarrak 19
Jugoslaviarrak 12
Greziarrak 1
Kanadarrak 40
Austriarrak 2
Guztira 642


Bigarren Mundu Gerra bukatzear zegoela armada Hirugarren Reicharen kide askok ihes egin eta Espainiako Armadak atxilotuak izan ziren Hego Amerikara zihoazenean. Hauek nahiago zuten bertan izatea jaioterrian baino eta Odessa operazioa eta nazien laguntza ekonomikoei esker laster atera zituzten handik.

1947ko urtarrilean kontzentrazio-esparrua itxi zuten, presoak Langraiz Okako kartzelara bidali.[9] Espainian itxi zen azken kontzentrazio-esparrua izan zen.[10] 1949 eta 1953 artean armadak okupatu zuen, 1954an lurrera bota arte. Gaur egun ia ez da geratzen kontzentrazio-esparru haren hondarrik; orubean kimika-enpresak daude.

Preso ospetsuak

Argazki galeria

  • Kontzentrazio-esparruko hainbat eraikin
    Kontzentrazio-esparruko hainbat eraikin
  • Hildakoen oroigarria
    Hildakoen oroigarria
  • Memoriaren jardina eta interpretazio zentroa
    Memoriaren jardina eta interpretazio zentroa
  • Oroigarria
    Oroigarria
  • Esparruaren 1945eko irudia, airetik
    Esparruaren 1945eko irudia, airetik

Erreferentziak

  1. ↑ (Gaztelaniaz) Ojeda San Miguel, Ramón. (1999). «Nuevas precisiones sobre los primeros cambios industriales de Miranda de Ebro en el primer tercio del siglo XIX. Miranda de Ebro. Campo de concentración. Ayer y hoy. 60 años de su creación -50 años de su clausura» López de Gamiz: Boletín del Instituto Municipal de Historia de Miranda de Ebro (33): 111-116...
  2. ↑ (Gaztelaniaz) Fernández López, José Ángel. (2003). Historia del Campo de Concentración de Miranda de Ebro: 1937-1947. Miranda Ebro.
  3. ↑ (Gaztelaniaz) Esteban, Iñaki. (2004-02-04). «Barracones de humillación» La Verdad (Murtzia).
  4. ↑ (Gaztelaniaz) Guijarro Rodriguez, Diego. (2005). Trabajo sobre el Campo de Concentración de Miranda de Ebro. Burgosko Unibertsitatea.
  5. ↑ «Antonio Loinaz: "1936ko irailaren 20a egun tristea izan zen, 40 urterako askatasuna galdu genuelako"» Uztarria (Azpeitia).
  6. ↑ (Gaztelaniaz) Labrador Juarros, Román-Fernando. (2002-10-21/23). Campos de concentración en la provincia de Burgos 1936-1939. in: Los campos de concentración y el mundo penitenciario en España durante la Guerra Civil y el franquismo. Bartzelona.
  7. ↑ «Miranda-Ebroko kontzentrazio esparrua (José Angel Fernández López, "Historia del Campo de Concentración de Miranda de Ebro (1937-1947)" liburuaren egilea)» Argia (1939) 2004-04-11.
  8. ↑ (Gaztelaniaz) Espinosa de los Monteros, José María; Pallarés, Concha. (2005). «Miranda, mosaico de nacionalidades: franceses, británicos y alemanes» Ayer (57): 153-187..
  9. ↑ Amenabar, Anakoz. (2007-11-21). «Hesietan harrapatuta Pirinioen bi aldeetan» Berria.
  10. ↑ Iturriagaetxeberria, Asier. (2005-12-30). ««Duintasuna gordetzeko borrokan aritu ziren kontzentrazio esparruetan izan zituztenak»» Berria.[Betiko hautsitako esteka]

Kanpo estekak

Read other articles:

Trooper O'Brien

1928 film Trooper O'BrienPoster of filmDirected byJohn GavinWritten byAgnes GavinProduced byHerbert FinlayStarringJohn GavinCinematographyArthur HigginsEdited byJohn McGeorgeProductioncompanyAustralian Artists CompanyDistributed byHerbert FinlayRelease date23 May 1928 (Sydney)Running time77 minutes (5,500 feet)CountryAustraliaLanguagesSilentEnglish intertitlesBudget£1,000[1] Trooper O'Brien is a 1928 Australian silent film from the team of John and Agnes Gavin. It was a melodrama set...

 

Moussa Diaby

Moussa Diaby Diaby bersama Bayer Leverkusen pada 2022Informasi pribadiNama lengkap Moussa Diaby[1]Tanggal lahir 7 Juli 1999 (umur 24)[2]Tempat lahir Paris, PrancisTinggi 170 cm (5 ft 7 in)[3]Posisi bermain Gelandang sayapInformasi klubKlub saat ini Aston VillaNomor 19Karier junior2009–2013 Espérance Paris 19ème2013–2017 Paris Saint-GermainKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2017 Paris Saint-Germain B 14 (2)2018–2019 Paris Saint-Germain 25 (...

 

BPD Colleferro 1950-1951

Questa voce o sezione sull'argomento stagioni delle società calcistiche italiane non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. B.P.D. ColleferroStagione 1950-1951Sport calcio Squadra BPD Colleferro Allenatore Ermes Borsetti Presidente Giovanni Trentino Serie C3ª 1949-1950 1951-1952 Si invita a se...

Belgique au Concours Eurovision de la chanson 2021

Cet article est une ébauche concernant le Concours Eurovision de la chanson et la Belgique. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) ; pour plus d’indications, visitez le projet Eurovision. Belgiqueau Concours Eurovision 2021 Données clés Pays  Belgique Chanson The Wrong Place Interprète Hooverphonic Langue Anglais Sélection nationale Radiodiffuseur VRT Type de sélection Sélection interne Date 20 mars 2020 (artiste)4 mars 2021 (chanson) Co...

 

Ballon d'Or 2005

Ballon d'Or 2005Pemenang Ballon d’Or 2005 RonaldinhoTanggal28 November 2005 (2005-11-28)LokasiParis, PrancisNegaraPrancisDipersembahkan olehFrance FootballIkhtisarDimenangkan oleh Ronaldinho (gelar pertama)Situs webwww.francefootball.fr← 2004 Ballon d'Or2006 → Ballon d'Or 2005, yang diberikan kepada pemain sepak bola terbaik di Eropa menurut penilaian panel jurnalis olahraga dari negara-negara anggota UEFA, diserahkan kepada gelandang Brasil Ronaldinho pada 28 November 200...

 

Francoist Spain

1936–1975 period of Spain under the rule of Francisco Franco Spanish State redirects here. For the current Spanish state, see Spain. This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Francoist Spain – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (August 2020) (Learn how and when to remove this message) Spanis...

Adult Swim in a Box

DVD box set Adult Swim in a Box is a seven-disc DVD box set produced by Williams Street and released by Warner Home Video on October 27, 2009. The box set contains various seasonal volume releases from Adult Swim series, as well as several pilots that were pitched to the network. The box set was first announced by Warner Home Video on July 31, 2009, to be released in October of the same year. The set was promoted as having a roughly threefold value, totaling 21 hours and 20 minutes of content...

 

Halte Transjakarta Pisangan

1014 Pisangan Halte TransjakartaHalte Pisangan pada Januari 2024LetakKotaJakarta TimurDesa/kelurahanPisangan Timur, Pulo GadungKodepos13230AlamatJalan Jenderal Ahmad YaniKoordinat6°12′20″S 106°52′26″E / 6.205516°S 106.873923°E / -6.205516; 106.873923Koordinat: 6°12′20″S 106°52′26″E / 6.205516°S 106.873923°E / -6.205516; 106.873923Desain HalteStruktur BRT, median jalan bebas 1 tengah Pintu masukJembatan penyeberangan...

 

Шерлок в России

Шерлок в России Жанры детектив,приключения Создатель Александр Шабуров Режиссёр Нурбек Эген Сценарист Олег Маловичко В главных ролях Максим МатвеевВладимир МишуковИрина СтаршенбаумПавел МайковКонстантин БогомоловКонстантин ЮшкевичЕвгений Дятлов Композитор Ryan Otter ...

Новотитаровское сельское поселение

Сельское поселение России (МО 2-го уровня)Новотитаровское сельское поселение Флаг[d] Герб 45°14′09″ с. ш. 38°58′16″ в. д.HGЯO Страна  Россия Субъект РФ Краснодарский край Район Динской Включает 4 населённых пункта Адм. центр Новотитаровская Глава сельского пос...

 

Kodi Smit-McPhee

Kodi Smit-McPheeLahir13 Juni 1996 (umur 27)Adelaide, AustraliaPekerjaanAktorTahun aktif2005–sekarang Kodi Smit-McPhee (lahir 13 Juni 1996) adalah aktor asal Australia yang dikenal karena perannya sebagai The Boy dalam film The Road dam Owen dalam Let Me In. Ia juga berperan dalam film Australia, Romulus, My Father dan Matching Jack. Filmografi Tahun Judul Peran Catatan 2005 Stranded Teddy 2006 Fatal Contact: Bird Flu in America Toby Connelly film TV Nightmares and Dreamscapes: Fr...

 

جيروم مومبريس

جيروم مومبريس معلومات شخصية الميلاد 27 نوفمبر 1987 (العمر 36 سنة)سانت بريوك ،  فرنسا الطول 178 سنتيمتر  مركز اللعب مدافع الجنسية  مدغشقر الوزن 68 كيلوغرام  الحياة العملية الفرق نادي لوهافر (2012–)نادي بلابينيك (2008–2011)يو أس أفرانش (2011–2012)نادي لوهافر (2013–2016)نادي جازيليك أج...

Brooke Knows Best

American reality television show Brooke Knows BestGenreRealityDirected byJohn EhrhardStarringBrooke HoganGlenn Douglas PackardAshley MenendezOpening themeIt's My Life by Brooke HoganCountry of originUnited StatesNo. of seasons2No. of episodes20ProductionExecutive producersBrad AbramsonKimberly Belcher CowinJeff OldeShelly TatroRunning time30 mins.Original releaseNetworkVH1ReleaseJuly 13, 2008 (2008-07-13) –August 9, 2009 (2009-08-09)Related Hogan Knows Best Brooke Knows Best ...

 

Bud Foster

Disambiguazione – Se stai cercando l'omonimo fumettista britannico, vedi Hal Foster (fumettista). Bud FosterNazionalità Stati Uniti Pallacanestro RuoloAla Termine carriera1959 Hall of fameNaismith Hall of Fame (1964) CarrieraGiovanili Mason City High School1928-1930 Wisconsin Badgers Squadre di club  Oshkosh All-StarsDuffy FloralsMilwaukee Carriera da allenatore 1934-1959 Wisconsin Badgers265-267 Il simbolo → indica un trasferimento in prestito.   Modifica ...

 

UFC 85

UFC 85: BedlamProdotto da{{{Prodotto da}}} Data7 giugno 2008 Città Londra, Regno Unito SedeThe O2 Arena Spettatori15.327 Cronologia pay-per-viewUFC 84: Ill WillUFC 85: BedlamThe Ultimate Fighter: Team Rampage vs Team Forrest Finale Progetto Wrestling Manuale UFC 85: Bedlam è stato un evento di arti marziali miste tenuto dalla Ultimate Fighting Championship il 7 giugno 2008 alla The O2 Arena di Londra, Regno Unito. Indice 1 Retroscena 2 Risultati 2.1 Card preliminare 2.2 Card principale 3 Pr...

British E-class submarine

Type of British submarines in service during WWI This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: British E-class submarine – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (February 2013) (Learn how and when to remove this message) HMS E1 Class overview Builders Vickers, Barrow HM Dockyard, Chatham William...

 

Funktionshäftling

Ein Funktionshäftling war ein Gefangener im Konzentrationslager-System, der von SS-Bewachern als Aufseher im Arbeitseinsatz oder zu anderen Kontroll-, Ordnungs- und Verwaltungsaufgaben gegenüber Mitgefangenen eingesetzt wurde. Funktionshäftlinge wurden von der Lager-SS vornehmlich in Konzentrations- und Arbeitslagern eingesetzt. Solange sie ihre Aufgaben zur Zufriedenheit der Bewacher erledigten, blieben ihnen Übergriffe und körperliche Schwerstarbeit erspart, und sie erhielten überdies...

 

Enrique V (teatro)

Portada de la primera edición en quarto (1600). Enrique V (en inglés Henry V) es un drama histórico de William Shakespeare. Se cree que fue escrito durante los primeros meses de 1599, a partir de una alusión aparentemente positiva a la fallida misión de Robert Devereux, II conde de Essex para sofocar la rebelión de Tyrone.[1]​ Es la obra final de la llamada «tetralogía Lancaster»: viene precedida por Ricardo II, Enrique IV, parte 1 y Enrique IV, parte 2. Por lo tanto, el públi...

Società Ginnastica Amsicora

Questa voce sugli argomenti squadre sportive italiane e Cagliari è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Società Ginnastica AmsicoraColori socialiVerde Dati societariCittàCagliari SedeStadio Amsicora Via dei Salinieri 1, Cagliari PaeseItalia Fondazione1897 PresidenteAlessandro Dedoni Discipline Hockey su prato Ginnastica artistica Atletica Leggera Modifica dati su Wikidata · Manuale La Società Ginnastica Amsicora è una associazione p...

 

Superliga 2006-2007 (Serbia)

Questa voce o sezione sull'argomento Competizioni calcistiche non è ancora formattata secondo gli standard. Commento: Si invita a seguire il modello di voce Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. SuperLiga 2006-2007Meridian SuperLiga 2006-2007 Competizione SuperLiga Sport Calcio Edizione 1ª Organizzatore FSS Date dal 4 agosto 2006al 30 maggio 2007 Luogo  Serbia Partecipanti 12 Risultati Vincitore &...