Helena Taberna Aierra (Altsasu, Nafarroa Garaia, 19??) zinema zuzendari, gidoilari eta ekoizle nafarra da.[1] 2006an, Emakume Zinemagileen eta Ikus-entzunezko Baliabideen Elkartearen sortzaileetako bat izan zen. Zinemari dagokionez, 87 cartas de amor (1992) eta Nerabe (1995) film laburrak, Alsasua 1936 (1994) eta Herrikolore (1996) bideoklipa zuzendu zituen. 2000. urtean Yoyes, lehen film luzea, estreinatu aurretik. ETAko buruzagi izan ondoren ETAk berak hil zuen Dolores Gonzalez Katarain Yoyesen bizitzaren inguruko film horretan zuzendari, gidoigile eta ekoizle izan zen.[2]
Osaba Marino Aierra idazlea zuen eta bere liburuan oinarrituta egin zuen Alsasua 1936 filma, non Iñaki Aierra nebak lan egin zuen. Gerra Zibilaren gaia berriro La buena nueva (2009) filmean jorratu zuen.
Nagore dokumentalean, ostera, erizaintzako ikasle gazte baten heriotza bortitza kontatu zuen, 2008ko San Ferminetako psikiatriako egoiliar baten eskutik.
Lan ibilbidea
Irakasle ikasketak egin zituen. Irakaskuntzan hainbat urte eman ondoren, ikus-entzunezkoekin 1986an hasi zen lanean, Nafarroako Gobernuak Teknologia Berrien Koordinatzaile izendatu zuenean. Hainbat urte bideo didaktikoak sormenezko bideoekin, film laburrekin eta dokumentalekin tartekatu ondoren, 1994. urtean administrazioko lana utzi eta zinemagintzan murgildu zen erabat. 2002an bere produkzio-etxea sortu zuen, Lamia Producciones.
2006an, beste zinema-zuzendari batzuekin batera, Helena Tabernak PICO sortu zuen, 300 bazkide dituen eta helburu garrantzitsuak lortu dituen Emakume Zinemagileen eta Ikus-entzunezko Baliabideen Elkartea. Zinemagilea CIMA elkarteko zuzendaritza batzordeko kide da.[3]
Lanak
Yoyes izeneko lehen film luzeak Yoyesen bizitza kontatzen du, ETAn erantzukizuneko karguak bete zituen lehen emakumearena. 2000ko martxoan estreinatu zen, eta karteldegian diru-bilketa handia lortu zuen. Columbia Pictures arduratu zen Espainian nazioarteko salmenten 100 kopia eta intrafilmekin banatzeaz. 2000. urteko Espainiako filmik sarituena izan zen, El Bolarekin batera eta urteko arrakastatsuenetako bat.
2003. urtean, Extranjera film dokumentala zuzendu zuen. Madrilen bizi ziren emakume etorkin batzuen esperientzia kontatu zuen. 2003an aukeratu zuten Valladolideko Nazioarteko Zinema Astean, Seminci-n, eta hainbat sari jaso zituen.[4]
2008an, La buena nueva filma estreinatu zuen, Erromatar Eliza Katolikoak Espainiako Gerra Zibilean Errepublikaren aurkako matxinadari emandako laguntza jasotzen zuena, erretaguardiako herri batean zegoen errektore baten begiradaren bidez. Helenaren osaba zen Marino Ayerra apaizaren historia errealean oinarrituta dago. Filma 80 aretotan banatu zen eta gutxienez 15 sari jaso zituen nazioarteko jaialdietan.
2010ean, Nagore dokumental-filma estreinatu zuen. Psikiatriako egoiliar batek 2008ko sanferminetan erizaintzako ikasketak egiten ari zen neska baten heriotza bortitza kontatzen du. Filma Valladolideko 2010eko Semincin aurkeztu zen.[5]
2016. urtean Tabernak Lucía Etxebarriaren El contenido del silencio/ Isiltasunaren eleberriaren egokitzapen aske bat zuzendu zuen, Kanariar Uharteetako neska gazte baten benetako desagerpenean oinarritua.[6]
Ondoren egin ditu Acantilado (2016) eta Varados (2019).
Zinema eta hezkuntza
2003an, Helena Tabernak, Lamia Producciones enpresaren bidez, material didaktikoen ildo editorialari ekin zion, zinemaren eta generoaren azterketa hezkuntza-, kultura- eta gizarte-eremuetara hurbiltzeko. 2010era arte, Extranjeras, La buena nueva eta Nagore lanen material didaktikoak daude eskuragarri.[7]
Filmografia
| Urtea
|
Pelikula
|
| 2019
|
Varados
|
| 2016
|
Acantilado
|
| 2010
|
Nagore
|
| 2008
|
La buena nueva
|
| 2003
|
Extranjeras
|
| 2000
|
Yoyes
|
| 1996
|
Nerabe (film laburra)
|
| 1994
|
Alsasua 1936 (migmetratge)
|
| 1994
|
Recuerdos del 36 (dokumental laburra)
|
| 1993
|
Emiliana (film laburra)
|
| 1992
|
87 cartas de amor (film laburra)
|
| 1990
|
Busto de un poeta (film laburra)
|
| 1990
|
La mujer de Lot (film laburra)
|
Sariak eta aintzatespenak
- Valladolideko Seminci
| Urtea
|
Kategoria
|
Pelikula
|
Emaitza
|
| 2010
|
Saria: Historiako denbora
|
Nagore
|
Izendatua
|
| 2008
|
Atal ofiziala
|
La buena nueva
|
Izendatua
|
| 2008
|
Saria: Aktore oenna
|
La buena nueva
|
Irabazlea
|
| 2003
|
Premi: Historiako denbora
|
Extranjeras
|
Izendatua
|
- Ibero-Amerikar Zinema eta Bideo Jaialdia – Cinesul, Brasil
| Urtea
|
Kategoria
|
Pelikula
|
Emaitza
|
| 2010
|
Epaileen Salvador Allende Saria, Pelikula onena
|
La buena nueva
|
Irabazlea
|
- XXVI Nazioarteko Art Mare de Bastia Zinema Jaialdia
| Urtea
|
Kategoria
|
Pelikula
|
Emaitza
|
| 2009
|
Epaileen Gazte Saria, Pelikula onena
|
La buena nueva
|
Irabazlea
|
| 2009
|
Ikusleen Saria, Pelikula onena
|
La buena nueva
|
Irabazlea
|
- IV Nazioarteko Zinema eta Giza-eskubideen Jaialdia, Valparaiso, Txile
| Urtea
|
Kategoria
|
Pelikula
|
Emaitza
|
| 2010
|
Ikusleen Saria
|
La buena nueva
|
Irabazlea
|
- Costa Ricako Festibercine
| Urtea
|
Kategoria
|
Pelikula
|
Emaitza
|
| 2003
|
Epaimahaiaren ohorezko aipamena
|
Extranjeras
|
|
- Emakumearen Kanariar Institutua (Gran Canària)
| Urtea
|
Kategoria
|
Pelikula
|
Emaitza
|
| 2003
|
Dibulgazio lan onena
|
Extranjeras
|
Irabazlea
|
- III Hispaniar-amerikar dokumental independienteen Trobada (Mexiko Hiria)
| Urtea
|
Kategoria
|
Pelikula
|
Emaitza
|
| 2004
|
- Saria
|
Extranjeras
|
Irabazlea
|
- Mazatlángo Nazioarteko Zinema Jaialdia (Mexiko)
| Urtea
|
Kategoria
|
Pelikula
|
Emaitza
|
| 2000
|
Epaileen Saria, Pelikula onenaa
|
Yoyes
|
Irabazlea
|
- XII Viña del Mar Jaialdia (Txile)
| Urtea
|
Kategoria
|
Pelikula
|
Emaitza
|
| 2000
|
Epaileen Saria, Zuzendaria onena
|
Yoyes
|
Irabazlea
|
| 2000
|
Ikusleen Saria, Pelikula onena
|
Yoyes
|
Irabazlea
|
| 2000
|
OCIC giza eskubideen Saria
|
Yoyes
|
Irabazlea
|
- XXIX Gramadoko Jaialdia (Brasil)
| Urtea
|
Kategoria
|
Pelikula
|
Emaitza
|
| 2000
|
Film latindar onenaren saria (epaimahai popularra)
|
Yoyes
|
Irabazlea
|
| 2000
|
Kikito d'or
|
Yoyes
|
Izendatua
|
- XLI Cartagena de Indiasko Nazioarteko Jaialdia (Colonbia)
| Urtea
|
Kategoria
|
Pelikula
|
Emaitza
|
| 2000
|
Opera onena
|
Yoyes
|
Irabazlea
|
| 2000
|
Pelikula onena
|
Yoyes
|
Izendatua
|
- Santo Domingoko Zinema Jaialdia (República Dominicana)
| Urtea
|
Kategoria
|
Pelikula
|
Emaitza
|
| 2000
|
Ikusleen Saria, pelikula onena
|
Yoyes
|
Irabazlea
|
- XVII Euskal Zinemaren astea
| Urtea
|
Kategoria
|
Pel·ikula
|
Emaitza
|
| 2001
|
Ikusleen saria, 2000ko pelikula onena
|
Yoyes
|
Irabazlea
|
- Karlovy Varyko Nazioarteko Zinema Jaialdia
| Urtea
|
Kategoria
|
Pelikula
|
Emaitza
|
| 2000
|
Globo de Cristall
|
Yoyes
|
Izendatua
|
- VI Tolosa de Llenguadoc-eko Cinespaña Jaialdia
| Urtea
|
Kategoria
|
Pelekula
|
Emaitza
|
| 2001
|
Ikusleen Saria, Peliikula onena
|
Yoyes
|
Irabazlea
|
| 2001
|
Ikasleen epaimahaiaren aipamen berezia
|
Yoyes
|
|
- XII San Juan Cinemafesteko Nazioarteko Jaialdia
| Urtea
|
Kategoria
|
Pelikula
|
Emaitza
|
| 2001
|
Ikusleen Saria
|
Yoyes
|
Irabazlea
|
| 2001
|
Puerto Ricoko zinema-kritikarien Zirkuluaren saria
|
Yoyes
|
Irabazlea
|
- XIII Nazioarteko Zinema eta Emakumea erakusketa (Iruñea)
| Urtea
|
Kategoria
|
Pelikula
|
Emaitza
|
| 2001
|
Pelikula onenaren Saria
|
Yoyes
|
Irabazlea
|
Gainera, bi filmak hamar bat jaialdi, jardunaldi, ziklo eta gertaeratan proiektatu dira. |
- XXII Bahíako Nazioarteko zinema Jardunaldia
| Urtea
|
Kategoria
|
Film laburra
|
Emaitza
|
|
|
Gidoi onena
|
Alsasua 1936
|
Irabazlea
|
- Elx-eko Nazioarteko Zinema Independiente Jaialdia
| Urtea
|
Kategoria
|
Film laburra
|
Emaitza
|
|
|
Pelikula onena, 35 mm
|
Alsasua 1936
|
2. Saria
|
|
|
Bideo-pelikula onena
|
Nerabe
|
2. Saria
|
- Nafarroako Bideo Jaialdia
| Urtea
|
Kategoria
|
Film laburra
|
Emaitza
|
|
|
Nafarroako Errealizadore onena
|
Emiliana de Zubeldia
|
Irabazlea
|
- Emakunde Sariak
| Urtea
|
Kategoria
|
Film laburra
|
Emaitza
|
|
|
Aipamen Berezia
|
Emiliana de Zubeldia
|
|
|
|
Bideorik onena
|
La mujer de Lot
|
Irabazlea
|
.Erreferentziak
Kanpo estekak
