Giovanni Pierluigi da Palestrina

Giovanni Pierluigi da Palestrina

Santa Maria Nagusiako kapera-maisu

1561eko martxoaren 1a -
Bizitza
JaiotzaPalestrina1525eko irailaren 30a
Herrialdea Aita Santuen Lurraldea
HeriotzaErroma1594ko otsailaren 2a (68 urte) (68/69 urte)
Hobiratze lekuaSan Petri basilika
Familia
Ezkontidea(k)Lucrezia Gori (en) Itzuli
Virginia Dormoli (en) Itzuli
Hezkuntza
Hizkuntzakitaliera
Irakaslea(k)Robin Mallapert
Firmin Lebel (en) Itzuli
Giacomo Coppola (en) Itzuli
Giovanni Animuccia
Claude Goudimel
Robert de Févin (en) Itzuli
Ikaslea(k)
Jarduerak
Jarduerakmusikagilea, kapera-maisua, musika-irakaslea, organista, abesbatza-zuzendaria eta abeslaria
Genero artistikoaPizkundeko musika
erlijio-musika
meza
moteta
church music (en) Itzuli
Musika instrumentuaorganoa
Sinesmenak eta ideologia
Erlijio-ordenaFrantziskotarren Ordena

IMDB: nm1119243 Spotify: 0BS8IrFmvK1tXenMULjwem iTunes: 2622451 Last fm: Giovanni+Pierluigi+da+Palestrina Musicbrainz: 4daeb526-6c4c-4f77-bdf5-4a0fcb714bfe Songkick: 1105 Discogs: 822410 IMSLP: Category:Palestrina,_Giovanni_Pierluigi_da Allmusic: mn0001213399 Find a Grave: 9921638 Deezer: 12944 Edit the value on Wikidata
Missa Papae Marcelliren "Kyrie"".
Palestrinaren meza-liburuaren frontispizioa, Julio III.ari eskainia. Konpositorea lan hau Aita Santuari aurkezten agertzen da

Giovanni Pierluigi da Palestrina (Palestrina, Erroma inguruan, 1525eko irailaren 30a - Erroma, 1594ko otsailaren 2a) italiar musikagilea izan zen. Berpizkundeko musikalari garrantzitsuenetakotzat jotzen da.[1] XVI. mendeko musika konposizioko Eskola erromatarraren ordezkari ezagunena da. Eragin iraunkorra izan zuen Europan eliza zein musika profanoaren garapenean, bereziki kontrapuntuaren garapenean. Bere obra polifonia errenazentistaren gailurtzat jotzen da.[2][3]

Biografia

Lehen urteak

Giovanni Pierluigi Palestrinako hiribilduan jaio zen,[4] Erromatik gertu, orduan Aita Santuen Estatuen zati bat zena. Aita napolitarren semea zen, Santo Pierluigi, eta amak Palma izena zuen.[5] Ziur aski, 1525eko otsailaren 3an jaio zen. Bere ama 1536ko urtarrilaren 16an hil zen, Palestrina gazteak 10 urte zituenean.

Dokumentuek Erroma lehen aldiz 1537an bisitatu zuela iradokitzen dute. R. Mallapert eta F. Lebel frantses maisuekin egin zituen musikako ikasketak. 1537. urtean, Erromako Santa Maria Maggioreko koru-mutila izan zen eta horri esker musika eta literatura ikasi ahal izan zuen. 1540an, berriro ere Erromara joan zen, Claude Goudimelen eskolan ikasteko. Baita ere Robin Mallapert eta Firmin Lebelekin ikasi zuen.

Palestrinak adin-nagusitasuna lortu zuen musikari gisa, Europa iparraldeko polifonia-estiloaren eraginpean. Estilo horrek Italian zuen nagusitasuna, batez ere, Guillaume Dufay eta Josquin des Prez Herbehereetako bi konpositore eraginkorrei zor zien, beren karreren zati esanguratsu bat bertan igaro baitzuten. Italiak berak polifonian antzeko trebetasuna zuen norbait sortu behar zuen oraindik, Orlando di Lasso, Palestrinari bere lehen urteetan lagundu ziona. Lassok ere paper garrantzitsua izan zuen kontseilari gisa bere estiloaren eraketan.[6]

Kapera-maisua

1544. urtean, Palestrinako katedraleko koru-maisu eta organo-jotzaile. 1551. urtean, berriz, Julio III.a Aita Santu zela, San Pedro basilikako Giulia kaperako kapera-maisu izendatu zuten. 1554. urtean, meza-liburu bat argitaratu zuen. 1547ko ekainaren 12an, bestetik, Palestrina Lucrecia Gorirekin ezkondu zen.[7]

1555ean, Paulo IV.ak debekatu zuen aita santuaren kaperan ezkondutako inor egotea; Palestrinak kargua utzi zuen, eta Letrango San Joan kaperan kapera-maisu izan zen, Lassusen ordez. 1560. urtean, Santa Maria Maggioreko kapera-maisu izan zen, eta 1566etik 1571ra Erromatar Mintegien musika-maisu; aldi berean, Ippolito d´Este kardinalaren kontzertuak antolatu zituen, Tivolin. 1571. urtean, Giulia kaperaren zuzendaritzaren ardura izan zuen berriro, eta Erroman geratu zen bizitzen.

Palestrina italiar Errenazimentuko musikagile emankorrenetako bat izan zen. 105 meza inguru idatzi zituen, lau-zortzi ahotsez abestekoak; 250 motete; 35 magnificat; salmoak; letaniak; baita madrigalak ere, erlijiozkoak eta bestelakoak. Polifoniaren maisu handia baitzen, ahots soiletarako kontrapuntuaren musikagile ospetsuena izan zen, bere garaian. Palestrinak ez zuen berrikuntzarik sartu musikagintzan, baina ezin hobeki erabili zituen musikagintzaren ohiko baliabideak.

Palestrina ez zen beti pozik egon Trentoko kontzilioak emandako liturgia sakratuaren berrikuntzekin, hauek bere mezetako batzuk eta beste obra goiztiar batzuk ez-kanoniko bihurtu baitzituzten, testu ofizialetik kanpoko elementu profanoez zipriztinduak. Horregatik, kargua utzi eta Hipolito II. del Este kardinalaren zerbitzura jarri zen, honek bere kapera propioa mantentzen zuelarik. Azkenik, Cappella Giuliaren zuzendaritzara itzuli zen.

Heriotza

Erroman hil zen pleuresiaz 1594ko otsailaren 2an. Palestrina 69 urte bete baino egun bat lehenago hil omen zen. Ohikoa zenez, Palestrina hil zen egun berean lurperatu zuten, Libera me Domine esaldia zuen berunezko plaka bat zuen zerraldo sinple batean. Palestrinaren hileta San Petri basilikan egin zen eta bertako zoruaren azpian lurperatu zuten. Bere hilobia beranduago eraikuntza berri batek estali zuen eta lekua aurkitzeko saiakerek ez dute arrakastarik izan.

Bere lanak Giovanni Maria Nanino eta Gregorio Allegri dizipuluek jarraitu zituzten.[8]

Obra

Kontrarreformaren eskakizun berrietara egokitutako lan polifonikoen egilerik adierazgarriena da Palestrina. Urte horietako bere lanak lortutako argitasunagatik nabarmentzen dira, melodia goiko ahotsaren eskuetan utziz eta diskurtsoaren erritmoa zehaztasunez egokituz.

Konposizioak

Bere musika-ekoizpen ia osoa liturgia katolikoari laguntzera bideratutako pieza polifonikoek eta sakratuek osatzen dute. Salbuespena madrigal profano batzuk dira.

Idatzi zituen 105 mezetatik 70 baino gehiago melodia gregorianoen cantus firmus delakoaren gainean konposatuta daude. Aipagarrienen artean, Martzelo Aita Santuaren Meza dugu, Julio III .aren ondorengoa izan zen Martzelo II .ari eskainia; lan horretan bere aurrekoen eta garaikideen estiloaren sintesia egiten du. Eta L'homme armé meza. Gainera, 500 motete inguru egin zituen; ezin da ziur jakin zenbat. Gainera, Salomonen Abestiaren 29 piezak, gutxienez 72 ereserki, bi kantu sakratu (Cantiones sacrae), hamaika letania, 35 magnificat, 68 ofertorio, 49 madrigal sakro, 94 madrigal profano eta lauzpabost kexu-multzo.[9]

Aukeratutako lanak

Balorazioa

Palestrina oso ospetsua izan zen bizirik zegoela, eta haren ospea eta eragina nabarmen hazi ziren hil ondoren. Johann Sebastian Bachek Palestrinako Mezak lehen liburua ikasi eta eskuz kopiatu zuen, eta 1742an Missa sine nomineren «Kyrie» eta «Gloria» -ren moldaketa propioa idatzi zuen.[10] Felix Mendelssohnek musikari handienen panteoian jarri zuen.

Eskola erromatarreko musika kontserbadoreena bere erara konposatzen jarraitu zen (XVII. mendean Prima praticoa bezala ezagutzen zen), bere dizipuluen eskutik: Asprilio Pacelli, Annibale Stabile, Giovanni Maria Nanino, Ruggiero Giovanelli, Alessandro Romano, Arcangelo Acribille, Teofilo Gargari, Francesco Soriano eta Gregorio Allegri.

1750eko hamarkadan ere, Palestrinaren estiloa erreferentzia zen oraindik motete forman lan egiten zuten musikagileentzat; hori Francesco Barsantiren Sei Antifones lanean ikus daiteke (c. 1750; Peter Welcker-ek argitaratuta, c. 1762). Palestrinaren musika maiz interpretatzen eta grabatzen da, kontrapuntuaren estudioak modeloak ematen baititu.

Giovanni Pierluigi Palestrinaren erretratua. XVI. mendeko margolari anonimoa.

Operan

Hans Pfitznerrek Palestrina opera konposatu zuen; 1917an Bruno Walterren zuzendaritzapean Municheko Printze Erregeordearen Antzokian estreinatu zen. Operak konpositoreak Trentoko kontzilioaren testuinguruan bete zuen papera du hizpide.

Zineman

Palestrinaren omenez

Erreferentziak

  1. http://www1.euskadi.net/harluxet/
  2. Roche, Jerome (1970). Palestrina. Oxford University Press. ISBN 0-19-314117-5.
  3. Sadie, Stanley, ed. (1980). «Palestrina, Giovanni Pierluigi da». The New Grove Dictionary of Music and Musicians 20. Londres: Macmillan Publishers Ltd. ISBN 1-56159-174-2.
  4. https://www.newadvent.org/cathen/11421b.htm
  5. Marvin, Clara (2013). Giovanni Pierluigi da Palestrina: A Research Guide. Hoboken: Taylor and Francis. ISBN 978-1-135-61754-7. OCLC 861081870. [1]
  6. Ferris, George T. (2007). Great Italian and French Composers. Dodo Press. 3.-4.or. ISBN 978-1-4065-2375-1.
  7. Marvin, Clara (2013). Giovanni Pierluigi da Palestrina: A Research Guide. Hoboken: Taylor and Francis. ISBN 978-1-135-61754-7. OCLC 861081870.
  8. Ferris, George T. (2007). Great Italian and French Composers. Dodo Press. 3.-4.or. ISBN 978-1-4065-2375-1.
  9. Roche, Jerome (1970). Palestrina. Oxford University Press. ISBN 0-19-314117-5.
  10. Leaver, Robin A. The Routledge Research Companion to Johann Sebastian Bach. Taylor & Francis. ISBN 978-1-315-45280-7. [2]
  11. https://www.imdb.com/title/tt1611965/

Kanpo estekak

Read other articles:

Artikel ini tidak memiliki referensi atau sumber tepercaya sehingga isinya tidak bisa dipastikan. Tolong bantu perbaiki artikel ini dengan menambahkan referensi yang layak. Tulisan tanpa sumber dapat dipertanyakan dan dihapus sewaktu-waktu.Cari sumber: Ali Ismail – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTOR Artikel ini perlu dikembangkan agar dapat memenuhi kriteria sebagai entri Wikipedia.Bantulah untuk mengembangkan artikel ini. Jika tidak dik...

 

BatuKhanBerkuasa1227-1255Penobatan1224/1225 atau 1227PendahuluJochiPenerusSartakWangsaBorjiginAyahJochiIbuUkhaa Ujin dari OnggiratPermaisuriBorakchin Khatun Batu Khan (Mongolian: Бат Хаанcode: mn is deprecated ), Rusia: Баты́йcode: ru is deprecated ) (1205–1255) adalah seorang pemimpin Mongolia dan pendiri kelompok Horde Biru (Blue Horde). Batu Khan adalah anak laki-laki dari Jochi dan cucu dari Jenghis Khan. Horde Biru kemudian berkembang menjadi Kekhanan Kipchak yang terkenal...

 

35°37′48″N 139°46′30″E / 35.63°N 139.775°E / 35.63; 139.775 Pemandangan Odaiba dan kantor pusat Fuji Television Odaiba (お台場code: ja is deprecated ) adalah sebuah pulau buatan di Teluk Tokyo, Jepang yang dihubungkan dengan pusat kota Tokyo dengan Jembatan Rainbow. Odaiba merupakan salah satu tujuan wisata di Tokyo, sekaligus lokasi pusat perbelanjaan dan permukiman. Kantor pusat jaringan televisi Fuji Television juga berada di tempat ini. Sejarah Nama ...

  هذه المقالة عن النادي الأهلي المصري لكرة القدم. لمسميات الأهلي المصري الأخرى، طالع الأهلي المصري (توضيح). للمعانٍ أخرى، طالع النادي الأهلي (توضيح). الأهلي الاسم الكامل النادي الأهلي للرياضة البدنية اللقب الشياطين الحمر نادي القرن الأفريقي[en 1]القلعة الحمراءنادي...

 

Association football club in England Football clubWhitehaven A.F.CFull nameWhitehaven Amateur Football ClubNickname(s)LionsFounded1994GroundCounty Ground, WhitehavenCapacity2,000ChairmanLuke JohnstonManagerJon Karl BensonLeagueWest Lancashire League Premier Division2022–23West Lancashire League Premier Division, 12th of 16 Home colours Whitehaven Amateur Football Club is a football club in Whitehaven, Cumbria. The club are currently members of the West Lancashire League Premier Division and...

 

Founder and first king of the Zhou dynasty King Wu of Zhou周武王Depiction of King Wu by Ma LinKing of the Zhou dynastyReign1046–1043 BCEPredecessorKing Zhou of Shang (Shang dynasty)SuccessorKing Cheng of ZhouBornJi Fa (姬發)Died1043 BCEHaojingSpouseYi JiangIssueKing Cheng of ZhouYuDynastyZhouFatherKing Wen of ZhouMotherTai SiChinese nameChinese周武王Literal meaningMartial King of ZhouTranscriptionsStandard MandarinHanyu PinyinZhōu Wǔ wángGwoyeu RomatzyhJou Wuu wangWade–GilesCho...

1900–01 season of Brentford F.C. Brentford 1900–01 football seasonBrentford1900–01 seasonChairmanWilliam LewisStadiumYork RoadSouthern League Second Division1st (promoted)FA CupFourth qualifying roundTop goalscorerLeague: Turnbull (15)All: Turnbull (15)← 1899–19001901–02 → During the 1900–01 English football season, Brentford competed in the Southern League Second Division. An unbeaten league season led to Brentford topping the division, before failing to bea...

 

Obsolete star formation Constellations Antinous (below) and Aquila (Adler in German). From Johann Bode's Vorstellung der Gestirne (1782). Antinous is an obsolete constellation no longer in use by astronomers, having been merged into Aquila, which it bordered to the north. The constellation was created by the emperor Hadrian in 132. Antinous was a beautiful youth loved by Hadrian, and also his erotic lover. Cassius Dio, having access to Hadrian's diary now lost, informs that Antinous died eith...

 

习近平 习近平自2012年出任中共中央总书记成为最高领导人期间,因其废除国家主席任期限制、开启总书记第三任期、集权统治、公共政策与理念、知识水平和自述经历等争议,被中国大陸及其他地区的民众以其争议事件、个人特征及姓名谐音创作负面称呼,用以恶搞、讽刺或批评习近平。对习近平的相关负面称呼在互联网上已经形成了一种活跃、独特的辱包亚文化。 权力�...

Golte Ski ResortLocationMozirjeKamnik–Savinja Alps SloveniaNearest major cityVelenjeCoordinates46°21′22″N 14°55′54″E / 46.3560°N 14.9316°E / 46.3560; 14.9316Vertical600 meters (2,000 ft)totalTop elevation1,600 meters (5,200 ft)Base elevation1,000 meters (3,300 ft)Skiable area185 acres (0.75 km2)TrailsTotal 12 kilometers (7.5 mi) 4 kilometers (2.5 mi) 7 kilometers (4.3 mi) 1 kilometer (0.62 mi)Longest runFI...

 

Logo LSPTIK. LSP Teknologi Informasi dan Telekomunikasi Indonesia, disebut juga Lembaga Sertifikasi Profesi Teknologi Informasi dan Telekomunikasi Indonesia atau LSP TIK, adalah sebuah lembaga pemberi sertifikasi bagi pekerja atau ahli di bidang teknologi informasi dan telekomunikasi di Indonesia.[1] Tujuan utama dari LSP TIK adalah membangun tenaga kerja yang kompeten di bidang teknologi informasi dan telekomunikasi di tingkat nasional maupun internasional.[1] LSP adalah lemb...

 

  لمعانٍ أخرى، طالع كأس العالم (توضيح). كأس العالم نسخة طبق الأصل من كأس العالم التي تمنح للبطل منذ نسخة 1974 معلومات عامة الرياضة كرة القدم انطلقت 1930 (منذ 94 سنة) المنظم الاتحاد الدولي لكرة القدم المنطقة العالم عدد النسخ 22 التواتر كل أربع سنوات عدد المشاركين 48 وضع المشاركي...

  Tossa de Marتوسا دي مار (بالكتالونية: Tossa de Mar)‏[1]  توسا دي مار توسا دي مار موقع توسا دي مار في مقاطعة جرندة (إسبانيا) تقسيم إداري البلد  إسبانيا[2][3] المنطقة كتالونيا المسؤولون المقاطعة جرندة خصائص جغرافية إحداثيات 41°43′14″N 2°55′55″E / 41.720555555556°N 2.93194444444...

 

赵友钦割圆术 赵友钦《革象新书》卷五《乾象周髀》篇割圆术书影 赵友钦割圆术是元代数学家赵友钦在所著的《革象新书》卷五《乾象周髀》篇研究的割圆术。与刘徽从内接正六角形开始不同,赵氏割圆术从分割内接正方形开始[1]。 如图,圆的半径为r; 内接正方形的边长为 ℓ {\displaystyle \ell } ,由圆心到正方形一边倒垂直距离为 d d = r 2 − ( ℓ 2 ) 2 {\displayst...

 

В Википедии есть статьи о других людях с фамилией Бернстайн. Элмер Бернстайнангл. Elmer Bernstein Основная информация Полное имя Elmer Bernstein Дата рождения 4 апреля 1922(1922-04-04)[1][2][…] Место рождения Нью-Йорк, Нью-Йорк, США[4] Дата смерти 18 августа 2004(2004-08-18)[1]...

Georges BrassensGeorges Brassens au Théâtre national populaire en 1966.BiographieNaissance 22 octobre 1921SèteDécès 29 octobre 1981 (à 60 ans)Saint-Gély-du-FescSépulture Cimetière Le PyNom de naissance Georges Charles BrassensNationalité françaiseActivité Auteur-compositeur-interprètePériode d'activité 1951-1981Autres informationsInstruments Guitare, pianoLabel Philips RecordsGenre artistique Chanson françaiseDistinctions Prix Vincent-Scotto (1963)Grand prix de poésie de...

 

Marin GroteNazionalità Stati Uniti Altezza193 cm Pallavolo RuoloCentrale Squadra Grand Rapids Rise CarrieraGiovanili 2014-2018 John Burroughs HS Squadre di club 2018-2022 Washington2023 Muratpaşa Sigorta Shop2023 Athletes Unlimited2024- Grand Rapids Rise Statistiche aggiornate al 2 giugno 2024 Modifica dati su Wikidata · Manuale Marin Grote (Flagstaff, 16 dicembre 1999) è una pallavolista statunitense, centrale delle Grand Rapids Rise. I...

 

French military officer (1879–1949) Henri GiraudGiraud in Casablanca, 19 January 1943Co-chairman of the French Committee of National Liberation(with Charles de Gaulle)In office3 June 1943 – 9 November 1943Preceded byPosition createdSucceeded byPosition abolishedCivilian and military commander-in-chief for French North Africa and French West AfricaIn office26 December 1942 – 3 June 1943Preceded byFrançois Darlan (as High-Commissioner)Succeeded byPosition abolishedMembe...

German writer (1871–1950) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Heinrich Mann – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (July 2010) (Learn how and when to remove this message) Heinrich MannHeinrich Mann in his Munich years (1894–1899)BornLuiz Heinrich Mann(1871-03-27)March 27, 1871Free City...

 

2011 studio album by Pop Will Eat ItselfNew Noise Designed by a SadistStudio album by Pop Will Eat ItselfReleased3 October 2011LabelCooking VinylProducerGraham CrabbPop Will Eat Itself chronology Dos Dedos Mis Amigos(1994) New Noise Designed by a Sadist(2011) A Lick of the Old Cassette Box(2013) Professional ratingsReview scoresSourceRatingAllMusic[1] New Noise Designed by a Sadist is the sixth studio album by English industrial rock band Pop Will Eat Itself, released on 3 Oc...