Benidorm Fest Espainiako kantu-lehiaketa bat da, Radiotelevisión Españolak (RTVE) antolatua, Valentziako Generalitatearekin lankidetzan, Eurovision Abesti Lehiaketarako kanta ordezkaria zehazteko. 2022tik aurrera ospatzen da Benidormen, Valentziako Erkidegoan, Benidormeko Udal Kirol Jauregian.[1] Benidormeko Nazioarteko Kantu Jaialdian oinarrituta dago, eta Eurovisionen formatua egokitzeko zuzenketak ditu. Bi finalerdi eta final bat ditu lehiaketak, eta irabazlea epaileen taldeen eta boto publiko baten bidez zehazten da.[2]
Historia
Aurrekariak
Ekitaldia Benidormeko Nazioarteko Kantu Jaialdian oinarritzen da, 1958an sortutako eta Sanremo Italiako Musika Jaialdian modelatutako nazioarteko kantu lehiaketan. Lehiaketa tarteka egin zen 2006ra arte, formatuaren hainbat aldaketarekin tartekatuta.
Benidormeko Kantuaren Nazioarteko Jaialdiaren azken ediziotik hamabost urtera, RTVEk hitzaldi bat eman zuen hiritik 2021eko uztailaren 22an. Valentziako Erkidegoko orduan presidente Ximo Puigek, hiriko orduko alkate Antonio Perezek eta irrati-telebistako orduko presidente Jose Manuel Perez Tornerok lehiaketaren buelta konfirmatzen zuen dokumentua sinatu zuten prentsa-emanaldi batean. Emanaldian zehar, lehiaketaren formatuan aldaketak eta eguneraketak egongo zirela ziurtatu zieten ikusleei, baita "lehiaketa bikoitz" bat ere, zeinetan abeslari ezagunek zein hurbilekoek parte hartuko zuten, sari gisa Espainia Eurovisionen ordezkatzeko aukera izanik.[3]
Urte bereko irailaren 29an, arauak eta mekanika argitaratu ziren, "Benidorm Fest" izena lehen aldiz aurkeztuz, eta lehen edizioa 2022ko urtarrilaren amaierarako aurreikusi zen.[4] Ondoren, ekitaldia lau ediziotan egiteko kontratua sinatu zutela jakinarazi zuten.[5] Valentziako Generalitateak 968,000 euro inguru inbertitu zituen ekitaldian.[6]
Etorkizuneko planak
Lehiaketaren 2024ko edizioaren ondoren, Benidormeko udal kontseiluko ordezkariak (Toni Perez alkatea barne), Valentziako Generalitateko Berrikuntza, Industria, Merkataritza eta Turismo Saila eta RTVE 74. Sanremo Musika Jaialdira joan ziren, gaur egun Italiako Eurovisionerako hautapen-emanaldi bezala ere balio duena. Jesus Carrobles zinegotziak bi ekitaldien arteko elkarlana abiatzea zela helburua adierazi zuen.[7][8] Hala, 2025erako formatua berretsi zuten.[9]
2024ko teleboto zifra baxuen kritikei erantzunez, telefono deien eta SMS mezuen kostu nahiko altuei egotzita, RTVEko kudeatzaileek 2025etik aurrera mugikorreko aplikazio baten bidez boto publikoa libre egiteko helburua adierazi zuten.[10] Modu honetan, 2024ko abenduaren 16ean hedabidearen aplikaziotik bertatik (RTVE Play) dohainik bozkatu ahalko zela azaldu zen.
Lehiaketa bi finalerdik eta final batek osatzen dute, eta hainbat hautagaik –bakarlariak, duoak, hirukoteak edo taldeak– euren abestiak zuzenean interpretatzen dituzte. Lehen edizioan zazpi abesti zeuden finalaurreko bakoitzerako eta zortzi finalean; bigarren edizioan bederatzi kantu zeuden finalaurreko bakoitzean (hemezortzi guztira), eta zortzi finalean.[11][12] Hirugarren ediziotik aurrera, partaideen zenbakia guztira hamasein ezarri zen (zortzi finalerdi bakoitzeko, eta zortzi finalean).[13]
Publikoak (telebotoak eta irizpide estatistiko eta demografikoen arabera aukeratutako Espainiako biztanleriaren lagin batek osatutako epaile-talde batek osatua) eta estatuko eta nazioarteko epaimahai batek gustukoen dituzten abestien aldeko botoa ematen dute, eta azken emaitza publikoaren eta epaimahaien arteko bozketa batek zehazten du. Saioaren amaieran, puntu gehien dituen abestia irabazten du, eta Eurovision Abesti Lehiaketan Espainia ordezkatzeko aukeratzen da.[4]
Bozketak
Hiru ikuskizunetan botoa emateko, honako metodo hauek erabiltzen dira:[4][14]
- Adituen epaimahaia (% 50): delegazioburuak, artistak, musikariak eta/edo beste profesional batzuk, kide nazionalen eta nazioartekoen parte-hartzearekin.
- Panel demoskopikoa (% 25) – Estatistikoki Espainiako biztanleriaren lagin batez osatua.
- Boto publikoa (% 25) – 2022tik 2024ra telefono eta SMS bidez, 2025tik aurrera aplikazio bidez ere.[15]
Aurkezleak
Identitatea
Musika tematikoa
Benidorm Festeko musika tematikoa, "Vita est" izenekoa, Pepe Herrero musikariak konposatu zuen eta RTVEko Orkestrak eta Koruak jo eta grabatu zuten. Carl Orffen Carmina Buranaren "O Fortuna" bezalako abesti klasikoetan inspiratutako pieza sinfonikoa da, Hans Zimmer bezalako konpositoreen konposizio modernoekin konbinatuz. Latinez idatzitako letrek musikaren balioa nabarmentzen dute, herriak batzeko eta aske egiteko bitarteko gisa.
Egileak piezaren 15 aldaera sortu zituen, iraupen eta txantiloi instrumental desberdinetakoak, helburu desberdinetarako.
Saria
Benidorm Fest jaialdiko irabazleak brontzezko mikrofono bat jasotzen du, Jose Luis Fernandez Madrilgo eskultoreak egindakoa. 30 zentimetroko altuera duen pieza da, brontzezko iragazia eta argizari bidez moldekatzeko metodoarekin egina.[23]
Parte-hartzaileen hautaketa
RTVEk artista, egile eta konpositoreentzako aurkezpen epe bat irekitzen du bere proposamenak irrati eta telebistako korporazio publikora bidaltzeko. Gainera, hedabideak berak egungo musika eszenako abeslari eta egile ezagunak zuzenean gonbidatzeko eskubidea gordetzen du.[24] Aurkezpenen eta gonbidapenen ebaluazioa kanpoko musika-aholkulariekin lankidetzan egiten da.[25] Lehiaketa urte bereko maiatza baino lehen gutxienez 16 urte dituzten artista interpretatzaile, talde eta egileentzat irekita dago, baldin eta espainiar nazionalitatea edo Espainian bizileku iraunkorra badute (duoen edo taldeen kasuan, kideen %50ek gutxienez bete behar dute baldintza hori).[4][26]
Abestiak originalak izan behar dute, eta Eurovision Abesti Lehiaketaren aurreko urteko iraila baino geroago (Eurovisionen arauen arabera) argitaratuak, eginak edo banatuak izan behar dute. Gainera, abestiak 2 eta erdi eta 3 minutu arteko iraupena izan behar du, eta %60ean Gaztelaniaz edo/eta Espainiako hizkuntza ko-ofizialetan abestuta izan behar du gutxienez.[4][26]
Irabazleak
Koadro gakoa
3
|
Hirugarren postua
|
Urtea
|
Abestia
|
Artista(k)
|
Hizkuntza
|
Generoa
|
Euskarazko itzulera
|
Egilea(k)
|
Eurovisionen emaitza
|
Postua
|
Puntuak
|
2022
|
"SloMo"
|
Chanel
|
Gaztelania, ingelesa
|
Latinoamerikar pop-a, Reggaeton
|
Kamara mantsoan
|
Leroy Sanchez, Keith Harris, Ibere Maravilha Fortes, Maggie Szabo, Arjen Thonen
|
3
|
459
|
2023
|
"Eaea"
|
Blanca Paloma
|
Gaztelania
|
Flamenko berria
|
Eaea
|
Álvaro Tato, Blanca Paloma Ramos, José Pablo Polo
|
17
|
100
|
2024
|
"Zorra"
|
Nebulossa
|
Gaztelania
|
Pop sintetikoa
|
Urdanga
|
Maria Bas, Mark Dasousa
|
22
|
30
|
2025
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Galeria
Estatistikak
Erreferentziak
- ↑ Fuster, Luis. (11 November 2021). «Spain: Benidorm Fest will take place during the last week of January» Wiwibloggs.
- ↑ (Gaztelaniaz) «RTVE pone nombre a su 'Benidorm Fest' y anuncia las bases para elegir canción y representante de Eurovisión 2022» VerTele! 29 September 2021.
- ↑ (Gaztelaniaz) «RTVE lanza un festival en Benidorm para elegir al representante de Eurovisión 2022 y "abandonar los malos resultados"» VerTele! 22 July 2021.
- ↑ a b c d e (Gaztelaniaz) Macías, Fernando. (29 September 2021). «Eurovisión 2022: Ya puedes inscribirte para representar a España en Eurovisión 2022, a través del Benidorm Fest» rtve.es (RTVE). Aipuaren errorea: Invalid
<ref>
tag; name "Benidorm Fest" defined multiple times with different content
- ↑ Fuster, Luis. (5 November 2021). «Spain: Benidorm Fest signed for four years, it may not include a voting sequence» Wiwibloggs.
- ↑ Fuster, Luis. (8 November 2021). «Spain: Valencian government to invest almost a million euros in Benidorm Fest» Wiwibloggs.
- ↑ (Gaztelaniaz) Mancheño, José Miguel. (2024-01-10). «El Benidorm Fest busca iniciar una colaboración con el Festival de Sanremo» ESCplus España.
- ↑ (Gaztelaniaz) Solano, Cristhian. (2024-02-08). «La Generalitat Valenciana viaja a Sanremo en busca de colaboración con el Benidorm Fest» ESCplus España.
- ↑ (Gaztelaniaz) Bautista, Fran. (2024-02-01). «¡Habrá Benidorm Fest en 2025!» eurovision-spain.com.
- ↑ (Gaztelaniaz) Mancheño, José Miguel. (2024-02-18). «¿Voto gratuito en el Benidorm Fest 2025? Así votan los espectadores en otros países de Europa» ESCplus España.
- ↑ (Gaztelaniaz) «Benidorm Fest: Estos son los 14 artistas y canciones de la preselección de España para Eurovisión 2022» rtve.es (RTVE) 10 December 2021.
- ↑ (Gaztelaniaz) «Conoce las fechas y los cambios que habrá: presentadores y jurado» rtve.es (RTVE) 19 July 2022.
- ↑ (Gaztelaniaz) «RTVE publica las bases del Benidorm Fest 2024, con dos participantes menos y regulando promoción y Youtube» eldiario.es 11 May 2023.
- ↑ (Gaztelaniaz) «BASES QUE REGULAN LA SELECCIÓN DE LA CANCIÓN Y REPRESENTANTE/S DE ESPAÑA EN EL FESTIVAL DE EUROVISIÓN 2022» RTVE.
- ↑ (Gaztelaniaz) Bautista, Fran. (2022-01-18). «¡Esta será la mecánica de votación en el Benidorm Fest!» Eurovision-Spain.
- ↑ (Gaztelaniaz) «Ya tenemos fechas del Benidorm Fest: ¿cuándo se elegirá la canción de Eurovisión?» rtve.es (RTVE) 23 December 2021.
- ↑ (Gaztelaniaz) «Mónica Naranjo será la presentadora del Benidorm Fest 2023» rtve.es (RTVE) 19 July 2022.
- ↑ (Gaztelaniaz) López Martín, Sergio. (14 September 2022). Máximo Huerta e Inés Hernand repetirán como presentadores en el 'Benidorm Fest 2023'. El Periódico de Catalunya.
- ↑ (Gaztelaniaz) «Máximo Huerta y Alaska se caen del Benidorm Fest pero "seguirán ligados" al certamen con programas paralelos» Redacción verTele (eldiario.es) 15 September 2022.
- ↑ (Gaztelaniaz) Paredes, Mónica. (18 November 2022). Estos son los tres presentadores del 'Benidorm Fest 2023'. La Vanguardia.
- ↑ (Gaztelaniaz) Solano, Cristhian; Mancheño, José Miguel. (2024-01-09). «Ruth Lorenzo, Marc Calderó y Ana Prada serán los presentadores del Benidorm Fest 2024» ESCplus España.
- ↑ Farren, Neil. (2024-01-09). «Spain: Benidorm Fest 2024 Stage, Presenters and Jurors Revealed» Eurovoix.
- ↑ (Gaztelaniaz) «El ganador del Benidorm Fest recibirá un Micrófono de Bronce, obra del escultor José Luis Fernández» rtve.es (RTVE) 21 January 2022.
- ↑ (Gaztelaniaz) «RTVE amplía hasta el 10 de noviembre el plazo de presentación de canciones para Eurovisión 2022» rtve.es (RTVE) 27 October 2021.
- ↑ (Gaztelaniaz) «J Cruz, Tony Sánchez-Ohlsson y Zahara son los asesores musicales de RTVE para Eurovisión 2022» rtve.es (RTVE) 4 November 2021.
- ↑ a b (Gaztelaniaz) «Cómo participar en el Benidorm Fest 2023: Consulta las bases de la preselección para Eurovisión» rtve.es (RTVE) 19 July 2023. Aipuaren errorea: Invalid
<ref>
tag; name "2023rulebook" defined multiple times with different content
- ↑ a b c Pérez, Laura. (2022-05-17). «Las audiencias que demuestran que Eurovisión (y su preselección) tiene potencial... si se apuesta por ello» eldiario.es.
- ↑ Zárate, Pedro. (2023-02-01). «El Benidorm Fest 2023 (10%) arranca con menos fuerza que el año pasado con su primera semifinal en La 1» eldiario.es.
- ↑ (Gaztelaniaz) Urrea, Isaac. (2023-02-04). «¡La segunda semifinal del Benidorm Fest mantiene el nivel con un 9,4% y 1.020.000 espectadores!» eurovision-spain.com.
- ↑ (Gaztelaniaz) Romero, Gabriel Arias. (2023-02-05). «La final del Benidorm Fest 2023 (14.7%) lidera e impulsa las audiencias de TVE con menos 'vuelo' que su primera edición» Vertele.
- ↑ Zárate, Pedro. (2024-01-31). «El Benidorm Fest 2024 (10.8%) pierde contra 'Hermanos' pero gana a 'GH Dúo' con su primera semifinal en TVE» verTele.
- ↑ Zárate, Pedro. (2024-02-02). «El Benidorm Fest 2024 (10.5%) es tercera opción con su segunda semifinal, y 'Entre tierras' (13.7%) sigue líder» verTele.
- ↑ Zárate, Pedro. (2024-02-04). «La final del Benidorm Fest 2024 (16.6%) siente el subidón de 'Zorra' y gana audiencia tras la bajada del año pasado» verTele.
Kanpo estekak