Στην γεωμετρία, δύο κύκλοι λέγονται τεμνόμενοι αν έχουν ακριβώς δύο κοινά σημεία. Το ευθύγραμμο τμήμα που συνδέει τα δύο αυτά σημεία είναι η κοινή χορδή τους.[1]:55[2]:57
Ιδιότητες
Αν δύο κύκλοι με κέντρα και αντίστοιχα, έχουν ένα κοινό σημείο που δεν ανήκει στην ευθεία της διακέντρου, τότε έχουν και δεύτερο κοινό σημείο.
Η διάκεντρος των δύο τεμνόμενων κύκλων είναι μεσοκάθετος της κοινής τους χορδής .
Δύο τεμνόμενοι κύκλοι έχουν ακριβώς δύο κοινές εφαπτομένες.
Μετρικές σχέσεις
Θεωρούμε δύο τεμνόμενους κύκλους και με . Σε αυτούς ισχύουν οι εξής μετρικές σχέσεις:
Έστω μία κοινή εφαπτομένη των δύο κύκλων και τα σημεία επαφής με τους δύο κύκλους αντίστοιχα. Τότε, .
Απόδειξη
Χωρίς βλάβη της γενικότητας υποθέτουμε ότι . Θεωρούμε την προβολή του στην . Το τετράπλευρο είναι ορθογώνιο, επομένως
και .
Εφαρμόζοντας το Πυθαγόρειο θεώρημα στο ορθογώνιο τρίγωνο , καταλήγουμε ότι
.
Το μήκος της κοινής χορδής δίνεται από τον τύπο
.
Απόδειξη
Έστω η κοινή χορδή των δύο κύκλων και το σημείο τομής της με την διάκεντρο .
Η διάκεντρος είναι και μεσοκάθετος της , άρα το είναι ύψος του τριγώνου . Από τον τύπο του Ήρωνα, έχουμε ότι το ύψος ισούται με
Έστω δύο κύκλοι με κέντρα τα και που τέμνονται στα σημεία και . Επίσης, θεωρούμε την εφαπτόμενη του πρώτου κύκλου στο και εφαπτόμενη του δεύτερου κύκλου στο . H γωνία μεταξύ των δύο εφαπτομένων λέγεται γωνία τεμνόμενων κύκλων.[1]: 58
Ειδικές περιπτώσεις
Αν η γωνία μεταξύ δύο τεμνόμενων κύκλων είναι ορθή, τότε οι κύκλοι λέγονται ορθογώνιοι.