Δόξα στην Ουκρανία!

Διαδηλωτής στη Νέα Υόρκη στις 27 Φεβρουαρίου 2022, που κρατάει μια ταμπέλα που γράφει «Δόξα στην Ουκρανία! Δόξα στους ήρωες!». Η φράση απέκτησε παγκόσμια προβολή ως αποτέλεσμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία το 2022.

«Δόξα στην Ουκρανία!» (ουκρανικά: Слава Україні!‎‎) είναι ουκρανικός εθνικός χαιρετισμός, που από το 2018 έγινε ο επίσημος χαιρετισμός των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας. Συχνά συνοδεύεται από την απάντηση «Δόξα στους ήρωες!» (ουκρανικά: Героям слава!‎‎).

Για πολλά χρόνια το σύνθημα θεωρούταν ντροπή να εκφωνηθεί, καθώς είχε συνδεθεί άρρηκτα με τους Ουκρανούς συνεργάτες της Ναζιστικής Γερμανίας (Στεπάν Μπαντέρα).[1]

Η φράση εμφανίστηκε για πρώτη φορά στις αρχές του 20ου αιώνα σε διάφορες παραλλαγές, όταν έγινε δημοφιλής στους Ουκρανούς κατά τη διάρκεια του Ουκρανικού Πολέμου για την Ανεξαρτησία από το 1917 έως το 1921.[2] Από τη δεκαετία του 1930 χρησιμοποιήθηκε από διάφορες ουκρανικές εθνικιστικές ομάδες, καθώς και από ομάδες ουκρανικής διασποράς και κοινότητες προσφύγων στη Δύση κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Στη Σοβιετική Ένωση η φράση ήταν απαγορευμένη και απαξιώθηκε από τις σοβιετικές και αργότερα ρωσικές αρχές. Η φράση τελικά επανεμφανίστηκε στην Ουκρανία κατά τη διάρκεια του αγώνα της χώρας για ανεξαρτησία σε σχέση με την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Η χρήση της αναβίωσε ξανά κατά τη διάρκεια της ουκρανικής επανάστασης του 2014 και του Ρωσο-Ουκρανικού Πολέμου, κατά τον οποίο έγινε ένα ευρέως διαδεδομένο δημοφιλές σύμβολο στην Ουκρανία.

Η φράση κέρδισε παγκόσμια προσοχή κατά τη διάρκεια της συνεχιζόμενης εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 και στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε σε διαδηλώσεις για την υποστήριξη της Ουκρανίας σε όλο τον κόσμο.[3] Έχει χρησιμοποιηθεί σε ομιλίες από Ουκρανούς πολιτικούς όπως ο Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, καθώς και από πολλούς ξένους ηγέτες όπως οι Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν,[4] Μπόρις Τζόνσον,[5] Νάνσι Πελόζι,[6] Μαρκ Ρούτε,[7] Αντρέι Πλένκοβιτς[8] και Τζασίντα Άρντερν.[9]

Ιστορία

Ο Ουκρανός εθνικός ποιητής Ταράς Σεφτσένκο χρησιμοποίησε τη φράση με τη μορφή «Δόξα της Ουκρανίας» σε ένα ποίημα του 1860.

Προέλευση

Μια παρόμοια φράση, «Δόξα της Ουκρανίας», έχει χρησιμοποιηθεί τουλάχιστον από την εποχή του εξέχοντος πατριώτη Ουκρανού συγγραφέα Ταράς Σεφτσένκο. Στο ποίημά του, To Osnovianenko («До Основ'яненка», 1840, στην έκδοση του 1860), ο Σεφτσένκο έγραψε:[10]

Σε ένα δράμα του 1877, L'Hetman, του Γάλλου συγγραφέα Πολ Ντερουλέντ, ο κύριος χαρακτήρας, ο Χετμάνος Φρολ Γκέρας, χρησιμοποιεί το «Δόξα στην Ουκρανία!» (γαλλικά: Gloire à l’Ukraine!‎‎) ως χαιρετισμό.[11] Τα γεγονότα του δράματος λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια της Εξέγερσης του Χμελνίτσκι,[12] που δείχνει ότι η φράση θα μπορούσε να ήταν σε χρήση στο Χετμανάτο των Κοζάκων.

Η πρώτη γνωστή αναφορά του συνθήματος «Δόξα στην Ουκρανία!» με την απάντηση «Δόξα σε όλη τη γη!» (ουκρανικά: По всій землі слава‎‎) συνδέεται με το περιβάλλον της ουκρανικής φοιτητικής κοινότητας του Χάρκοβο στα τέλη του 19ου – αρχές του 20ου αιώνα.[2]

Ουκρανικός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας και Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος

Αρχεία της Ράντα της 15ης Μαρτίου 1917 «για την υποστήριξη μιας δημοκρατικής και ανεξάρτητης Ουκρανίας», από το περιοδικό "Nowa Rada". Υπογραμμίζεται η φράση Δόξα στην Ουκρανία.

Η φράση «Slava Ukraini!» (Δόξα στην Ουκρανία!) πρωτοεμφανίστηκε σε διαφορετικούς στρατιωτικούς σχηματισμούς κατά τη διάρκεια του Ουκρανικού Πολέμου για την Ανεξαρτησία (από το 1917 έως το 1921). Έγινε μέρος του λεξικού των Ουκρανών εθνικιστών τη δεκαετία του 1920.

Η σύγχρονη απάντηση «Heroiam slava!» (Δόξα στους ήρωες!) εμφανίστηκε τη δεκαετία του 1930 μεταξύ των μελών της Οργάνωσης Ουκρανών Εθνικιστών (ΟΟΕ) και του Ουκρανικού Επαναστατικού Στρατού (ΟΕΣ) που άρχισαν να χρησιμοποιούν αυτό το σύνθημα για να τιμήσουν τους βετεράνους του Ουκρανο-Σοβιετικού Πολέμου του 1918-1921 και του ευρύτερου Ουκρανικός Πόλεμος Ανεξαρτησίας, συμπεριλαμβανομένου του αρχηγού του ΟΕΣ, Γεβχέν Κονοβάλετς. Ο χαιρετισμός «Δόξα στην Ουκρανία! Δόξα στους ήρωες!» έγινε επίσημο σύνθημα του ΟΟΕ-Μ του Στεπάν Μπαντέρα τον Απρίλιο του 1941.[13] Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Ουκρανοί εθνικιστές το χρησιμοποιούσαν συχνά. Το «Δόξα στους ήρωες!» χρησιμοποιήθηκε επίσης από τους Κοζάκους του Κουμπάν την ίδια περίοδο.[14]

Μνημείο της εποχής του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στη μνήμη των ανταρτών του ΟΕΣ με την επιγραφή «Δόξα στην Ουκρανία! Δόξα στους ήρωες!», στη θέση της σφαγής της Γιανόβα Ντολίνα, στο Μπαζάλτοβε της Ουκρανίας

Καταστολή της σοβιετικής εποχής

Στη Σοβιετική Ένωση, το σύνθημα«"Slava Ukraini!» απαγορευόταν και απαξιώθηκε μέσω μιας προπαγανδιστικής εκστρατείας δεκαετιών μαζί με τους Ουκρανούς εθνικιστές της διασποράς που το χρησιμοποίησαν.[15] Οι σοβιετικές αρχές τους αποκαλούσαν «Ουκρανούς μπορζουαζούς εθνικιστές», «Μπαντερίτες» και «Ναζί πρωτοπαλίκαρα».[15]

Τέλη 20ου αιώνα

Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και στις αρχές της δεκαετίας του 1990 το σύνθημα άρχισε να ακούγεται σε συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις. Μετά τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας της Ουκρανίας το 1991, η φράση «Δόξα στην Ουκρανία» έγινε κοινό πατριωτικό σύνθημα. Το 1995, ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Μπιλ Κλίντον, χρησιμοποίησε τη φράση σε μια ομιλία του στο Κίεβο[16] (μαζί με το «Ο Θεός να ευλογεί την Αμερική»).[17]

Ρωσο-Ουκρανικός Πόλεμος

Μια χρεωστική κάρτα από την ουκρανική Privatbank με τη φράση και την απάντηση «Δόξα στους ήρωες».

Η φράση ζωντάνεψε τον τελευταίο καιρό, και έγινε δημοφιλής και εξέχων ερμηνεία κατά τη διάρκεια της ουκρανικής επανάστασης του 2014 και σύμβολο της δημοκρατίας και της αντίστασης κατά της Ρωσίας του Βλαντίμιρ Πούτιν μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.[15] Ο Καναδός ιστορικός Σερχί Αλεξάντροβιτς γράφει ότι «ο εθνικιστικός χαιρετισμός από τη δεκαετία του 1940 [...] απέκτησε νέο νόημα στο Μαϊντάν» και ότι «όταν χρησιμοποιήθηκε από διαδηλωτές, [το σύνθημα] αναφερόταν σε μια ελπιδοφόρο δημοκρατική και φιλοδυτική Ουκρανία και θεωρούσε ως ήρωες όσους είχαν πέσει στην υπηρεσία του σκοπού τους».[18]

Στις 9 Αυγούστου 2018, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο ανακοίνωσε ότι το «Δόξα στην Ουκρανία!» θα ήταν ο επίσημος χαιρετισμός των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας, αντικαθιστώντας το «Γεια σας σύντροφοι» (ουκρανικά: Вітаю товариші‎‎).[19] Ο χαιρετισμός χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της Παρέλασης για την Ημέρα της Ανεξαρτησίας του Κιέβου στις 24 Αυγούστου 2018.[20] Το Ουκρανικό Κοινοβούλιο (Βερχόβνα Ράντα) ενέκρινε το νομοσχέδιο του Προέδρου σχετικά με αυτό (σε πρώτη ανάγνωση) στις 6 Σεπτεμβρίου και στις 4 Οκτωβρίου 2018. Το Κοινοβούλιο έκανε επίσης το «Δόξα στην Ουκρανία!» τον επίσημο χαιρετισμό της Εθνικής Αστυνομίας της Ουκρανίας.

Η εκλαΐκευση της φράσης ήταν μερικές φορές αμφιλεγόμενη στο εξωτερικό. Μετά τη νίκη της Κροατίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου του 2018, ο βοηθός προπονητής της Κροατίας δέχτηκε πρόστιμο από την FIFA, αφού δημοσίευσε ένα βίντεο στο οποίο χρησιμοποίησε το σύνθημα. Σε απάντηση, στις 10 Ιουλίου 2018, Ουκρανοί οπαδοί πλημμύρισαν τη σελίδα της FIFA στο Facebook με περισσότερα από 158.000 σχόλια, τα περισσότερα λέγοντας «Δόξα στην Ουκρανία!». Η Ρωσία ισχυρίστηκε ότι το άσμα έχει υπερεθνικιστικές χροιές.[21] Η Ουκρανική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι «το "Δόξα στην Ουκρανία!" είναι ένας ευρέως χρησιμοποιούμενος χαιρετισμός στην Ουκρανία» και ότι «δεν πρέπει να ερμηνεύεται ως πράξη επιθετικότητας ή πρόκλησης».[22]

Εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022

Πινακίδα «Slava Ukraini» σε μια αντιπολεμική διαμαρτυρία στην Ουάσιγκτον, 27 Φεβρουαρίου 2022

Αυτή η φράση έγινε πολύ δημοφιλής μεταξύ των Ουκρανών στρατιωτών και των υποστηρικτών τους για να τονώσει το ηθικό μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.[23][24] Το σύνθημα χρησιμοποιείται παγκοσμίως από διαδηλωτές αλληλεγγύης προς την Ουκρανία σε όλο τον κόσμο, συνοδεύοντας διάφορα αιτήματα προς τις ρωσικές πρεσβείες και τις αρμόδιες εθνικές κυβερνήσεις, όπως ο αποκλεισμός της Ρωσίας από την Κοινότητα για την Παγκόσμια Διατραπεζική Οικονομική Επικοινωνία και το κλείσιμο του εναέριου χώρου πάνω από την Ουκρανία.[25]

Έχει χρησιμοποιηθεί σε ομιλίες πολλών Ουκρανών πολιτικών συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι.[26] Έχει επίσης χρησιμοποιηθεί από ξένους ηγέτες, συμπεριλαμβανομένης της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν,[4] του Πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου, Μπόρις Τζόνσον,[5] της Πρωθυπουργού της Νέας Ζηλανδίας, Τζασίντα Άρντερν,[9] του Πρωθυπουργού της Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε,[7] του Πρωθυπουργού της Κροατίας, Αντρέι Πλένκοβιτς,[8] της Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων των Ηνωμένων Πολιτειών, Νάνσι Πελόζι[6] και της Μόνιμης Αντιπροσώπου του Ηνωμένου Βασιλείου, Μπάρμπαρα Γούντγουορντ, σε ομιλία της στον ΟΗΕ.[27] Έχει χρησιμοποιηθεί από σχολιαστές και μέσα όπως οι Times.[28]

Αντίκτυπος

Μουσική

Ο επίσημος συνθέτης των Νορβηγικών Ενόπλων Δυνάμεων Μάρκους Πάους συνέθεσε το τραγούδι Slava Ukraini!, εμπνευσμένο χαλαρά από τον Εθνικό Ύμνο της Ουκρανίας. Ο Πάους κυκλοφόρησε το έργο στο Facebook[29] στις 27 Φεβρουαρίου 2022 και το περιέγραψε ως τραγούδι αντίστασης. Ηχογραφήθηκε δύο ημέρες αργότερα από τον Λιθουανό-Νορβηγό παίκτη βιόλας Ποβίλας Σίριστ-Γκελγκότα της Φιλαρμονικής του Όσλο και μεταδόθηκε λίγο αργότερα από τον νορβηγικό κυβερνητικό ραδιοτηλεοπτικό φορέα, Norwegian Broadcasting Corporation.[30][31][32][33][34] Ο Πάους είπε ότι «το έργο φαίνεται να χτυπά τη χορδή πολλών ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που βρίσκονται στη μέση της ζώνης μάχης. Δεν υπάρχει πιο ευγενές έργο για τη μουσική από το να ενώνει και να παρηγορεί τους ανθρώπους».[30]

Πέρα από την Ευρώπη, το τραγούδι Glory to Hong Kong άντλησε έμπνευση από το σύνθημα για χρήση στις διαδηλώσεις στο Χονγκ Κονγκ του 2019-2020.[35] Η κινεζική έκδοση της Deutsche Welle ονόμασε το «Glory to Hong Kong» τον «ύμνο» των διαδηλώσεων στο Χονγκ Κονγκ.[36] Περιγράφοντας το τραγούδι, το Chinese Television System News σημείωσε ότι το τραγούδι είχε «ειρηνικά φωνητικά σε συνδυασμό με σκηνές αιματηρών συγκρούσεων μεταξύ της αστυνομίας του Χονγκ Κονγκ και του λαού» και ότι «δημιουργώντας το Glory to Hong Kong, οι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ κατέγραψαν την ιστορία του αγώνα για τη δημοκρατία και την ελευθερία».[37] Η σύνδεση μεταξύ Ουκρανίας και Χονγκ Κονγκ έγινε δεκτή εξαιρετικά αρνητικά στην ηπειρωτική Κίνα, με Κινέζους σχολιαστές να ισχυρίζονται ότι η αμερικανική υποκίνηση της Επανάστασης της Αξιοπρέπειας και Ουκρανοί νεοναζί αναμειγνύονται στις υποθέσεις του Χονγκ Κονγκ, χωρίς λογοκρισία από το Μεγάλο Τείχος Προστασίας της Κίνας.[38][39]

Αναμνηστικό νόμισμα

Τον Απρίλιο του 2022, η Τσεχία εξέδωσε ένα συλλεκτικό χαρτονόμισμα με τίτλο Sláva Ukrajině (Δόξα στην Ουκρανία). Όλα τα έσοδα χρησιμοποιήθηκαν για να βοηθήσουν την Ουκρανία.[40]

Το κέρμα των 2 ευρώ που εκδόθηκε από την Τράπεζα της Εσθονίας το 2022 φέρει τις λέξεις «Slava Ukraini» (Δόξα στην Ουκρανία), το οποίο σχεδιάστηκε από την Ντάρια Τίτοβα, μια Ουκρανή πρόσφυγα που σπουδάζει στην Εσθονική Ακαδημία Καλών Τεχνών.[41][42]

Δείτε επίσης

Παραπομπές

  1. ↑ https://www.efsyn.gr/stiles/meteoros/335210_syn-thymata
  2. ↑ 2,0 2,1 Yuriy Yuzych. «"Glory to Ukraine!": Who and when was the slogan created?». Istorychna Pravda. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 21 Ιουνίου 2020. 
  3. ↑ «'Glory to Ukraine': hundreds of thousands Μαρτίου against Russian invasion». France 24. 27 Φεβρουαρίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Φεβρουαρίου 2022. https://web.archive.org/web/20220228200958/https://www.france24.com/en/live-news/20220227-glory-to-ukraine-hundreds-of-thousands-march-against-russian-invasion. Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2022. 
  4. ↑ 4,0 4,1 «Speech by President von der Leyen at the European Parliament Plenary on the Russian aggression against Ukraine». European Commission. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2022. 
  5. ↑ 5,0 5,1 «PM statement to the House of Commons on Ukraine: 24 Φεβρουαρίου 2022». Gov.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2022. And in that spirit I join you in saying slava Ukraini. 
  6. ↑ 6,0 6,1 «'Slava Ukraini': Zelenskyy becomes Congress' great unifier». AP News. https://apnews.com/article/russia-ukraine-zelenskyy-europe-nancy-pelosi-impeachments-dbef6b1eadb5ee1794d56878d1046ed9. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2022. 
  7. ↑ 7,0 7,1 «Rutte spreekt Oekraïners toe in videoboodschap: 'Slava Ukraini!'» (στα Ολλανδικά). RTL Nieuws. 3 Μαρτίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2022. 
  8. ↑ 8,0 8,1 «Danas smo svi Ukrajinci! Slava Ukrajini! O sudbini Kijeva ovisi budućnost Europe!». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2022. 
  9. ↑ 9,0 9,1 «Russia invasion of Ukraine: 'Slava Ukraini' - NZ Parliament condemns 'bully' Putin». NZ Herald. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαρτίου 2022. https://web.archive.org/web/20220301023531/https://www.nzherald.co.nz/nz/russia-invasion-of-ukraine-slava-ukraini-nz-parliament-condemns-bully-putin/PMKURVCST7KMRUOFFVDLEJOOAA/. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2022. 
  10. ↑ «До Основ'яненка. Тарас Шевченко. Повне зібрання творів. Том. 1». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 10 Μαρτίου 2021. 
  11. ↑ Paul Déroulède. L’hetman; drame en cinq actes en vers; acte V, scène XI — Paris: Calmann Lévy, 1877. — P. 148.
  12. ↑ Irvine, Demar (1997). Massenet: A Chronicle of His Life and Times. Hal Leonard Corporation. σελ. 91. ISBN 978-1-57467-024-0. 
  13. ↑ Katchanovski, Ivan (2004). «The Politics of World War II in Contemporary Ukraine». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Αυγούστου 2018. Ο χαιρετισμός «Slava Ukraini» (Δόξα στην Ουκρανία) και ένας φασιστικός χαιρετισμός με το χέρι διαμορφώθηκαν από το ΟΟΕ στη βάση παρόμοιων χαιρετισμών και χαιρετισμών από άλλα φασιστικά και ημιφασιστικά κόμματα στη Γερμανία (το Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα με επικεφαλής τον Αδόλφο Χίτλερ), Ιταλία (το Εθνικό Φασιστικό Κόμμα με επικεφαλής τον Μπενίτο Μουσολίνι) και την Κροατία (Ουστάσα με επικεφαλής τον Άντε Πάβελιτς) 
  14. ↑ Родом з України [Born in Ukraine]. The Ukrainian Week (στα Ουκρανικά). 29 Ιουνίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2014. 
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 «New 'Glory to Ukraine' army chant invokes nationalist past». Deutsche Welle. 24 August 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Σεπτεμβρίου 2018. https://web.archive.org/web/20180907032622/https://m.dw.com/en/new-glory-to-ukraine-army-chant-invokes-nationalist-past/a-45215538. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2018. 
  16. ↑ Broder, John M. (1995-05-13). «Clinton Lauds Kiev for 'Taking the Hard Road'» (στα αγγλικά). https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1995-05-13-me-257-story.html. Ανακτήθηκε στις 2022-05-09. 
  17. ↑ Jehl, Douglas (13 May 1995). «Thousands Turn Out to Cheer Clinton in Ukraine». The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουνίου 2021. https://web.archive.org/web/20210607115626/https://www.nytimes.com/1995/05/13/world/thousands-turn-out-to-cheer-clinton-in-ukraine.html. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2018. 
  18. ↑ Yekelchyk, Serhy (24 Νοεμβρίου 2020). Ukraine: What Everyone Needs to Know (στα Αγγλικά). Oxford University Press. σελ. 97. ISBN 978-0-19-753210-2. 
  19. ↑ Poroshenko, Petro. «President: The words "Glory to Ukraine! Glory to the Heroes!" will be the official greetings of the Armed Forces of our state». PRESIDENT OF UKRAINE Official website. Government of Ukraine. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2018. 
  20. ↑ «Ukraine's Independence Day military parade in Kyiv». The Ukrainian Week. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018. 
  21. ↑ «World Cup 2018 Gets Political: The Nazi and anti-Russian Roots of 'Glory to Ukraine'» (στα αγγλικά). Ha'aretz. 15 Ιουλίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 October 2021. https://web.archive.org/web/20211016011826/https://www.haaretz.com/world-news/world-cup-2018-gets-political-the-nazi-of-glory-to-ukraine-1.6271893. Ανακτήθηκε στις 27 October 2018. 
  22. ↑ «Angry Ukraine Fans Deluge FIFA's Facebook Page With Posts» (στα αγγλικά). The New York Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Ιουλίου 2018. https://web.archive.org/web/20180711152036/https://www.nytimes.com/reuters/2018/07/10/sports/soccer/10reuters-soccer-worldcup-cro-ukraine.html. Ανακτήθηκε στις 11 Ιουλίου 2018. 
  23. ↑ Schreck, Carl (7 Σεπτεμβρίου 2018). «'Glory To Ukraine!' Is The New National Team's Soccer Slogan A Rallying Cry Or A Fascist Call?». rferl.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2021. 
  24. ↑ Stevis-Gridneff, Matina (11 Μαρτίου 2022). «Europe's Trains Take Fighters to Ukraine, and Bring Back Refugees». The New York Times. https://www.nytimes.com/2022/03/11/world/europe/ukraine-fighters-refugees-trains.html. Ανακτήθηκε στις 11 Μαρτίου 2022. «'Slava Ukraini,' he whispered, repeating the rallying cry 'Glory to Ukraine' that's galvanized the country.» 
  25. ↑ Articles, The Times Leading. «The Times view on Ukraine's courage: Slava Ukraini!» (στα αγγλικά). The Times. ISSN 0140-0460. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2022. https://web.archive.org/web/20220305092542/https://www.thetimes.co.uk/article/the-times-view-on-ukraines-courage-slava-ukraini-przwgwsp0. Ανακτήθηκε στις 2022-02-27. 
  26. ↑ «'We won't put down weapons': Zelenskyy vows to fight on in Kyiv». Al Jazeera English. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Φεβρουαρίου 2022. https://web.archive.org/web/20220228225940/https://www.aljazeera.com/news/2022/2/26/zelenskyy-says-we-cannot-lose-the-capital-as-fight-nears-kyiv. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2022. 
  27. ↑ «If we do not stand up now, then every nation is at risk: UK statement to the General Assembly on Ukraine». Gov.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2022. So our message today is simple: We offer our unequivocal support for Ukraine and the Ukrainian people. We call on President Putin to stop this senseless war. And we urge all fellow Members of the United Nations to speak up for Ukraine and to defend the Charter. Slava Ukraini! 
  28. ↑ «The Times view on Ukraine's courage: Slava Ukraini!». The Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Φεβρουαρίου 2022. https://web.archive.org/web/20220228112756/https://www.thetimes.co.uk/article/the-times-view-on-ukraines-courage-slava-ukraini-przwgwsp0. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2022. 
  29. ↑ Paus, Marcus. «Slava Ukraini!». Facebook. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου 2022. 
  30. ↑ 30,0 30,1 «Marcus Paus om sitt nye verk: – Jeg skrev 'Slava Ukraini!' fordi jeg ikke kunne la være». Kulturplot. Norwegian News Agency. 4 Μαρτίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2022. https://web.archive.org/web/20220305092545/https://kulturplot.no/musikkplot/2022/jeg-skrev-slava-ukraini-fordi-jeg-ikke-kunne-la-vaere. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2022. 
  31. ↑ «Klassisk vorspiel: Marcus Paus – Slava Ukraini». NRK. 4 Μαρτίου 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2022. https://web.archive.org/web/20220305092545/https://radio.nrk.no/serie/klassisk-vorspiel/sesong/202203/MKKL10000922. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2022. 
  32. ↑ «Marcus Paus: Slava Ukraini!». Norsk Musikforlag. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2022. 
  33. ↑ Syrrist-Gelgota, Povilas. «Marcus Paus "Slava Ukraini" for viola solo». YouTube. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2022. 
  34. ↑ Paus, Marcus. «Slava Ukraini!». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2022. 
  35. ↑ «Hong Kong Protesters Draw Inspiration from Ukraine's Maidan | Wilson Center». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2020. 
  36. ↑ (στα κινεζικά). Deutsche Welle. 1 Σεπτεμβρίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Σεπτεμβρίου 2019. https://web.archive.org/web/20190913165425/https://www.dw.com/zh/%E9%A6%99%E6%B8%AF%E6%8A%97%E8%AD%B0%E9%81%8B%E5%8B%95%E7%9A%84%E4%B8%BB%E9%A1%8C%E6%9B%B2/av-50399940. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2019. 
  37. ↑ (στα κινεζικά). Chinese Television System. 6 Σεπτεμβρίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2019. https://web.archive.org/web/20190923183253/https://news.cts.com.tw/cts/international/201909/201909061973809.html. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2019. 
  38. ↑ «中国香港绝对不能成为下一个乌克兰！» (στα Κινεζικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2020. 
  39. ↑ «乌克兰"新纳粹"老兵现身香港，还到了港理大» (στα Κινεζικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Απριλίου 2020. 
  40. ↑ «Commemorative Banknote "Glory to Ukraine" Issued in the Czech Republic». Prague Morning. 5 Απριλίου 2022. 
  41. ↑ «Ukrainian refugee's 'Slava Ukraini' design chosen for new Estonian €2 coin». ERR News. 5 Μαΐου 2022. 
  42. ↑ «The two-euro coin for Ukraine will use a design by a student refugee from the war». The Bank of Estonia. 5 Μαΐου 2022.