Η Βιέν (γαλλικά: Vienne) είναι πόλη της νοτιοανατολικής Γαλλίας και βρίσκεται 30 χιλιόμετρα νότια της Λυών, στον ποταμό Ροδανό, στο σημείο της συμβολής του με τον Ζερ. Με πληθυσμό 29.454 κατοίκους (2016), είναι η τέταρτη μεγαλύτερη πόλη και μια από τις δύο υπονομαρχίες του νομού Ιζέρ. Στην αρχαιότητα είχε διατελέσει μεγάλο αστικό κέντρο της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Πριν από τη ρωμαϊκή κατάκτηση, η Βιέν ήταν η πρωτεύουσα της γαλατικής φυλής των Αλλοβρόγων. Μεταμορφώθηκε σε ρωμαϊκή αποικία το 47 π.Χ. υπό τον Ιούλιο Καίσαρα και έγινε σημαντική πόλη σε ιδανική τοποθεσία στην κοιλάδα του Ροδανού και σημαντικός άξονας επικοινωνίας.
Αργότερα έγινε ρωμαϊκή επαρχιακή πρωτεύουσα. Πολλά υπολείμματα ρωμαϊκών οικοδομημάτων εξακολουθούν να είναι ορατά στη σύγχρονη Βιέν. Στη Βιέν το 7 μ.Χ. ο Οκταβιανός Αύγουστος εξόρισε τον βασιλιά Ηρώδη Αρχέλαο.[7]
Η πόλη έγινε μια σημαντική πρώιμη επισκοπή στη χριστιανική Γαλατία. Ο πιο διάσημος επίσκοπος ήταν ο Άβιτος της Βιέν. Στη Σύνοδο της Βιέν, που συγκλήθηκε εκεί τον Οκτώβριο του 1311, ο Πάπας Κλήμης Ε΄ αποφάσισε τη διάλυση του Τάγματος των Ναϊτών Ιπποτών. Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, η Βιέν αποτέλεσε τμήμα του βασιλείου της Προβηγκίας, εξαρτώμενη από την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, ενώ η απέναντι όχθη του Ροδανού ήταν γαλλική επικράτεια, καθιστώντας τη θέση της στρατηγική. [8]
Σήμερα, η πόλη είναι περιφερειακό εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο που ειδικεύεται στη βιομηχανία τροφίμων. Ο τουρισμός αποτελεί επίσης ένα σημαντικό τμήμα της οικονομίας της πόλης, καθώς υπάρχουν πολλά σημαντικά ιστορικά μνημεία που προσελκύουν επισκέπτες. Το ετήσιο φεστιβάλ Τζαζ στη Βιέννη [9] το καλοκαίρι την κάνει επίσης δημοφιλή τουριστικό προορισμό.
Ιστορία
Ρωμαϊκή εποχή
Η Βιέν ήταν οχυρωμένος οικισμός (oppidum) και πρωτεύουσα της γαλατικής φυλής των Αλλοβρόγων που κατακτήθηκε γύρω στο 47 π.Χ. από τον Ιούλιο Καίσαρα. Οι Αλλόβρογες κατάφεραν να εκδιώξουν προσωρινά τους Ρωμαίους το 43 π.Χ. και για την εγκατάσταση των εκδιωγμένων Ρωμαίων πολιτών της ιδρύθηκε τότε το Λούγδουνο (σημερινή Λυών). [8] Ο Ηρώδης Αρχέλαος εξορίστηκε εδώ το 7 μ.Χ. [10]
Κατά τη διάρκεια της πρώιμης Αυτοκρατορίας, η Βιέν (Vienna την ονόμαζαν οι Ρωμαίοι - να μην συγχέεται με τη σημερινή Βιέννη, αναφερόμενη στην αρχαιότητα ως Ουινδοβόνα) επανέκτησε όλα τα προηγούμενα προνόμια της ως ρωμαϊκή αποικία. Το 260 ο Πόστουμος ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας εδώ για τη βραχύβια Γαλατική αυτοκρατορία. Επί αυτοκράτορα Διοκλητιανού έγινε επαρχιακή πρωτεύουσα της επαρχίας Βιέν. Εδώ δολοφονήθηκε ο αυτοκράτορας Βαλεντινιανός Β΄ το 392. Ήταν έδρα επισκοπής και από τον 4ο αιώνα αρχιεπισκοπής.
Στην όχθη του ποταμού Ζερ υπάρχουν ίχνη των τειχών της παλιάς ρωμαϊκής πόλης και στην πλαγιά του όρους Πιπέ (ανατολικά της πόλης) υπάρχουν τα ερείπια ενός ρωμαϊκού θεάτρου, ενώ το κατεστραμμένο σήμερα κάστρο του 13ου αιώνα χτίστηκε με υλικά από παλιότερα ρωμαϊκά οικοδομήματα. Διατηρούνται ακόμη αρκετά αρχαία υδραγωγεία και ίχνη ρωμαϊκών δρόμων.
Χριστιανισμός
Ως πρωτεύουσα επαρχίας, η Βιέν έγινε μια σημαντική έδρα επισκοπής. Υπάρχει ο θρύλος ότι ο πρώτος επίσκοπος ήταν ο Αύξων (Crescens), ένας μαθητής του Αποστόλου Παύλου. Το βέβαιο είναι ότι υπήρχαν χριστιανοί εδώ το 177 όταν οι εκκλησίες της Βιέν και της Λυών έστειλαν επιστολή στις εκκλησίες της Ασίας και της Φρυγίας όπου ανέφεραν ότι η Βιέν είχε γίνει επισκοπή (την επιστολή διέσωσε ο Ευσέβιος Καισαρείας). Ιστορικά, ο πρώτος επίσκοπος ήταν ο Βέρος, ο οποίος ήταν παρών στη Σύνοδο της Αρλ (314). Περίπου από το 450, η Βιέν έγινε Αρχιεπισκοπή και πολλοί από τους αρχιεπισκόπους διαδραμάτισαν σημαντικό πολιτιστικό ρόλο, όπως ο άγιος Μαμέρτους, ο οποίος καθιέρωσε τις λιτανείες πριν την ημέρα της Αναλήψεως και ο ποιητής Άβιτος της Βιέν (498-518). Έντονη υπήρξε η διαμάχη των Αρχιεπισκόπων της Βιέν και της Λυών για τον τίτλο του «Πριμάτου όλων των Γάλλων» με βάση τις ημερομηνίες ίδρυσης των πόλεων σε σύγκριση με τις ημερομηνίες ίδρυσης των επισκοπών. Η αρχιεπισκοπή της Βιέν καταργήθηκε το 1790 κατά τη διάρκεια της Γαλλικής επανάστασης, γεγονός που επισημοποιήθηκε 11 χρόνια αργότερα από το Κονκορδάτο του 1801.[8]
Πρώιμος Μεσαίωνας
Κατά τη διάρκεια των μεγάλων μεταναστεύσεων, η Βιέν αποτέλεσε στόχο των γερμανικών φύλων που κατέκλυσαν τη Ρωμαϊκή Γαλατία και διετέλεσε διαδοχικά υπό την κυριαρχία:
των Βουργουνδών που την κατέλαβαν το 438, με πρόσκαιρη επανακατάληψη από τους Ρωμαίους μέχρι το 461.
Ο βασιλιάς της Δυτικής ΦραγκίαςΚάρολος Β' ο Φαλακρός κατέλαβε τη Βιέν και το 869 την παραχώρησε στον γαμπρό του Μπόζο της Προβηγκίας, ο οποίος το 879 διακήρυξε τον εαυτό του βασιλιά της Προβηγκίας και έκανε τη Βιέν πρωτεύουσα του βασιλείου του. Μετά τον θάνατό του το 887 θάφτηκε στον καθεδρικό ναό Σαιν Μωρίς της Βιέν. [8] Στη συνέχεια η Βιέν συνέχισε ως πρωτεύουσα του Βασιλείου της Προβηγκίας, από το 882 επανήλθε στο Βασίλειο της Δυτικής Φραγκίας και από το 933 στο Βασίλειο της Αρλ μέχρι το 1032, οπότε και έγινε υποτελής της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Αλλά και τότε, οι πραγματικοί ηγεμόνες ήταν οι Αρχιεπίσκοποι της Βιέν, που διατήρησαν τον τίτλο του κόμη. Τα δικαιώματά τους αναγνωρίστηκαν επανειλημμένα παρόλο που είχαν σοβαρό ανταγωνισμό με τους τοπικούς κόμητες του Αλμπόν, που από τον 12ο αιώνα ονομάζονταν Δελφίνοι λόγω ενός δελφινιού που πρόσθεσαν στον θυρεό τους και η κομητεία τους ονομάστηκε Ντωφινέ. Όταν το 1349 ο τελευταίος Δελφίνος πούλησε τα δικαιώματά του πάνω στο Ντωφινέ στον βασιλιά της Γαλλίας, ο αρχιεπίσκοπος ήταν τόσο ισχυρός ώστε η Βιέν δεν συμπεριλήφθηκε στην πώληση. Οι αρχιεπίσκοποι τελικά απέδωσαν την εδαφική τους επικράτεια στη Γαλλία το 1449. [8]
Ο βασιλιάς της Γαλλίας Φίλιππος ο Ωραίος συγκάλεσε τη Σύνοδο της Βιέν, το 1311 και 1312, όπου με την υπόδειξή του, ο Πάπας Κλήμης Ε΄ διέταξε τη διάλυση του Τάγματος των Ναϊτών Ιπποτών, το οποίο ήταν μια από τις ισχυρότερες στρατιωτικοθρησκευτικές οργανώσεις που είχαν ιδρυθεί κατά τη διάρκεια των Σταυροφοριών.
Γαλλία
Το 1449 η περιοχή προσαρτήθηκε στη Γαλλία και οι αρχιεπίσκοποι παραιτήθηκαν από τα δικαιώματά τους. Στη διάρκεια των θρησκευτικών πολέμων, η Βιέν καταλήφθηκε και λεηλατήθηκε το 1562 από τους προτεστάντες. Οι οχυρώσεις της κατεδαφίστηκαν ανάμεσα στο 1589 και 1636.
Η σύγχρονη πόλη
Σήμερα η Βιέν είναι περιφερειακό εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο με βιομηχανίες υφαντουργίας, εριουργίας, έτοιμων ενδυμάτων, μεταλλουργίας, φαρμακευτικών προϊόντων, υποδημάτων κ.α. Ο πληθυσμός της πόλης ανέρχεται στους 29.454 κατοίκους (2016). Η ομώνυμη διοικητική περιφέρεια έχει 9 καντόνια, 112 κοινότητες και 132.481 κατοίκους.
Ο τουρισμός αποτελεί επίσης ένα σημαντικό τμήμα της οικονομίας της πόλης, καθώς υπάρχουν πολλά σημαντικά ιστορικά μνημεία που προσελκύουν επισκέπτες και χάρις στα οποία η Βιέν έχει ενταχθεί στο εθνικό δίκτυο πόλεων και χωρών τέχνης και ιστορίας.
Κύρια αξιοθέατα
Η πόλη διατηρεί ρωμαϊκά μνημεία, τα κυριότερα από τα οποία είναι:
η Πυραμίδα, μια πυραμίδα που στηρίζεται σε μια βάση με τέσσερις καμάρες, που κοσμούσε τον ρωμαϊκό ιππόδρομο της πόλης.
το θέατρο στην πλαγιά του λόφου Πιπέ.
και πολλά μεσαιωνικά μνημεία:
Η παλαιοχριστιανική εκκλησία του Αγίου Πέτρου ανήκε σε ένα παλιό μοναστήρι Βενεδικτίνων και ξαναχτίστηκε τον 9ο αιώνα. Είναι ένα από τα παλαιότερα χριστιανικά κτίρια της Γαλλίας που χρονολογούνται από τον 5ο αιώνα. Διαθέτει έναν ρωμανικό πύργο και μια γλυπτή νότια πύλη με άγαλμα του Αγίου Πέτρου. Σήμερα, το κτίριο στεγάζει το αρχαιολογικό μουσείο.
Ο γοτθικός καθεδρικός ναός του Αγίου Mαυρικίου χτίστηκε μεταξύ 1052 και 1533. Είναι μια βασιλική, με τρία κλίτη και μια αψίδα. Το πιο εντυπωσιακό τμήμα είναι το δυτικό μέτωπο, το οποίο ανεβαίνει μεγαλοπρεπώς από μια βεράντα που προεξέχει στον Ροδανό. Η γλυπτική του διακόσμηση υπέστη σοβαρές ζημιές από τους Προτεστάντες το 1562 κατά τη διάρκεια των θρησκευτικών πολέμων.
Η εκκλησία του Σαιντ-Αντρέ-λε-Μπα ήταν η εκκλησία ενός δεύτερου μοναστηριού των Βενεδικτίνων και παρεκκλήσι των πρώτων βασιλιάδων της Προβηγκίας. Ξανακτίστηκε το 1152, στο μεταγενέστερο ρομανικό ρυθμό.
Πολιτιστικές εκδηλώσεις
Ιούνιος-Ιούλιος: Τζαζ στη Βιέννη: ετήσιο φεστιβάλ στις αρχές του καλοκαιριού για δύο εβδομάδες στο ρωμαϊκό θέατρο. Ένα φεστιβάλ που συγκεντρώνει διεθνή αστέρια της τζαζ. Παραμένει το μεγαλύτερο φεστιβάλ τζαζ στη Γαλλία το καλοκαίρι, καθώς και το Montreux ή το Φεστιβάλ Τζαζ της Βόρειας Θάλασσας. Κάθε βράδυ πραγματοποιούνται συναυλίες στο αρχαίο θέατρο, ένα από τα μεγαλύτερα ρωμαϊκά θέατρα στην Ευρώπη. Κατά τη διάρκεια της ημέρας πραγματοποιούνται και άλλες (δωρεάν) συναυλίες σε διάφορα μέρη της πόλης.[9]
Σεπτέμβριος: Ημέρες Ευρωπαϊκής Κληρονομιάς.
Οκτώβριος: Έκθεση της Βιέν.
Νοέμβριος: Φεστιβάλ αστυνομικού μυθιστορήματος Sang d'encre (Αίμα από μελάνι).