Αλώα

Τα Αλώα ήταν αρχαία τρισυπόστατη αγροτική εορτή των αρχαίων Ελλήνων της Αττικής. Γινόταν προς τιμή της θεάς Δήμητρας, της «Αλωαίης» (θεότητα των καρπών της Γης), του Διονύσου, (θεού της αμπέλου και του οίνου) και του θεού Ποσειδώνα του καλούμενου «Φυταλμίου».

Τα «αλώα» γιορταζόταν γύρω από τα αλώνια ταυτόχρονα σε όλους τους δήμους της Αττικής στην οποία ο Ποσειδώνας λατρευόταν ως θεός της παράλιας βλάστησης κατ΄ έτος κατά τη συγκομιδή των καρπών, το τρυγητό και όταν άνοιγαν τα νέα κρασιά. Λεπτομέρειες αυτής της εορτής δεν έχουν σωθεί αλλά η κυριότερη φαίνεται πως κρατούσε μέρες, γινόταν κατά το μήνα Ποσειδεώνα και, αφού άρχιζε από την Αθήνα και κατέληγε στην Ελευσίνα. Ως αγροτική γιορτή θα παρείχε πολλές διασκεδάσεις.

Στην Ελευσίνα που κατέληγε η εορτή με τις «απαρχές» (προσκομίσεις των πρώτων καρπών), μετά από τις επίσημες θυσίες ακολουθούσε η «Ποσειδώνια πομπή». Και αυτής ακολουθούσε η μύηση στα Μυστήρια της Δήμητρας και της Περσεφόνης. Φαίνεται πως συμμετείχαν πολλές ιέρειες σ΄ αυτή την εορτή, αν και δεν είχε βέβαια σχέση με τα Ελευσίνια μυστήρια.

Στα αλώα επειδή δεν λάμβανε μέρος ιεροφάντης η πρώτη ιέρεια (πρωθιέρεια) είχε το προνόμιο να παρουσιάζει τα δώρα (τάματα) και μόνη δε αυτή να μυεί τις υπό μύηση. Για τα μυστήρια αυτά δεν έχει σωθεί τίποτα, πλην ότι μόνο γυναίκες γίνονταν δεκτές ανταλλάζοντας μεταξύ τους λόγους ελεύθερους, φέρνοντας σύμβολα ηδονής.

Στο τέλος παρακάθονταν σε δείπνο που περιελάμβανε αγροτικά προϊόντα και θαλασσινά εκτός εκείνων που απαγόρευε λόγος μυστικός όπως καρπούς ροδιάς, μυελό και αυγά.

Οι εορτές αυτές τερματίζονταν με αγώνες που ονομάζονταν «πάτριοι αγώνες» στους οποίους λάμβαναν μέρος μόνο όσοι είχαν δικαίωμα κατά ελευσίνιες διατυπώσεις, σε αντίθεση με τους αγώνες που ήταν κοινοί για όλους τους Αθηναίους.

Τέλος στα «Αλώα» οι έφηβοι είχαν το δικαίωμα να κάνουν επίσημη δημηγορία.