Mae grŵp yn deulu o elfennau tebyg mewn colofn fertigol o'r tabl cyfnodol.
Ystyrir grwpiau yn un o brif nodweddion defnyddiol y tabl cyfnodol. Mae bron pob grŵp yn cynnwys elfennau tebyg, gyda phatrymau ym mhriodweddau'r elfennau wrth fynd i lawr grŵp. Rhoddir enwau i nifer o'r grwpiau hyn, yn cynnwys y Metelau alcalïaidd (grŵp 1), yr Halogenau (grŵp 7) a'r nwyon nobl (grŵp 0). Mae rhai grwpiau, yn enwedig yn y bloc-p, yn dangos llai o debygrwydd ymysg yr elfennau felly nid oes enw ychwanegol (e.e. Grŵp 14 a Grŵp 15). Gall theorïau mecaneg cwantwm modern o adeiledd atomig egluro'r patrymau hyn. Mae pob elfen yn yr un grŵp yn cynnwys yr un nifer o electronau yn eu plisg falens (y plisg allanol) sy'n rheoli eu priodweddau cemegol.
Y grwpiau
Dyma grwpiau’r tabl cyfnodol:
Trefn rhifo newydd IUPAC |
Yr hen IUPAC (Ewropeaidd) |
CAS (Americanaidd) |
Enw
|
Grŵp 1 |
IA |
IA |
Y metalau alcalïaidd neu deulu'r lithiwm
|
Grŵp 2 |
IIA |
IIA |
Y metelau daear alcalïaidd neu deulu'r beriliwm
|
Grŵp 3 |
IIIA |
IIIB |
Teulu'r sgandiwm sy'n cynnwys yr elfennau Daear prin a'r actinadau
|
Grŵp 4 |
IVA |
IVB |
Y teulu titaniwm
|
Grŵp 5 |
VA |
VB |
Y teulu Fanadiwm
|
Grŵp 6 |
VIA |
VIB |
Y teulu cromiwm
|
Grŵp 7 |
VIIA |
VIIB |
Y teulu manganis
|
Grŵp 8 |
VIII |
VIIIB |
Y teulu haearn
|
Grŵp 9 |
VIII |
VIIIB |
Y teulu cobalt
|
Grŵp 10 |
VIII |
VIIIB |
Y teulu nicel
|
Grŵp 11 |
IB |
IB |
Y teulu efydd
|
Grŵp 12 |
IIB |
IIB |
Y teulu sinc
|
Grŵp 13 |
IIIB |
IIIA |
"the triels", y teulu boron
|
Grŵp 14 |
IVB |
IVA |
"the tetrels", y teulu carbon
|
Grŵp 15 |
VB |
VA |
Y teulu nitrogen
|
Grŵp 16 |
VIB |
VIA |
Y teulu Chalcogenau neu'r teulu ocsigen
|
Grŵp 17 |
VIIB |
VIIA |
Yr halogenau
|
Grŵp 18 |
Group 0 |
VIIIA |
Y teulu nwyon nobl neu weithiau'r teulu heliwm neu neon
|
Gweler hefyd