Saif olion Caer Rufeinig Brynbuga (Lladin: Burrium) tu allan i dref Brynbuga; cyfeiriad grid SO379006.
Adeiladwyd y gaer gyntafr yma tua 55 OC., fel rhan o ymgyrch y Rhufeiniaid yn erbyn y Silwriaid.
Cyfeiria'r hanesydd Tacitus at adeiladu car yn nhiriogaeth y Silwriaid, ac mae'n bur debyg mai at Burrium yr oedd yn cyfeirio. Cafwyd hyd i'r gaer pan gloddiwyd y safle yn 1877-78, er mai dim ond yn 1965 y cafwyd hyd i'r cyfan. Roedd y gaer yn un fawr, gydag arwynebedd o dros 48 acer. Roedd baddondy ar y safle, ac ysguboriau a allai ddal grawn i dros 2,000 o filwyr. Cafwyd hyd i ddarnau arian o fathiad yr ymerodron Claudius a Nero, a disg bychan gydag arwydd y baedd, symbol y lleng Legio XX Valeria Victrix.
Tua ugain mlynedd yn ddiweddarach, gadawodd y garsiwn y gaer, efallai am fod y safle yn un lle ceid llifogydd, ac adeiladwyd caer newydd yng Nghaerllion.
Cadw
Mae'r safle yng ngofal CADW ac yn agored i'r cyhoedd. Cofrestrwyd yr heneb hon gyda'r rhif SAM unigryw: MM155.[1]
Llyfryddiaeth
- S. Symons, Fortresses and treasures of Roman Wales (Breedon Books, 2009)
Cyfeiriadau
