En 1179 el papaAlejandro III, al traviés de la buldaManifestus Probatum, reconoz Portugal como un país independiente y como vasallu de la ilesia cristiana.
El reináu de Dionisio I foi un periodu de paz ininterrumpíu. La so llexitimidá foi apostada pol so hermanu Alfonso y tien llugar una guerra civil. Les hostilidaes ente Portugal y la Corona de Castiella rematen en 1297 al traviés d'un Tratáu d'Alianza, aseguráu al traviés del matrimoniu ente la so fía Constanza de Portugal y Fernandu IV de Castiella, de la mesma, el fíu de Dionisio y futuru Alfonso IV casóse con Beatriz de Castiella. Una nueva guerra civil, pero ente rei y herederu, consiguiendo la finalización de les disputes en 1293 gracies a la mediación de Sabela de Portugal.
Pedro I consigue reforzar el poder central del gobiernu, esaniciando la xurisdicción de l'aristocracia y el cleru. El fíu d'este, Fernandu I, foi un rei débil pero por demás ambiciosu. Asina, nel añu 1369 reclama'l tronu de la Corona de Castiella a la muerte de Pedro I de Castiella como descendiente llexítimu por parte materna de Sancho IV de Castiella. Los sos contendentes, Pedro'l ceremoniosu, Carlos II de Navarra y Xuan de Gante el cual taba casáu con Constanza de Castiella, única fía de Pedro I. Finalmente l'escoyíu pa ocupar el tronu castellanu foi Enrique de Trastámara, hermano bastardu de Pedro I y que foi confirmáu pol papa Gregorio XI. Al morrer Fernandu I ensin fíos, la so fía Beatriz de Portugal, foi nomada heredera del país y reina de iure, pero la so anterior boda con Xuan I de Castiella provoca una insurreción interna de la nobleza, que vía apeligrar la independencia del so país, en favor de Juan de Avís, hermano bastardu de Fernandu I.
Dinastía Avís
L'ascensu de Juan de Avís a la corona del Reinu de Portugal supón la entronización de la dinastía Avís. Al aportar al reináu tuvo que faer frente a la invasión de Xuan I de Castiella, qu'invoca'l derechu llexítimu de la so esposa, Beatriz de Portugal, siendo derrotáu esti postreru na Batalla de Aljubarrota en 1385. Mientres el so reináu empecipia la espansión portuguesa gracies a la conquista de Ceuta en 1415 y de les espediciones de notables marineros como Enrique'l Navegante, Vasco da Gama o Pedro Álvares Cabral. La dominación portuguesa faise efectiva sobre territorios como'l Brasil, Angola, Mozambique, diverses ciudaes de la India, Macáu o Timor.
Mientres el reináu de Xuan II de Portugal róblase'l Tratáu de Tordesillas nel añu 1494, que desea delimitar les zones de conquista del Nuevu Mundu. Asina mesmu, establez llazos matrimoniales colos Reis Católicos, casando al so fíu y herederu Alfonso de Portugal, que premurió al so padre, con Isabel d'Aragón La muerte de Xuan II de Portugal ensin herederu llexítimu trai consigo que fora asocedíu pol so primu y cuñáu Manuel de Viseu, que casárase en 1497 con Isabel d'Aragón, vilba del infante Alfonso. La nacencia de Miguel de Paz, que foi nomáu al nacer Príncipe d'Asturies foi vistu polos Reis Católicos como l'intentu de poder unificar los trés corones so un mesmu réxime, pero la muerte d'este en 1500 ataya les aspiraciones d'unificación. En segundes núpcias casóse con otra fía de los Reis Católicos, María d'Aragón, cola cual tien los futuros herederos de la Corona de Portugal.
Xuan III de Portugal reina como un rei fervientemente católicu, introduciendo nel país la Compañía de Xesús (1534) y la Inquisición (1536). Sigue cola política expansionista portuguesa, pero esta sufre los ataques de los pirates y de los franceses nel Océanu Atlánticu, y l'Imperiu otomanu na India, llegando les embaxaes portugueses hasta llugares tan remotos como China o Xapón. La muerte de los sos príncipes herederos, y especialmente de Xuan de Portugal, acarreta que fora asocedíu pol so nietu Sebastián I, fíu del anterior. Sebastián I foi un rei bien débil y fráxil, y el so ascensu a la corona, con tan solu trés años d'edá, acarreta la rexencia primeramente de la so güela Catalina d'Habsburgu y darréu del so tíu Enrique'l Cardenal.
Portugal na Monarquía Hispánica
La muerte ensin descendencia d'Enrique I de Portugal nel añu 1580 provoca un vacíu de poder na corona portuguesa, un fechu qu'aprovecha Felipe II d'España pa reclamar los sos derechos dinásticos como fíu de Sabela de Portugal y nietu de Manuel I de Portugal. La unviada de tropes castellanes al territoriu portugués liderada pol Duque d'Alba y la so victoria na Batalla de Alcántara (1580) frente al pretendiente don Antonio dexó a Felipe II ser reconocíu rei de Portugal. La unión dinástica aeque principaliter[1] colos demás reinos hispánicos produció la creación d'unu de los imperios más grandes del planeta, nomáu en tiempos de Felipe II L'Imperiu nel que nun se pon el Sol.
El nuevu rei estableció una alianza col Reinu d'Inglaterra, alcordando'l matrimoniu de la so fía Catalina de Braganza con Carlos II d'Inglaterra. Cola realización d'esti pactu, Portugal dexa les posesiones de Tánxer y Bombay a Inglaterra, al empar que consigue recuperar, gracies a l'ayuda inglesa, los territorios de Luanda, Santu Tomé y Príncipe y Brasil, que naquellos momentos taben ocupaos poles Provincies Xuníes. La perda de Malaca y Ceilán per parte de los holandeses acarreta que l'oru, l'azucre y los diamantes de Brasil convertir na principal fonte d'ingresos del país.
En 1667, Pedro II facer col poder como rexente, desbancando al so hermanu Alfonso VI de les cotes máximes de poder, y aportando finalmente en 1683 a la corona. Xuan V intégrase dientro de la Gran Alianza y dempués del Terremotu de Lisboa de 1755 el rei Xosé I moderniza'l país gracies a la obra política de Sebastião José de Carvalho y Melo ya impulsa el absolutismu nel país. L'intentu d'asesinar al rei va ser aprovecháu pol marqués de Pombal pa empecipiar una campaña de castigu contra les families reticentes a les sos propuestes de cambéu y contra la Compañía de Xesús, que foi finalmente espulsada de Portugal col beneplácito de la Santa Sede.
En 1779, cola muerte de Xosé I, apuerta al tronu la so fía María I, que reina xuntu'l so home Pedro III. La destitución del marqués de Pombal foi bien vista ente la población, pero l'imperiu empieza a aparrar adulces y entra a formar parte del Bloquéu Continental a cuenta de Inglaterra pa faer frente a Napoleón Bonaparte. Asina, mientres les Guerres Napoleóniques, el cayente sigue y la ocupación de la Península Ibérica per parte de Napoleón provoca la fuxida de la familia real a la ciudá de Rio de Janeiro en 1808, y la posterior perda de Brasil en 1822
Les insurrecciones de les ciudaes de Porto y Lisboa en 1820 provoca la torna de Xuan VI a Europa, quedando'l so príncipe herederu en Brasil, siendo'l primer rei n'aceptar una constitución. El 7 de setiembre de 1822, Pedro I de Brasil, fíu de Xuan VI, proclama la independencia del Imperiu de Brasil, y lidera darréu una revuelta contra'l so padre pa faese col poder de Portugal. En 1826, cola muerte del so padre, reclama los sos derechos dinásticos de la corona de Portugal, pero foi obligáu a arrenunciar al cabu de siete díes en favor de la so fía María II. Cola condición de qu'esta se casara cuando tuviera la edá correuta con Miguel de Braganza (enllaz que nun llegó a términu). El descontentu ente la población fixo qu'en 1828 Miguel de Braganza facer col poder sol nome de Miguel I de Portugal, mientres el so reináu, de tan solu siete años, pa volver darréu María II.
Dempués d'una crisis política ente 1868 y 1872, que coincidió col Sexeniu Democráticu asocedíu n'España, el sistema políticu recupera la so estabilidá y empecipia la rotación de los principales partíos políticos: el Partíu Rexenerador (conservador) y el Partíu Progresista.
Nel añu 1908 el rei Carlos I de Portugal y el so príncipe herederu Luis Felipe de Braganza fueron asesinaos na ciudá de Lisboa, convirtiéndose en rei Manuel II. Este acusó al Primer Ministru João Ferreira Franco Pinto Castelo-Branco, que gobernara de forma dictatorial mientres los sos últimos años, como responsable del asesinatu, polo cual foi destituyíu pol nuevu rei. La Revolución de 1910 acarreta la proclamación de la Primer República de Portugal y l'exiliu del rei al Reinu Xuníu.
En 1932, dempués de la muerte del últimu rei de Portugal, una fía bastarda del rei Carlos I y polo tanto supuestamente hermana del rei Manuel II, conocida como María Pía de Saxonia-Coburgu Gotha y Braganza,[2] acordies con el testu de les Cortes de Lamego que dicía que "si'l Rei muerre ensin fíos, nel casu de tener hermanu esti va tener el reinu na so vida", reclamó'l títulu de Duquesa de Braganza (pola caña constitucional de la Casa Real) y defendió ser la llexítima reina de Portugal.[3]