Graz
Graz [ˈɡʁaːt͡s] ye una ciudá austriaca, capital del estáu federáu d'Estiria (n'alemán, Steiermark). Con una población de 269 997 (1-1-2014) habitantes ye la segunda ciudá más grande del país. Ciudá universitaria por excelencia, foi nomada Capital Europea de la Cultura nel añu 2003. SituaciónGraz ta asitiada a veres del ríu Mur al sureste d'Austria. Atopar a 189 quilómetros de Viena, la capital de país. Llenda al norte con Gratkorn, Stattegg y Weinitzen; al este con Kainbach bei Graz, Hart bei Graz y Raaba; al sur con Gössendorf, Feldkirchen bei Graz, Seiersberg y Unterpremstätten, y al oeste con Attendorf y Thal. Historia Primer referencia documentadaLa primer mención de la ciudá apaeció nun documentu escritu por del margrave d'Estiria Leopoldu I. Na actualidá nun se dispón del orixinal anque esiste una copia del sieglu XV. Edá MediaEl postreru representante de la dinastía Otakar foi Otakar IV d'Estiria, margrave d'Estiria y duque dende 1180. Otakar nun tenía descendencia y contraxera la llepra. Nel añu 1186 Otakar axuntar col duque Leopoldu V, de la Casa de Babenberg, na llocalidá d'Enns onde roblaron el Pactu de Georgenberger por aciu el cual Otokar designaba a los Babenberg como socesores.  En 1379 Graz convertir na residencia de los Habsburgu al ser nomada capital de la Austria interna (n'alemán Innerösterreich), territoriu qu'entendía Estiria, Carintia, Carniola y delles posesiones n'Italia. La estancia de la familia imperial enllargar hasta 1619. Edá contemporáneaEl 10 d'abril de 1797, les tropes franceses fixeron la so entrada en Graz per primer vegada. Dos díes más tarde, Napoleón llegó a Graz, onde permaneció unos díes hasta la so marcha a Göss, cerca de Leoben. El 14 de payares de 1805, l'exércitu francés, al mandu del xeneral Marmont, invadió la ciudá per segunda vegada. La ocupación remató'l 11 de xineru de 1806 cola retirada de les tropes gales. El 30 de mayu de 1809 producióse la tercera incursión de la lexón francesa, esta vegada so les órdenes de MacDonald. El 4 de xineru de 1810 los franceses abandonaron Graz definitivamente. Mientres la Segunda Guerra Mundial el 16 % de los edificios fueron destruyíos y 1788 persones perdieron la vida de resultes de la ofensiva. El cascu históricu nun se vio afeutáu polos ataques, sacante la Tummelplatz. La estación central y les plantes industriales del sur y l'oeste de la ciudá fueron los oxetivos de los bombardeos. Nos años posteriores a la proclamación de la independencia del país en 1955, produciéronse munchos de los cambeos que conformaron la imaxe actual de la ciudá. Nel planu cultural destaca la creación de dellos festivales. En 1968 celebróse la primer edición del steirische herbst, el festival d'arte contemporáneo más antiguu d'Europa. En 1985 inauguróse'l Styriarte, festival dedicáu a la música clásica. Dambos festivales celebren cada añu y son de gran importancia pa la capital d'Estiria. La fisionomía de Graz va esperimentar socesivos cambeos y ampliaciones. Con éses construyéronse nueves pontes y en 1972 abrióse la primer zona piatonal. A finales de los años 80 tien llugar una importante crecedera de la zona sureste. En 1988, Puntigam foi consideráu como distritu independiente de Straßgang, quedando establecíos los diecisiete distritos nos que s'estrema Graz anguaño. En 1993 la ciudá recibió un premiu de la organización ecoloxista Greenpeace. Esi mesmu añu entamó'l Mes de la cultura européu por encargu de la Xunión Europea. XeografíaDistritoGraz estremar en 17 distritos: 
DemografíaEvolución históricaNesti gráficu amuésase la evolución demográfica de Graz dende 1869 hasta 2007.[1]
Xéneru y edáEL 51,97 de les persones que viven en Graz son muyeres. El 18,14 % de los habitantes de Graz tien menos de 20 años; el 64,58 %, tien ente 20 y 65 años. El 17,27 % supera los 65 años d'edá. Procedencia ya idiomesEl 85 % de la población son ciudadanos austriacos. Un 5 % pertenez a países de la Xunión Europea. El restu provién d'otros países d'Europa y d'otros continentes. La mayoría de los ciudadanos estranxeros residentes en Graz vienen de los siguientes países:[2]
Clima
PolíticaLlista d'alcaldes de la ciudáLlugares d'interés
 Cascu históricuEl cascu antiguu de Graz foi declaráu Patrimoniu de la Humanidá pola Unesco en 1999.
PeriferiaCastiellu y palacios Los monumentos más visitaos atópense fora del cascu históricu. El más destacáu ye'l castiellu o palaciu de Eggenberg (Schloss Eggenberg), al oeste de la ciudá. Esti llugar ye visitáu añalmente por más d'un millón de persones. D'estilu barrocu, ye'l palaciu más importante d'Estiria. Foi construyíu nel sieglu XVII siguiendo los planos de Giovanni Pietro de Pomis, quien s'inspiró nel Monesteriu d'El Escorial pa diseñar el castiellu. Foi propiedá de la familia Eggenberg. Na segunda metá del sieglu XVIII, los condes de Herberstein tresformaron l'antiguu teatru nuna ilesia d'estilu barrocu. L'interior ta decoráu con pintures del pintor Hans Adam Weissenkircher. Nes parés pueden vese los signos del zodiacu. Cuenta con 365 ventanes como símbolu de los díes del añu. Non lloñe d'ellí atópase les ruines del castiellu de Gösting. Esti castiellu controlaba'l valle del ríu Mur, al norte de Graz. En 1723 un rayu estrozó'l castiellu, que nun volvió ser reconstruyíu. Nel so llugar, los condes de Attems mandaron construyir, al pie del monte, el castiellu de Neugösting, que convirtióse en residencia de la familia. Bona parte de les ilesies asítiense fora del cascu urbanu. Ente elles destaca la ilesia del Sagráu Corazón. Esta ilesia ye la más grande de Graz. Otres ilesies relevantes son la ilesia de San Leonardo y la ilesia de Marigrün. Al nordeste de la ciudá puede visitase la Basílica de Mariatrost, perteneciente al distritu del mesmu nome, unu de los llugares de pelegrinación más importantes d'Estiria. CulturaGraz foi y ye referente cultural. En 1993 entamó'l Mes cultural européu. Años más tarde, en 1999, la UNESCO incluyó'l cascu históricu na so llista de Patrimoniu de la Humanidá. Nel 2003 la ciudá foi Capital Europea de la Cultura. MuseosLa ciudá ufierta una amplia variedá d'esposiciones. Destaquen:
Organización d'eventos Esisten dellos espacios nos que se celebren eventos culturales. Los más importantes son la Stadthalle Graz, con una capacidá pa 11.030 espectadores; el Stefaniensaal; el Pabellón Helmut List, onde pueden rexuntase hasta 2400; o la Seifenfabrik (n'español, "fábrica de xabones"), que cunta con casi 2000 m² y que debe'l so nome a una antigua fábrica de xabones que s'atopaba nel mesmu llugar. Les obres teatrales y musicales tienen cabida en teatros como la Ópera de Graz, el Schauspielhaus o'l Orpheum. MúsicaEnte 2004 y 2005, les bandes Shiver y Rising Girl, que los sos componentes veníen de Graz, llograron notables ésitos nel panorama musical austriacu. Otres bandes naturales de la capital d'Estiria son Jerx, Cuvée, Rosso, Antimaniax, The Base, The Staggers, Red Lights Flash, Lamexcuse y like elliot. En 2002 formóse la orquesta recreation, con antiguos miembros de la Orquesta Sinfónica de Graz.[4] EconomíaNel añu 2003, trabayaben un total de 184 135 persones na ciudá de Graz. Alredor del 74 % d'ellos facer nel sector servicios. Nesi mesmu añu creáronse 996 nueves empreses. Cerca de 55 000 trabayadores moren fora de la ciudá. Dende 1906 tien llugar cada añu la Feria de seronda (Herbstmesse) nel Messcenter de Graz. EmpresesMunches empreses austriaques tienen la so sede central en Graz. Ente elles destaquen:
Knapp : Logistic supplier. Na capital d'Estiria, tamién s'establecieron delles empreses internacionales, como por casu: EducaciónUniversidadGraz cuenta con 4 universidaes qu'axunten a cerca de 40 000 estudiantes. Ye la segunda ciudá universitaria más importante d'Austria dempués de Viena. Unu de cada 7 habitantes de Graz estudia. 
Graz cunta col centru politéunicu más grande d'Austria.
BibliotequesLes biblioteques más importantes son la Steiermärkische Landesbibliothek y la Universitätsbibliothek Graz con más de 3 millones d'exemplares. InfraestructuresRecoyida de basuresDende 1984 la empresa AEVG ye la encargada de recoyer los residuos de Graz. Añalmente recuéyense cerca de 135 000 tonelaes de basura, de les cualos 20 000 van parar al vertideru. Esti serviciu cunta col sellu calidable del EMAS. SanidáLa ciudá cunta con 7 hospitales, 10 clíniques y 44 farmacies. AutobusesEn Graz hai 26 llinies regulares d'autobús y 8 llinies nocherniegues que circulen mientres les fines de selmana y díes festivos de 0:00 a 3:00. TranvíesLa rede de tranvíes de la ciudá cunta con 6 llinies regulares, que conecten el centru de la ciudá colos distritos del extrarradio. Delles llinies namái operen mientres les tardes o les fines de selmana. La rede de tranvíes tien una estensión de 66,4 quilómetros nos que se distribúin 165 paraes a una distancia media de 361 metros. Nes paraes de la estación central (llinies 3 y 6), de la estación del este (llinia 4) y la estación de Puntigam (llinia 5) puede aportase direutamente a los trenes de la ÖBB, la mayor empresa ferroviaria d'Austria. AeropuertuAl sur de la ciudá, a unos 10 quilómetros del centru atopa'l aeropuertu de Graz. Ye'l tercer aeropuertu más grande d'Austria. Nel añu 2007 l'aeropuertu recibió a 948.000 pasaxeros. Los sos destinos son tanto nacionales como internacionales (dientro del ámbitu européu). Nel aeropuertu allúgase'l Muséu aeronáuticu austriacu, construyíu en 1981. Personaxes pernomaos
Ciudaes hermaniaes
Referencies
Enllaces esternos
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg){kind=small}
