Đình thần Nguyễn Trung Trực (Rạch Giá)

Đình Nguyễn Trung Trực
Di tích quốc gia
Đền thờ Nguyễn Trung Trực nhìn từ đường Nguyễn Công Trứ
Thờ phụng
Nguyễn Trung Trực
1837 – 1868
Công tíchThủ lĩnh phong trào khởi nghĩa chống Pháp
Thông tin đình
ThờThờ anh hùng
Địa chỉViệt Nam đường Nguyễn Công Trứ, phường Vĩnh Thanh, thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên GiangViệt Nam
Tọa độ10°00′42″B 105°04′46″Đ / 10,011738°B 105,0795467°Đ / 10.011738; 105.0795467
Thành lậpthập niên 1860 - 1870
Tôn tạo
Lễ hội26, 27, 28 và 29 tháng 8 âm lịch hàng năm
Điện thoại0773.863.215
WebsiteTrang mạng chính thức
Map
Di tích quốc gia
Phân loạiDi tích lịch sử – văn hóa
Ngày công nhận1988

Đình thần Nguyễn Trung Trực hay Đền thờ Nguyễn Trung Trực tọa lạc ở phía Tây trung tâm thành phố Rạch Giá, là ngôi đình thờ Nguyễn Trung Trực sớm nhất và lớn nhất trong số chín ngôi đền thờ ông trên địa bàn tỉnh Kiên Giang, hiện nằm ở số 14 đường Nguyễn Công Trứ, phường Vĩnh Thanh, thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang, Việt Nam.

Lịch sử

Sau khi Nguyễn Trung Trực bị thực dân Pháp xử chém ngày 27 tháng 10 năm 1868 tại chợ Rạch Giá, những người dân yêu kính ông đã bí mật thờ ông trong đền thờ Nam Hải đại tướng quân (cá voi hay cá ông).

Ban đầu, đây chỉ là một ngôi đền nhỏ bằng gỗ, mái lợp lá do dân chài dựng nên bên dòng sông Kiên (phía trước mặt) và rạch Lăng Ông[gc 1](từ cổng đền nhìn vào, ở phía bên trái) và chỉ cách Biển Đông độ chừng trăm mét.

Qua lần sửa chữa vào năm 1881, ngôi đình đã khang trang hơn. Nhưng để có diện mạo như ngày hôm nay, chính là nhờ lần khởi công sửa chữa lớn vào ngày 20 tháng 12 năm 1964, khánh thành ngày 24 tháng 2 năm 1970, do kiến trúc sư Nguyễn Văn Lợi thiết kế, với toàn bộ kinh phí xây dựng do nhân dân đóng góp.

Nhân dịp này, nhân dân địa phương cũng tạc tượng Nguyễn Trung Trực bằng đồng sơn đen, đặt trước khu "chợ nhà lồng" Rạch Giá.

Kiến trúc

Tượng Nguyễn Trung Trực trước đình

Đình thần được xây dựng theo kiểu chữ tam (chữ Hán: 三), gồm có chánh điện, đông lang và tây lang.

Cổng đền có ba cửa (tam quan), cổ kính với mái ngói hai tầng trang trí hình "lưỡng long tranh trân châu" trên đỉnh. Hai bên là đôi câu đối bằng chữ Quốc ngữ được đắp nổi sơn vàng trên nền đỏ, là hai câu trong bài thơ Điếu Nguyễn Trung Trực của Huỳnh Mẫn Đạt:

Hỏa hồng Nhật Tảo oanh thiên địa,
Kiếm bạt Kiên Giang khấp quỷ thần.

Thái Bạch dịch thơ:

Lửa bừng Nhựt Tảo rêm trời đất
Kiếm tuốt Kiên Giang rợn quỷ thần.

Qua khỏi cổng, là một lư hương lớn bằng đá, và bức tượng Nguyễn Trung Trực đúc bằng đồng, có màu nâu đỏ. Trước đây, tượng thờ này đặt trước khu "chợ nhà lồng" Rạch Giá, nay sơn lại màu nâu đỏ, và được di dời vào đây.[gc 2]

Kế đến là ngôi chánh điện được thiết kế với mái ngói cong bốn góc, ở các viền góc đều có trang trí hoa văn hình rồng và lá cúc. Mặt trước chánh điện có hai trụ cột đắp nổi hình rồng uốn lượn từ dưới lên quấn quanh cột.

Trong chánh điện, cột và kèo đều bằng bê tông. Đền có tất cả mười cột, mà mỗi cột đều có chân hình bát giác, phía trên có đắp nối hai lớp cánh sen. Ngoài ra, ở nơi đây các hoành phi, câu đối đều được sơn son thiếp vàng, làm cho các nơi thờ vừa trang nghiêm vừa lộng lẫy.

Thờ phụng

Trong chánh điện có rất nhiều bàn thờ, lần lượt từ ngoài vào trong có các bàn thờ chính như sau:

  • Bàn thờ Chánh soái Đại càn.
  • Bàn thờ ba mươi vị anh hùng
  • 56
  • dân tộc.
  • Long đình cùng di ảnh (ảnh nhỏ) Nguyễn Trung Trực.
  • Bàn để di ảnh (ảnh lớn) Nguyễn Trung Trực.
  • Bàn thờ Chư vị.
  • Bàn thờ Chư vị hội đồng trăm quan cựu thần và Cửu huyền thất tổ.

Gian cuối ngôi đền có ba ngai thờ chính:

  • Ngai chính giữa thờ Nguyễn Trung Trực. Phía trên bệ thờ, có bức hoành ghi bốn chữ: Anh Khí Như Hồng (英气如虹), tức ca ngợi khí tiết hào hùng của ông sáng như cầu vồng bảy sắc.
  • Phía bên trái có ngai thờ chung thờ Phó cơ Nguyễn Hiền Điều và Phó lãnh binh Lâm Quang Ky.
  • Phía bên phải là ngai thờ thần Nam Hải Đại tướng quân.

Đông lang và tây lang, có các bàn thờ: Tây hiến, Đông hiến, Tiền hiền, Hậu hiền, Thủy long, Đồng bào nghĩa quân liệt sĩ.

Hằng năm, vào các ngày 26, 27 và 28 tháng 8 âm lịch, tại đền thờ đều có tổ chức lễ hội trọng thể kỷ niệm ngày hy sinh của Nguyễn Trung Trực. Cho nên từ lâu trong dân gian ở đây có câu:

Dù ai buôn bán gần xa,
Ngày giỗ cụ Nguyễn thì ta nhớ về.

Ngoài phần lễ cơ bản theo các nghi thức cổ truyền, còn có phần hội. Thông thường thì phần hội có: giao lưu văn nghệ quần chúng của ba dân tộc Kinh - Hoa - Khơme (thường có màn diễn nhằm tái hiện hai chiến công nổi bật của Nguyễn Trung Trực, như trận đồn Rạch Giátrận Nhật Tảo), các trò chơi dân gian, biểu diễn võ thuật, thi nấu ăn, thi múa lân, cộ hoa, thả hoa đăng trên dòng sông Kiên...

Mộ Nguyễn Trung Trực

Mộ Nguyễn Trung Trực trong khuôn viên đình.

Mộ Nguyễn Trung Trực nằm trong khuôn viên, từ cổng nhìn vào, ở bên trái đình. Ngôi mộ bằng xi măng, hình chữ nhật, mà phía sau là một tấm bia cao khoảng 2 m, rộng hơn 1 m, trên khắc chữ: Anh hùng Nguyễn Trung Trực (1838 - 1868). Ở góc phải mộ có một tảng đá nhỏ ghi ngày đặt viên đá đầu tiên xây mộ là là ngày 18 tháng 10 năm 1986.

Năm 1988, Bộ Văn hóa – Thông tin đã công nhận mộ và đền Nguyễn Trung Trực là di tích lịch sử - văn hoá cấp quốc gia.

Thông tin thêm

Từ cổng nhìn vào ở bên phải đình, có phòng trưng bày những hiện vật có liên quan đến cuộc khởi nghĩa do Nguyễn Trung Trực lãnh đạo. Ngoài ra, ở đây còn có phòng khám & chữa bệnh bằng thuốc nam miễn phí được thành lập năm 1989.

Theo thống kê chưa đầy đủ, vào năm 2009 ngoài ngôi đình này, Nguyễn Trung Trực còn được thờ chính trong nhiều ngôi đình (hay đền) ở::

Ngoài ra, ông còn được thờ ghép trong nhiều ngôi đình làng ở Nam Bộ, và được nhiều người tôn kính thờ tại nhà.

Theo lời kể của nhà thơ Kiên Giang, thì năm 1947, ông đã gặp Nguyễn Bính lần đầu khi thi sĩ này đang ngủ say trước cửa đình Nguyễn Trung Trực. Lý do mà Nguyễn Bính phải ra đây ngủ là vì "vợ của ông công chức nơi Nguyễn Bính tá túc rất mến thơ ông. Bà ấy ngâm vang thơ Bính lúc nằm ghế xích đu và cả trước giờ đi ngủ hay mới thức dậy...Cho nên người chồng đâm ra ghen và hay gấu ó với vợ. Nguyễn Bính muốn giữ vẹn hạnh phúc của gia đình người, đành xách nóp ra ở trước cửa đình"[1].

Ghi chú

  1. ^ Rạch Lăng Ông chỉ là một rạch nhỏ ở xóm Phủ (do chữ ngư phủ nói tắt). Vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch (năm nào chưa rõ), có một con cá ông chết ở nơi này, nên dân chúng lập miếu thờ, tức đình thần Nguyễn Trung Trực hiện nay. Về sau, rạch này bị lấp để làm thành đại lộ Tự Do.
  2. ^ Năm 2000, người ta đã cho làm một tượng mới bằng cũng bằng đồng nhưng có kích thước lớn hơn, sơn màu xám để thay thế; và khu "chợ nhà lồng" mà sau này nó còn có tên là "Khu thương mại", cũng đã di dời nơi khác để nơi đó trở thành công viên.

Tham khảo

  1. ^ Theo Nguyễn Tấn Long & Nguyễn Hữu Trọng, Việt Nam thi nhân tiền chiến (Nhà xuất bản Sống Mới, Sài Gòn, 1968, tr. 326-327). Câu trong dấu (") là của nhà thơ Kiên Giang.
  • Nhiều người soạn, Hỏi đáp về cuộc khởi nghĩa Nguyễn Trung Trực. Nhà xuất bản QĐND, 2008, tr. 135-136.

Liên kết ngoài

Read other articles:

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Januari 2016. Aretaphila dari Kirene (sek. tahun 50 SM, Kirene, negara jajahan di Afrika Utara Yunani kuno) merupakan seorang wanita bangsawan yang menurut Plutarkhos di dalama karyanya De mulierum virtutes (Di dalam kebajikan wanita),[1] menggulingkan tiran...

 

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: 1912 United States presidential election in New York – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2014) (Learn how and when to remove this template message) Main article: 1912 United States presidential election 1912 United States presidential electi...

 

Ashoro 足寄町KotaprajaPemandangan Gunung Akan-Fuji yang dilihat dari Danau Onnetō. BenderaEmblemLokasi Ashoro di Hokkaido (Subprefektur Tokachi)AshoroLokasi di JepangKoordinat: 43°15′N 143°33′E / 43.250°N 143.550°E / 43.250; 143.550Koordinat: 43°15′N 143°33′E / 43.250°N 143.550°E / 43.250; 143.550NegaraJepangWilayahHokkaidoPrefektur Hokkaido (Subprefektur Tokachi)DistrikAshoroPemerintahan • WalikotaShun'ichi ...

Comprehensive one-volume reference resource for science research This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: CRC Handbook of Chemistry and Physics – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (April 2019) (Learn how and when to remove this template message) CRC Handbook of Chemistry and Physics Title pa...

 

Lockheed L-749 ConstellationTrans World Airlines L-749ATipePesawat terbangPerancangClarence Kelly JohnsonTerbang perdana14 Maret 1947[1]Diperkenalkan18 April 1947Dipensiunkan1993StatusDipensiunkanPengguna utamaTrans World AirlinesPengguna lainAir France KLMEastern Air LinesTahun produksi1947 - 1951[2][3]Jumlah produksi119Acuan dasarL-649 ConstellationVarianC-121 Constellation PO-1W/WV-1 Constellation Lockheed L-749 Constellation adalah pesawat pertama dari varian Lockh...

 

← 2014 November 8, 2016 (2016-11-08) 2018 →   Candidate Amata Coleman Radewagen  Salu Hunkin- Finau  Mapu Jamias  Party Republican Democratic Democratic Popular vote 8,924 1,581 978 Percentage 75.4% 13.4% 8.3% Results by voting district:Aumua Amata Coleman Radewagen:      55–60%      60–65%      65–70%      70�...

Leo PennLeo Penn (1964)LahirLeo Zalman Penn(1921-08-27)27 Agustus 1921Lawrence, Massachusetts, Amerika SerikatMeninggal5 September 1998(1998-09-05) (umur 77)Santa Monica, California, Amerika SerikatMakamHoly Cross Cemetery, Culver CityKebangsaan Amerika SerikatPekerjaanSutradara televisi, aktorTahun aktif1946–1998Suami/istri Olive Deering ​ ​(m. 1947; c. 1952)​ Eileen Ryan ​(m. 1957)​ AnakMichael Pe...

 

Ancient Chinese artefact He zunMaterialBronzeSize38.8 cm tall, 28.8 cm in diameterWeight14.6 kgCreated1038 BCE – c. 1000 BCE[1]Discovered1963Baoji, Shaanxi, China34°21′47″N 107°14′17″E / 34.363°N 107.238°E / 34.363; 107.238Baoji The He zun (Chinese: 何尊) is an ancient Chinese ritual bronze vessel of the zun shape.[2] It dates from the era of Western Zhou (1046–771 BC),[3] specifically the early years of the dynasty,&...

 

Peralatan Kjeldahl pada mulanya (1883) Metode Kjeldahl atau digesti Kjeldahl (pengucapan bahasa Denmark: [ˈkʰɛld̥æːˀl]) dalam kimia analitik adalah metode untuk penentuan kadar nitrogen organik dalam zat kimia seperti amonia. Metode ini dikembangkan oleh Johan Kjeldahl pada tahun 1883.[1][2] Metode Metode ini terdiri dari pemanasan zat dengan asam sulfat, yang menguraikan zat organik melalui oksidasi untuk membebaskan nitrogen menjadi amonium sulfat. Pada langkah i...

1989 single by WarrantBig TalkSingle by Warrantfrom the album Dirty Rotten Filthy Stinking Rich ReleasedOctober 1989Recorded1988GenreGlam metal[1]Length3:43LabelColumbiaSongwriter(s)Jani LaneWarrant singles chronology Heaven (1989) Big Talk (1989) Sometimes She Cries (1990) Big Talk is a song by American glam metal band Warrant. It was released in 1989 as the third single from Warrant's debut album Dirty Rotten Filthy Stinking Rich. The song charted at #30 on the Mainstream Rock Track...

 

Esta página cita fontes, mas que não cobrem todo o conteúdo. Ajude a inserir referências. Conteúdo não verificável pode ser removido.—Encontre fontes: ABW  • CAPES  • Google (N • L • A) (Abril de 2014) Copa Libertadores da Américade Futebol Feminino de 2014 VI Copa Libertadores Femenina Copa Libertadores da América de Futebol Feminino de 2014 Dados Participantes 12 Organização CONMEBOL Anfitrião  Brasil (São Jos...

 

For the lake in Minnesota, see Lake Irene. For other lakes with the name, see Irene (disambiguation) § Places. Irène LakeWatershed of Nottaway RiverIrène LakeLocationEeyou Istchee James Bay (municipality)Coordinates49°32′31″N 74°45′41″W / 49.54194°N 74.76139°W / 49.54194; -74.76139TypeNaturalPrimary inflowsIrène River (Opawica River)Primary outflowsIrène River (Opawica River).Basin countriesCanadaMax. length7.8 kilometres (4.8 mi)Max. wi...

Canadian sports channel Television channel NBA TV CanadaCountryCanadaBroadcast areaNationwideHeadquartersToronto, OntarioProgrammingLanguage(s)EnglishPicture format1080i HDTV(downscaled to letterboxed 480i for the SDTV feed)OwnershipOwnerMaple Leaf Sports & Entertainment(Toronto Raptors Network, Ltd.)Sister channelsLeafs Nation Network (defunct)HistoryLaunchedSeptember 7, 2001; 22 years ago (2001-09-07)Former namesRaptors NBA TV (2001–2010)LinksWebsiteNBA TV Canada NBA...

 

Canton in San José province, Costa Rica Canton in San José, Costa RicaAserríCantonPanoramic view of Aserrí FlagSealAserrí cantonAserríAserrí canton location in San José ProvinceShow map of San José ProvinceAserríAserrí canton location in Costa RicaShow map of Costa RicaCoordinates: 9°44′54″N 84°08′33″W / 9.7483631°N 84.1423846°W / 9.7483631; -84.1423846Country Costa RicaProvinceSan JoséCreation27 November 1882[1]Head cityAserríDist...

 

Донецкий национальный университет имени Василия Стуса(ДонНУ)укр. Донецький національний університет імені Василя Стуса Международное название Donetsk National University (DonNU) Прежнее название Донецкий государственный университет (до 2000 года) Донецкий государственный педагогичес...

У этого термина существуют и другие значения, см. Ворона. АгрогородокВоронабелор. Варона 54°45′21″ с. ш. 25°57′35″ в. д.HGЯO Страна  Белоруссия Область Гродненская Район Островецкий Сельсовет Ворнянский История и география Первое упоминание 1517 Агрогородок с 2008...

 

此條目可参照外語維基百科相應條目来扩充。 (2020年2月22日)若您熟悉来源语言和主题,请协助参考外语维基百科扩充条目。请勿直接提交机械翻译,也不要翻译不可靠、低品质内容。依版权协议,译文需在编辑摘要注明来源,或于讨论页顶部标记{{Translated page}}标签。 维基百科中的醫學内容仅供参考,並不能視作專業意見。如需獲取醫療幫助或意見,请咨询专业人士。詳見�...

 

Norse/German clan name This article is about the term Nibelung in Germanic heroic legend. For the historical Frankish dynasty, see Nibelungids. For the countof Betuwe, see Nibelung, Count of Betuwe. This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article possibly contains original research. Please improve it by verifying the claims made and adding inline citations. Statements consist...

Museum and art gallery in Avignon, southern France Musée du Petit Palais in Avignon The Virgin in glory with the Apostles, by Mariotto di Nardo The Annunciation, by Cosimo Rosselli The Musée du Petit Palais is a museum and art gallery in Avignon, southern France. It opened in 1976 and has an exceptional collection of primitives and early Renaissance paintings from Italy, which reunites those of the collection of Giampietro Campana deposed by the Musée du Louvre as well as paintings of the ...

 

1984 American filmOh, God! You DevilTheatrical release posterDirected byPaul BogartWritten byAndrew BergmanProduced byRobert M. ShermanStarring George Burns Ted Wass Ron Silver Roxanne Hart Eugene Roche CinematographyKing BaggotEdited byAndy ZallMusic byDavid ShireDistributed byWarner Bros.Release date November 7, 1984 (1984-11-07) Running time97 minutesCountryUnited StatesLanguageEnglishBox office$21 million (domestic)[1] Oh, God! You Devil is a 1984 American comedy fi...