Suruç, Şanlıurfa ilinin bir ilçesidir. Suruç, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde (Orta Fırat Bölümü), Şanlıurfa ilinin 46 km güney batısında yer almaktadır. Suriye ile sınır teşkil eden demir yolu üzerindeki Mürşitpınar Sınır Kapısı'na 10 km uzaklıkta ve Gaziantep-Şanlıurfa kara yoluna 6 km uzaklıktadır.[kaynak belirtilmeli]
Coğrafya
Suruç, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde (Orta Fırat Bölümü), Şanlıurfa İlinin 46 km güney batısında yer alıyor. Suriye ile sınır teşkil eden demiryolu üzerindeki Mürşitpınar Sınır Kapısına 10 km uzaklıkta ve Gaziantep-Şanlıurfa kara yoluna 6 km uzaklıktadır.[kaynak belirtilmeli]
Etimoloji
Kaynaklarda Seruğ olarak geçen bu şehrin İbrahim Peygamberle ile çok yakın ilişkisi vardır. İbrahim Peygamber'in babası Azer, dedesi Nahor’un babası Seruğ’dur. Tarihte adı Seruğ olan bu ilçe ile İbrahim Peygamberin atası Seruğ aynı adı taşımaktadır. Seruç, bu ilçenin asıl adıdır. Bu yöre, eskiden beri cins at yetiştiriciliği ile meşhurdur. Atların eğeri ile uğraşan ve imal eden kişilere “saraç” denilmektedir. Suruç, bu kelimenin çoğulu olup, ilçenin isminin bu kelimeden geldiği tahmin edilmekte; saraçlar anlamında, Suruç olarak söylenegelmektedir.[kaynak belirtilmeli]
Tarihçe
İlkçağın Osrohne ülkesinin şehirlerinden, Anthemuzia veya Batnea’nın yerine geçtiği Matf Sununh; İpek Şehri’dir. Bir zamanlar, oradaki ileri ziraatın eseri olarak ipekçiliğin çok geliştiği ve sanayinin kurulduğu şehir, bugünün Suruç’udur.[kaynak belirtilmeli]
MÖ Asya’dan göç eden Sümerler, Mezopotamya’da medeniyet kurmuşlardır. Sümerler ve Akadlar, Saruğ Ova’sında Suruç ilçesini "Batna" ismi ile anmışlardır. Daha sonra İskit ve Asurlular, Sümerler ve Akadlar’ı ortadan kaldırarak, Suruç’u, “Tepartip” adıyla Birecik İlçesi’ne bağlamışlardır. Sümerler Mezopotamya’da hakimiyetlerini sürdürürken, Mısır’a akın eden Kiksos geçici bir zaman için buraya yerleşmişlerdir. Roma İmparatoru Büyük Konstantin MS 35 yılında öteki ilçelerle birlikte Suruç’u da Şanlıurfa (Rüha) İline bağlamıştır. Aradan hayli zaman geçtikten sonra Suruç, bu defa da Kudüs Krallığı’na bağlanmıştır. Tarihi eski çağlardan beri bilinen Suruç ilçesini, Romalılardan, İyat Bin Ganem, barış yoluyla almış ve Abbasilere bağlamıştır (MS 639).[kaynak belirtilmeli]
Çok eski olan bu şehrin yakınında, siyah taş üzerine yapılmış 1 metre eninde, 2 m uzunluğunda 2 adet aslan heykeli bulunmaktadır. Heykellerin bugün bulunduğu yer, Suruç’a 15 km uzaklıkta olan ve hâlen Suriye Sınırları içerisinde kalan Rıslantaş Köyü’dür. Ziyaret Köyü’nde meftun bulunan Şeyh Mesleme Bin Name Hicri 466 yılında Suruç’u, haçlılardan kurtarmıştır.[kaynak belirtilmeli]
Suruç, MS 1095’te Artuk Beyliği’nden Sokman’ın eline geçmiş ise de, 6 yıl sonra Urfa Kontu I.Bolvadin’in egemenliği altına girmiştir. M.S. 1090’da Urfa Haçlı Kontu’na (Kudüs Krallığı’na) bağlanmıştır. I. İmadeddin Zengi, 1127 yılında Suruç’u, haçlılardan geri almıştır. Suruç, Timur’un istilasına da uğramıştır. Bölge halkı, istilaya karşı koyduğundan burası Moğollarca yakılıp yıkılmıştır. Kudüs Seferi’ne çıkan Yavuz Sultan Selim 1517 yılında, Suruç’u Osmanlı topraklarına katmıştır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde, Halep Vilayeti’nin Urfa Sancağı’na bağlı bir kasaba durumunda olan Suruç, 1918’de İngilizlerin, 1919’da da Fransızların istilasına uğramıştır. Fakat; Suruç halkı, büyük bir millî mücadele örneği göstererek tarihi şehrini 11 Nisan 1923’te düşmandan kurtarmıştır.[kaynak belirtilmeli]
Suruç, Cumhuriyetin kurulmasıyla birlikte, 1923 yılında ilçe olmuş ve Şanlıurfa iline bağlanmıştır.
Tarım
İlçe ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında, buğday, arpa, pamuk, mısır,mercimek ve üzüm gelmektedir. Az miktarda da Antep fıstığı, zeytin, susam, nohut ve erik yetiştirilmektedir. Hayvancılıkta küçükbaş hayvan yetiştirilir. Büyükbaş hayvancılık sadece aileye yönelik yapılmaktadır.Yarış atı yetiştiriciliği de yapılmaktadır.
Nüfus
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Yerel Yönetim
1989 Yerel Seçimlerinde Doğru Yol Partisi'nden Abdürrezak Yavuz seçilmiş olup 1991'de belediye başkanlığından istifa ederek Doğru Yol Partisi'nden TBMM 19. Dönem Şanlıurfa Milletvekili seçilmiştir.
1999 Yerel Seçimlerinde Halkın Demokrasi Partisi'nden Nahsan Ercan Belediye Başkanı seçilmiştir.
2004 Yerel Seçimlerinde Sosyaldemokrat Halkçı Parti'den Ethem Şahin belediye başkanı seçilmiştir.
2009 Yerel Seçimlerinde Demokratik Toplum Partisi'nden Ethem Şahin yeniden belediye başkanı seçilmiştir.
2014 Yerel Seçimlerinde Barış ve Demokrasi Partisi'nden Orhan Şansal belediye başkanlığına seçilmiş olup,Eylül 2016'da "PKK-KCK'ya yardım ve destek verdiği gerekçesiyle hakkında tutuklama kararı olan ve 12 Şubat tarihinde de görevden uzaklaştırılan belediye başkanı Orhan Şansal'ın yerine 1 Eylül 2016 tarihinde yürürlüğe giren 674 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca vali yardımcısı Tarık Açıkgöz atanmıştı.
2019 Yerel Seçimlerinde Halkların Demokratik Partisinden Hatice Çevik belediye başkanı seçilmiş olup, Kasım 2019'da Şanlıurfa Valiliği, hakkındaki terör soruşturması kapsamında "Silahlı terör örgütüne üye olma ve terör örgütü propagandası yapmak" suçlarından gözaltına alınan HDP'li Belediye Başkanı Hatice Çevik'in yerine Suruç Kaymakamı Kenan Aktaş'ı belediye başkan vekili olarak görevlendirdi.
[24]31 Mart 2024 Yerel Seçimlerinde ise DEM Parti'den aday gösterilen Ayten Kaya belediye başkanı seçilmiştir. Mevcut belediye başkanı halen görevine devam etmektedir.[25]
Kaynakça
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
|
|---|
| Merkez Mahalleler | |
|---|
| Kırsal Mahalleler | |
|---|
![[icon]](Dosya:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small}