Peter (Macaristan kralı)

Peter Orseolo
Chronicon Pictum’da Peter’in tasviri
Macaristan Krallığının 2. Kralı
Birinci saltanatı
Hüküm süresi1038 – 1041
Önce gelenI. István
Sonra gelenSamuel Aba
İkinci saltanatı
Hüküm süresi1044 – 1046
Önce gelenSamuel Aba
Sonra gelenI. András
Doğum1010 ya da 1011
Venedik
Ölüm1046 ya da 1059
Székesfehérvár
DefinPécs
HanedanOrseolo Hanesi
BabasıOtto Orseolo

Peter Orseolo (d. 1040 - ö. 25 Nisan 1077), 1038-1041 ve 1044-1046 yılları arasında Macaristan kralı.

Babası Venedik Doju Otto Orseolo, annesi ilk Macaristan Kralı I. István'ın kız kardeşidir. 1010 ya da 1011 yılında Venedik'te doğmuştur. Babasının Venedikten sürgün edilerek İstanbul'a sürgüne gönderilmesiyle zor durumda kalsa da dayısı I. István'ın yanına giderek Macar kraliyet ordusuna katıldı.

1031 yılına gelindiğinde I. István'ın tek oğlu Imre'nin bir av kazasında ölmesiyle Macaristan'da kral veliahtlığı için gergin bir dönem yaşandı. Hristiyanlığı topraklarında yaymayı amaç edinen I. István, kendisinden sonra da krallığı Hristiyan inancına sahip bir takipçisinin yönetmesini istiyordu. Krallık için en güçlü adaylardan biri olsa da Nitra Dükü kuzeni Vazul'un pagan inançlara sahip olmasıyla nedeniyle onu vâris olarak atamadı. Onun yerine yeğeni Peter'i vârisi ilan etti. Bir süre sonra da I. István'a düzenlenen başarısız suikastte rolü olduğu iddiasıyla Vazul gözleri oyularak işkence ile öldürüldü. Ayrıca Vazul'un oğulları Levante, András ile Béla'yı topraklarından kovuldu. Böylelikle Peter'in Macar kralı olması için tüm engeller ortadan kaldırılmış oldu.

15 Ağustos 1038 de I. István'ın hayatını kaybetmesiyle onun vasiyeti gereği Macaristan kralı oldu. Yeni kral Peter'in Venedikli bir asilzade olması, Alman ve Latin lordlarını Macarlardan alınan kale ve yerleşimler ile askeri ve idari konumlara ataması onun idaresinin Macar asillerince Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun bir vesayeti olarak görülmüş, vergilerin artması, I. István'ın eşi Gizela'nın mülklerine el koyup gözaltına aldırması sonrasında da 1041 yılında büyük bir ayaklanma yaşanmıştır. Peter, ayaklanmayı bastıramayınca kaçarak Avusturya topraklarının Kutsal Roma İmparatorluğu adına koruyucusu olan kardeşinin kocası Adalbert'e sığındı[1] Burada Samuel Aba'ya karşı İmparator III. Heinrich'den yardım istedi. Bu esnada Şubat 1042'de Samuel Aba Avusturya topraklarına saldırsa da Adalbert tarafından bozguna uğratıldı. 1044 yılına gelindiğinde III. Heinrich Samuel Aba'yı devirip Peter'i yeniden Macar kralı yapmak için bizzat başında bulunduğu orduyla harekete geçti. Győr yakınlarında Ménfő'de 5 Temmuz'da gerçekleşen muharebede Samuel Aba, kuvvetlerinin daha fazla olmasına rağmen yaptığı uygulamalardan rahatsız olan Macar asillerinin savaştan çekilmesi nedeniyle ağır bir mağlubiyet aldı. Savaş alanından kaçmaya çalışsa da kısa sürede Peter'in destekçileri tarafından yakalanan Samuel, başı kesilmek suretiyle idam edildi.

Székesfehérvár'a giren III. Heinrich burada Peter'i yeniden Macaristan kralı ilan etti. Ancak Peter ülkeyi III. Heinrich'in vasalı olarak yönetmek durumunda kaldı. Bununla birlikte Macarlar'ın Peter'e olan mesafeli duruşu değişmedi. 1045'de I. István'ın anne tarafından iki kuzeninin (Bojo ve Bonya) başlattığı komployu önleyerek onları idam ettirdi. Baskı ortamından rahatsız olan Macar soyluları 1046 yılında Csanad'da (Cenad) toplanarak I. István tarafından sürgün edilen Vazul'un oğulları Levante ve András yaşadıkları Kiev'den Macaristan'a dönmeleri için davet edilmelerine karar vererek elçiler yolladılar. Levante ve András Macaristan'ın kuzey doğusundaki Abaújvár'dan giriş yaptıklarında Vata isimli pagan bir Macar önderliğinde isyan başlamıştı. András'in Hristiyan, Levante'nin pagan olmasına rağmen Hristiyanlık karşıtı pagan isyancılar András'e saygı gösterdiler.

Peter isyanın büyümesinin yanı sıra Zitwatorok dolaylarındaki ordusunda da kargaşanın yaşanması üzerine Avusturya'ya kaçmak istedi. Székesfehérvár'a geldiğinde şehir kapıları üzerine kapatıldığından Zámoly'e kaçmak istese de András'in adamları tarafından yakalanarak kör edildi.[2]

Macar kroniklerine göre kör edilmesiyle oluşan ağır yaralanma sonucunda hayatını kaybetti. Ancak 12. yüzyılın başlarında kitapları yayımlanan kronikçi Praglı Cosmas'a göre Peter, 1055'de hayatını kaybeden Bohemya Dükü I. Bretislav'ın dul eşi Judith'le evlendikten sonra 30 Ağustos 1059'da Székesfehérvár'da hayatını kaybetti. Naaşı Pécs'deki Aziz Peter ve Paul katedraline defnedildi.

Kaynakça

  1. ^ Zupka, Dušan (2016). " Ritual and Symbolic Communication in Medieval Hungary under the Árpád Dynasty (1000 - 1301)" (İngilizce). Brill. ISBN 978-90-04-32639-2. 
  2. ^ Kosztolnyik, Z. J. "Dynastic Intrigues and Domestic Realities during the Reigns of Andrew I and Bela I", Hungarian Studies Review, Vol:XXVIII, Yıl:2001. URL: http://epa.oszk.hu/00000/00010/00035/pdf/HSR_2001_1-2_093-108.pdf 25 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2018-08-31

Read other articles:

List of Nova Scotia opposition leaders

This is a list of leaders of the opposition party in the Nova Scotia Legislature, both as a colony and a Province of Canada. Since 1928, when its upper house, the Legislative Council of Nova Scotia was abolished, the province has had a unicameral parliamentary government. From Confederation, however, Nova Scotia has exclusively followed the modern Westminster convention whereby the leader of the opposition is the leader of the party that controls the second most seats in the House of Assembl...

 

Laima Balaišytė

Laima Balaišytė (Amelin)Balaišytė-Amelina (1971)Informasi pribadiKewarganegaraan LituaniaLahir03 Januari 1948 (umur 76)VilniusPasanganAnatoly Amelin Rekam medali Putri Tenis Meja Mewakili  Uni Soviet Kejuaraan Tenis Meja Dunia 1967 Stockholm Women's team 1969 Munich Women's team Laima Balaišytė (nama lain Laima Amelin; lahir 3 Januari 1948) adalah mantan pemain tenis meja putri asal Lithuania. Karier tenis meja Dia memenangkan medali perak di Kejuaraan Tenis Meja Dunia 19...

 

Luaka Bop

American record label Luaka BopFounded1988 (1988)FounderDavid ByrneDistributor(s) Warner Bros. Records (1988–2000) Narada/Virgin/EMI Records (2000–2005) V2/BMG Records (2005–2006) The Orchard/!K7 (2006–present) Self (2006–present) GenreRock, pop, jazz, bubu, soul, funk, folk, psychedelic, world musicCountry of originUnited StatesLocationNew York CityOfficial websitewww.luakabop.com Luaka Bop is a New York–based record label founded by musician David Byrne, former lead singer ...

Ru d'Élancourt

Ru d'Élancourt Le bassin de la Muette alimenté par le ru d'Élancourt. Caractéristiques Longueur 7,4 km Bassin 23 km2 Bassin collecteur la Seine Débit moyen 0,339 m3/s (Jouars-Pontchartrain) Régime pluvial océanique Cours Confluence la Mauldre Géographie Pays traversés France modifier  Le ru d'Élancourt et la Mauldre Le ru d'Élancourt est une petite rivière française qui coule dans le département des Yvelines. C'est un affluent de la Mauldre en rive droite, d...

 

Arbir

Arbir Arbir: (a)Ujung bawah berupa tombak kecil, (b)ujung bawah berupa duri silindris Jenis Halberd Negara asal Indonesia Sejarah pemakaian Digunakan oleh Pendekar Pencak Silat Spesifikasi Panjang 1,5 m Tipe pedang Bermata satu Tipe gagang Kayu Arbir adalah senjata dari Indonesia, seperti halberd, kira-kira sepanjang lima kaki (1,5 m). Tongkatnya memiliki alur di sisinya untuk menandai sisi tajamnya, memungkinkan pengguna untuk menentukan dengan tepat di mana ujung tajamn...

 

Postgenderism

Social, political and cultural movement advocating for the elimination of gender in humans This article is about opposition to the concept of gender. For opposition to gender ideology, including towards postgenderism, see Anti-gender movement. For the anti-trans feminist movement, see Gender-critical feminism. Social protest to advocate the fading or abolition of gender Part of a series onTransgender topics      OutlineHistoryTimeline Gender identities Androgyne Bissu...

Fangchenggang

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Fangchenggang – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (November 2015) (Learn how and when to remove t...

 

Batipuh Selatan, Tanah Datar

Batipuh SelatanKecamatanNegara IndonesiaProvinsiSumatera BaratKabupatenTanah DatarPemerintahan • Camat-Populasi • Total11,095 jiwa jiwaKode Kemendagri13.04.14 Kode BPS1305021 Luas64,65 km²Nagari/kelurahan- Batipuh Selatan adalah sebuah kecamatan di Kabupaten Tanah Datar, Sumatera Barat, Indonesia. Tanjung Mutiara Singkarak Batu Taba Batipuh Selatan lbsKecamatan Batipuh Selatan, Kabupaten Tanah Datar, Sumatera BaratNagari Batu Taba Guguak Malalo Padang Laweh Malal...

 

Gunung Naka

Sumber referensi dari artikel ini belum dipastikan dan mungkin isinya tidak benar. Mohon periksa, kembangkan artikel ini, dan tambahkan sumber yang benar pada bagian yang diperlukan. (Pelajari cara dan kapan saatnya untuk menghapus pesan templat ini) Gunung Naka (中岳code: ja is deprecated , Naka-dake) adalah gunung dengan ketinggian 3.084 m (10.118 ft) yang terletak di bagian selatan pegunungan Hida yang membentang di Kota Matsumoto, Prefektur Nagano, dan Kota Takayama, Prefektur...

مصباح زيتي

مصباح زيتيمصباح حديث هندي مصنوع من الطين أثناء الإحتفال لعيد الديواليالنوع lamp (en) تعديل - تعديل مصدري - تعديل ويكي بيانات المصباح الزيتيّ هو أداة تستخدم لتوليد الضوء باستمرار لفترة زمنية باستخدام مركب زيتي كوقود.[1][2][3] استخدام المصابيح الزيتية بدأ من آلاف السني...

 

Zond 4

1968 Soviet test spaceflight Zond 4NamesSoyuz 7K-L1 s/n 6Mission typeLunar flybySpacecraft testOperatorOKB-1COSPAR ID1968-013A SATCAT no.03134 Spacecraft propertiesBusSoyuz 7K-L1ManufacturerOKB-1Launch mass4,425 kilograms (9,755 lb)Dimensions4.5 m x 2.2 m x 2.72 m Start of missionLaunch date2 March 1968, 18:29:23 UTCRocketProton-K/DLaunch siteBaikonur 81/6 End of missionDisposaldeorbited/destroyedDecay date9 March 1968 (1968-03-09) Orbital parametersReference systemGe...

 

Thales Group

Thales Group Логотип Тип організаціяОрганізаційно-правова форма господарювання акціонерне товариство з радою директорів s.a.i.d[1]Галузь Повітряна - космонавтика, оборона, безпека, наземний транспортПопередник(и) Thomson-CSFd і RacaldЗасновано 6 грудня 2000Засновник(и) Alcatel, Dassau...

Februarpatent

Februarpatent Februarpatent adalah konstitusi Kekaisaran Austria yang dirumuskan dalam bentuk surat perintah kaisar bertanggal 26 Februari 1861. Surat tersebut dikeluarkan oleh Kaisar Austria Franz Joseph I sebagai revisi Diploma Oktober, Hukum Dasar Negara yang Tak Dapat Dicabut. Surat ini mendirikan parlemen bikameral di Austria yang masih disebut Reichsrat, dengan anggota majelis tinggi yang diangkat oleh kaisar dan anggota majelis rendah yang dipilih secara tidak langsung. Anggota majelis...

 

Masal

City in Gilan province, Iran For the administrative divisions, see Masal County and Masal Rural District. For the village in Mazandaran province, see Masal. City in Gilan, IranMasal Persian: ماسالCityMasalCoordinates: 37°21′48″N 49°07′57″E / 37.36333°N 49.13250°E / 37.36333; 49.13250[1]CountryIranProvinceGilanCountyMasalDistrictCentralPopulation (2016)[2] • Total17,901Time zoneUTC+3:30 (IRST) Masal (Persian: ماسال)...

 

Adventure

Exciting or unusual experience Adventurer and Adventures redirect here. For other uses, see Adventure (disambiguation) and Adventurer (disambiguation). People on a coracle An adventure is an exciting experience or undertaking that is typically bold, sometimes risky.[1] Adventures may be activities with danger such as traveling, exploring, skydiving, mountain climbing, scuba diving, river rafting, or other extreme sports. Adventures are often undertaken to create psychological arousal ...

緩衝材

薬品である「緩衝剤」とは異なります。 この記事は検証可能な参考文献や出典が全く示されていないか、不十分です。出典を追加して記事の信頼性向上にご協力ください。（このテンプレートの使い方）出典検索?: 緩衝材 – ニュース · 書籍 · スカラー · CiNii · J-STAGE · NDL · dlib.jp · ジャパンサーチ · TWL（2012年6月） サステナ...

 

Pimiento

Cultivar of Capsicum annuum Not to be confused with Pimenta. Pimento redirects here. For other uses, see Pimento (disambiguation). PimientoPimiento peppersSpeciesCapsicum annuumCultivarPimientoHeat MildScoville scale100–500 SHU Pickled cherry peppers A pimiento or pimento or cherry pepper is a variety of large, red, heart-shaped chili pepper (Capsicum annuum) that measures 3 to 4 in (7 to 10 cm) long and 2 to 3 in (5 to 7 cm) wide (medium, elongate). Pimientos can have various col...

 

Pyridinium chlorochromate

Pyridinium chlorochromate Ball-and-stick model of the pyridinium cation Ball-and-stick model of the chlorochromate anion Names IUPAC name Pyridinium chlorochromate Other names PCC; Corey-Suggs reagent Identifiers CAS Number 26299-14-9 Y 3D model (JSmol) Interactive image ChEBI CHEBI:176795 ChemSpider 10608386 Y ECHA InfoCard 100.043.253 EC Number 247-595-5 PubChem CID 129695875 UNII DTV5HU1N27 Y CompTox Dashboard (EPA) DTXSID40893953 InChI InChI=1S/C5H5N.ClH.Cr.3O/c1-2-4-6-5-3...

Sidi Lazreg

Commune and town in Relizane Province, AlgeriaSidi LazregCommune and townCountry AlgeriaProvinceRelizane ProvinceTime zoneUTC+1 (CET) Sidi Lazreg is a town and commune in Relizane Province, Algeria.[1] References Algeria portal ^ Communes of Algeria. Statoids. Retrieved December 12, 2010. vte Relizane ProvinceCapital: RelizaneDistricts Ain Tarik Ammi Moussa Djidiouia El H'Madna El Matmar Mazouna Mendes Oued Rhiou Ramka Relizane Sidi M'Hamed Ben Ali Yellel Zemmoura Communes Aïn R...

 

John Paul Stevens

Pour les articles homonymes, voir John Stevens et Stevens. John Paul StevensJohn Paul Stevens en 2006.FonctionsJuge assesseur de la Cour suprême des États-Unis19 décembre 1975 - 29 juin 2010William O. DouglasElena KaganJudge of the United States Court of Appeals for the Seventh Circuit (d)2 novembre 1970 - 19 décembre 1975Elmer Jacob Schnackenberg (en)Harlington Wood (en)BiographieNaissance 20 avril 1920ChicagoDécès 16 juillet 2019 (à 99 ans)Fort LauderdaleSépulture Cimetière n...