Pencikent duvar resimleri

Sankt-Peterburg'daki Ermitaj Müzesi'ndeki Pencikent duvar resmi.

Pencikent duvar resimleri, Tacikistan'ın antik Soğdya kenti Pencikent'te İslam öncesi döneme ait en ünlü duvar resimleri arasında yer alıyor. Bölgeden çok sayıda duvar resmi ele geçirildi ve bunların birçoğu şu anda Sankt-Peterburg'daki Ermitaj Müzesi'nde ve Duşanbe'deki Tacikistan Ulusal Eski Eserler Müzesi'nde sergileniyor. Duvar resimleri, çoğunlukla Soğd ve Türk elitlerden ve muhtemelen heterojen kökene sahip diğer yabancı tüccar gruplarından oluşan Pencikent toplumunun kozmopolit doğasını ortaya koyuyor.[1] Karşılaştırmalı araştırmalar, Eski Türk kıyafetleri, silah eşyaları, saç stilleri ve ritüel fincanlarla önemli benzerlikler olduğunu ortaya koymaktadır.[2]

Resim üretimi MS 5. yüzyılın sonlarında başlamış ve MS 722'de Abbasi Halifeliği'nin işgali ve Müslümanların Maveraünnehir'i fethi ile durdurulmuş ve o dönemde birçok sanat eseri hasar görmüş veya tahrip edilmiştir.[3][4][5]

Festivaller

Pencikent duvar resimleri, detay, çift yakalı kıyafetlerle ziyafet, 5.-8. yüzyıl

Duvar resimlerinde şenlik sahneleri çoktur.[3][4][5] Oryantal tarzda oturan erkekler, Altay'da bulunan giysilere benzer yakalı uzun Türk paltoları giymişler.[2] Yakalar Part, Kuşan veya Sasani kaftanlarında yaygın değildi, ancak Heptalit, Soğd ve Budist sitelerinin sanatında görülüyorlar. Semerkant, Pencikent ve Sincan gibi büyük sitelerde her iki cinsiyetin de tek ve çift yakalı kıyafetlerinin resimleri görülüyor. Knauer, Batı Türklerinin siyasi yükselişinin, daha sonra asimile olan göçebe Türk boylarının yayılması yoluyla yakaların benimsenmesiyle sonuçlandığını öne sürüyor.[6]

  • Erkekler ziyafeti, alçıda pigment. Pencikent, Tacikistan
    Erkekler ziyafeti, alçıda pigment. Pencikent, Tacikistan
  • Pencikent (Panjīkant) duvar resmi, 6.-8. yüzyıllar
    Pencikent (Panjīkant) duvar resmi, 6.-8. yüzyıllar

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ The Sogdians: Influencers on the Silk Roads, The City of Panjikent and Sogdian Town-Planning 7 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. by Alexander Brey. Smithsonian Institution.
  2. ^ a b Ermolenko L.N., Soloviev A.I., Kurmankulov Z.K. An Old Turkic Statue at Borili, Ulytau Hills, Central Kazakhstan: Cultural Realia. Archaeology, Ethnology & Anthropology of Eurasia. 2016;44(4):102-113. https://doi.org/10.17746/1563-0110.2016.44.4.102-113
  3. ^ a b "PANJIKANT – Encyclopaedia Iranica". iranicaonline.org. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ a b Compareti, Matteo (2012). "Classical elements in Sogdian art: Aesop's fables represented in the mural paintings at Penjikent". Iranica Antiqua (İngilizce). XLVII: 303-316. 
  5. ^ a b Guides, Insight (April 2017). Insight Guides Silk Road (Travel Guide eBook) (İngilizce). Apa Publications (UK) Limited. s. 521. ISBN 978-1-78671-699-6. 
  6. ^ “A Man's Caftan and Leggings from the North Caucasus of the Eighth to Tenth Century: A Genealogical Study 10 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.": Metropolitan Museum Journal, v. 36 (2001) Knauer, Elfriede R. (2001)