Mehmet Arif Bey (1883, Adana - 13 Temmuz 1926, İzmir), Türk asker ve siyasetçi. Cephedeki çadırında ayı beslediği için daha ziyade Ayıcı Arif lakabıyla tanınır.[2]
Hayatı
Karakeçili aşiretindenYusuf Ziya Bey'in oğludur. 10 Ocak 1902 tarihinde Harp Okulu'nu, 11 Ocak 1905 tarihinde de Harp Akademisi'ni bitirdi. 1909-1911 yılları arasında Almanya'da mesleki eğitim ve öğrenim gördü. Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. 19 Mayıs 1919'da Mustafa Kemal Paşa'nın kurmay ikinci başkanı olarak Bandırma Vapuru'yla Samsun'a çıkan 19 kişi arasında yer aldı. Nisan 1920 tarihinde 11. Tümen komutanı oldu. Pozantı Kuşatması ve Düzce Ayaklanması'nın bastırılmasında görev aldı. 10 Ocak 1921 tarihinde Miralay rütbesine terfi etti. Birinci ve İkinci İnönü Muharebesi'ne katıldı. Temmuz 1921 tarihinde 3. Grup Komutanı olarak Kütahya-Eskişehir Muharebeleri'nde görev aldı. Ancak Kütahya-Eskişehir Muharebeleri'nde cephe emrini sebepsiz yere geciktirmek ve bu geciken emrin cephenin yarılmasına sebep olması gibi mühim hataları nedeniyle İsmet Paşa tarafından görevinden alınarak Başkomutanlık Genel Sekreterliği görevine getirildi.[3] 14 Ocak 1922 tarihinde 3. Kolordu Komutanlığı'na atandı. 29 Haziran 1922 tarihinde bazı sebeplerden hakkında kanunî kovuşturma yapılmak üzere Ankara'ya getirildi ve açığa alındı. Savaştan sonra Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası ile taltif edildi.
1923 yılında Eskişehir milletvekili olarak 2. TBMM'ye katıldı. 1926 yılında İzmir Suikastı davasında suçlu bulunarak İzmir'de idam edildi.
Kitapları
Anadolu İnkılabı ve Mücahedat-ı Milliye Hatırası (1335 - 1339) (Anadolu İnkılabı ve Millî Mücadele Anıları (1919-1923) adıyla yeniden yayımlandı, Arba Yayınları, 1987.)
^T.C. Genelkurmay Harp Tarihi Başkanlığı Yayınları, Türk İstiklâl Harbine Katılan Tümen ve Daha Üst Kademelerdeki Komutanların Biyografileri, Genelkurmay Başkanlığı Basımevi, Ankara, 1972, s. 151.
^İnegöl yakınlarındaki Boğazova ormanlarında bulduğu yavru ayıyı yanına almıştır. Tırnaklarını ve dişlerini çektirdikten sonra bu ayıyı uzun süre yanında tuttuğu için lakabını buradan almaktadır