Jean-Baptiste Bessières (6 Ağustos 1768 – 1 Mayıs 1813) Napolyon Dönemi'nde Fransamareşali ve Birinci Fransa İmparatorluğu'nda dük unvanına sahip askeri lider. Erkek kardeşi Bertrand Bessières'in izinden giderek Fransa ordusunda askerî hizmetlerde bulundu. Ayrıca kuzenleri de Napolyon'a bir diplomat ve İmparatorluk yetkilisi olarak görev yaptı.
İlk yılları
Bessières, 6 Ağustos 1768'de Prayssac'ta burjuva bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Doktor olan babası Mathurin Bessières ve Antoinette Lemozy'nin sekiz çocuğunun en büyüğüydü. Cahors'da ki bir okulda eğitim gördü.[1]
1792'de Fransız Devrimi sırasında Bessières, Kral XVI. Louis'in Anayasa Muhafızları'nda görev yapmak üzere Paris'e çağrıldı. Her haneden, krala hala sadık olduğu düşünülen ailelerden seçilen belirli sayıda genç erkek göndermesi bekleniyordu. Bu muhafızlar arasında Joachim Murat ve Jean-Jacques Ambert de yer almaktaydı.[2]
Devrim Savaşları
Bessières, Kasım 1792'de Fransız Devrim Ordusu'nun 22. chasseurs à cheval alayına bir süvari olarak kayıt oldu ve askeri kariyeri böylece başlamış oldu.[3] Alay, sonraki üç yıl boyunca İspanya'ya karşı yapılan Pireneler Savaşı'nda savaştı. Bessières, Şubat 1793'te asteğmenliğe terfi etti.[4]
1802'de tümen generalliğine terfi eden Bessières, daha sonra 1804'te Napolyon'a olan sadakati ve dostluğu nedeniyle hiç hak etmediği halde İmparatorluk Mareşalliğine getiridil.[6] Daha sonraları İmparatorluk Mareşali olan General Auguste de Marmont; "Bessières mareşal olabiliyorsa herkes olabilir" demiştir. Ayrıca Bessières, Muhafız Süvarileri'nin generali yapıldı ve bir süvari komutanı olarak birçok seferde orduya komuta etti.
Bessières 1805'te Légion d'honneur "Büyük Kartal" ile ödüllendirildi ve 1809'da duc d'Istrie (İstirya dükü) oldu. Ayrıca Napolyon'un kurduğu İtalya Krallığı'nda duché grand-fief ünvanına sahipti.[6]
1808'de Yarımada Savaşı'nın patlak vermesiyle Bessières ilk kez ordulara bağımsız şekilde komuta etti. Medina de Rioseco Muharebesi'nde İspanyollara karşı ezici bir zafer kazandı.[6] Kısa süre sonra yeteneklerine daha uygun bir görev olduğu düşüncesiyle Napolyon tarafından İspanya'yı işgali sırasında Muhafız Süvarileri'ne yeniden liderlik etmek üzere geri çağrıldı. 1809'da Avusturya'ya karşı savaş patlak verdiğinde, Grande Armée ile birlikte Tuna vadisinde süvari komutanı olarak görev aldı. Aspern-Essling Muharebesi'nde, merkez süvarilerine komuta etti. Bu sırada Mareşal Jean Lannes ile fikir ayrılığına düştü. Bunun üzerine Bessières, Lannes'ı düelloya davet etti, ancak Mareşal André Masséna araya girerek iki mareşal arasındaki düelloyu engelledi.
Bessières, Wagram Muharebesi'nde bir kez daha süvari birliğinin başına geçti, bu savaşta bindiği at öldürüldü.[6] 1809'da Mareşal Jean Baptiste Bernadotte'un yerine Kuzey Ordusu'nun komutasına getirildi ve Walcheren seferi'nde İngilizleri başarıyla geri püskürttü. 1811'de tekrar Kuzey Ordusu'na komuta etmek üzere İspanya'ya gönderildi.[6] Burada çoğunlukla İspanyol ayaklanmalarına karşı müdahale etti. 1812'deki Rusya seferi'e katıldı ve Muhafız Süvarileri'ne komuta etti. Borodino Muharebesi'ne katılmayan Bessières, Napolyon'a Muhafızları şimdilik kullanmamasını tavsiye etti. Bu tavsiye, İmparatorluk Muhafızları'nı gelecekte çıkacak savaşlarda kullanılması için olsa da, Rus seferini başarıyla bitirebilecek kesin bir zafere engel oldu.
Mareşal Joachim Murat'ın 1813 seferinin başında Napoli'ye gitmesiyle birlikte Bessières, Napolyon'un tüm süvarilerinin komutanı olarak atandı.[6]
Ölümü
Bessières, Lützen Muharebesi öncesi Poserna-Rippach geçidinde keşif yaparken, duvardan sekip göğsüne isabet eden bir top mermisiyle öldürüldü.[6] Ölümünden sonra Bessières'in, servetini metresi için harcadığı ve bu yüzden ağır borç altında olduğu öğrenildi. Napolyon bu durumu bizzat denetledi, borçlarının çoğunu ödedi. En büyük oğlu Napoléon Bessières, sonraları Kral XVIII. Louis tarafından meclis üyesi yapıldı.[6]