Gence Kuşatması (1606)

Gence Kuşatması
1603-1618 Osmanlı-Safevî Savaşı
TarihNisan-5 Temmuz 1606
Bölge
Sebep Safevi Devleti'nin kaybettiği toprakları geri almak istemesi
Sonuç Kesin Safevi zaferi
Coğrafi
Değişiklikler
Gence İran'ın eline geçti, İran ordusu Şirvan'ın önemli bölümünü geri aldı
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Safevîler
Komutanlar ve liderler
Mehmed Paşa  (esir) (ölü)
Şah Abbas
Güçler
3.000 ~100.000
Kayıplar

2.500 ölü

500 esir
Belirsiz

Gence Kuşatması, 1603-1612 Osmanlı-Safevi Savaşı'nda bir evre. Kuşatma Safevi ordusunun başarısıyla ve Gence'nin 18 yıl sonra tekrar İran idaresine geçmesiyle sonuçlanmıştır.

Kuşatma öncesi gelişmeler

Şah Abbas, Osmanlıların 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı sonucunda ele geçirdikleri toprakları geri almak üzere 1603'te başlattığı tarruzda önemli başarılar kazanmış; 1603'te Nihavend ve Tebriz'in ardından tüm Batı İran'ı zaptetmiş, 1604 yılında ise uzun bir kuşatmanın sonucunda Revan'ı da yeniden ülkesine katmıştı.

Bir taraftan Avusturya'yla uzun süredir savaşan bir taraftan da Celali isyanlarıyla boğuşan Osmanlı Devleti 1603 yılındaki taht değişikliğinin de etkisiyle doğu sınırındaki bu ani gelişmelere süratle mukabele edemedi. 1604 yılında şark serdar (doğu orduları komutanı) olarak atanan Cığalazade Sinan Paşa'nın İran üzerine seferi sonuçsuz kaldığı gibi, 1605 yılında da Sinan Paşa'nın komutasındaki Türk ordusu Urmiye Muharebesi'nde büyük bir yenilgiye uğramıştı.

Bu büyük yenilgi sonrasında Osmanlı komuta kademesindeki sarsıntılar ve 1607 yılına dek Suriye ile Güneydoğu Anadolu'yu etkileyen Canboladoğlu Ayaklanması'nın çıkmasıyla Güney Kafkasya'daki son Osmanlı birlikleri de yardımsız kalmış, Şah Abbas da 1606'da Azerbaycan ve Gürcistan'daki eski egemenliğini kurmak için ordusuyla bu bölgelere yönelmişti.

Kuşatma

1804 tarihli Şirvan haritası

Osmanlı ordusu tehdidini bertaraf eden Şah Abbas Gence'yi kuşatmaya Nisan gibi elverişli bir dönemde başladı. Gence'de yaklaşık 5.000 kişilik Osmanlı garnizonu eski Tebriz muhafızı Mehmed Paşa'nın komutasındaydı.

Teslim olma teklifinin reddedilmesi üzerine İran ordusu ateşe başladı. Bir taraftan Horasan topçuları kesintisiz bir bombardıman sürdürürken, lağımcılarda iki ayda burçların altını boşalttılar. Kale çevresindeki hendeği aşarak ana duvarlardan birinin altına ulaşan ve duvarın tam altına yerleştirdikleri tomrukları ateşe veren lağımcılar bu duvarı çökertmeyi başardılar.

4 Temmuz'da İran ordusu genel bir tarruza geçti. Göğüs göğüse çarpışmalarda Türk birlikleri İran ordusuna kayda değer bir zayiat verdirmelerine karşın 2.500 kayıp direnç gücünü kırdı. Nihayet, Gence Beylerbeyi Mehmed Paşa teslim oldu ve İran ordusu kaleye hakim oldu. İran ordusu Türk birlikleriyle işbirliği yapan yaklaşık 2.500 İranlı sivili de öldürdü. Esir düşen Mehmed Paşa Mazenderan'daki bir hapishaneye gönderildi ve sonrasında oradaki halka teslim edildi. Mazenderan'ın öndegelen şahsiyetlerinden Rüstem Sultan'ı öldürmüş bulunan Mehmed Paşa halk tarafından idam edildi.[1]

Kuşatma sonrası gelişmeler

Osmanlı Devleti'nin sonuçsuz seferi

I. Ahmed

İran ordusunun Gence'yi almasıyla Karabağ'daki Osmanlı egemenliği de sona erdi. Bölgenin idaresi Şah Abbas tarafından Muhammed Han Ziyadoğlu Kaçar'a verildi. Gence'nin düşmesi Osmanlı Devleti'nin Şirvan'daki son kuvvetli garnizonu olan Şamahı'yı da tehlikeye attı.

Bu dönemde Osmanlı Devleti bir yandan Avusturya ile 13 yıldır sürdürdüğü savaşı sonlandırmak için Zitvatorok Antlaşması'yla sonuçlanan müzakereleri sürdürüyor, bir yandan da İran üzerine yeni sefer planlıyordu. Sadrazam Sokolluzade Lala Mehmed Paşa Avusturya cephesi kapanmadan İran üzerine sefer açılmasına karşı çıkarken Derviş Mehmed Paşa padişah I. Ahmed'i etkileyerek Mehmed Paşa'nın doğu orduları komutanlığına atanmasını sağladı. Üzüntüden felç geçiren Lala Mehmed Paşa 21 Haziran 1606 tarihinde öldü. Sadrazam olarak atanan Derviş Mehmed Paşa ise İran cephesine gidecek ordunun komutasını almaktan imtina etti. Sefer dönemi için 1604 yılındaki gibi geç kalınmış olması nedeniyle padişah I. Ahmed 1607 yılında İran üzerine yürünmesini savunduysa da Şeyhülislam Sunullah Efendi ordunun sefere çıkarak celalileri de cezalandırıp Halep'te kışlaması ve 1607 baharında İran'a taarruz etmesi hususunda padişahı ikna etti.

Deli Ferhat Paşa komutasındaki ordu 11 Haziran 1606 tarihinde Üsküdar'dan harekete geçti. Orduda 10.000 yeniçeri, sarayın muhafızlarından da oluşan altı bölük asker, topçular, cebeciler ile Karaman ve Sivas eyalet askerleri bulunuyordu. Deli Ferhat Paşa bu ordunun komutasında başarı gösteremedi. Bursa yolunda sipahilerin isyanını yatıştıramadığı gibi Bursa'da askerlerin halkta memnuniyetsizliğe yolaçan eylemlerini de engelleyemedi.

Ferhat Paşa'nın Celali isyanlarını bastırmak için yöneldiği Aydın ve Saruhan yörelerine halka büyük eziyetler yapması ve buranın halkından büyük grupların bu zulmün şikayetini Dîvân-ı Hümâyun'a iletmek için İstanbul sokaklarını doldurması I. Ahmed'i etkiledi.[2] Bunun sonucunda 9 Aralık 1606'da Sadrazam Derviş Mehmed Paşa idam edildi.

Bu sırada yürüyüşünü sürdüren ordu ise bu sefer Kara Said liderliğindeki asilerle mücadeleden yorgun dönen sipahilerin arzusuyla dinlenmek üzere Konya'ya yöneldi. Kalenderoğlu Ayaklanması'nın ordunun gerisini tehdit ettiği bir dönemde, sipahilerin bir kez daha ulufe için başlattıkları isyanı bastıramayan Deli Ferhat Paşa, sipahileri İstanbul'a geri gönderdi. Ordunun dağılma aşamasına gelmesi nedeniyle görevinden azledilen Ferhat Paşa Konya'da üzüntüsünden öldü.

Diplomasi çabaları

Bu sırada İstanbul'da hapis tutulan Kartli Kralı I. Simon'un eşi Gülçehre Hanım Sultan I. Ahmed'in büyükannesi Safiye Sultan'ın özel elçisi olarak Şah Abbas'ın teyzesi Zeyneb Begüm ile görüşmek üzere Safevi sarayına geldi. Barış teklifine karşılık Zeyneb Begüm, Osmanlıların 1590 yılında topraklarına kattıkları tüm bölgelerin terki koşuluyla barış yapılabileceğini bildirdi.

9 Ekim 1606 tarihinde İran'dan yola çıkan Gülçehre Hanım İstanbul'a ulaştıktan sonra bu defa Safevi sarayı Şubat 1607 tarihinde Rumlu Mehmed Bey'i İstanbul'a elçi olarak yolladıysa da müzakerelerden sonuç alınamadı.

Askeri harekat

Bu çabalar sürerken Şah Abbas gerek Osmanlı Devleti'nin müzakere kozlarını elinden almak gerek çoktandır planladığı Şirvan'ın zaptını tamamlamak üzere 1607 Ocak ayında bölgenin merkezi Şamahı'ya yürüdü ve kaleyi kuşattı.

Osmanlı Devleti ise Anadolu'yu kasıp kavuran Celali isyanlarını bastırmadıkça İran üzerine yürünemeyeceğine kanaat getirdi ve isyancıları ezme konusunda kararlı olan Kuyucu Murat Paşa 11 Aralık 1606 tarihinde sadrazamlığa tayin edildi. Murat Paşa 1607-1609 yılları arasında üç yıl bu isyanlarla uğraştı ve nihayet 1610 yılında İran'a karşı sefere çıkabildi.

Kaynakça

  1. ^ Kaveh Farrokh "Iran at War:1500-1988", Osprey Publishing, 20 Dec 2011, s. 58.
  2. ^ Sakaoğlu, Necdet (1999), Bu Mülkün Sultanları, İstanbul: Oğlak Yayınları ISBN 975-329-2999 s.205

Dış bağlantılar

Read other articles:

Pour les articles homonymes, voir VAL. Une rame VAL 206 du métro de Lille, premier métro automatique léger (VAL) au monde (1983). Une rame VAL 208 du métro de Toulouse. Une rame VAL 2O8 du métro de Rennes. Le véhicule automatique léger (VAL) – anciennement acronyme du projet Villeneuve-d’Ascq - Lille[1],[2],[3] – est une technologie de métro roulant sur pneumatiques et totalement automatique. Issu de recherches dans les laboratoires de l'Université Lille-I et de l'Institut ind...

 

Indian multinational pharmaceutical company Not to be confused with Cadila Pharmaceuticals. Zydus Lifesciences LimitedCompany typePublicTraded asBSE: 532321NSE: ZYDUSLIFEIndustryPharmaceuticalsFounded1952 (72 years ago) (1952)FounderRamanbhai PatelHeadquartersAhmedabad, Gujarat, IndiaKey peoplePankaj R. Patel(Chairman)Sharvil P. Patel(Managing Director)ProductsPharmaceuticalsgeneric drugsover-the-counter drugsvaccinesdiagnosticscontact lensesanimal healthRevenue ₹17,...

 

Voce principale: AGIL Volley. AGIL VolleyStagione 2015-2016L'AGIL Volley durante la presentazione della squadra Sport pallavolo Squadra AGIL Allenatore Luciano Pedullà, poi Marco Fenoglio All. in seconda Daniele Adami Presidente Giovanna Saporiti Serie A14ª Play-off scudettoQuarti di finale Coppa ItaliaQuarti di finale Supercoppa italianaFinale Champions LeagueFase a gironi Coppa CEVChallenge Round Maggiori presenzeCampionato: Fabris (27)Totale: Fabris (37) Miglior marcatoreCampionato...

Contoh soket konektor komputer di beberapa laptop Dalam istilah perangkat keras komputer, sebuah porta adalah bagian yang menjadi penghubung antara satu komputer dengan komputer atau perangkat lainnya. Secara fisik, porta berbentu outlet yang nantinya bisa dicolok dengan konektor elektronik atau kabel. Porta terdiri dari beberapa konduktor yang terkait, memungkinkan terjadinya transfer sinyal antarperangkat. Lihat pula Monitor Tetikus CPU Artikel bertopik komputer ini adalah sebuah rintisan. ...

 

le Langouyroule ruisseau des RébaudesLe Valat des Amarinios Le Langouyrou à Langogne. le ruisseau des Rebaudes sur OpenStreetMap. Caractéristiques Longueur 18,8 km [1] Bassin 66 km2 [2] Bassin collecteur la Loire Débit moyen 1,47 m3/s (Langogne) [2] Nombre de Strahler 5 Régime pluvial Cours Source sur les pentes nord du Moure de la Gardille (1 503 mètres) · Localisation Cheylard-l'Évêque · Altitude 1 500 m · Coordonnées 44° 35′ 44�...

 

Данио-рерио Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеГруппа:Костные рыбыКласс:Лучепёрые рыбыПодкласс:Новопёрые рыбыИн�...

Taslim Azis Anggota Dewan Perwakilan RakyatMasa jabatan13 Februari 2019 – 1 Oktober 2019PendahuluAmrullah Amri TuasikalPenggantiPetahanaGrup parlemenGerindraDaerah pemilihanMaluku Informasi pribadiLahir(1964-06-23)23 Juni 1964Ambon, Maluku, IndonesiaMeninggal28 Februari 2021(2021-02-28) (umur 56)Jakarta, IndonesiaPartai politikPartai GerindraAlma materUniversitas Islam BandungKarier olahragaNegaraIndonesiaOlahragaPencak silatKelas F70–75 kgPensiun1997 Rekam medali Pencak sil...

 

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Oaks, Pennsylvania – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2023) (Learn how and when to remove this message) Unincorporated community in Pennsylvania, United StatesOaks, PennsylvaniaUnincorporated communityOaksShow map of PennsylvaniaOaksShow ...

 

2008 MLS SuperDraftGeneral informationSportSoccerDate(s)January 18, 2008Time2:00pm (ET)LocationBaltimore, MarylandNetwork(s)ESPN2Overview56 total selectionsFirst selectionChance Myers, Kansas City WizardsMost selectionsChicago FireKansas City WizardsLos Angeles Galaxy(6 selections)Fewest selectionsSan Jose EarthquakesChivas USA(1 selection)← 20072009 → The 2008 MLS SuperDraft took place on January 18, 2008 in Baltimore, Maryland. It was the ninth annual Major League Soc...

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (مايو 2020) كلية العلوم الطبية الحيوية Logo BMSشعار الكلية معلومات التأسيس 2015 النوع حكومية الموقع الجغرافي إحداثيات 32.074789,20.098397 المكان بنغازي،  ليبيا الإدارة العميد الدك�...

 

ThermodynamicsThe classical Carnot heat engine Branches Classical Statistical Chemical Quantum thermodynamics Equilibrium / Non-equilibrium Laws Zeroth First Second Third Systems Closed system Open system Isolated system State Equation of state Ideal gas Real gas State of matter Phase (matter) Equilibrium Control volume Instruments Processes Isobaric Isochoric Isothermal Adiabatic Isentropic Isenthalpic Quasistatic Polytropic Free expansion Reversibility Irreversibility Endoreversibi...

 

The following is a list of RAL Classic colours[1] from the RAL colour standard. The visual samples are approximate and informative only. RAL Classic Yellow and beige Number Sample Colour name Description, examples RAL 1000 Green beige RAL 1001 Beige RAL 1002 Sand yellow Vehicles of the Afrika Korps 1941–1943 RAL 1003 Signal yellow Latvian Pasažieru vilciens (Vivi) train main livery colour RAL 1004 Golden yellow Caterpillar Yellow RAL 1005 Honey yellow RAL 1006 Maize yellow RAL 100...

Voce principale: Spezia Calcio. Spezia CalcioStagione 2009-2010Sport calcio Squadra Spezia Allenatore Attilio Lombardo, poi Salvo Fulvio D'Adderio Presidente Gabriele Volpi Seconda Divisione2º posto (promossa) Coppa ItaliaPrimo turno Coppa Italia Lega ProPrimo turno Maggiori presenzeCampionato: Scantamburlo ed Aprea (31) Miglior marcatoreCampionato: Lazzaro (15) StadioStadio Alberto Picco 2007-2008 2010-2011 Si invita a seguire il modello di voce Questa pagina raccoglie le informazioni...

 

Enlightening the World Студийный альбом Undercode Дата выпуска 19 сентября 2002 года Дата записи апрель — октябрь 2001 Место записи Студия Monitor Audio, (Загреб, Хорватия) Жанр Хеви-метал Продюсеры Davor Keranovic Ivan Speljak - Jitz Страна  Хорватия Лейбл Metal Warriors Хронология Undercode Enlightening the World(2002) Post-Apocalyptic(2...

 

 GP d'Europa 1995 533º GP della storia del Motomondiale13ª prova su 13 del 1995 Data 8 ottobre 1995 Nome ufficiale Gran Premio Marlboro de Catalunya Luogo Circuito di Catalogna Percorso 4,727 km Risultati Classe 500 488º GP nella storia della classe Distanza 25 giri, totale 118,175 km Pole position Giro veloce Luca Cadalora Carlos Checa Yamaha in 1:46.335 Honda in 1:47.525 (nel giro 6 di 25) Podio 1. Àlex CrivilléHonda 2. Shin'ichi ItōHonda 3. Loris CapirossiHonda Classe 250 495º...

Tai-speaking ethnic group of Southern China Ethnic group Zhuang people壮族BouxcuenghZhuang people in ethnic clothes, Guangnan, 2008Total population18 millionLanguagesZhuang languages, Cantonese, Mandarin, PinghuaReligionMo (majority)Christianity, Buddhism, and Taoism (minority)Related ethnic groupsBouyei, Dai, Nùng, and Tày Zhuang peopleChinese nameSimplified Chinese壮族 or 僮族Traditional Chinese壯族 or 僮族[1]Hanyu PinyinZhuàngzú TranscriptionsStandard Mandar...

 

Gone with the WindPoster pra-peluncuranSutradaraVictor FlemingProduserDavid O. SelznickSkenarioSidney HowardBerdasarkanGone with the Windoleh Margaret MitchellPemeran Vivien Leigh Clark Gable Leslie Howard Olivia de Havilland Hattie McDaniel Penata musikMax SteinerSinematograferErnest HallerPenyunting Hal C. Kern James E. Newcom Perusahaanproduksi Selznick International Pictures Metro-Goldwyn-Mayer DistributorLoew's Inc.[nb 1]Tanggal rilis 15 Desember 1939 (1939-12-15) ...

 

Men's basketball team of the University of Maryland Maryland Terrapins 2023–24 Maryland Terrapins men's basketball team UniversityUniversity of MarylandFirst season1904All-time record1,642–1,088 (.601)Athletic directorDamon EvansHead coachKevin Willard (2nd season)ConferenceBig TenLocationCollege Park, MarylandArenaXfinity Center (capacity: 17,950)NicknameTerpsStudent sectionThe WallColorsRed, white, gold, and black[1]       U...

Cet article est une ébauche concernant une localité allemande. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Leegebruch Armoiries Administration Pays Allemagne Land Brandebourg Arrondissement(Landkreis) Arrondissement de Haute-Havel Code postal 16767 Indicatif téléphonique 03304 Immatriculation OHV Démographie Population 6 920 hab. (31/12/2019) Densité 1 073 hab./km2 Géographie Coord...

 

Isla de Cebú Ubicación geográficaRegión FilipinasArchipiélago BisayasCoordenadas 10°21′00″N 123°41′00″E / 10.35, 123.68333333333Ubicación administrativaPaís  FilipinasDivisión CebúSubdivisión CebúRegión Bisayas CentralesCaracterísticas generalesSuperficie 4422Punto más alto ()PoblaciónCapital CebúPoblación 4 632 359 hab.  (1 de agosto de 2015)Gentilicio cebuano [editar datos en Wikidata] La isla de Cebú, llamada La...