Gülfem Hatun

Gülfem Hatun'un Üsküdar'da bulunan mezarı, İstanbul

Gülfem Hatun (Osmanlı Türkçesi: كلفم خاتون)(ö. 1561 veya 1562, İstanbul),[1][2] Osmanlı Padişahı I. Süleyman'ın eşi. Cariye kökenlidir.[1][3]

Yılmaz Öztuna'ya göre Gülfem Hatun, 1511 yılında Süleyman ile evlenen ikinci eşidir.[2] 1521'de Şehzade Mehmet'le aynı sene doğan oğlu yine aynı yıl 12 Ekim 1521'de çiçek hastalığından ölen Şehzade Murad'ın annesinin de Gülfem Hatun olduğunu belirtir.[4] Leslie Pierce'e göre Gülfem Hatun'un oğlu hastalık sebebiyle öldükten sonra üst düzey bir harem yöneticisi veya kethüda kadın olarak görevlendirildiğine dair harem kayıtları vardır.[5]

Gülfem Hatun'un, Süleyman'ın Hürrem Sultan'ın ardından üçüncü eşi olduğunu söyleyen Çağatay Uluçay ise,[3] 1561 veya 1562 yılında, Süleyman'ın emriyle öldürüldüğünü de ifade eder.[1] Bu iddia; mezar taşında yazan "şehide-i saide" ("kutlu şehit") ifadesinden kaynaklansa da çeşitli sebepler sonucu ölenlerin mezar taşlarında da şehit ifadesine rastlanmaktadır.[3]

Yapımı 1561'de tamamlanan ve tamamen kendi birikimleriyle yaptırdığı Üsküdar'daki Gülfem Hatun Camii ile mektep ve türbesine; 34 oda, 11 ev, 6 dükkân, 1 bahçe ve fırın vakfetmiştir.[3] Ancak 1930'daki yol yapım çalışmalarında türbe ve mektep yıkılmıştır.[3] Gülfem Hatun'un mezarı ise, günümüzde minaresiz ve sade bir çatıyla örtülü olan caminin bahçesinde yer almaktadır.[3]

Popüler kültürdeki yeri

Kaynakça

  1. ^ a b c Uluçay, Çağatay (1985). Padişahların kadınları ve kızları. Türk Tarih Kurumu. ss. sf. 37-38. 16 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2012. 
  2. ^ a b Öztuna, Yılmaz (1989). Kanûni Sultan Süleyman. Kültür ve Turizm Bakanlığı. ss. sf. 9. ISBN 9751703743. 2 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2012. 
  3. ^ a b c d e f Sakaoğlu, Necdet (Nisan 2012). Süleyman, Hurrem ve Diğerleri: Bir Dönemin Gerçek Hikayesi. ss. sf. 28-29. 
  4. ^ Öztuna, Yılmaz (1989). Kanûni Sultan Süleyman. Kültür ve Turizm Bakanlığı. ss. sf. 11. ISBN 9751703743. 16 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2012. 
  5. ^ Leslie Pierce (2019). Hürrem Sultan. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. s. 89. ISBN 9786052959169.