Arrianus'un Karadeniz Seyahati (Eski Yunanca: Περίπλους τοῦ Εὐξείνου Πόντου, Períplous toû Euxeínou Póntou, Modern Yunanca: Períplous tou Efxínou Pódou, Latince: Periplus Ponti Euxini), Karadeniz kıyısındaki kentlerin detaylıca anlatıldığı periplus veya rehber kitaptır. MS 130-131 yıllarında Nikomedyalı Arrianus tarafından yazılmıştır.
Özellikleri
Arrianus, bu eseri Roma İmparatoru Hadrianus'a mektup şeklinde yazdı. Eser, Trabzon'danBizantion'a kadar Karadeniz kıyılarının topografik incelenmesini içermektedir. Arrianus muhtemelen Kapadokya valiliği görevini yürütürken bu eseri yazdı.[1]
Eserin yazılış amacı, "Roma yerleşimleri" hakkında Hadrianus'un askeri sefere çıkarken kullanabileceği bilgiler sağlamaktı. Eserde şehirler arasındaki mesafeler ve fırtınada gemilerin sığınabileceği güvenli limanlar listelenmiştir.[2]
İngiliz tarihçi Gibbon, eseri şöyle yorumlamaktadır: "Kapadokya valisi Trabzon'dan Sohum'a kadar ne görmüşse, Dioscurias'tan Tuna'ya kadar ne duymuşsa, Tuna'dan Trabzon'a kadar ne biliyorsa onları yazmış."[3] Bu yorumdan Arrianus'un Karadeniz'in güney ve doğu kıyısı hakkında çok fazla bilgi verirken, kuzey kıyısı ile ilgili verdiği bilgilerin sınırlı olduğu anlaşılmaktadır.[4]