Orvieto Comune di Orvieto
Panorama grada
Grb
Koordinate: 42°43′N 12°6′E / 42.717°N 12.100°E / 42.717; 12.100
Država	Italija
Regija	Umbrija
Provincija	Terni (TR)
Frazioni	Bagni di Orvieto, Bardano, Baschi Scalo, Benano, Biagio, Botto di Orvieto, Canale di Orvieto, Canonica, Capretta, Ciconia, Colonnetta di Prodo, Corbara, Fossatello, Morrano, Orvieto Scalo, Osteria Nuova, Padella, Prodo, Rocca Ripesena, San Faustino, Sferracavallo, Stazione di Castiglione, Sugano, Titignano, Tordimonte, Torre San Severo
Vlast
- Gradonačelnik	Roberta Tardani
Površina
- Ukupna	281 km²
Visina	325 m
Stanovništvo (2006)
- Grad	20.909[1]
Vremenska zona	UTC+1 (UTC+2)
Poštanski broj	05018
Pozivni broj	0763
Karta
Orvieto class=notpageimage| Orvieto na karti Italije

Orvieto (latinski: Urbs Vetus, dosl. gornji grad) je grad i sjedište biskupije u talijanskoj Ternijskoj provinciji u regiji Umbriji. Grad ima 20.909 stanovnika.^[1]

Orvieto se smjestio na vrhu usamljenog stjenovitog brda, kod ušća rijeke Paglije i Chianija.^[1] Udaljen je oko 72 km jugozapadno od regionalnog centra Perugije i oko 130 km sjeverno od Rima.

Orvieto je izrasao u grad iz etrurskog naselja, kojeg su Rimljani pred kraj svoje vladavine nazvali Urbs Vetus. Za ranog srednjeg vijeka postao je prijestolnica jedne od langobarskih kneževina, a nakon toga toskanske grofovije. Od 12. vijeka Orvieto je samostalna komuna.^[1] Nakon brojnih sukoba unutar samog grada i ratova sa susjednim gradovima, Orvieto je 1448. anektiran u Papinsku Državu.^[1]

Najveća znamenitost Orvieta je njegova romaničko-gotička katedrala Santa Maria Assunta čija je gradnja započela 1290. u čast Čuda iz Bolsene (nedalekog gradića).^[1] Tamo se po legendi 1263. za vrijeme euharistije desilo da je po hostiji počela kapati krv. Naročito je impresivna trodijelna polikromna mramorna fasada. Unutrašnjost katedrale bogato je dekorirana radovima brojnih srednjovjekovnih kipara i slikara (freske u Cappella Nuova su rad Luke Signorellija i Fra Angelica). Brojne skulpture iz 16. vijeka krase katedralu, koja je dovršena 1580. godine.^[1]

Orvieto ima brojne građevine i palače iz 13. vijeka, među kojima se ističu Biskupska palača, Palazzo del Popolo i Palazzo dei Papi, u kojoj se danas gradski muzej s brojnim umjetničkim djelima, te zbirka artefakata iz obližnje etrurske nekropole Volsinii. Svojom arhitekturom se ističu i crkve San Andrea (11–12. vijek) i San Domenico (1233–1264), stara tvrđava iz 1364. čiji je park danas javni, u kojem se nalazi 53 m duboki bunar Pozzo di San Patrizio (građen 1527–1540. po nalogu pape Klementa VII) koji se danas više ne koristi, ali je velika atrakcija. Orvieto je 1970. pogodila katastrofa slijeganja tla i odrona zemlje, pa su nakon tog poduzete opsežne mjere na državnoj razini za konsolidaciju tla i temelja zgrada.^[1]

Orvieto je centar poljoprivrednog kraja poznat po svojim bijelim vinima. Grad je poznat po svojim zanatskim proizvodima od metala i keramika i čipki.^[1] Orvieto je s Rimom povezan cestama i željeznicom, a i s Firencom preko Arezza.^[1]

Orvieto na Wikimedijinoj ostavi

• Službene stranice grada Arhivirano 2011-05-14 na Wayback Machine-u (it)
• Orvieto na portalu Encyclopædia Britannica (en)