Beograd (razarač)

Beograd
Karijera:
> Kraljevina Jugoslavija
Regia Marina
Kriegsmarine
Kobilica postavljena: 1936.
Porinut: 23. decembar 1937.[1]
U službi od: august 1938.
Sudbina: Potopljen 1. maj 1945.[1]
Glavne karakteristike
Deplasman (T): 1 210 standardni
1 655 puni
Dužina: 98 m
Širina: 9,45 m
Gaz: 3,18 m
Pogon: 3 kotla
Snaga: 40 000 KS
Brzina: 38 čvorova
Doplov/samostalnost: 3000 nm.
Posada: 159 mornara i oficira
Naoružanje:
  • topovi 4 x 1 - 120 mm/46 Škoda
  • 2 x 2 - 40 mm/56 Bofors
  • 2 × 1 - 15/84
  • torpeda 2 x 3 - 550 mm
  • 30 mina
  • 1 klizač dubinskih bombi [1]
    • Oklop: 145 mm

    Razarač Beograd (kasnije Sebenico i TA-43), bio je prvi razarač iz takozvane serije razarača kasnije nazvane po njemu Beograd. Njega je po narudžbi Jugoslavenske kraljevske ratne mornarice projektiralo i izgradilo francusko brodogradilište - Siege Social Ateliers et Chanties de la Loire iz Nantesa - 23. decembra 1937.[1]

    Historija

    Gradnja i služba u Jugoslavenskoj kraljevskoj ratnoj mornarici

    Nakon faze suradnje sa Velikom Britanijom od koje je ranih 1930-ih nabavljen razarač Dubrovnik. Kraljevina Jugoslavija se nakon reobnove Mala Antanta zbližila s Francuskom pa je od nje naručila jednu seriju od 3 razarača, manje veličine po uzoru na njihov razarač - L`Adroit.

    Po ugovoru, je prvi brod Beograd izgrađen u Francuskoj, a slijedeće dva Ljubljana i Zagreb su trebala biti izgrađena u splitskom brodogradilištu Jadranska brodogradilišta A.D. koje su Francuzi trebali osposobiti za taj zadatak.[2]

    Razarač Beograd se za vrijeme kratkotrajnog Aprilskog rata našao u šibenskoj luci gdje su ga teško oštetili njemački avioni 6. aprila 1941. Nakon tog se uputio u Boku kotorsku na popravak gdje su ga zarobili Talijani 17. aprila 1941.[1]

    Služba u talijanskoj kraljevskoj ratnoj mornarici

    U službi talijanske Regia Marina zvao se Sebenico i služio je kao eskortni brod prativši konvoje za Afriku. Nakon kapitulacije Kraljevine Italije brod se zatekao na popravku u Veneciji gdje su ga u septembru 1943. zarobili Nijemci i odvezli u Trst na popravak i rekonstrukciju.[1]

    Služba u njemačkoj Kriegsmarine

    Kriegsmarine ga je uvela u svoj sastav kao TA-43 17. januara 1944. ostatak rata upotrebljavala kao minopolagač i eskortni brod po Jadranu.[3]

    TA-43 je potopila vlastita posada u tršćanskoj luci 1. maj 1945.[1] dok su u Trst nadirale jedinice Jugoslavenske armije (4. armija i 9. slovenski korpus). Nakon rata je izvađen, pa je oko njega izbio spor između FNR Jugoslavije, Italije i Britanije koji je naprasno prekinut 19. jula 1946. kad je brod ponovno potonuo (kasnije je izvađen i prodan u staro željezo).

    Izvori

    1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 „Yugoslaavian Navy” (engleski). Navypedia. Pristupljeno 28. 08. 2012. 
    2. ↑ Denis Krnić. „Povijest splitske brodogradnje: Francuzima dugujemo škver” (Hrvatski). Slobodna Dalmacija. Pristupljeno 28. 08. 2012. 
    3. ↑ „TA-43” (engleski). German-navy. Pristupljeno 28. 08. 2012. 

    Vanjske veze