PROFILPELAJAR.COM

1326.. po kalendarima
Gregorijanski	1326.. (MCCCXXVI)
Ab urbe condita	2079.
Islamski	726–727.
Iranski	704–705.
Hebrejski	5086–5087.
Bizantski	6834–6835.
Koptski	1042–1043.
	Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1381–1382.
• Shaka Samvat	1248–1249.
• Kali Yuga	4427–4428.
	Kineski
• Kontinualno	3962–3963.
• 60 godina	Yang Vatra Tigar; (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11326.
	p • r • u
	Podrobnije: Kalendarska era

< | 13. vijek | 14. vijek | 15. vijek | >
< | 1290-e | 1300-e | 1310-e | 1320-e | 1330-e | 1340-e | 1350-e | >
<< | < | 1322. | 1323. | 1324. | 1325. | 1326.. | 1327. | 1328. | 1329. | 1330. | > | >>

Godina 1326 (MCCCXXVI) bila je redovna godina koja počinje u srijedu julijanskog kalendara (1. januar/siječanj).

Događaji

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

7. 1. - Ulmski ugovor: Friedrich Lijepi bi upravljao Svetim rimskim carstvom kao kralj Rimljana, a Ludwig IV bi bio krunisan za svetog rimskog cara u Italiji. Ali kada mu brat Leopold umre krajem februara, Friedrich se povlači iz Nemačke i vraća u Austriju i Štajersku (do smrti 1330).
10. 2. - 11. 3. - Upad u Brandenburg: poljske i litavske snage invadiraju Markgrofoviju Brandenburg, uz papino odobrenje u sklopu njegovog sukoba sa carem Ludwigom. Odnose dosta plena i zarobljenika. Teutonski viteški red zasada održava primirje sa Poljskom, pod papinim pritiskom, ali uskoro ipak dolazi do Poljsko-teutonskog rata (do 1332).
ožujak - Papa imenuje Ladislava de Kobola za zagrebačkog biskupa (do 1343), "mjesto nehajnoga Jakova"^[1],
25. 3. - Povelja Stefana Dečanskog potvrđuje trgovačke povlastice Dubrovčanima. Prvi put se pominje Đuraš Ilijić, predak Crnojevića. Vojvoda Mladen, gospodar Trebinja i Dračevice, poslednji put se pominje u jednoj povelji (kada umre, naslediće ga sin Branko, po kome su nazvani Brankovići).^[2]
26. 3. - Sklopljen je mir između Dubrovnika i srpskog kralja Stefana. Dubrovčani se nakon ovoga svete Branivojevićima koji su napadali njihove oblasti - Mihajlo je poginuo u borbi, Brajko je umro od gladi u kavezu a Branoje je osuđen na smrt i pogubljen u Kotoru, nakon dubrovačkog mita.^[3]
- Dubrovčani i Bosna su podelili posede Branivojevića: Stjepan Kotromanić je dobio donju dolinu Neretve, predeo oko ušća i Krajinu, tj. kraj odatle do Cetine. Dubrovčani su uzeli Ston sa poluostrvom, zatim vode pregovore sa srpskim kraljem za legalizaciju poseda.^[4]
Stjepan Kotromanić je učestvovao u ratu protiv Branivojevića,^[5] do ove godine je osvojio čitav Hum,^[6] od ove godine se i naziva gospodarem Huma i knezom Huma.^[7] Zavladao je i Imotskim, Klekom, Glamočem itd.

April/Travanj – Jun/Lipanj

6. 4. - Orhanove Osmanlije zauzele Prusu, sada Bursu nakon višegodišnje opsade - njihovo je sedište do 1363. Orhanov otac Osman I, osnivač dinastije, umro je negde u ovo vreme (ili još pre dve godine).
april - Mladi kralj Dušan, Stefanov sin, pregovarao je sa Dubrovnikom, spasao je Brajkovu udovicu Voisavu, kćerku vojvode Vojina.^[5]
april - Corbeilski ugovor: obnavljanje Auld Alliance između Francuske i Škotske
19. 4. - Flamanska pobuna: ratifikovan je mirovni sporazum - pobuna ponovo nakratko izbija 1328.
proleće - U Srbiju je došlo jedno poslanstvo starijeg cara Andronika II, zvanično zbog udovice Jovana Paleologa, u stvari radi pregovora pred predstojeći građanski rat u Vizantiji.^[8] Učesnik poslanstva je bio Nićifor Grigora, beleži da Srbi "igraju u kolu i pevaju tužne pesme u slavu svojih junaka, ali bez pratnje bilo kakvog instrumenta".^[9]
jun - Danski kralj Christoffer II je zbačen u pobuni magnata, uz pomoć Gerharda III, grofa Holstein-Rendsburga. Za kralja je postavljen maloletni Valdemar III, kome je Gerhard ujak i regent. Christoffer se vraća 1329. usled sve većeg haosa u zemlji ali Gerhard ostaje stvarni vladar do smrti 1340.
3. 6. - Novgorodski sporazum: nakon višedecenijskih čarki, delimitiran je uticaj Norveške i Novgoroda među Laponcima u Finmarku.
jun - Aragonsko osvajanje Sardinije: aragonske snage su porazile pizanske, faktički je ostvarena Kraljevina Sardinija (i Korzika), papina kreacija iz 1297, na jugu, istoku i severu otoka (Korzika nikada nije osvojena pa je kasnije izostavljena iz titule).

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

15. 7. - Kralj Karlo I. Robert daje nalog slavonskom banu Mihaljeviću da se zagrebačkoj biskupiji vrate oteta imanja i da građani plaćaju crkvenu desetinu.^[1]
1. 8. - Umro Vartislav IV., vojvoda Pomeranije. Novi danski moćnik Gerhard priznaje njegove maloletne sinove kao naslednike, kao i nasledstvo Rugenske kneževine. Međutim, izgnani danski kralj je daje u leno Meklenburgu. Krajem leta počinje Rat za rugensko nasledstvo (do 1328, nove borbe 1342-43. i 1351, pitanje rešeno 1355).
kolovoz - Pošto se izmirio s kraljem, knez Ivan Babonić postaje magistar kraljičinih tovarnika (do 1333).^[1]
27. 8. - Isabella Francuska dogovara sa Vilimom I, grofom Hainauta, zbacivanje svog supruga, engleskog kralja Edwarda II. Zaručila je svog sina Edwarda Vilimovom kćerkom Filipom (vladarski par 1328-1369). Od miraza sakuplja plaćeničku vojsku.
ljeto - Slavonski ban Mikac Mihaljević je upadao u Hrvatsku.^[10] protiv kneza Nelipića i njegovih rođaka Kurjakovića, u savezu sa bribirskim knezovima i Bosancima - osvojio je tvrđavu Unac, primljen je i u Zadru, ali se na kraju poražen vraća na sever, ostavivši nešto vojske u Bihaću.^[11]
- Hrvatska-Dalmacija ostaje tako faktički u rukama kneza Nelipića, Mlečana (protekcija Šibenika i Trogira) i Bosanaca.
- Kotromanić nakon Huma u ovo vrijeme "grabi župe i kotare" u hrvatskom "Zagorju", redom: Imota, Dumno/Duvno, Hlivno s gradom Bistričkim, Dlamoč/Glamoč. Oblast Krajina (stara Neretva) od r. Neretve do Cetine kod Omiša - Krajina s Imotom je priključena Humu. Dumno, Hlivno i Dlamoč postaju zasebna oblast Završje ili Zapadne strane.^[12]
3. 9. - Mletačka općina upozorava krčkog kneza Fridrika da se više ne pridružuje banu Mikcu Mihaljeviću.^[13]

24. 9. - Isabella Francuska i njen ljubavnik Roger Mortimer započinju invaziju Engleske, protiv Edwarda II i starijeg i mlađeg Despensera. Uglavnom ih dočekuju dobrodošlicom, u Londonu izbija pobuna 2. 10..
26. 9. - Nadbiskup Kelna je naredio inkvizitorsko suđenje Meister Eckhartu - neke njegove izjave će biti osuđene kao heretičke 1329, nakon njegove smrti.

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

oktobar - Andronik III se ženi Anom Savojskom.
26. 10. - Bristol je zauzet nakon opsade, Hugh Despenser stariji je zarobljen i sutradan pogubljen.
novembar - Ibn Batutina putovanja: nakon proleća u Egiptu i leta u Siriji, obavio je hadžiluk u Meki. Ne vraća se kući, već odlazi u pravcu mongolskog Irana.
16. 11. - Edward II i Hugh Despenser mlađi su uhvaćeni u Walesu. Despenser je brutalno pogubljen 24-tog a Edward je umro sledećeg septembra, moguće ubijen.
20. 12. - Umro je Petar, mitropolit kijevski, sa sedištem u Moskvi od prošle godine (kanonizovan 1339). U toku je gradnja Uspenske saborne crkve u Kremlju, Petru se pripisuje i utemeljenje Visokopetrovskog manastira u moskovskom Belom gorodu.

Kroz godinu

Prvi put se pominju:
- Novo Brdo, već je važno rudarsko i trgovačko središte, sa dubrovačkim trgovcima i saskim rudarima,
- Selo Bečkerek, na tri ostrva reke Begej (dan. Zrenjanin).
- Tvrđava Mali Kalnik.
- Ribnica pod nazivom Podgorica.
Dubrovnik i Stjepan Kotromanić su postigli (trgovački) sporazum. Ban prima poklone umesto desetine od sve dubrovačke robe koja prolazi.^[14]
Kotor ima apoteku - apotekar Albergetus iz Venecije.
Od ove godine nastaje mirniji period vladavine ugarskog kralja Karla Roberta. Donesen je statut Vitezova sv. Jurja, njih 50 kralj okuplja jednom mjesečno.^[15]
Guverner Soluna Jovan Paleolog se pobunio protiv strica Andronika II, uz pomoć svog zeta Stefana Dečanskog, s kojim pljačka do Sera - potkupljen je titulom kesara, prekida revolt ali ubrzo umire u Skoplju.
Walter de Milemete piše za engleskog princa Edwarda traktat De nobilitatibus, sapientiis, et prudentiis regum - među slikama opsadnih mašina je prikazan i pot-de-fer, vrsta primitivnog topa, što je možda prvi prikaz vatrenog oružja. Firentinska sinjorija iste godine naručuje canones de mettallo.
Papin dekretal Super illius specula preti ekskomunikacijom onima koji se bave magijom.
1325-26 - Umro je Kebek, han Čagatajskog kanata, nasleđuje ga brat Ilžigdej (do 1329).