Zmarzły Staw Gąsienicowy

Zmarzły Staw Gąsienicowy
Ilustracja
Zmarzły Staw, u góry Zawratowa Turnia
Położenie
Państwo

 Polska

Wysokość lustra

1788 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

0,28 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


77 m
50 m

Głębokość
• maksymalna


3,7 m

Objętość

6360 m³

Hydrologia
Rodzaj jeziora

polodowcowe

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Zmarzły Staw Gąsienicowy”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Zmarzły Staw Gąsienicowy”
Ziemia49°13′28″N 20°01′22″E/49,224444 20,022778
Multimedia w Wikimedia Commons

Zmarzły Staw Gąsienicowy lub po prostu Zmarzły Staw[1], czasami nazywany także Zmarzłym Stawem pod Zawratem – niewielkie jeziorko położone na wysokości 1788 m n.p.m.[2]we wschodniej części Doliny Gąsienicowej, w kotle skalnym pod ścianą Małego Koziego Wierchu, u wylotu Dolinki Koziej w Tatrach Wysokich[3]. Należy do grupy Gąsienicowych Stawów.

Zmarzły Staw
Zmarzły Staw ze szlaku na Zawrat, u góry Żółta Turnia

Powierzchnia jeziora wynosi 0,28 ha (długość 77 m, szerokość 50 m), głębokość – 3,7 m[2]. Zamarznięte jest przez większą część roku, roztapia się zwykle w czerwcu – lipcu, a zamarza we wrześniu – październiku. W okresie zimowym zamarza do dna[4]. Wody jeziorka spływają niewielkim potokiem do położonego niżej Czarnego Stawu[3].

O stawku Michał Bałucki pisał w 1865 r.: „Jest to może najdziksza ustroń w Tatrach – wszelkie życie tu ustało i zamarło”. Jeziorko było tematem obrazów Wojciecha Gersona i Stanisława Witkiewicza, pisali o nim poeci: Franciszek Henryk Nowicki i Felicjan Faleński. Powyżej Zmarzłego Stawu, w pobliżu szlaku na Kozią Przełęcz, znajduje się niewielkie źródełko i kilka koleb. W 1880 r. Towarzystwo Tatrzańskie poszerzyło jedną z nich, tak by mogła pełnić rolę tymczasowego schronu dla turystów[5].

W okolicy stawu rośnie saussurea wielkogłowa, a na skalnych półkach Koziego Wierchu nad stawem kilka grup turzycy tęgiej – rzadkich roślin, w Polsce występujących na niewielu stanowiskach[6].

szlak turystyczny żółty z rozdroża szlaków powyżej Czarnego Stawu na Kozią Przełęcz. Czas przejścia: 1 h, ↓ 50 min[7].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Oficjalna nazwa stawu według GUGiK to Zmarzły Staw, por. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 403, ISBN 83-239-9607-5.
  2. ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  3. ↑ a b Tatry Polskie. Mapa turystyczna 1:20 000, Piwniczna: Agencja Wydawnictwo „WiT” S.c., 2009, ISBN 83-89580-00-4.
  4. ↑ Władysław Szafer, Tatrzański Park Narodowy, Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
  5. ↑ Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
  6. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
  7. ↑ Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X.

Linki zewnętrzne