Zara

Historia
Stocznia	La Spezia
Położenie stępki	4 lipca 1929
Wodowanie	27 kwietnia 1930
Regia Marina
Wejście do służby	20 października 1931
Los okrętu	zatonął w marcu 1941
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 13 500 t pełna: 14 500 t
Długość	180 m
Szerokość	20,6 m
Zanurzenie	7,2 m
Napęd
turbiny parowe o mocy 95 000 KM napędzające 2 śruby
Prędkość	32
Uzbrojenie
8 × 203 mm – 4 x II 16 × 100 mm – 8 x II 6 × 40 mm 8 × 12,7 mm
Opancerzenie
pokład 70 mm
Wyposażenie lotnicze
2 samoloty rozpoznawcze
Załoga	841
Multimedia w Wikimedia Commons

Zara – włoski krążownik ciężki z okresu II wojny światowej typu Zara. Okręt nazwano tak dla upamiętnienia adriatyckiego miasta Zadar (włoskie Zara).

Budowa drugiego okrętu typu Zara rozpoczęła się 4 lipca 1929 w La Spezia. Okręt wodowano 27 kwietnia 1930, wszedł do służby 20 października 1931 jako okręt flagowy pierwszego dywizjonu krążowników, w skład którego wchodziły pozostałe jednostki tego typu. Okręt w tym czasie brał udział w licznych ćwiczeniach, manewrach morskich, pokazach i rewiach. W jednej z takich rewii, 5 maja 1938 roku, w trakcie wizyty Hitlera we Włoszech wraz z krążownikiem „Zara” wzięło udział 161 innych jednostek. Główną atrakcją pokazu było ostre strzelanie z dział artylerii głównej krążowników „Zara” i „Fiume” do sterowanego radiem okrętu celu – dawnego krążownika pancernego „San Marco”.

Pierwszą akcją bojową krążownika był udział w hiszpańskiej wojnie domowej, gdzie wspierał działania nacjonalistów w ramach Włoskiego Korpusu Ekspedycyjnego. Po wybuchu II wojny światowej "Zara" działał w rejonie Morza Śródziemnego, gdzie głównym przeciwnikiem Regia Marina była Royal Navy. 7 lipca 1940 „Zara” wziął udział w bitwie koło przylądka Stilo. Podczas brytyjskiego ataku na Tarent „Zara” uniknął uszkodzenia. 28 marca 1941 podczas bitwy koło przylądka Matapan „Zara” i dwa bliźniacze okręty „Pola” i „Fiume” zostały w ciemnościach zaskoczone przez 3 brytyjskie pancerniki, które wykorzystały przewagę, jaką dawał im radar, i zaatakowały włoskie krążowniki z bliska przy pomocy ostrzału artyleryjskiego i torped. „Zara” w ciągu pięciu minut został wielokrotnie trafiony pociskami artylerii głównej i doznał ciężkich uszkodzeń. Dowódca, nie widząc szansy ucieczki, wydał rozkaz opuszczenia i zatopienia okrętu. Okręt został dobity przez brytyjskie niszczyciele, które wystrzeliły w kierunku krążownika 5 torped, z których 3 trafiły okręt. „Zara” zatonął 29 marca 1941 o godzinie 2:40, w cztery godziny po ataku brytyjskich pancerników. Zginęło 780 członków załogi, w tym dowódca okrętu komandor Luigi Corsi.

• Adam Śmigielski, Historia włoskiego krążownika Zara, "Morze" nr 7/1990, ISSN 0137-2823

• www.marina.difesa.it. [dostęp 2009-08-09]. (wł.).