Pola

Klasa	krążownik ciężki
Typ	Zara
Historia
Stocznia	OTO Cantiere di Livorno, Livorno
Początek budowy	17 marca 1931
Wodowanie	5 grudnia 1931
Regia Marina
Wejście do służby	21 grudnia 1932
Zatonął	29 marca 1941
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 13 900 t pełna: 14 133 t
Długość	180 m
Szerokość	20,6 m
Zanurzenie	7,2 m
Napęd
turbiny parowe o mocy 95 000 KM napędzające 2 śruby
Prędkość	32 w.
Uzbrojenie
8 × 203 mm – 4 x II 16 × 100 mm – 8 x II 6 × 40 mm 8 × 12,7 mm
Wyposażenie lotnicze
2 samoloty rozpoznawcze
Załoga	841
Multimedia w Wikimedia Commons

Pola – włoski krążownik ciężki typu Zara z okresu II wojny światowej. Okręt nazwano tak dla upamiętnienia adriatyckiego miasta Pula (włoskie Pola). Do służby w Regia Marina wszedł w grudniu 1932 roku. Okręt został zatopiony w bitwie u przylądka Matapan 29 marca 1941 roku.

Kolejny krążownik typu Zara „Pola” został zamówiony w ramach programu rozbudowy floty z lat 1930–1931 w stoczni OTO Cantiere di Livorno w Livorno. Rozpoczęcie budowy miało miejsce 17 marca 1931 roku, wodowanie 5 grudnia tego samego roku. Wejście do służby nastąpiło 21 grudnia 1932 roku. Projekt okrętu zakładał, że będzie on jednostką flagową w dywizjonie, do którego należały pozostałe okręty typu Zara. Zmiany w porównaniu do pozostałych jednostek typu polegały głównie na powiększeniu nadbudówki^[1].

Po wejściu do służby okręt został przydzielony do pierwszego dywizjonu krążowników, w skład którego wchodziły pozostałe jednostki typu Zara. Okręt w tym czasie brał udział w licznych manewrach morskich, pokazach i rewiach. Od września 1936 roku uczestniczył w patrolach na Morzu Śródziemnym w związku z hiszpańską wojną domową, wspierając działania nacjonalistów w ramach Włoskiego Korpusu Ekspedycyjnego. Wziął udział w rewii morskiej, 5 maja 1938 roku, w trakcie wizyty Hitlera we Włoszech wraz z 161 innymi jednostkami^[2].

Po wybuchu II wojny światowej „Pola” działał na Morzu Śródziemnym, gdzie głównym przeciwnikiem Regia Marina była Royal Navy. 7 lipca 1940 roku wziął udział w bitwie koło przylądka Stilo. 11 listopada 1940 roku podczas brytyjskiego ataku na Tarent udało mu się uniknąć uszkodzeń^[3].

14 grudnia 1940 roku podczas brytyjskiego nalotu na Neapol, „Pola” został trafiony dwiema bombami i doznał uszkodzeń w rejonie maszynowni^[2].

28 marca 1941 roku podczas bitwy koło przylądka Matapan „Pola” i dwa bliźniacze okręty „Fiume” i „Zara” zostały w ciemnościach zaskoczone przez 3 brytyjskie pancerniki, które wykorzystały przewagę, jaką dawał im radar, i zaatakowały włoskie krążowniki z bliska używając artylerii i torped^[4]. „Pola” w początkowej fazie bitwy został uszkodzony torpedą zrzuconą przez brytyjski samolot. W wyniku ataku uszkodzony okręt dryfował. Przybyłe z pomocą siostrzane jednostki „Fiume” i „Zara” zostały oświetlone przez reflektory pancerników „Warspite” i „Valiant”, a następnie ostrzelane z dział kalibru 381 mm i zatopione^[3][4]. „Pola” częściowo opuszczony przez załogę, został przechwycony przez brytyjskie niszczyciele i zatopiony za pomocą torped 29 marca 1941 roku^[4]. W wyniku zatonięcia okrętu zginęło 328 osób^[3].

• Vincent O’Hara: Struggle for the Middle Sea: The Great Navies at War in the Mediterranean Theater, 1940–1945. Annapolis: Naval Institute Press, 2009. ISBN 978-1-59114-648-3.
• Maurizio Brescia: Mussolini’s Navy: A Reference Guide to the Regia Marina 1930–1945. Barnsley Seafort, 2012. ISBN 1-84832-115-5.
• www.marina.difesa.it. [dostęp 2017-03-01]. (wł.).
• Adam Śmigielski. Historia włoskiego krążownika Zara. „Morze”. 7, s. 22–23, 1990. 
• Robert Gardiner: Conway’s All the World’s Fighting Ships, 1922-1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7.
• Gordon Hogg: Italian Heavy Cruisers of World War II. Classic Warships publishing, 2004. ISBN 0-9710687-9-8.