Yvette Roudy

Imię i nazwisko po urodzeniu	Yvette Saldou
Data i miejsce urodzenia	10 kwietnia 1929 Pessac
Minister delegowany ds. praw kobiet Francji
Okres	od maja 1981 do maja 1985
Przynależność polityczna	Partia Socjalistyczna
Minister praw kobiet Francji
Okres	od maja 1985 do marca 1986
Przynależność polityczna	Partia Socjalistyczna
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Yvette Roudy z domu Saldou^[1] (ur. 10 kwietnia 1929 w Pessac^[2]) – francuska działaczka feministyczna, polityczna i samorządowa, dziennikarka oraz tłumaczka, deputowana, minister.

Jako nastolatka podjęła pracę w fabryce konserw. W pierwszej połowie lat 50. wraz z mężem przez trzy lata mieszkała w Glasgow. Po powrocie do Francji zdała egzamin maturalny, przeniosła się następnie do Paryża. Tam poznała pisarkę Colette Audry oraz Marie-Thérèse Eyquem, założycielkę feministycznego ruchu Mouvement Démocratique Féminin (MDF). Zajęła się także tłumaczeniami, w latach 60. przełożyła na język francuski Mistykę kobiecości Betty Friedan^[3]. W 1965 założyła wydawane przez MDF czasopismo „La femme du XXe siècle”. Poprzez swoją publicystykę promowała prawa kobiet, opowiadała się w szczególności za prawem do antykoncepcji^[3]. Poszukując wsparcia politycznego, wraz z MDF zaczęła w 1965 wspierać François Mitterranda^[4]. Współpracowała następnie z kierowanym przez tegoż Konwentem Instytucji Republikańskich (CIR), a następnie dołączyła do Partii Socjalistycznej^[3].

5 kwietnia 1971 w dzienniku „Le Nouvel Observateur” został opublikowany Manifest 343 autorstwa Simone de Beauvoir, którego była jedną z sygnatariuszy^[5]. Deklarując, że same poddały się aborcji, zażądały m.in. wprowadzenia prawa do przerwania ciąży^[5][6].

W 1974 w ramach PS objęła nowo utworzone stanowisko sekretarza krajowego do spraw kobiet^[3]. Od 1979 do 1981 zasiadała w Parlamencie Europejskim I kadencji, będąc członkinią frakcji socjalistycznej oraz Komisji ds. Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Ochrony Konsumentów^[7].

Od maja 1981 do maja 1985 była ministrem delegowanym ds. praw kobiet w pierwszym, drugim i trzecim rządzie premiera Pierre’a Mauroy oraz w gabinecie Laurenta Fabiusa. Następnie do marca 1986 w ostatnim z tych rządów zajmowała stanowisko ministra praw kobiet^[8]. Już w 1981 zaangażowała się w kampanię na rzecz refundacji środków antykoncepcyjnych, a także na rzecz refundacji kosztów zabiegu przerwania ciąży z ubezpieczenia społecznego, co umożliwiła ustawa z 1982. Zajmowała się również kwestiami związanymi z parytetem, wprowadzona w 1983 ustawa gwarantowała równość kobiet i mężczyzn w życiu zawodowym^[3]. W 1981 wsparła także powołanie stowarzyszenia kobiet dziennikarek AFJ^[9].

Od 1986 do 1993 i od 1997 do 2002 sprawowała mandat deputowanej do Zgromadzenia Narodowego VIII, IX, XI kadencji^[2]. W latach 1989–2001 była merem Lisieux^[1][3]. W 2007 poparła i zaangażowała się w kampanię prezydencką Ségolène Royal, a w 2011 poparła François Hollande’a w wyborach prezydenckich w 2012^[10]. W kolejnych wyborach prezydenckich w 2017 kandydatem socjalistów był Benoît Hamon, którego wcześniej Yvette Roudy wspierała, ale na skutek jego kontrowersyjnych wypowiedzi na temat muzułmanów wycofała się z poparcia^[11].

• La Femme en marge (Flammarion, 1982)^[12]
• À cause d’elles (Albin Michel, 1985)^[13]
• Mais de quoi ont-ils peur? Un vent de misogynie souffle sur la politique (Albin Michel, 1995)^[14]
• Allez les femmes – Une brève histoire du PS et de quelques absentes (Le Bord de l’eau, 2005)^[15]
• Lutter toujours (Éditions Robert Laffont, 2020)^[16]

• Kawaler Legii Honorowej (1993)^[17]
• Oficer Legii Honorowej (2013)^[18]
• Komandor Orderu Narodowego Zasługi (2018)^[1]