Wolfgang Petersen (ur. 14 marca 1941 w Emden, zm. 12 sierpnia 2022 w Brentwood[1]) – niemiecki reżyser filmowy, producent i scenarzysta. Nominowany do Oscara za najlepszą reżyserię i za scenariusz adaptowany oraz nagrody BAFTA dla filmu zagranicznego za dramat wojenny Okręt (Das Boot, 1981)[2] o losach załogi jednego z U-Bootów podczas II wojny światowej.
Życiorys
Wczesne lata
Urodził się w Emden[3] w Niemczech. W wieku 11 lat zdecydował, że chce zostać filmowcem[4]. W latach 1953–1960 uczęszczał do szkoły naukowej im. Jana Bugenhagena w Hamburgu, gdzie nakręcił kamerą swoje pierwsze filmy 8 mm[5]. Na początku lat 60. pracował jako aktor i reżyser w teatrze im. Ernsta Deutscha w Hamburgu[6]. W latach 1966–1970 studiował w Niemieckiej Akademii Filmu i Telewizji w Berlinie[4].
Kariera
W 1965 zrealizował czarno-biały film telewizyjny NDR Miasto na palach (Stadt auf Stelzen)[7]. Reżyserował też filmy krótkometrażowe, w tym Czerwona flaga (Die rote Fahne, 1968), Nie ja (Ich nicht, 1969) i Jedno z nas dwojga (Der Eine - der Andere, 1969). Następnie zrealizował dramat Zabiję cię Wolf (Ich werde dich töten, Wolf, 1971) z udziałem Wolfa Rotha[8]. W latach 1971–1977 wyreżyserował sześć odcinków serialu kryminalnego ARD Tatort, do którego napisał również scenariusz[9]. Za reżyserię dreszczowca sensacyjnego Któryś z nas (Einer von uns beiden, 1974) z Jürgenem Prochnowem otrzymał Niemiecką Nagrodę Filmową w kategorii najlepszy nowy reżyser[10]. Jego kolejny film – dramat Konsekwencja (Die Konsequenz, 1977) poruszał temat homoseksualizmu i wywołał skandal, gdy BR odmówił jego emisji w ARD z tego powodu, a w rezultacie film trafił do kin[11].
Po międzynarodowym sukcesie dramatu wojennego Okręt (Das Boot, 1981), Petersen zyskał świetną pozycję w Hollywood. Zanim jednak wyemigrował do Los Angeles w 1986, nakręcił kolejny hit kasowy w Niemczech, który do dziś cieszy się statusem filmu kultowego – anglojęzyczny film fantasy Niekończąca się opowieść (Die unendliche Geschichte, 1983), oparty na powieści dla młodzieży pod tym samym tytułem autorstwa Michaela Ende, za który zdobył nagrodę Bambi[10].
W swojej własnej firmie produkcyjnej Radian Productions w kooperacji z Amerykanami zrealizował dramat fantastycznonaukowy Mój własny wróg (Enemy Mine, 1985), który był nominowany do nagrody Saturna w kategorii najlepszy film science fiction i Hugo w kategorii najlepsza prezentacja dramatyczna. W jego dramacie kryminalnym Okruchy wspomnień (Shattered, 1991) w obsadzie znaleźli się: Tom Berenger, Greta Scacchi, Bob Hoskins, Joanne Whalley-Kilmer i Corbin Bernsen[12]. Jego sensacyjny dramat kryminalny Na linii ognia ( In the Line of Fire, 1993) z Johnem Malkovichem i Clintem Eastwoodem odniósł wielki sukces kasowy. Podobnie jak dramat sensacyjny Epidemia (Outbreak, 1995) z Dustinem Hoffmanem, Rene Russo i Morganem Freemanem, który przyniósł nagrodę Bambi[10]. Hitem kinowym okazał się też Air Force One (1997) z Harrisonem Fordem, za który otrzymał nagrodę Bambi za reżyserię[10]. W 2001 został okrzyknięty reżyserem roku ShoWest, po premierze przebojowego dramatu przygodowego akcji Gniew oceanu (The Perfect Storm, 2000)[4]. Zaproponowano mu szansę wyreżyserowania Sumy wszystkich strachów (2002), ale odmówił[13].
Życie prywatne
W latach 1970–1978 był żonaty z aktorką Ursulą Sieg, z którą miał syna Daniela (ur. 21 października 1968)[14]. W 1978 zawarł związek małżeński z Marią–Antoinette Borgel, niemiecką koordynatorką scenariuszy i asystentką reżysera[14].
Śmierć
Zmarł 12 sierpnia 2022 w Brentwood na raka trzustki, w wieku 81 lat[15].
Filmografia
| Rok |
Tytuł |
Reżyser |
Scenarzysta |
Producent
|
| 1965
|
Miasto na palach (Stadt auf Stelzen, TV)
|
 |
|
|
| 1968
|
Czerwona flaga (Die rote Fahne, krótkometrażowy)
|
|
|
|
| 1969
|
Nie ja (Ich nicht, krótkometrażowy)
|
|
|
|
| 1969
|
Jedno z nas dwojga (Der Eine - der Andere, krótkometrażowy)
|
|
|
|
| 1971
|
Zabiję cię Wolf (Ich werde dich töten, Wolf)
|
|
|
|
| 1971–1977
|
Tatort (Miejsce zbrodni, serial)
|
|
|
|
| 1972
|
Anna und Totò (TV)
|
|
|
|
| 1973
|
Smog (TV)
|
|
|
|
| 1973
|
Van der Valk und die Reichen (TV)
|
|
|
|
| 1974
|
Któryś z nas (Einer von uns beiden)
|
|
|
|
| 1974
|
Aufs Kreuz gelegt (TV)
|
|
|
|
| 1975
|
Die Stadt im Tal (TV)
|
|
|
|
| 1975
|
Stellenweise Glatteis (TV)
|
|
|
|
| 1976
|
Hans im Glück (TV)
|
|
|
|
| 1976
|
Vier gegen die Bank (TV)
|
|
|
|
| 1977
|
Planübung (TV)
|
|
|
|
| 1977
|
Konsekwencja (Die Konsequenz, TV)
|
|
|
|
| 1978
|
Czarne i białe jak dnie i noce (Schwarz und weiß wie Tage und Nächte, TV)
|
|
|
|
| 1981
|
Okręt (Das Boot)
|
|
|
|
| 1984
|
Niekończąca się opowieść (Die unendliche Geschichte)
|
|
|
|
| 1985
|
Mój własny wróg (Enemy Mine)
|
|
|
|
| 1985
|
Okręt (Das Boot, miniserial)
|
|
|
|
| 1991
|
Okruchy wspomnień (Shattered)
|
|
|
|
| 1993
|
Na linii ognia ( In the Line of Fire)
|
|
|
|
| 1995
|
Epidemia (Outbreak)
|
|
|
|
| 1997
|
Air Force One
|
|
|
|
| 2000
|
Gniew oceanu (The Perfect Storm)
|
|
|
|
| 2001–2003
|
Tajne akcje CIA (The Agency, serial)
|
|
|
producent wykonawczy
|
| 2004
|
Troja (Troy)
|
|
|
|
| 2006
|
Posejdon (Poseidon)
|
|
|
|
| 2016
|
Jak rozbić bank (Vier gegen die Bank)
|
|
|
|
Przypisy
Linki zewnętrzne
| 1960-69 |
|
|---|
| 1970-79 |
|
|---|
| 1980-89 |
|
|---|
| 1990-99 |
|
|---|
| 2000-09 |
|
|---|
| 2010-19 |
|
|---|
_(2).jpg)
