Województwo kieleckie (1945–1975)

Ten artykuł dotyczy województwa z lat 1945–1975. Zobacz też: inne województwa o tej nazwie.
Województwo kieleckie
— województwo —
1945–1975
Państwo

 Polska

Data powstania

1945

Data likwidacji

1975

Siedziba wojewody i sejmiku

Kielce

Powierzchnia

1945–1950: 18 053 km²
1950–1975: 19 476 km²

Populacja (31 XII 1974)
• liczba ludności


1913 tys.

Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie Polski
Województwo kieleckie w latach 1946–1950
Granice województwa kieleckiego w latach 1950–1975

Województwo kieleckie – jedno z województw istniejących w Polsce w latach 1945–1975.

Po II wojnie światowej województwo kieleckie zostało powołane dekretem PKWN z dnia 21 sierpnia 1944 r.[1] W 1946 roku województwo kieleckie miało 1 717 303 mieszkańców[2]. Zajmowało obszar 18 053 km²[3]. Na jego terenie znajdowało się 26 miast. W skład województwa wchodziło 13 powiatów: Częstochowa miasto, częstochowski, iłżecki, jędrzejowski, kielecki, kozienicki, opatowski, pińczowski, Radom miasto, radomski, sandomierski, stopnicki i włoszczowski.

6 lipca 1950 dokonano korekty podziału kraju na województwa. Z województwa odłączono powiat częstochowski (wszedł w skład woj. katowickiego). Województwo powiększono o tereny powiatów opoczyńskiego i koneckiego (z województwa łódzkiego). Po tych zmianach powierzchnia województwa liczyła 19 476 km² (6,2% powierzchni kraju). Zachodnia i północna granica województwa znajdowała się na rzece Pilicy. Granicę południowo-wschodnią i wschodnią stanowiła Wisła. Było 8 miast i 25 powiatów do 1962, a później było ich 24.

Porównując skład województwa kieleckiego w latach 1954-1973 (daty skrajne reformy gromadzko-gminnej), od województwa kieleckiego odłączono: (a) sołectwa Biała Błotna, Dzibice, Sokolniki i Zagórze, włączajac je do woj. katowickiego, (b) sołectwa Antoniówka Świerżowska, Kraski Dolne i Pasternik, włączajac je do woj. warszawskiego, (c) sołectwa Chodków Nowy, Chodków Stary, Kępa Nagnajewska, Piaseczno i Przewłoka, włączajac je do woj. rzeszowskiego, (d) sołectwa Bronowice, Brześce, Dobrosławów, Góra Puławska, Góra Puławska-Kolonia, Janowice, Janowiec, Janów, Jaroszyn, Kajetanów, Klikawa, Kochanów, Kowala, Leokadiów, Łęka, Nasiłów, Oblasy, Opatkowice, Piskorów, Polesie, Polesie Wojszyńskie, Smogorzów, Tomaszów i Trzcianki, włączajac je do woj. lubelskiego. Odwrotnie, do województwa kieleckiego włączono: (a) sołectwa Kępa Gostecka i Kępa Solecka z woj. lubelskiego, (b) miasto Koniecpol i sołectwa Gościencin, Stary Koniecpol, Luborcza, Łabędź, Łysiny, Okołowice, Radoszewnica, Silpia Duża i Stanisławice z woj. łódzkiego, oraz (c) sołectwa Adamów, Biejkowska Wola, Biejków, Bronisławów, Broniszew, Daltrozów, Domaniewice, Falęcice, Falęcice-Parcela, Falęcice-Wola, Góry, Jastrzębia Stara, Karolin, Lekarcice, Lekarcice Nowe, Lekarcice Stare, Lisów, Mała Wieś, Olkowice, Olszamy, Osuchów, Pacew, Pelinów, Piekarty, Piotrów, Pnie, Promna, Promna-Kolonia, Przybyszew, Rykały, Stanisławów, Strupiechów i Wola Branecka z woj. warszawskiego.

4 maja 1970 województwo kieleckie zostało odznaczone Orderem Krzyża Grunwaldu I klasy w 25 rocznicę zwycięstwa nad faszyzmem[4].

Powierzchnia i ludność według powiatów
Stan z dn. 31 lipca 1959[5]
Powiaty Powierzchnia w km² Ludność w tys. %
ludności
w miastach
Województwo kieleckie 19 476 1 859 26,4
białobrzeski 654 38 10,6
buski 941 91 9,0
chmielnicki 618 41 9,6
iłżecki 1 010 84 4,5
jędrzejowski 1 252 100 12,2
kazimierski 545 63 12,8
Kielce miasto 41 88 100,0
kielecki 1 824 167 6,5
konecki 1 442 107 15,9
kozienicki 1 096 77 22,8
lipski 810 51 4,4
opatowski 1 480 130 7,3
opoczyński 1 428 102 9,6
Ostrowiec Świętokrzyski miasto 48 38 100,0
pińczowski 547 45 11,5
przysuski 642 42 6,7
Radom miasto 65 130 100,0
radomski 1 040 85 6,4
sandomierski 682 79 16,6
Skarżysko-Kamienna miasto 43 35 100,0
Starachowice miasto 19 35 100,0
staszowski 784 59 9,7
szydłowiecki 493 43 12,0
włoszczowski 1 396 87 16,7
zwoleński 576 42 13,0

Ludność

Rok Liczba mieszkańców
ogółem miejska (%) wiejska (%)
14 II 1946 (spis sumaryczny)[2] 1 717 303 363 997 (21,2%) 1 353 306 (78,8%)
3 XII 1950 (spis powszechny)[6] 1 633 188 299 416 (18,33%) 1 333 772 (81,67%)
31 XII 1956[7] 1786 tys. 432 tys. (24,2%) 1354 tys. (75,8%)
1959[8] 1859,4 tys. b.d. (26%[9]) b.d. (74%[9])
6 XII 1960 (spis powszechny)[10] 1 815 667 495 659 (27,3%) 1 320 008 (72,7%)
1962[11] 1868,2 tys. b.d. (27,9%) b.d. (72,1%)
31 XII 1963[12] 1883 tys. 533 tys. (28,3%) 1350 tys. (71,7%)
31 XII 1965[13] 1899,1 tys. b.d. b.d.
1967[14] 1909,7 tys. b.d. b.d.
31 XII 1968[15] 1902 tys. 591 tys. (31,1%) 1311 tys. (68,9 tys.)
8 XII 1970 (spis powszechny)[16] 1 890 509 615 871 (32,58%) 1 274 638 (67,42%)
31 XII 1971[17] 1895,1 tys. 628,7 tys. (33,2%) 1266,4 tys. (66,8%)
31 XII 1972[18] 1905,6 tys. 646,7 tys. (33,9%) 1258,9 tys. (66,1%)
31 XII 1973[19] 1902 tys. 660 tys. (34,7%) 1242 tys. (65,3%)
31 XII 1974[20] 1913 tys. 674 tys. (35,2%) 1239 tys. (64,8%)

Podział administracyjny (1973)

Źródła:[21][22]

Powiat Powierzchnia

(km²)

Liczba ludności

31 XII 1972

Miasta Gminy Siedziba
ogółem (tys.) na km² ogółem w tym posiadające wspólną radę narodową z gminami
białobrzeski 673 34,7 52 2 2 6 Białobrzegi
buski 1245 102,5 82 2 1 12 Busko-Zdrój
iłżecki 947 79 83 1 0 8 Starachowice
jędrzejowski 1234 90,3 73 1 0 9 Jędrzejów
kazimierski 541 56,2 104 3 2 8 Kazimierza Wielka
Kielce (miejski) 55 135,8 2477 1 nd. nd. Kielce
kielecki 1955 179,1 92 2 1 17
konecki 1431 103,8 73 3 2 11 Końskie
kozienicki 1084 76,7 71 2 0 8 Kozienice
lipski 830 45,5 55 1 1 7 Lipsko
opatowski 1377 109,3 79 2 1 12 Opatów
opoczyński 1407 95,6 68 1 0 11 Opoczno
Ostrowiec Świętokrzyski (miejski) 46 52,9 1143 1 nd. nd. Ostrowiec Świętokrzyski
pińczowski 577 43 75 1 0 6 Pińczów
przysuski 675 40,9 61 1 1 7 Przysucha
Radom (miejski) 66 164,6 2511 1 nd. nd. Radom
radomski 1032 86,5 84 1 1 9
sandomierski 768 88,1 115 2 1 9 Sandomierz
Skarżysko-Kamienna (miejski) 42 40,5 973 1 nd. nd. Skarżysko-Kamienna
Starachowice (miejski) 19 44,4 2313 1 nd. nd. Starachowice
staszowski 979 66,6 68 1 0 9 Staszów
szydłowiecki 556 49,5 89 1 0 7 Szydłowiec
włoszczowski 1400 81,6 58 3 1 9 Włoszczowa
zwoleński 574 38,5 67 1 0 5 Zwoleń

Przypisy

  1. ↑ Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8
  2. ↑ a b Powszechny Sumaryczny Spis Ludności z dn. 14 II 1946 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1947, s. 7 (s. 23 dokumentu PDF).
  3. ↑ Rocznik Statystyczny 1947, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1947, s. 15 (s. 32 dokumentu PDF).
  4. ↑ Kazimierz Madej: Polskie symbole wojskowe 1943-1978. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1980, s. 154. ISBN 83-11-06410-5.
  5. ↑ Wincenty Kawalec, Kielecczyzna. Rozwój gospodarczy regionu, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1962.
  6. ↑ Narodowy Spis Powszechny z dnia 3 grudnia 1950 r. Struktura zawodowa i demograficzna ludności. Indywidualne gospodarstwa rolne. Polska, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1954, s. 3 (s. 8 dokumentu PDF).
  7. ↑ Rocznik statystyczny 1957, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1957, s. 6 (s. 45 dokumentu PDF).
  8. ↑ A-Z Encyklopedia Popularna PWN, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1962, s. 461.
  9. ↑ a b A-Z Encyklopedia Popularna PWN, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1962, s. 824.
  10. ↑ Spis Powszechny z dnia 6 grudnia 1960 r. Wyniki ostateczne. Ludność, gospodarstwa domowe. Polska, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, grudzień 1965, s. 6 i 7 (strony 5 i 6 dokumentu PDF).
  11. ↑ A-Z Encyklopedia Popularna PWN, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1966, s. 824.
  12. ↑ Rocznik polityczny i gospodarczy 1964, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 32.
  13. ↑ Wielka encyklopedia powszechna PWN, t. t. 9, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967, s. 5.
  14. ↑ Mała encyklopedia powszechna PWN, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1969, s. 825.
  15. ↑ Wielka encyklopedia powszechna PWN, t. 13 (suplement), 1970, s. 361.
  16. ↑ Narodowy Spis Powszechny 8 XII 1970. Struktura demograficzna i zawodowa ludności, gospodarstwa domowe. Polska. Wyniki ostateczne, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, grudzień 1972, s. 3, 5 i 6 (strony 59, 61 i 62 dokumentu PDF).
  17. ↑ Rocznik statystyczny 1972, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1972, s. 72.
  18. ↑ Rocznik polityczny i gospodarczy 1973, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 37.
  19. ↑ Rocznik polityczny i gospodarczy 1974, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1975, s. 85.
  20. ↑ Encyklopedia powszechna PWN, t. 3, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 577.
  21. ↑ Polska. Zarys encyklopedyczny, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 694.
  22. ↑ Encyklopedia powszechna PWN, t. 2, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 460.
Podział administracyjny Polski (1944–1975)
Okręgi (1945–46)
Województwa
Miasta na prawach województwa

Podział administracyjny Polski 1950–1975