William Tanner Vollmann
William Tanner Vollmann (2006)
|
Data i miejsce urodzenia
|
28 lipca 1959 Los Angeles
|
|
William Tanner Vollmann (ur. 28 lipca 1959 w Los Angeles) – amerykański pisarz, dziennikarz, autor opowiadań, eseista.
Życiorys
Jego rodzina ma częściowo niemieckie korzenie[1]. Gdy miał 9 lat, jego młodsza siostra utonęła w sadzawce.
Jeszcze w szkole znaczny wpływ wywarł na niego film z wyzwolenia KL Dachau, który popchnął go do poszukiwań polskiej literatury[1]. Pierwszą polską książką, z którą się zetknął, był Sennik współczesny Konwickiego[1]. Znaczący wpływ wywarła na niego także książka Borowskiego Proszę państwa do gazu[1].
Ukończył z wyróżnieniem komparatystykę na uniwersytecie Cornell[2].
W 1982 roku wyjechał do Afganistanu, gdzie towarzyszył mudżahedinom[1]. Po powrocie pracował jako programista komputerowy, ale wkrótce rozpoczął nowe podróże do niebezpiecznych regionów, utrzymując się z pisania reportaży. W latach 90. obserwował wojnę domową w byłej Jugosławii, potem także konflikt w Kongo[1].
Jest krytyczny wobec współczesnej cywilizacji technicznej, której wynalazkom przypisuje kryzys ludzkiej uwagi[1]. Posiada jedynie telefon stacjonarny[1]. Nie korzysta z telefonu przenośnego, kart bankowych, poczty elektronicznej i Internetu, który uważa za jedno z największych nieszczęść w dziejach ludzkości[1]. W eseju dla magazynu Harper’s z 2013 roku wyznał[3], że te poglądy spowodowały, iż w latach 90. FBI podejrzewała go o bycie Unabomberem[1].
Mieszka w Sacramento[1] z żoną i córką.
Twórczość
Jego książka The Rainbow Stories (1989) opowiadania o ludziach z marginesu w San Francisco: prostytutkach, narkomanach, oparta na wywiadach z ludźmi z takich środowisk i przebywaniu z nimi na co dzień. Ten temat powtórzy się w dwóch dalszych książkach: Whores for Gloria (1991) i The Royal Family (2000). Z kolei Butterfly Stories to powieść o AIDS w Tajlandii i Kambodży (1993).
Tworzy dwa długie cykle: 7 tomowy Seven Dreams: A Book of North American Landscapes oraz Rising Up and Rising Down (3 300 stron, istnieje także skrócona wersja jednotomowa), „traktat o przemocy”, powstający przez 20 lat, obejmujący reportaże z Kambodży, Somalii, Iraku. Był także w Bośni i mieszkał w porzuconej stacji arktycznej.
Naczelnym tematem cyklu Seven Dreams: A Book of North American Landscapes uczynił kolonizację Ameryki Północnej i wynikłe z tego konflikty między rdzenną ludnością a osadnikami. Każdy tom skupia się na innej historycznej ekspedycji: The Ice-Shirt (1990) opowiada o przybyciu wikingów, Fathers And Crows (1992) o jezuickich misjonarzach, The Rifles (1994) o poszukiwaniu Przejścia Północno-Zachodniego przez sir Johna Franklina w 1845 roku, a także życiu Inuitów w naszych czasach, Argall: The True Story of Pocahontas and Captain John Smith (2001) o powstaniu osiedla Jamestown (Argall napisany jest prozą siedemnastowieczną).
W 2005 roku za powieść Europe Central, o wojnie na froncie wschodnim w czasie II wojny światowej uzyskał nagrodę National Book Award. Jedną z głównych postaci książki uczynił Dmitrija Szostakowicza[1].
Pisarz ceniony przez amerykańskich krytyków, w Polsce praktycznie nieznany poza pojedynczymi opowiadaniami i pochwalnym tekstem Tomasza Mirkowicza (Ex Libris 1994). W 2021 ukazało się polskie tłumaczenie Europe Central pod tytułem Centrala Europa[1].
Wyróżnienia
- 1988 – Whiting Award[4],
- 2005 – National Book Award[4][1],
- dwukrotnie PEN Center USA West Award for Fiction za książki Atlas i Imperial[4],
- Shiva Naipaul Memorial Prize[4].
Bibliografia
- You Bright And Risen Angels (1987)
- The Rainbow Stories (1989)
- The Ice-Shirt (1990) (tom pierwszy Seven Dreams)
- Whores For Gloria (1991)
- 13 Stories And 13 Epitaphs (1991)
- An Afghanistan Picture Show (1992)
- Fathers And Crows (1992) (tom drugi Seven Dreams)
- Butterfly Stories (1993)
- The Rifles (1994) (tom szósty Seven Dreams)
- The Atlas (1996)
- The Royal Family (2000)
- Argall: The True Story of Pocahontas and Captain John Smith (2001) (tom czwarty Seven Dreams)
- Rising Up and Rising Down : Some Thoughts on Violence, Freedom and Urgent Means (2004)
- Expelled from Eden: A William T. Vollmann Reader (Larry McCaffery and Michael Hemmingson, eds.) (2004) (wybór twórczości w jednym tomie)
- Europe Central (2005)
- Uncentering the Earth: Copernicus And the Revolutions of the Heavenly Spheres (2006) (część niepowieściowej serii „Wielkie odkrycia”)
- Poor People (2007)
- Riding Toward Everywhere (2008)
- Imperial (2009)
Przypisy