Ulica Wiosny Ludów w Katowicach

ulica Wiosny Ludów
Szopienice-Burowiec
Ilustracja
zabudowania przy ul. Wiosny Ludów
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Długość

1612 m[1]

Przebieg
0m plac Powstańców Śląskich
↑ ul. ks. bpa Herberta Bednorza
← ul. Lwowska
→ ul. Obrońców Westerplatte
50m skwer Haliny Lerman
100m ul. Józefy Kantorówny
225m ul. Ciesielska
300m ul. Ratuszowa
625m ul. Przelotowa
685m linia kolejowa 1
850m park Antona Uthemanna
1135m ul. Szabelniana
1200m ul. Wytapiaczy
1290m ul. Chemiczna
1612m D-43 granica miasta (Mysłowice)
ul. Bernarda Świerczyny
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Wiosny Ludów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Wiosny Ludów”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica Wiosny Ludów”
Ziemia50°15′40,6″N 19°06′22,7″E/50,261276 19,106315
Multimedia w Wikimedia Commons

Ulica Wiosny Ludów w Katowicach – ulica w katowickiej dzielnicy Szopienice-Burowiec. Łączy Szopienice z Szabelnią przez Drugie Szopienice. Prowadzi do granicy z Mysłowicami[2]. Wzdłuż całego biegu drogi zlokalizowane są tory tramwajowe. Przedłużeniem drogi w Mysłowicach jest ul. Bernarda Świerczyny[3].

Opis

Ulica Wiosny Ludów w dwudziestoleciu międzywojennym (ówczesna ul. 3 Maja)
Dawny szopienicki ratusz przy ul. Wiosny Ludów 24
Tablica upamiętniająca Józefę Kantorównę na fasadzie budynku Szkoły Podstawowej nr 42 przy ul. Wiosny Ludów 22 w Katowicach-Szopienicach
Tablica upamiętniająca Hilarego Krzysztofiaka na fasadzie budynku przy ul. Wiosny Ludów 5

Droga istniała już w XVIII wieku jako trakt z Dąbrówki Małej i Siemianowic do Mysłowic; została zaznaczona na mapie z 1746, zamieszonej w wydrukowanym w Norymberdze Atlas Silesiae[4]. Na przełomie XVII i XVIII wzdłuż niej, pomiędzy Szopienicami a Mysłowicami, zlokalizowano kolonię Szabelnia, w której znajdowała się wytwórnia szabel[5]. W XIX wieku główna część Szopienic ukształtowała się wzdłuż dzisiejszych ul. Wiosny Ludów, ul. Morawa i ul. L. Zamenhofa[6][7]. Do 1924 roku w rejonie ulicy istniał folwark Antoniów, którego ostatnie zabudowania przetrwały do lat 50. XX wieku[7]. W dwudziestoleciu międzywojennym, przy dzisiejszej ul. Wiosny Ludów (ówczesna ul. 3 Maja), wzniesiono rausz dla gminy Szopienice oraz budynki mieszkalne, zaprojektowane przez architekta Tadeusza Michejdę[8]. Od 2006 do 2007 roku trwała rozbudowa Szkoły Podstawowej nr 42 przy ul. Wiosny Ludów 22 – wartość inwestycji wyniosła około 2,3 mln zł[9]. W 2009 roku spłonął budynek przy ul. Wiosny Ludów 111; jego pozostałości zostały rozebrane[10].

W budynku przy ul. Wiosny Ludów 5 w 1926 roku urodził się Hilary Krzysztofiak – grafik i malarz. W 2010 roku na fasadzie tego budynku odsłonięto pamiątkową tablicę, ku czci Krzysztofiaka[11][12].

Ulica ma długość 1 612 m i powierzchnię 12 154 m²[1]. Z badań, przeprowadzonych w 2007 roku na zlecenie Urzędu Miasta Katowice wynika, że natężenie ruchu na ulicy w godzinie popołudniowego szczytu wynosi 322 pojazdów[13]. Ulicą Wiosny Ludów kursują linie autobusowe i tramwajowe ZTM.

W 2014 roku Rada Miasta Katowice terenowi zielonemu w Szopienicach przy ul. Wiosny Ludów nadała nazwę Park Antona Uthemanna[14].

Obiekty i instytucje

Przy ul. Wiosny Ludów znajdują się następujące historyczne obiekty[15]:

  • dom mieszkalny z oficynami (ul. Wiosny Ludów 2, róg z ul. J. Kantorówny), wzniesiony na początku XX wieku w stylu modernizmu;
  • kamienica mieszkalna (ul. Wiosny Ludów 4), wybudowana na początku XX wieku w stylu modernizmu/historyzmu;
  • modernistyczna kamienica mieszkalna (ul. Wiosny Ludów 8–10), pochodząca z początku XX wieku;
  • domy mieszkalne (ul. Wiosny Ludów 13, 47, 49);
  • narożna kamienica mieszkalna (ul. Wiosny Ludów 19, róg z ul. Ciesielską), pochodząca z początku XX wieku, posiada cechy stylu modernizmu;
  • szkoła z budynkiem mieszkalnym (ul. Wiosny Ludów 22), pochodząca z 1898 roku, wzniesiona w stylu historyzmu ceglanego prostego;
  • dawny ratusz Szopienic (ul. Wiosny Ludów 24), wybudowany w latach 1927–1928[16][17] w stylu późnego modernizmu z elementami art déco; budowniczym ratusza i pierwszym naczelnikiem Szopienic był Franciszek Bieniosek[17]; obecnie w obiekcie mieści się ośrodek zdrowia[17]; obiekt wpisano do rejestru zabytków 2 lipca 2020 roku (nr rej. A/668/2020)[18];
  • zespół bloków mieszkalnych (ul. Wiosny Ludów 26, 28, 30, 32), wybudowany w latach 30. XX wieku w stylu funkcjonalizmu, projektantem zespołu mieszkalnego był architekt Tadeusz Michejda[8];
  • kamienica mieszkalna (ul. Wiosny Ludów 41), wzniesiona na początku XX wieku w stylu funkcjonalistycznym;
  • modernistyczne kamienice mieszkalne (ul. Wiosny Ludów 43, 45), wybudowane na początku XX wieku;
  • domy mieszkalne/kamienice (ul. Wiosny Ludów 50, 56), pochodzące z końca XIX wieku, posiadające cechy stylu historyzmu ceglanego;
  • domy mieszkalne hutniczego osiedla robotniczego (ul. Wiosny Ludów 52, 54, ul. Wytapiaczy 1, 2), wzniesione w 1923 roku w stylu modernistycznym;
  • blok/kamienica (ul. Wiosny Ludów 59/59a), z początku XX wieku, posiada cechy stylu modernistycznego i historyzmu prostego;
  • dom mieszkalny z zabudową gospodarczą (ul. Wiosny Ludów 62), wzniesiony pod koniec XIX wieku w stylu historyzmu ceglanego prostego;
  • kamienny krzyż przydrożny z figurą (ul. Wiosny Ludów obok nr 71), został wystawiony w 1863 roku, posiada cechy stylu historyzmu;
  • narożna kamienica mieszkalna (ul. Wiosny Ludów 83, róg z ul. Chemiczną), wybudowana na początku XX wieku w stylu historyzmu ceglanego prostego.

Przy ul. Wiosny Ludów swoją siedzibę mają (stan na 2011 rok)[19]: Szkoła Podstawowa nr 42 im. Józefy Kantorówny (ul. Wiosny Ludów 22)[6][13]; imię Kantorówny uzyskała w 2007 roku[20]), firmy i przedsiębiorstwa handlowo-usługowe, Przedszkole Miejskie nr 56.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-12]. (pol.).
  2. ↑ Raport o stanie miasta Katowice 2005. Urząd Miasta Katowice. [dostęp 2011-09-12].
  3. ↑ Katowice - Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.
  4. ↑ Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna "Artur", 1996, s. 16, 17. ISBN 83-905115-0-9.
  5. ↑ Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", 2010, s. 340. ISBN 978-83-7164-636-2.
  6. ↑ a b Urząd Miasta Katowice: Lokalny Program rewitalizacji miasta Katowice na lata 2007-2013. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-12]. (pol.).
  7. ↑ a b Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", 2010, s. 343. ISBN 978-83-7164-636-2.
  8. ↑ a b Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", 2010, s. 346. ISBN 978-83-7164-636-2.
  9. ↑ Urząd Miasta Katowice: Rozbudowa Szkoły Podstawowej nr 42 przy ulicy Wiosny Ludów 22 w Katowicach (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-09-12]
  10. ↑ Urząd Miasta Katowice: Odpowiedź na interpelację w sprawie rozbiórki budynku przy ul. Wiosny Ludów 111 (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-09-12]
  11. ↑ Władza nie potrafi z ludźmi rozmawiać (pol.) www.katowice.gazeta.pl [dostęp 2011-09-12]
  12. ↑ Fryzjer musi ustąpić miejsca malarzowi (pol.) www.katowice.gazeta.pl [dostęp 2011-09-12]
  13. ↑ a b Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-12]. (pol.).
  14. ↑ UCHWAŁA NR IV/14/14 RADY MIASTA KATOWICE z dnia 17 grudnia 2014 r. w sprawie nadania placowi położonemu na terenie miasta Katowice nazwy "Park Antona Uthemanna" (pol.) bip.katowice.eu [dostęp 2018-01-01]
  15. ↑ Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-09-12]. (pol.).
  16. ↑ Michał Bulsa, Ratusze Janowa i Szopienic, czyli dwa gmachy użyteczności publicznej we wschodnich Katowicach, wpisane do rejestru zabytków w 2020 roku, „Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego” 2021, t. 13, s. 270, 271.
  17. ↑ a b c Wędrówka po Szopienicach (pol.) www.katowice.eu [dostęp 2011-09-12]
  18. ↑ Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 3 lipca 2020 r.. wkz.katowice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-08)]. (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2020-07-03]
  19. ↑ Spis firm na ulicy Wiosny Ludów w mieście Katowice (pol.) www.katalog.pf.pl [dostęp 2011-09-12]
  20. ↑ Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012, s. 198. ISBN 978-83-933-665-8-3. (pol.).
Wybrane ulice i place Szopienic-Burowca w Katowicach
Ulice
Place i skwery