Urodził się i dorastał w Pontypridd, przemysłowym mieście w południowej Walii[1]. Jest synem Fredy z domu Jones i Thomasa Woodwarda[1]. Jego ojciec był górnikiem w kopalni w Treforest, matka zajmowała się domem[2]. Dziadkowie Toma ze strony ojca byli Anglikami[3]. Tom dorastał ze starszą o sześć lat siostrą Sheilą w domu szeregowym przy Laura Street w Pontypridd, gdzie spędził pierwsze 24 lata życia[4].
Już jako dziecko śpiewał na spotkaniach rodzinnych[5], podczas występów szkolnych i na weselach[6]. Uczęszczał do szkoły średniej Pontypridd Central[7]. Miał problemy w nauce, ponieważ cierpiał na dysleksję[8]. W młodości trenował boks[9].
Kiedy miał 12 lat, zdiagnozowano u niego gruźlicę[10]. Po diagnozie podjął prawie dwuletnie leczenie, w tym czasie został odizolowany od rówieśników i uczył się w domu, a w wolnych chwilach słuchał muzyki (głównie w BBC Radio lub Radio Luxembourg) i rysował[11].
W 1955, mając 15 lat, zakończył edukację i został zatrudniony w fabryce skórzanych rękawiczek Polya Glove[12]. W 1957 przez następne cztery lata pracował jako operator maszyny w wytwórni papieru Wiggins Teape[13]. W tym czasie zaczął samodzielnie uczyć się gry na gitarze oraz śpiewać amatorsko w klubie Wood Road[14]. Pracował też jako robotnik budowlany oraz był akwizytorem sprzedającym odkurzacze[15] i kierowcą ciężarówki[16].
Kariera zawodowa
Początki
Krótko przed swoimi 18. urodzinami zagrał w klubie Wood Road swój pierwszy publiczny koncert; zaśpiewał wtedy kilka rock and rollowychcoverów przy akompaniamencie gitary[17]. Niedługo później dołączył jako wokalista do grupy rozrywkowej The Misfits, z którą koncertował po pobliskich miastach[18]. W 1960 przeszedł przesłuchania do telewizyjnego programu rozrywkowego stacji BBC Wales Donald Peers Presents, dzięki czemu wystąpił w jednym z odcinków z piosenką Cliffa Richarda „I’m Lookin’ Out the Window”[19].
Wiosną 1962 poznał Vernona Hopkinsa, basistę i lidera zespołu The Senators, który zaproponował mu gościnny występ w charakterze wokalisty[20]. Niedługo później na stałe dołączył do grupy i przybrał pseudonim Tommy Scott[21]. Zespół zyskał renomę w Walii[22]. W 1963 podpisali kontrakt menedżerski z Raymondem Godfreyem i Johnem Glastonburym, którzy pomogli im w nagraniu pierwszego demo[19]. Nagraniem zainteresował się Joe Meek, z którym zrealizowali sesję nagraniową w Londynie[23]. Po nagraniu kolejnego demo, zawierającego covery m.in. utworu Jerry’ego Lee Lewisa „Breathless” i „I Love How You Love Me” grupy The Paris Sisters, zostali zaproszeni przez Petera Sullivana z wytwórni Decca Records na przesłuchania muzyczne do Londynu[24].
W maju 1964 na koncercie w klubie „Top Hat” w Cwmtillery został dostrzeżony przez Gordona Millsa, który zaoferował mu współpracę menedżerską i zachęcił do przeprowadzki do Londynu, by tam wraz z zespołem mogli rozpocząć dalszą karierę[25]. Tam, za namową Millsa, zespół zmienił nazwę na The Squires, a jego wokalista zaczął występować pod pseudonimem Tom Jones, który został zaczerpnięty od tytułowego bohatera powieści Henry’ego FieldingaHistoria życia Toma Jonesa, czyli dzieje podrzutka z 1749[26]. Latem zagrali cykl koncertów w Beat City jako support dla The Rolling Stones[26]. W tym samym czasie jako solista brał udział w sesjach nagraniowych, czasem nagrywał wersje demo różnych piosenek[27]. Wkrótce podpisał samodzielny kontrakt z wytwórnią Decca Records i pod jej szyldem wydał debiutancki singiel „Chills and Fever”, który jednak nie cieszył się większym zainteresowaniem słuchaczy[28].
Lata 1965–1969
Na początku 1965 odbył wspólną trasę koncertową z Cillą Black i wydał singiel „It’s Not Unusual”, który stał się międzynarodowym przebojem[29] – dotarł do pierwszego miejsca na liście UK Singles Chart[30] oraz był wysoko notowany także m.in. na amerykańskiej liście Billboard Hot 100[31] oraz w Afryce Południowej[32]. W kwietniu wystąpił w londyńskim Empire Pool podczas koncertu laureatów głosowania czytelników magazynu „New Musical Express”[33]. W następnym miesiącu wyjechał w trasę promocyjną do USA, gdzie m.in. wystąpił w programie The Ed Sullivan Show[34]. 21 maja 1965 wydał swój debiutancki album pt. Along Came Jones[35], który promował przebojem „It’s Not Unusual” oraz singlem „Once Upon a Time”, który osiągnął jednak umiarkowany sukces na brytyjskim rynku, docierając zaledwie do 32. miejsca w notowaniu UK Singles Chart[30]. Nieco lepiej poradził sobie kolejny singiel, „With This Hands”, plasując się na 11. miejscu na brytyjskiej liście przebojów[30] i 27. miejscu w USA[31].
W czerwcu 1965 otrzymał propozycję nagrania piosenki „What’s New Pussycat?”, napisanej przez Burta Bacharacha na potrzeby ścieżki dźwiękowej do filmu Woody’ego AllenaCo słychać, koteczku?[35]. Utwór stał się międzynarodowym przebojem – dotarł m.in. do trzeciego miejsca w USA[31] i 11. miejsca w Wielkiej Brytanii[30]. Latem zagrał serię koncertów w USA, m.in. wystąpił podczas trasy Dick Clark Caravan of Stars organizowanej przez Dicka Clarka[36]. W drugiej połowie 1965 nagrał utwór „Thunderball”, będący motywem przewodnim filmu Operacja Piorun o przygodach Jamesa Bonda[37]. Piosenka osiągnęła jednak umiarkowany sukces komercyjny, dotarła do zaledwie 35. miejsca na liście przebojów w Wielkiej Brytanii[30] i 25. miejsca w USA[31].
Na początku 1966 odbył trasę koncertową po Australii z zespołem Herman’s Hermits[38], a w marcu odebrał Nagrodę Grammy dla najlepszego nowego artysty[39]. W grudniu wydał singiel „Green, Green Grass of Home”[40], z którym dotarł do pierwszego miejsca brytyjskiej listy przebojów[30] oraz pozostał na szczycie przez kolejne sześć notowań[41]. W następnych miesiącach wydał jeszcze kilka singli – „Detroit City”, „Funny Familiar Forgotten Feelings” i „I’m Coming Home”[42], które były wysoko notowane na brytyjskiej liście przebojów[30], jednak znacznie słabiej radziły sobie w amerykańskich notowaniach[31]. Wyjątek stanowił singiel „I’ll Never Fall in Love Again”, który dotarł do drugiego miejsca listy przebojów w Wielkiej Brytanii i szóstego w USA[30][31]. W 1967 odbył sześciotygodniową serię koncertów z orkiestrą w londyńskim klubie „Talk of the Town”[43]. Materiał nagrany w czasie występów ukazał się na albumie koncertowym pt. Tom Jones Live! at the Talk of the Town[44].
Jones i Janis Joplin podczas programu telewizyjnego This Is Tom Jones (1969)
W 1968 wydał utwór „Delilah”, który stał się jego kolejnym międzynarodowym przebojem[45]. W tym samym roku zaczął występować w amerykańskich klubach nocnych, m.in. w Copacabanie w Nowym Jorku[46], odrzucił — złożoną przez Paula McCartneya — propozycję nagrania piosenki „The Long and Winding Road” oraz rozpoczął regularne występy w klubie „Flamingo” w Las Vegas, a jeden z nagranych tam w 1969 występów został wydany na albumie koncertowym pt. Live at the Flamingo[47]. Również w 1969 podpisał, wówczas najdroższy w historii telewizji, opiewający na 9 mln funtów, kontrakt telewizyjny dot. produkcji trzech sezonów brytyjsko-amerykańskiego programu rozrywkowgo This Is Tom Jones dla stacji ATV i ABC[48]. Program stał się przebojem po obu stronach Atlantyku[49]. W maju 1969 zagrał serię koncertów w luksusowym hotelu „Ilikai” na Hawajach[50].
Pod koniec dekady założył Management & Agency Lusic Ltd., agencję rozwoju talentów, agencję koncertową, wytwórnię płytwą i wydawnictwo w jednym; w 1969 zadebiutował z firmą na giełdzie[51].
Lata 70.
Jones z zespołem (1972)
Latem 1970 rozpoczął trasę koncertową po USA, wystąpił m.in. w Madison Square Garden w Nowym Jorku, Kia Forum w Los Angeles i Cow Palace w Daly City[52]. W 1971 zaczął regularnie występować w klubie Caesars Palace w Las Vegas oraz wylansował swój kolejny przebój – „She’s a Lady”[53], który dotarł do drugiego miejsca na amerykańskiej liście Billboard Hot 100[31].
Po odejściu Petera Sullivana z Decca Records produkcją utworów Jonesa zajął się Gordon Mills[54]. Wspólnie wydali kilka singli, m.in. „Till”, „Young New Mexican Puppeteer”, które cieszyły się popularnością w Wielkiej Brytanii[30], a także „Golden Days”, „Today I Started Loving You Again”, „La La La”, „Pledging My Love”, „Ain’t No Love” i „I Got Your Number”, które nie wzbudziły większego zainteresowania słuchaczy[54]. Po zakończeniu współpracy z Decca Records podpisał kontrakt z wytwórnią EMI, która w 1977 wydała jego singiel „Say You’ll Stay Until Tomorrow”, notowany na 15. miejscu w USA[31], a następnie kolejne – „No One Gave Me Love”, „Have You Ever Been Lonely” i „Do You Take This Man…”, które nie osiągnęły sukcesu komercyjnego[55].
Na przełomie lat 70. i 80. koncertował po USA, zagrał m.in. serię koncertów w O’Keefe Centre w Montrealu, występował też w Waldorf Theater na Long Island[56]. W 1979 debiutował na ekranie jako aktor rolą Raymonda Gordona w filmie Bruce’a Bilsona Rozkosze zatoczki[57].
Lata 80.
Na początku lat 80. wytwórnia EMI nie przedłużyła z nim współpracy, po czym przeszedł do PolyGramu i za namową przedstawicieli firmy zaczął nagrywać piosenki w stylu country[58]. W latach 1980–1981 prowadził 24-odcinkowy program, zatytułowany po prostu Tom Jones, w którym śpiewał piosenki wraz z zaproszonymi gośćmi[59]. W 1981 wydał album Darlin’, który dotarł do 19. miejsca notowania Billboard Top Country Albums[60]. Przez kolejne cztery lata wydał jeszcze cztery płyty z muzyką country[61].
W połowie lat 80. zakończył występy w Caesars Palace, po czym zaczął grać w Bally’s Las Vegas, poza tym występował m.in. w Resorts International w Atlantic City oraz Circle Star niedaleko Oakland[62]. W 1986 zmarł jego wieloletni menedżer, Gordon Mills, który chorował na raka okrężnicy[63]; nowymi menedżerami Jonesa zostali jego syn i synowa, Mark i Donna[64].
Latem 1987 powrócił na listy przebojów dzięki piosence „A Boy from Nowhere”, będącej studyjną wersją utworu z musicalu Matador[65]; z utworem dotarł do drugiego miejsca na UK Singles Chart[30]. W tym czasie zaczął też na nowo pojawiać się w brytyjskiej telewizji[66]. W czerwcu wziął udział w sportowych zmaganiach charytatywnych The Grand Knockout Tournament, był członkiem drużyny reprezentowanej przez księżniczkę Annę[67]. Niedługo później wystąpił gościnnie w programie Jonathana RossaThe Last Resort, w którym zaprezentował własną interpretację przeboju Prince’a „Kiss”; występ zdobył uznanie krytyków[68]. Po występie w programie w 1988 nagrał studyjną wersję utworu „Kiss” z zespołem The Art of Noise, a piosenka dotarła do czołowych miejsc list przebojów w kilku krajach na świecie[69][70].
Lata 90.
W tym czasie podpisał też kontrakt wydawniczy z wytwórnią Jive Records[71]. W 1991 nagrał entuzjastycznie przyjęty przez krytykę album Carrying a Torch, wyprodukowany przez Vana Morrisona. W tym samym roku wystąpił też na dwóch koncertach charytatywnych w Wielkiej Brytanii: The Simple Truth i na koncercie z okazji 30-lecia Amnesty International. W 1992 prowadził sześcioodcinkowy program muzyczny Tom Jones: The Right Time, emitowany początkowo na antenie brytyjskiej stacji ITV, a następnie także w amerykańskiej telewizji VH1[72]. W czerwcu 1992 wystąpił na Glastonbury Festival[73].
W 1993 nawiązał współpracę ze Stingiem – najpierw na jego zaproszenie wziął udział w koncercie charytatywnym na rzecz ratowania lasów deszczowych[74], następnie zaśpiewał gościnnie na jego koncercie w Greek Theater w Los Angeles[75]. Również w 1993 podpisał kontrakt z wytwórnią Interscope Records[75]. W 1994 wydał album pt. The Lead and How to Swing It, który jednak nie odniósł większego sukcesu komercyjnego[76]. Płytę promował singlem „If Only I Knew”, z którym dotarł do 11. miejsca ma brytyjskiej liście przebojów[30] oraz który stał się hitem także w Australii, gdzie zagrał cztery koncerty w Rod Laver Arena[76]. Na początku 1996 nagrał ze Stevem Jordanem i Pino Palladino materiał na płytę składający się z 26 utworów w stylu R&B i soulowym, jednak album nigdy nie został wydany, co było jedną z przyczyn zakończenia współpracy Jonesa z Interscope Records[77].
W 1999 podpisał kontrakt z wytwórnią Gut Records i rozpoczął pracę nad albumem Reload, na który nagrał covery znanych piosenek wraz z zaproszonymi przez niego wykonawcami[80]. Płytę promował singlami: „Burning Down the House” (nagranym z zespołem The Cardigans) i „Sex Bomb” (z Mousse T.)[81], który stał się międzynarodowym przebojem i zarazem największym komercyjnym hitem w jego karierze[82]. Sam album spotkał się z ciepłym przyjęciem wśród odbiorców oraz sprzedał się w nakładzie ponad 6 mln egzemplarzy na świecie, z wyłączeniem USA, gdzie płyta się nie ukazała, ponieważ nie zawierała nagrań z amerykańskimi artystami[83]. Również w 1999 został Oficerem Orderu Imperium Brytyjskiego[84]. 31 grudnia 1999 wystąpił z piosenką „It’s Not Unusual” podczas uroczystej gali milenijnej organizowanej w Mauzoleum Abrahama Lincolna w Waszyngtonie przez prezydenta Billa Clintona[83].
W czerwcu 2001 wraz z kilkoma innymi wykonawcami wystąpił w charytatywnym koncercie We Know Where You Live – Live! organizowanym przez Amnesty International na Wembley Arena w Londynie[85]. W listopadzie tego samego roku nawiązał współpracę z Wyclefem Jeanem, z którym w 2002 wydał pod szyldem wytwórni V2 album pt. Mr. Jones, promowany przez piosenki „Tom Jones International” i „Black Betty”[86]. Zarówno single, jak i cała płyta osiągnęły umiarkowany sukces komercyjny[30][31][86].
W 2003 otrzymał nagrodę Brit Award za „wybitny wkład w muzykę”[87].
W 2004 wydał ciepło przyjęty przez krytykę album pt. Tom Jones & Jools Holland, na którym wraz z Joolsem Hollandem umieścił utwory w stylu R&B i boogie-woogie[88]. W 2006 został Rycerzem Kawalerii Imperium Brytyjskiego[84]. W 2008 wydał płytę pt. 24 hours oraz prowadził program rozrywkowy The Sunday Night Project[89]. W ramach promocji albumu 24 hours w Polsce pojawił się jako gość muzyczny na organizowanej w lutym 2009 gali rozdania Telekamer „Tele Tygodnia”, na której zaśpiewał przeboje „Sex Bomb” oraz „If He Should Ever Leave You”[90][91].
Również w 2009 podpisał kontrakt z wytwórnią Island Records[92]. Odrzucił propozycję firmy, która zaoferowała mu nagranie płyty z piosenkami religijnymi[92]. W tym czasie nagrał też kilka utworów z muzykami zespołu The Feeling, które jednak nigdy się nie ukazały[92]. Niedługo później nawiązał współpracę z producentem Ethanem Johnsem[92]. Wspólnie wydali dobrze przyjęty przez krytykę album pt. Praise & Blame, zawierający nagrane przez Jonesa wersje kilkunastu przebojów, m.in. „What Good Am I?” Boba Dylana czy „Burning Hell” Johna Lee Hookera i Bernarda Bessmana[93].
Lata 2010–2019
Jones podczas koncertu z okazji urodzin królowej Elżbiety II w Londynie (2018)
W 2010 przestał występować w klubach nocnych Las Vegas[94]. W 2011 został jednym z jurorów w programie The Voice UK[95]. W 2012 wystąpił w koncercie z okazji diamentowego jubileuszu królowej Elżbiety II organizowanym w Pałacu Buckingham[96] oraz nagrał i wydał kolejny album z Johnsem – Spirit in the Room, na której umieścił swoje wersje piosenek innych wykonawców[93]. W 2015 telewizja BBC zakończyła z nim współpracę przy The Voice UK po czterech edycjach, ale już w 2016 wrócił do obsady programu[97][98]. 21 kwietnia 2018 wystąpił na koncercie organizowanym w Londynie z okazji 92. urodzin królowej Elżbiety II[99].
2 marca 1957 ożenił się z Melindą Trenchard (zm. 2016[101]), z którą ma syna, Marka Stephena (ur. 1957)[13]. W 1973 „Daily Mirror” doniósł o romansie Jonesa z Miss WorldMarjorie Wallace, czemu jednak oboje wielokrotnie zaprzeczali. Z romansu z modelką Katherine Berkery ma syna Jonathana (1988).
W młodości zafascynował się muzyką rock and rollową i boogie-woogie[103]. Był fanem twórczości Jerry’ego Lee Lewisa[104]. Na początku kariery śpiewał w zespole Tommy Scott and the Senators, z którym wykonywał piosenki rock and rollowe i popowe oraz ballady[105]. Swoje pierwsze piosenki tworzył pod wpływem fascynacji twórczością Elvisa Presleya, który w drugiej połowie lat 60. został jego przyjacielem[106].
Na pierwszym solowym albumie Along Came Jones umieścił zarówno utwory rockowe, jak i soulowe oraz ballady[35]. Na kolejnych płytach prezentował m.in. repertuar popowy, ma na koncie także piosenki taneczne[54]. W drugiej połowie lat 70. zaczął nagrywać albumy w stylu country[58]. Pod koniec lat 90. powrócił do tanecznych brzmień, a w 2004 wydał album z piosenkami w stylu R&B i boogie-woogie[88].
W pierwszych latach kariery podczas koncertów występował w obcisłych spodniach i rozpiętych koszulach[43]. W późniejszych latach często występował w smokingu[107]. W latach 70. ze względu na swój wizerunek (zapuścił bokobrody oraz nosił łańcuchy z krzyżem i pierścienie na palcach) był porównywany do Engelberta Humperdincka, drugiego podopiecznego Gordona Millsa[108].
Ruchy sceniczne Jonesa czasem określano jako niemoralne[38]. Pod koniec lat 60. stał się idolem kobiet, które podczas koncertów rzucały mu bieliznę na scenę[109]. Wraz z upływem lat ten gest uwielbienia mocno mu ciążył, a dziennikarze i producenci telewizyjni często publicznie z tego żartowali[110].
Po podpisaniu kontraktu na realizację programu This Is Tom Jones pod koniec lat 60. poddał się operacji plastycznej nosa, który w młodości poobijał sobie podczas ulicznych bijatyk[48]. Poprawił sobie także uzębienie[6]. Do 2009 farbował siwiznę na czarno[92].
.jpg)
.jpg)
.jpg)
