Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

Walijczycy

Walijczycy
Welsh, Cymry
ilustracja
Populacja

około 6 milionów

Miejsce zamieszkania

Wielka Brytania (zwłaszcza Walia)

Język

język angielski, język walijski

Religia

kongregacjonalizm, prezbiterianizm, metodyzm, katolicyzm

Pokrewne

Irlandczycy, Szkoci, Kornwalijczycy, Bretończycy

Walijczycy (ang. Welsh people, wal. Cymry) – naród celtycki zamieszkujący głównie Walię (3 mln), Stany Zjednoczone (2 mln) i Anglię (0,6 mln). Tożsamość walijska jest przykładem tożsamości negatywnej, która ukształtowała się w opozycji do tożsamości angielskiej. Znaczną rolę poczucia przynależności narodowej mają: kultura, religia, sport (rugby), język walijski oraz symbole narodowe. W Walii istnieje ruch separatystyczny Yes Cymru.[potrzebny przypis]

Historia

Wyspy Brytyjskie we wczesnym średniowieczu były zamieszkiwane przez liczne grupy plemienne. Po bitwie pod Hastings w 1066 Wilhelm Zdobywca zaczął jednoczyć je pod swoim panowaniem. Część plemion, aby uniknąć tego procesu, wyemigrowała na zachód (Walia) oraz na północ (Szkocja). W latach 1277–1294 w Walii wybuchły powstania narodowe, które zostały stłumione przez Anglików. W późniejszych latach dochodziło do mniejszych incydentów[1].

W latach 30. XVI wieku Walia została wchłonięta przez Anglię. Wówczas wprowadzono na wzór angielski podział księstwa na hrabstwa i obowiązek stosowania prawa angielskiego. Ruch konsolidacyjny nie był jednak niczym niezwykłym, gdyż podobne tendencje rozwinęły się również w innych krajach europejskich (Francja, Włochy, Hiszpania, Niemcy)[2].

Tożsamość narodowa

Walijczycy są przykładem narodu o tożsamości negatywnej. Najbardziej widocznymi jej przejawami są język, religia, narodowy sport rugby, zamiłowanie do śpiewu i symbole narodowe. Tożsamość walijska kształtowała się w opozycji do tego, co angielskie (przedtem saksońskie i anglosaskie). Walijczycy uważali się za członków cywilizacji łacińskiej, stojącej po przeciwnej stronie tego, co germańskie (przejawia się to m.in. w ich nazwie własnej „Cymry” – „tutejsi, ziomkowie, rodacy”). Mieli dobre stosunki z innymi narodami celtyckimi (Szkotami i Irlandczykami). Podobnie jak Szkoci, przywiązują dużą wagę do równości społecznej, pomocy ludziom starszym i biednym. Powoduje to, że w przeciwieństwie do konserwatywnych Anglików, w Walii większe poparcie mają partie lewicowe[3].

Język

Używanie języka walijskiego w Walii w podziale na regiony
 Osobny artykuł: język walijski.

Język walijski stanowi jeden z najważniejszych elementów narodu walijskiego, choć Walijczycy znają i używają również języka angielskiego[4]. Jest jednym z dwóch (obok angielskiego) języków urzędowych na terenie Walii[5]. Współcześnie język walijski przeżywa odrodzenie i szczególnie modny jest wśród ludzi młodych[6]. Od 1962 język walijski jest regulowany przez Towarzystwo Języka Walijskiego[3]. Język ten ma w instytucjach Unii Europejskiej status języka półoficjalnego. Mogą być w nim sporządzane tłumaczenia na koszt Wielkiej Brytanii, jednakże wersja walijskojęzyczna nie ma formy oficjalnego aktu prawnego[4].

Symbole narodowe

Walijskie żonkile
Oznaka Księcia Walii
Czerwony smok na fladze Walii

Wizerunki walijskich symboli narodowych towarzyszą Walijczykom w ich życiu codziennym[3].

Czerwony smok

Czerwony smok jest symbolem Walii od średniowiecza. Był godłem rodowym Cadwaladra, ostatniego monarchy celtyckiego. Został umieszczony na fladze w 1959[3]. Wizerunek smoka był używany również na poprzednim herbie Walii[7]. Flaga Wielkiej Brytanii nie zawiera elementu walijskiego.

Oznaka Księcia Walii

Oznaka Księcia Walii od XIV wieku składa się z korony opasującej trzy pióra strusie przeplecione wstęgą z dewizą Ich dien (starogermański Ja służę). Największą popularnością symbol ten cieszył się w XVIII wieku. W XIX wieku został przyjęty na logo Welsh Rugby Union (Walijskiego Związku Rugby Union)[3] i został umieszczony na strojach reprezentantów Walii w rugby union[8].

 Osobny artykuł: Oznaka księcia Walii.
Por i żonkil

Geneza poru jako symbolu Walii sięga czasów dynastii Tudorów. Warzywo to występuje w tradycyjnych potrawach kuchni walijskiej. Do spopularyzowania żonkila przyczynił się David Lloyd George na początku XX wieku. Kwiat ten widniał na rządowych dokumentach tego okresu. Przyjęto go na zasadzie podobieństwa językowego (cenhinen i cennin to po walijsku por natomiast cennin pedr to żonkil). Pory i żonkile są używane podczas dekoracji z okazji święta Davida (1 marca)[3].

Podwójna harfa

Podwójna harfa nawiązuje do zamiłowania Walijczyków do śpiewu. Śpiew chóralny, przede wszystkim męski, jest bardzo ważną częścią kultury walijskiej, szczególnie na obszarach wiejskich. Walijczycy śpiewają nie tylko przy okazji spotkań religijnych, ale także sportowych i towarzyskich. Istotnymi elementami imprez kulturalnych są występy chórów męskich. Wizerunki harfy znajdowały się na dyplomach, chorągwiach, książkach oraz medalach. Obecnie są wykorzystywane głównie na spotkaniach eisteddfod[3].

Rugby

Mimo że rugby jest sportem pochodzącym z Anglii, to jest bardzo popularne w Walii. W 1881 reprezentacja Walii w rugby union mężczyzn rozegrała pierwszy mecz. Rugby stało się sportem narodowym już na początku XX wieku i uznane za sport typowo celtycki, gdyż wymaga siły fizycznej, determinacji oraz silnego ducha. Szczególnie ważne dla Walijczyków są mecze przeciwko reprezentacji Anglii. Zawodnicy, którzy w tych meczach zdobywają ważne punkty dla czerwonych smoków, zyskują status bohaterów narodowych[3].

Religia

Religia w Walii odgrywała większą rolę niż w Anglii. Przejawia się to m.in. w liczbie kościołów i kapliczek, udziale wierzących i praktykujących w społeczeństwie oraz przedrostkach „Llan” (czyli święty) w nazwach geograficznych. Miejsca związane z kultem religijnym są w Walii miejscem spotkań. Walijczycy nie są jednorodną grupą religijną. Znaczna większość (71,9%) wyznaje chrześcijaństwo – przeważnie anglikanizm i kongregacjonalizm. Kościół anglikański jest rozpowszechniony zwłaszcza w miastach, na terenach uprzemysłowionych, głównie ze względu na osadnictwo angielskie. Kongregacjonalizm jest związany głównie z wiejską ludnością walijskojęzyczną. Przyczyną popularności tego kościoła jest sprzeciw wobec Anglii i kościoła anglikańskiego, który zdaniem kongregacjonalistów został narzucony bezprawnie[3].

Nacjonalizm

 Osobny artykuł: Plaid Cymru.

Rozwój nacjonalizmu walijskiego zaczął się w XIX wieku. Działania jego zwolenników polegały na utrzymywaniu walijskiej tożsamości kulturowej. Popularność trendów nacjonalistycznych była znacznie większa na wiejskich terenach północnych i zachodnich niż na bogatym południu. W przeciwieństwie do Szkocji i Irlandii Walijczycy nie utworzyli żadnej znaczącej organizacji nacjonalistycznej. Powstała w 1925 Plaid Genedlaethol Cymru – Walijska Partia Narodowa miała inny charakter niż Pàrtaidh Nàiseanta na h-Alba – Szkocka Partia Narodowa opowiadająca się za zerwaniem unii i niepodległością Szkocji oraz Óglaigh na hÉireann – Irlandzka Armia Republikańska, która wywalczyła niepodległość Irlandii. Za swój cel Plaid Genedlaethol Cymru obrała utrzymywanie i rozwój kultury i języka walijskiego[3] oraz większą autonomię lokalnych władz w sprawach ekonomicznych i gospodarczych[9].

Istniały także inne stowarzyszenia, takie jak: Armia Wolnej Walii, Ruch Obrony Walii i Robotnicza Armia Republiki Walijskiej, jednak miały one rolę marginalną i ich celem także była przede wszystkim obrona walijskiej kultury i języka, a nie walka zbrojna o niepodległość. Działalność niepodległościowa AWW polegała głównie na malowaniu haseł niepodległościowych na murach w latach 60. XX wieku. Natomiast Ruch Obrony Walii zorganizował zamach bombowy, przeprowadzony w taki sposób, by uniknąć ofiar w ludziach. W latach 1980–1982 zostało zorganizowanych 14 zamachów bombowych, do których przyznała się RARW[3]. Nacjonalizm walijski objawia się również przy okazji wydarzeń sportowych, w których drużyna walijska (reprezentacja lub klub) spotyka się z angielską. Na skutek bezwzględnych reakcji związków sportowych oraz policji do takich incydentów dochodzi rzadko[1].

Część nacjonalistów jest zdania, że Walia nie może opuścić Zjednoczonego Królestwa, gdyż je stworzyła (król Henryk VII Tudor – założyciel dynastii Tudorów – był Walijczykiem)[6].

Przypisy

  1. a b Wojciech Osypiuk. Konflikty etniczne z przeszłości u progu XXI wieku w Wielkiej Brytanii. „Zeszyty Naukowe Koła Wschodnioeuropejskiego Stosunków Międzynarodowych”. 4/2005, s. 87-93. Koło Wschodnioeuropejskich Stosunków Międzynarodowych. 
  2. John Miller: Stuartowie: królowie Anglii i Szkocji. Bellona, s. 13.
  3. a b c d e f g h i j k Marta Kaniasta. Etniczność jako podstawa samookreślenia i odrodzenia kulturowego Walijczyków. „Społeczeństwo i Polityka”. 4/2010, s. 47-81. Pułtusk: Copyright by Akademia Humanistyczna imienia Aleksandra Gieysztora. ISSN 1733-8050. 
  4. a b Roman Szul. Tożsamość europejska a kwestia językowa w Unii Europejskiej. „Studia Regionalne i Lokalne”. 4/2007. s. 66-75. 
  5. Encyklopedia Audiowizualna Britannica Ludy i Języki. Warszawa: Kurpisz, 2006, s. 147.
  6. a b Simon Worral. Walia niesforna siostra Anglii. „National Geographic”. 6/2001. s. 62-83. 
  7. John Weston: Data Wales : The Welsh Flag and other Welsh symbols.:. [dostęp 2012-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-27)]. (ang.).
  8. Welsh Rugby Union : Official Website of the 2012 RBS 6 Nations Champions : Home. [dostęp 2012-09-05]. (ang.).
  9. Plaid Cymru: Our national future. [dostęp 2012-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-17)]. (ang.).
Read more information:

ティム・ウェイクフィールドTim Wakefield レッドソックス時代基本情報国籍 アメリカ合衆国出身地 フロリダ州ブレバード郡メルボルン生年月日 (1966-08-02) 1966年8月2日没年月日 (2023-10-01) 2023年10月1日(57歳没)身長体重 6' 2 =約188 cm210 lb =約95.3 kg選手情報投球・打席 右投右打ポジション 投手プロ入り 1988年 MLBドラフト8巡目(全体200位)でピッツバーグ・パイレーツから指名

此條目主要从虚构世界自身角度描述虚构作品或元素。 (2016年3月27日)请用现实世界视角来改写本条目,使之更为清晰。 此條目需要补充更多来源。 (2010年5月5日)请协助補充多方面可靠来源以改善这篇条目,无法查证的内容可能會因為异议提出而被移除。致使用者:请搜索一下条目的标题(来源搜索:潛龍諜影系列用語列表 — 网页、新闻、书籍、学术、图像),以检查网络…

Dale Localidad DaleLocalización de Dale en NoruegaCoordenadas 61°21′47″N 5°23′53″E / 61.363055555556, 5.3980555555556Entidad Localidad • País  Noruega • Región Vestlandet • Provincia Sogn og FjordaneSuperficie   • Total 1,11 km² (total) Altitud   • Media 13 m s. n. m.Población (4 de noviembre de 2019)   • Total 1186 hab. • Densidad 1068,47 hab/km²[editar datos en Wikidata…

Pour le dungeon crawling dans le jeu de rôle, voir Porte-monstre-trésor. Le dungeon crawler (pouvant être traduit par « ramper dans un donjon »[1]) ou Dungeon-RPG est un genre de jeu vidéo de rôle dont le gameplay met l'exploration de donjons en avant. Le joueur contrôle généralement son personnage en vue subjective et se déplace de case en case[2]. Le donjon y est souvent labyrinthique et rempli d'ennemis, ce qui implique une mécanique de combat. Le scénario de type «…

2009 single by Depeche Mode WrongSingle by Depeche Modefrom the album Sounds of the Universe B-sideOh WellReleased6 April 2009Studio Sound Design (Santa Barbara, California) Chung King (New York City) GenreSynth-pop[1]Length3:13Label Mute Capitol, Virgin (US) Songwriter(s)Martin L. GoreProducer(s)Ben HillierDepeche Mode singles chronology Martyr (2006) Wrong (2009) Peace (2009) Music videoWrong on YouTube Wrong is the first single released from English electronic music group Depeche Mode…

Трансформаціяангл. RuptureЖанр фантастика, жахиРежисер Стівен ШейнбергПродюсер Моніка БакардіАндреа ЄрволіноБруно РосатоСтівен ШейнбергКрістіна Вейсс ЛуріСценарист Браян НельсонУ головних ролях Нумі РапасОператор Карім ХусейнКомпозитор Nathan LarsondМузика Натан ЛарсонДист…

Totò, Peppino e la... malafemminaTotò e Peppino nella celebre scena della dettatura della letteraPaese di produzioneItalia Anno1956 Durata102 min Dati tecniciB/Nrapporto: 1,20:1 Generecommedia, comico RegiaCamillo Mastrocinque SoggettoNicola Manzari SceneggiaturaSandro Continenza, Nicola Manzari, Edoardo Anton, Francesco Thellung ProduttoreIsidoro Broggi, Renato Libassi Casa di produzioneD.D.L. Distribuzione in italianoCineriz FotografiaMario Albertelli, Claudio Cirillo MontaggioGisa Radic…

Koordinat: 7°17′28″S 112°42′53″E / 7.291203°S 112.714838°E / -7.291203; 112.714838Konsulat Jenderal Republik Rakyat Tiongkok di SurabayaLambang nasional Republik Rakyat TiongkokPetahanaYu Hongsejak 15 Juni 2015[1]Kementerian Luar Negeri TiongkokGelarKonsul JenderalKantorJalan Mayjend Soengkono, No. 105, Dukuh Pakis Surabaya, IndonesiaDibentukNovember 2006Situs webKonsulat Jenderal Tiongkok di Surabaya Konsulat-Jenderal Republik Rakyat Tiongkok di …

Dalam artikel ini, nama keluarganya adalah Shin. Bill Stax신동열Informasi latar belakangNama lahirShin Dong-yeolNama lainVascoLahir18 Desember 1980 (umur 42)Seoul, Korea SelatanGenreHip hopPekerjaanRapperInstrumenVokalTahun aktif2000–sekarangLabelATM SeoulArtis terkaitPJ PeepzSpit FireMolotov Nama KoreaHangul신동열 Alih AksaraSin Dong-yeolMcCune–ReischauerSin Tongyŏl Shin Dong-yeol (Hangul: 신동열; lahir 18 Desember 1980),[1] lebih dikenal dengan nama panggung…

Mammalian protein found in Homo sapiens ABCB1IdentifiersAliasesABCB1, ABC20, CD243, CLCS, GP170, MDR1, P-GP, PGY1, ATP binding cassette subfamily B member 1, P-glycoprotein, P-gp, PgpExternal IDsOMIM: 171050 MGI: 97570 HomoloGene: 55496 GeneCards: ABCB1 Gene location (Mouse)Chr.Chromosome 5 (mouse)[1]Band5 A1|5 3.43 cMStart8,710,077 bp[1]End8,798,575 bp[1]RNA expression patternBgeeHumanMouse (ortholog)n/aTop expressed inleft colonirisPaneth celljejunumcrypt of lieber…

1993 video game 1993 video gameCapitol HillWindows cover artDeveloper(s)Amazing MediaPublisher(s)The Software ToolworksPlatform(s)Macintosh, WindowsRelease1993Genre(s)EducationalMode(s)Single-player Capitol Hill is an educational game developed by American studio Amazing Media and published by The Software Toolworks in 1993 for Windows and Macintosh. The game lets the players be a representative from a US state and learn about the U.S. Congress by joining committees as well as meeting with forei…

Vietnamese lord (1675–1725) Nguyễn Phúc Chu阮福淍Nguyễn lordsLord of CochinchinaNguyễn LordsReign1691–1725PredecessorNguyễn Phúc TháiSuccessorNguyễn Phúc TrúBornJune 11, 1675CochinchinaDiedJune 2, 1725(1725-06-02) (aged 49)CochinchinaSpouseTống Thị ĐượcNguyễn Thị LanTrần Thị NghiLê Thị TuyênTống Thị LượngIssueNguyễn Phúc TrúNamesNguyễn Phúc Chu (阮福淍)Regnal nameChúa Minh (主明 Lord Minh)Posthumous nameAnh Mô Hùng Lược thá…

Beach in Kerala, India Entrance to the Snehatheeram Beach Snehatheeram Beach or Love Shore is beach in Thalikulam of Thrissur District in Kerala State of India. It lies on the coast of Arabian Sea and attracts domestic tourists in every season. The beach was selected as the best beach tourism destination by the Department of Tourism (Kerala) during the year 2010. The beach is maintained by the Department of Tourism (Kerala).[1] Facilities There is children's park located near to the beac…

For the fossils of the Chengjiang Biota, see Maotianshan Shales. County-level city in Yunnan, People's Republic of ChinaChengjiang 澄江市County-level cityLocation of the county (red) in Yuxi (yellow) and Yunnan (light grey)ChengjiangLocation of the county seat in YunnanCoordinates: 24°39′02″N 102°56′06″E / 24.6506°N 102.935°E / 24.6506; 102.935CountryPeople's Republic of ChinaProvinceYunnanPrefecture-level cityYuxiArea • Total804 km2 (310&#…

This article does not cite any sources. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: X-Factor Ukrainian TV series – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (December 2020) (Learn how and when to remove this template message) Ukrainian TV series or program X-FactorUkrainianІкс-Фактор Created bySimon CowellPresented byDaria Tregubova (10)Oksana…

English footballer This article is an orphan, as no other articles link to it. Please introduce links to this page from related articles; try the Find link tool for suggestions. (December 2018) Craig Dootson Dootson coaching Salford City in July 2017Personal informationFull name Craig DootsonDate of birth (1979-05-23) 23 May 1979 (age 44)Place of birth Preston, EnglandPosition(s) GoalkeeperSenior career*Years Team Apps (Gls)1998–1999 Preston North End 0 (0)1999–2000 Bamber Bridge 70 (0)…

Pi Alpha AlphaΠΑΑFounded1974; 49 years ago (1974)Washington, D.C., under NASPAATypeHonor SocietyAffiliationACHS (former)EmphasisPublic AdministrationScopeInternationalColors  Light Blue and   GoldChapters167Members30,000 lifetimeAdministered byNASPAAHeadquarters1029 Vermont Avenue, NW, Suite 1100Washington, D.C. 20005 USWebsiteOfficial website Pi Alpha Alpha (ΠΑΑ or PAA) is the national honor society for students of public administration. It is administered by t…

Hellenic Rescue TeamΕλληνική Ομάδα Διάσωσης/Elliniki Omada DiasosisFormation1978HeadquartersThessalonikiServicesSearch and rescueChairFotis SarigiannisAward(s)Nansen Refugee Award (2016)Mother Teresa Award (2017) The Hellenic Rescue Team (HRT; Greek: Ελληνική Ομάδα Διάσωσης or Elliniki Omada Diasosis) is a Greek non-governmental search and rescue organisation. It is run by volunteers and operating since 1978. Since 1994 it is run as an association. HRC i…

River in Aceh, IndonesiaAceh RiverKrueng AcehAceh river in Peunayong, Banda AcehLocation of river mouthShow map of AcehAceh River (Sumatra)Show map of SumatraAceh River (Indonesia)Show map of IndonesiaLocationCountryIndonesiaProvinceAcehPhysical characteristicsLength145 km (90 mi)[1] The Aceh River floodway The Aceh river on the island of Sumatra in Indonesia flows from mountains that include the 2780-metre high Mount Peuët Sagoë for some two hundred kilometres northeast…

American singer; lead vocalist of the Doors (1943–1971) For other people with the same name, see James Morrison. Mr. Mojo Risin'  redirects here. For the song in which the line appears, see L.A. Woman (song). Jim MorrisonPromotional photograph of Morrison during The Smothers Brothers Show on December 15, 1968BornJames Douglas Morrison(1943-12-08)December 8, 1943Melbourne, Florida, U.S.DiedJuly 3, 1971(1971-07-03) (aged 27)Paris, FranceResting placePère Lachaise CemeteryOther n…

Kembali kehalaman sebelumnya

Lokasi Pengunjung: 3.239.149.56