|
Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Szaflary
|
Szaflary – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Szaflary.
Położenie
Wieś królewska, położona w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim województwa krakowskiego, należała do tenuty nowotarskiej[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Szaflary.
Położona jest na pograniczu dwóch regionów geograficznych: Kotlina Nowotarska i Pogórze Bukowińskie, pod względem historyczno-etnograficznym należy do Podhala[5].
Przez miejscowość przechodzi łącząca Kraków z Zakopanem droga krajowa nr 47, będąca częścią Zakopianki.
Części wsi
Integralne części wsi Szaflary[6][7]
SIMC |
Nazwa |
Rodzaj
|
1050170 |
Krótkie Pole |
część wsi
|
1050201 |
Osiedle Cygańskie |
część wsi
|
1050218 |
Palenice |
część wsi
|
1050224 |
Podlubelki |
część wsi
|
1050253 |
Tewikiel |
część wsi
|
1050260 |
Zawodzie |
część wsi
|
Historia
W roku 1350 w Szaflarach powstała parafia św. Andrzeja Apostoła. Siedzibą parafii jest kościół św. Andrzeja Apostoła pochodzący z początku XIX wieku[8]. W średniowieczu na terenie miejscowości znajdował się zamek, obecnie nieistniejący.
Zabytki
Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[9].
W Szaflarach urodził się Jakub Kazimierz Rubinkowski (1668–1749), rajca toruński i pisarz polski epoki saskiej. Ludwik Zejszner w XIX wieku tak opisywał majątek szaflarski należący do Uznańskich: jest to dwór murowany, jak i liczne domostwa folwarczne, obwiedzione przy tym białym murem wśród grup bujnych drzew, które niemało uroku dodają tej pięknej siedzibie [...] W miejscu zamku stoi teraz altana murowana [...] Ale najwspanialszy jest widok na Tatry. Z kolei Michał Bałucki, opisując wycieczkę tatrzańską w 1859 napisał o Szaflarach, że jest to jedna z najmniej wdzięcznych wiosek podhalańskich. Okolica skąpa w lasy, chaty ścieśnione i gęsto zbudowane, rzadko gdzie ocienione drzewkiem. Dwór sam w szczerym polu kawałek od lasu ponuro wygląda[10].
W latach 1969–1990 działała tutaj największa w Polsce wytwórnia nart Polsport Szaflary[11].
Kąpieliska geotermalne
W 2008 roku otwarto kompleks basenów (otwartych i krytych) „Termy Szaflary” o powierzchni 970 m² zasilanych wodą termalną z miejscowego odwiertu. W 2014 roku otwarto kąpielisko termalne z leczniczą wodą siarkową „Gorący Potok”[12].
Ludzie związani z Szaflarami
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 134257
- ↑ Wieś Szaflary w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-02-25] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1226 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 97
- ↑ Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2. Brak numerów stron w książce
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Historia Parafii. Parafia w Szaflarach. [dostęp 2014-10-08].
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-15] .
- ↑ Opr. Roman Hennel, Tatrami urzeczeni, SiT, Warszawa, 1979, s. 34, 41.
- ↑ Dr Leon Rak: Zarys ewolucji sprzętu narciarskiego.
- ↑ Baseny termalne w Polsce | Termy | Ranking [online], infobasen.pl [dostęp 2017-02-20] .
Linki zewnętrzne
Siedziba gminy |
|
---|
Wsie |
|
---|
Integralne części wsi |
- Babiarze
- Brzeżek
- Bukowa
- Bustryczany
- Byliny
- Chodówka (Bańska Niżna)
- Chodówka (Maruszyna)
- Dół
- Fułówka
- Gancarze
- Gielatówka
- Góra
- Janiki
- Kosy
- Krótkie Pole
- Kubaczówka
- Migle
- Niżnie Skrzypne
- Osiedle Cygańskie
- Palenice
- Pitoniówka
- Pod Żarem
- Podlubelki
- Stanki
- Stopki
- Śpiewaki
- Tewikiel
- Topory
- U Bąków
- U Piszczorów
- U Pitonia
- Warwasy
- Wójciki
- Wysznie Skrzypne
- Za Wodą
- Zawodzie
- Zubki
|
---|