Sebastian Girtler (ur. 18 stycznia 1767 w Krakowie, zm. 15 sierpnia 1833 w Krzeszowicach)[1] – polski lekarz i filozof, naukowiec, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1826–1831 i prezes Towarzystwa Naukowego Krakowskiego w latach 1821–1823 i 1826–1831.
Życiorys
Urodził się w 1767 w Krakowie, w 1791 na Szkole Głównej Koronnej uzyskał doktorat z filozofii, a w 1795, na Uniwersytecie w Wiedniu, uzyskał tytuł doktora medycyny.
Od 1798 był wykładowcą w Szkole Głównej Koronnej, wykładał medycynę sądową i weterynarię. Pracował jako lekarz. Był prekursorem położnictwa na ziemiach polskich[2].
W 1809 w świeżo przyłączonym do Księstwa Warszawskiego Krakowie brał aktywny udział w repolonizacji krakowskiej uczelni i został kierownikiem katedry medycyny sądowej i policji lekarskiej. Dzięki jego staraniom rok później powstała biblioteka Wydziału Lekarskiego UJ.
W latach 1818–1826 Girtler był dziekanem Wydziału Lekarskiego[1]. W latach 1821–1823 pełnił obowiązki rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego[3]. W latach 1823–1826 obowiązki rektora pełnił formalnie Józef Załuski, który był zwierzchnikiem wyższego szkolnictwa w całym Wolnym Mieście Krakowie[1], ale nieobecnego w Krakowie zwykle zastępował Girtler. W 1826 objął już oficjalnie fotel rektora i pełnił funkcję do 1831[3]. W 1831 wycofał się z życia akademickiego, kończąc również długą karierę wykładowcy.
W latach 1821–1823 oraz 1826–1831 jako rektor UJ był równocześnie prezesem Towarzystwa Naukowego Krakowskiego.
Od 1831 był dożywotnim senatorem Rzeczypospolitej Krakowskiej. Zmarł w 1833 w Krzeszowicach, pochowano go w kościele farnym w Trzebini, dzieci ufundowały epitafium w kościele św. Anny w Krakowie[4].
Życie prywatne
Był synem Jana Ewangelisty (1729–1800) i Barbary z Mączeńskich (1742–1818)[5]. Mąż Franciszki z domu Fuchs (1777–1858), z którą miał pięcioro dzieci, w tym Kazimierza (1804–1887) – jednego z najwybitniejszych pamiętnikarzy XIX wieku i Jakuba (1825–1887) – profesora i dziekana Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego[6]. Był bliskim przyjacielem i współpracownikiem Hugona Kołłątaja[7].
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Akademia Krakowska / Uniwersytet Krakowski (1400–1499) |
|
---|
Akademia Krakowska / Uniwersytet Krakowski (1500–1599) |
|
---|
Akademia Krakowska / Uniwersytet Krakowski (1600–1699) |
|
---|
AkademiaKrakowska / Uniwersytet Krakowski (1700–1777) |
|
---|
Szkoła Główna Koronna (1777–1795) |
|
---|
Szkoła Główna Krakowska (1795–1805) |
|
---|
Lata 1805–1817[A][B] |
|
---|
Uniwersytet Jagielloński (1817–1899) |
|
---|
Uniwersytet Jagielloński (od 1900) |
|
---|
- ↑ a b c d e f g h i j k l Pełniący funkcję rektora w zastępstwie.
- ↑ Od 1805 do 1809 Uniwersytet połączony z Uniwersytetem Lwowskim i zgermanizowany, 1809 repolonizacja po włączeniu Krakowa do Księstwa Warszawskiego.
- ↑ W latach 1853–1860 rektorów nie wybierano, Uniwersytetem kierował mianowany przez rząd kurator.
- ↑ Sprawował obowiązki rektora Tajnego Uniwersytetu.