Franciszek Gabryl

Franciszek Gabryl
Data i miejsce urodzenia	9 marca 1866 ; Wieprz
Data i miejsce śmierci	6 stycznia 1914 ; Kraków
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat
	Multimedia w Wikimedia Commons

Franciszek Gabryl (ur. 9 marca 1866 w Wieprzu, zm. 6 stycznia 1914 w Krakowie) – polski duchowny katolicki, teolog, filozof, psycholog, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.

Życiorys

Gimnazjum ukończył w Wadowicach, a w 1890 Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Był wikariuszem w Bieńkówce i Skawinie. Doktorat z teologii uzyskał w roku 1892 w Wiedniu. Celem dalszego wykształcenia się wyjechał za granicę. Pracował w Rzymie, Fryburgu, Lowanium i Wrocławiu, poświęcając się studiom filozoficznym i apologetycznym. Na tej podstawie napisał dzieło Nieśmiertelność duszy w świetle rozumu i nowoczesnej nauki^[1]. W 1896 rozpoczął pracę na Uniwersytecie Jagiellońskim, rok później uzyskał docenturę. W roku 1898 został profesorem nadzwyczajnym, a w 1902 zwyczajnym. W roku akademickim 1907/1908 był rektorem UJ^[2]. Z racji pełnionej funkcji w 1907 jako poseł wirylista uczestniczył w III sesji VIIII kadencji Sejmu Krajowego Galicji. W trakcie studiów uczył się pod kierunkiem znanego logika i teologa kardynała Merciera^[3]. Był jednym z głównych przedstawicieli neoscholastyki w Polsce i autorem wielu dzieł z tej dziedziny. Był członkiem Akademii Umiejętności w Krakowie^[4].

Pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, kwatera PAS AD-płd-po lewej Bujaków^[5]^[6].

Najważniejsze prace

O kategoryach Arystotelesa, Kraków 1897;
Metafizyka ogólna, Kraków 1903;
Filozofia przyrody, Kraków 1910; Logika ogólna (1912) i
Polska filozofia religijna w wieku XIX, Warszawa 1914.

Przypisy

↑ Kronika, [w:] Gazeta Lwowska, 8 stycznia 1914 (5), s. 2 .
↑ Kronika. „Nowa Reforma”, s. 2, nr 266 z 13 czerwca 1907.
↑ Gabryl [online], www.gutenberg.czyz.org [dostęp 2020-07-08] (pol.).
↑ Kronika z ostatniej chwili. Śp. Franciszek Gabryl Czas 1914 nr 2 z 7 stycznia s. 3
↑ Pogrzeb śp. ks. dra Franciszka Gabryla Czas 1914 nr 3 z 8 stycznia s. 3
↑ Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online] .

Bibliografia

Maksymilian Rode, Mała encyklopedia teologiczna, Warszawa 1998
Mikołaj Krasnodębski, Franciszka Gabryla antropologia i teoria poznania, „Forum Philosophicum”, t. 8, Kraków 2003, s. 207–233. [streszczenie] F. Gabryl’s anthropology and theory of knowlegde, Forum Philosophicum”, t. 8, Kraków 2003, s. 234–236.
Mikołaj Krasnodębski, Zagadnienie pożądania w antropologii Franciszka Gabryla (1866-1914), „Studia Philosophiae Christianae”, 39 (2003) 2, s. 328–349
Mikołaj Krasnodębski, Dusza i ciało. Zagadnienie zjednoczenia duszy i ciała w wybranych tekstach Tomasza z Akwinu oraz w filozofii tomistycznej, Wydawnictwo Navo, Warszawa 2004, s. 51–78.
Mikołaj Krasnodębski, Prawda i pewność w Noetyce Franciszka Gabryla (1866-1914), w: Philosophia vitam alere. Prace dedykowane Profesorowi Darowskiemu SJ, Kraków 2005, s. 261–277.
Mikołaj Krasnodębski, Философия Францискa Габриля (1866-1914), „Studia Leopoliensia”, Czasopismo Filozoficzno-Teologiczne Instytutu Teologicznego im. św. Józefa Bilczewskiego, Lwów, 2/ 2009, s. 179–181.
Zofia Buczek: Gabryl Franciszek. W: Słownik psychologów polskich. Elwira Kosnarewicz, Teresa Rzepa, Ryszard Stachowski (red.). Poznań: Instytut Psychologii UAM, 1992, s. 75-76.