SHL M11 – polski motocykl klasy 175 cm³ produkowany w latach 1961-1968 w zakładach KZWM Polmo-SHL w Kielcach.
Historia i opis
SHL M11 był następcą modelu M06T z silnikiem o pojemności 150 cm³, lecz pomimo podobieństwa, stanowił nową konstrukcję[2]. Był pierwszym polskim motocyklem klasy 175 cm³. Nadwozie motocykla zostało opracowane w KZWM i w stosunku do poprzedniego modelu miało wzmocnioną ramę, z zamkiem kierownicy i zamykanym schowkiem pod kanapą[2]. Wprowadzono także nowe eleganckie blaszane obudowy boczne, osłaniające gaźnik, akumulator i filtr powietrza[2]. Z modelu M06T został przejęty rodzaj zawieszenia przedniego na wahaczu pchanym z dwoma amortyzatorami teleskopowymi z tłumieniem hydraulicznym, lecz powiększono skok zawieszenia, a dodatkowo układ kierowniczy wyposażono w amortyzator cierny[2]. W całości przejęto z poprzedniego modelu m.in. koła z hamulcami bębnowymi, przedni błotnik i instalację elektryczną[2]. Opracowano też wersję M11S z widelcem teleskopowym, lecz nie weszła do produkcji z uwagi na większy koszt[3].
Z prawej SHL M11, z lewej M11W
Nowy silnik S32, produkowany w WFM, opracowano na bazie silnika S06 (wywodzącego się z silnika S01 skopiowanego z niemieckiego DKW RT 125), lecz jego pojemność wzrosła do 173 cm³ przez zwiększenie średnicy cylindra[4]. Otrzymał nowy cylinder, głowicę, gaźnik, sprzęgło i wydech[2]. Od 1966 produkowano aluminiowe cylindry[1] z żeliwną tuleją cylindrową zamiast cylindra całkowicie żeliwnego. W 1967 roku w modelu M11W wprowadzono nowy silnik polskiej konstrukcji inż. Wiesława Wiatraka – W-2A Wiatr, o minimalnie większej pojemności 174 cm³, lecz mocy zwiększonej do 12 KM (o 3 KM w stosunku do bazowego S32, a o 2 KM w stosunku do ulepszonego S32U)[1]. Pozwoliło to na zwiększenie dynamiki motocykla. Silnik W-2A produkowano w Zakładach Metalowych Dezamet w Nowej Dębie[1].
Produkcja
Prototypy motocykla zbudowano w 1959 roku - równocześnie z rozpoczęciem produkcji modelu M06T[3]. Motocykl zaprezentowano na Międzynarodowych Targach Poznańskich w 1960 roku, a produkcję rozpoczęto w maju 1961 roku[3]. Oprócz wersji bazowej, istniała też wersja rajdowa M11R, posiadająca m.in. zawieszenie przednie z widelcem teleskopowym[5]. W toku produkcji, bazowy model M11 był ulepszany, m.in. wzmocniono mocowanie przedniego zawieszenia (1961/62), wprowadzono lepsze amortyzatory (sierpień 1962) i zmieniono łożyskowanie wahaczy, eliminując konieczność okresowego smarowania[6]. Od 1963 produkowano małe serie lepiej wyposażonych i wykończonych motocykli M11 Lux (m.in. zbiornik, obręcze kół i amortyzatory były chromowane)[6]. W 1965 zmniejszono koła z 19-calowych na 18-calowe[1].
Od 1967 do lipca 1968 produkowano model M11W z nowym silnikiem W-2A Wiatr[1]. Ogółem wyprodukowano ich prawie 180.000, w tym ponad 26.000 M-11W[1]. Cena motocykla wynosiła ponad 15.000 zł[1].
Większość motocykli trafiała na rynek polski, lecz część wyeksportowano, w tym do USA[1]. W 1962 licencję na produkcję modelu M11 zakupiły Indie, gdzie produkowano go aż do 2005 roku pod nazwą Rajdoot[1].
Dane ogólne
rama: podwójna, typu kołyskowego, spawana z kształtowników o przekroju prostokątnym
zawieszenie przednie: dwustronny wahacz pchany z dwoma amortyzatorami teleskopowymi z tłumieniem hydraulicznym
zawieszenie tylne: dwustronny wahacz wleczony z dwoma amortyzatorami teleskopowymi z tłumieniem hydraulicznym
