Rogatki Mokotowskie[3][4], także rogatki mokotowskie[1] – dwie rogatki (pawilony rogatkowe) znajdujące się przy placu Unii Lubelskiej 1 i 2 (dawnym rondzie Mokotowskim) w Warszawie, wzniesione w latach 1816–1818 w stylu klasycystycznym.
Opis
Pierwsze rogatki w Warszawie, Pradze i Golędzinowie powstały po 1770, tj. po tym jak obszar ten został otoczony wałem ziemnym znanym jako okopy Lubomirskiego[3]. Budynki rogatek były lokalizowane przy wale, u wylotu najważniejszych dróg[3]. Pod koniec XVIII wieku w obecnych granicach Warszawy funkcjonowało 10 rogatek: Belwederskie, Czerniakowskie, Mokotowskie, Jerozolimskie, Wolskie, Powązkowskie, Marymonckie, Grochowskie, Ząbkowskie i Golędzinowskie[3].
W latach 1816–1823 w Warszawie wzniesiono nowe pawilony rogatkowe zaprojektowane przez Jakuba Kubickiego[4]. Powstało wtedy 18 pawilonów w stylu klasycystycznym[5]. Architekt ustawił je parami i nadał każdemu zespołowi inny wygląd[4]. W jednym pawilonie urzędował dozorca policji (będący przedstawicielem Urzędu Municypalnego), a w drugim poborca podatkowy, który przyjmował opłaty za wjazd do miasta[3]. Do czasów współczesnych zachowały się rogatki Mokotowskie i Grochowskie[3].
Klasycystyczne pawilony przy obecnym placu Unii Lubelskiej powstały w latach 1816–1818[2]. Zostały rozmieszczone symetrycznie na planie lekko wygiętego prostokąta z dwukolumnowymi doryckimi wgłębnymi portykami[2]. Wygięcie dłuższych elewacji pozwoliło na ich dostosowanie do kształtu okrągłego placu[4].
W 1965 budynki zostały wpisane do rejestru zabytków[1].
W 2016 w rogatce wschodniej otwarto Muzeum Sue Ryder[6].
Przypisy